«Οι οικονομολόγοι έχουν παρεξηγήσει το ανθρώπινο είδος», είπε o επίσης οικονομολόγος από το Μπαγκλαντές, Μουχαμάντ Γιουνούς σε συνέντευξή του στη βρετανική εφημερίδα 'The Guardian'.
Έγινε παγκοσμίως γνωστός ως ο «τραπεζίτης των φτωχών» για το επαναστατικό του σύστημα της μικρο-πίστωσης –της διευρυμένης παροχής μικρών δανείων σε επιχειρηματίες που είναι πολύ φτωχοί και δεν πληρούν τα κριτήρια δανειοδότησης των παραδοσιακών τραπεζών. Ένα σύστημα που βοήθησε εκατομμύρια ανθρώπους να ξεφύγουν από τη φτώχεια. Το 1983 ίδρυσε την Τράπεζα Γκράμιν (Τράπεζα του Χωριού), βασισμένος στην πίστη του ότι η πίστωση είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Το 2006 τιμήθηκε με το Νομπέλ Ειρήνης.
Υποστηρίζει ότι ο τρόπος που έχει οικοδομηθεί ο σύγχρονος καπιταλισμός οδηγεί σε ένα αέναο κυνήγι του χρήματος που δεν ωφελεί τους ανθρώπους. «Το βασικό πρόβλημα με τον καπιταλισμό είναι ότι μας έκανε όλους να έχουμε επίκεντρο τα χρήματα, μας έκανε εγωκεντρικούς, κυνηγάμε τα χρήματα, τα χρήματα έχουν γίνει έμμονη ιδέα, δεν γνωρίζουμε γιατί βγάζουμε χρήματα αλλά δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από αυτό»είπε.
Το 2007 έδωσε με άρθρο του μια από τις πιο αισιόδοξες ματιές του μέλλοντος. Τόσο που μοιάζει ουτοπία.
«Θα ήθελα να μοιραστώ ς έναν φανταστικό κατάλογο. Περιλαμβάνει τις προσωπικές μου επιθυμίες για έναν ιδανικό κόσμο μέχρι το 2050. Εύχομαι τα όνειρά μου να συμπίπτουν με τα δικά σας.
Ο κατάλογος: δε θα υπάρχουν πουθενά φτωχοί άνθρωποι, επαίτες, άστεγοι και παιδιά μόνα στους δρόμους. Σε κάθε χώρα θα έχει ιδρυθεί ένα μουσείο για την Εξάλειψη της Φτώχειας. Η τελευταία χώρα που θα γλιτώσει από την ανέχεια και την ένδεια θα είναι η έδρα του παγκόσμιου μουσείου Εξάλειψης της Φτώχειας. Το 2050 δε θα υπάρχουν διαβατήρια ή ταξιδιωτικές άδειες για κανένα πολίτη του κόσμου. Όλοι θα είμαστε πραγματικά παγκοσμιοποιημένοι σε ένα ισότιμο και ισόνομο καθεστώς. Δε θα υπάρχουν πόλεμοι, τύμπανα πολέμου και στρατός. Δεν θα υπάρχουν πυρηνικά όπλα και όπλα μαζικής καταστροφής.
Μέλλον: δε θα υπάρχουν ανίατες ασθένειες. Τέλος με τον καρκίνο και τον ιό HIV. Η ασθένεια θα είναι ένα σπάνιο φαινόμενο που θα υπόκειται σε άμεση και αποτελεσματική θεραπεία. Ένα υψηλών προδιαγραφών σύστημα υγείας θα ισχύει για όλους. Η παιδική και μητρική θνησιμότητα θα ανήκει στο παρελθόν. Όλοι θα έχουν το δικαίωμα της εκπαίδευσης.
Ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας: Το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα θα ενθαρρύνει το άτομο, την επιχείρηση, τους θεσμούς να μοιράζονται την ευμάρεια και να συμμετέχουν ενεργά στην ανάπτυξη ώστε να εξαλειφθεί η μισθολογική ανισότητα. Οι λέξεις ‘ανεργία’ και ‘επίδομα’ θα είναι ανήκουστες. Η επιχειρηματικότητα με κοινωνικό χαρακτήρα θα είναι ουσιαστικό κομμάτι της παγκόσμιας οικονομίας. Θα υπάρχει ένα ενιαίο παγκόσμιο νόμισμα. Δε θα υπάρχουν κέρματα και χαρτονομίσματα.
Μελλοντικό τραπεζικό σύστημα: Η τεχνολογία θα αποκαλύπτει ‘κρυφούς’ τραπεζικούς λογαριασμούς και συναλλαγές πολιτικών, κυβερνητικών αξιωματούχων, επιχειρηματιών, πρακτόρων, τρομοκρατών και συμμοριών του οργανωμένου εγκλήματος.
Βιώσιμη ανάπτυξη: ήλιος, νερό και αέρας: αυτές θα είναι οι βασικές πηγές ενέργειας. Η τεχνολογία θα εγγυάται βιώσιμη διαβίωση για όλους. Η τεχνολογία θα μπορεί να προειδοποιεί εγκαίρως για φυσικά φαινόμενα όπως οι σεισμοί, τα παλιρροϊκά κύματα ώστε να μειωθούν οι καταστροφές και οι απώλειες ζωών.
Χωρίς διακρίσεις: όλοι οι πολιτισμοί, εθνοτικές ομάδες και οι θρησκείες θα συνυπάρχουν. Δεν θα υπάρχουν διακρίσεις βάσει φυλής, χρώματος, θρησκείας, σεξουαλικών προτιμήσεων, πολιτικών πεποιθήσεων, γλώσσας κλπ.
Παγκόσμια επικοινωνία: δεν θα υπάρχει ανάγκη για χαρτί και υπερυλοτόμηση. Το χαρτί θα αντικατασταθεί από ένα βιοδιασπώμενο ανακυκλώσιμο συνθετικό υλικό. Η σύνδεση θα είναι ασύρματη και σχεδόν δωρεάν.
Πολιτιστική ταυτότητα: ο καθένας μας θα διαβάζει και θα ακούει τα πάντα στη γλώσσα του. Λογισμικά και διάφορα γκάτζετ θα μεταφράζουν σε πραγματικό χρόνο. Όλοι θα απολαμβάνουν ένα περιβάλλον συνεχούς καινοτομίας, αλληλεγγύης, αναδιάρθρωσης των θεσμών και επαναπροσδιορισμών ιδεών και αντιλήψεων.
Απεριόριστες δυνατότητες: σε ένα κόσμο, ειρήνης, αρμονίας και φιλίας αφοσιωμένος στη συνεχή άμβλυνση των δυνατοτήτων του ανθρώπου.
Αυτοί οι στόχοι είναι εφικτοί, εάν παλέψουμε μαζί. Πιστεύω ότι καθώς πορευόμαστε προς το μέλλον θα είναι πιο εύκολα να αγγίξουμε τα όνειρά μας. Το δύσκολο κομμάτι είναι να πάρουμε την απόφαση. Όσο πιο γρήγορα συγκλίνουμε σε ένα στόχο, τόσο γρηγορότερα θα τον πετύχουμε.
Μένουμε προσηλωμένοι στον μικρόκοσμο της καθημερινότητας που ξεχνάμε το ταξίδι της ζωής και το πού θέλουμε να πάμε. Μόλις βρεις τον προορισμό, θα φτάσεις σε αυτόν πιο εύκολα. Όλοι χρειαζόμαστε μια λίστα επιθυμιών για να θυμίζει καθημερινά τον τελικό προορισμό».
*Ο Μουχαμάντ Γιουνούς κατάφερε μέσα σε 25 χρόνια να καταστήσει την τράπεζα του Χωριού σε ναυαρχίδα ενός δικτύου 100 παρόμοιων ιδρυμάτων σε όλη τη χώρα. Τον Μάρτιο του 2001 η κυβέρνηση του Μπαγκλαντές έδωσε εντολή παύσης του Γιουνούς από τα καθήκοντα του γενικού διευθυντή της «τράπεζας των φτωχών», Grameen Bank. Ηεπίσημη αιτιολογία της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας ήταν ότι ο ακτιβιστής βρισκόταν στη θέση αυτή για μια δεκαετία περισσότερο απ’ όσο επιτρέπει ο νόμος. Ωστόσο, ντοκιμαντέρ της νορβηγικής τηλεόρασης τον κατηγόρησε πως το 1996 μετέφερε αναπτυξιακά κεφάλαια της Νορβηγίας από την Grameen Bank σε άλλη εταιρεία χωρίς προηγούμενη έγκριση. Η κυβέρνηση της Νορβηγίας διέψευσε ότι η τράπεζα έχει εμπλακεί σε σκάνδαλο διαφθοράς ή υπεξαίρεσης.
Διαβάστε όλο το δημοσιογραφικό αφιέρωμα της Athens Voice στην Παγκόσμια Μέρα Κατά της Φτώχειας εδώ
Η διεθνής κατάσταση, όπως διαμορφώνεται στο τέλος του τρέχοντος έτους, θυμίζει έντονα την τελευταία χρονιά πριν από την έκρηξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου
9°
