Δύο πράγματα ποτέ μου δεν μπόρεσα να χωνέψω. Το μουσακά και το να επιστρέφω από την Ιταλία. Κάθε φορά που βρίσκομαι στο Φιουμιτσίνο σκέφτομαι ότι ίσως θα με έπαιρνε να κάτσω για λίγες μέρες ακόμη στη Ρώμη. Όχι ότι θα άλλαζε κάτι. Μόλις ο χρόνος με πίεζε να τα μαζέψω πάλι για πίσω, το ίδιο συναίσθημα θα με πλάκωνε. Με τα ψέματα, η αλήθεια είναι πως δεν χορταίνεις. Άλλες φορές πάλι μου μπαίνουν στο μυαλό τρελές ιδέες. Φουντώνει μέσα μου ο τυχοδιωκτισμός και αρχίζω να με φοβάμαι. Να έδινα, λέει, σε όλα μια κλωτσιά και να μη γυρνούσα πίσω. Να έκανα μια νέα αρχή ξεκινώντας και πάλι από το μηδέν.
Τότε όμως μου έρχεται στο μυαλό εκείνος ο τύπος στη Θεσσαλονίκη που μπεκρόπινε στα μπαρ νύχτα μέρα. Ο αστικός μύθος ήθελε να είναι ένας πρώην λεφτάς που έφτασε στην πόλη από το πουθενά και ξαφνικά εξαιτίας μιας γυναίκας βούτηξε στο οινόπνευμα. Όταν είχαμε κέφι για καζούρα τον τσιγκλούσαμε ότι τάχα μου δεν έχει ανάγκη, ότι κρατάει προίκα αφάγωτη και τρώει τα έτοιμα. Αυτός τότε σηκωνόταν από το σκαμπό, τεντωνόταν, σήκωνε το χέρι του επιδεικτικά και μας έλεγε κάθε φορά την ίδια φράση-ευαγγέλιο: «Ακούστε, τσογλάνια του κερατά, δεν έχω ανάγκη κανέναν. Εγώ είμαι αυτοδημιούργητος. Από το μηδέν ξεκίνησα και στο μηδέν κατέληξα». Για να μην καταλήξω λοιπόν στο μηδέν κι εγώ σαν τον οινοπνευματώδη, διώχνω τις σκέψεις μακριά λες και είναι μύγες και φοβάμαι μην κολλήσουν πάνω μου και με λερώσουν. Κοιτάζω να βάλω στο τσερβέλο μου άλλα. Να ελαφρύνω την αναχώρηση.
Όπως αυτό που μου είχε πει ένας άγνωστος φοιτητής στα χρόνια του ’80, όταν περίμενε μαζί μου στο Φιουμιτσίνο το αεροπλάνο για την Αθήνα: «Φίλε, την άνοιξη ή το καλοκαίρι όταν επιστρέφεις φρόντισε να κλείνεις θέση με το απογευματινό. Αυτό που φεύγει στις 7.30. Η πιο απολαυστική πτήση». Είχε δίκιο, ο μπαγάσας. Όπως δίκιο είχε στα περισσότερα όλη εκείνη η κοσμοπολίτικη γενιά. Η ζωή την αδίκησε και αυτή φρόντισε να το δεχτεί σαν δικαιολογία που τη βόλεψε. Αν λοιπόν απογειωθείς από το ιταλικό έδαφος στις 7.30 την άνοιξη, όλη η πτήση είναι τυλιγμένη σε μια χρυσοκίτρινη εσάρπα. Γιατί με τη διαφορά της ώρας και κατευθυνόμενος ανατολικά βρίσκεσαι θέλεις δε θέλεις βουτηγμένος στην αγκαλιά του δειλινού. Και αυτό σε πάει… Ό,τι ωραιότερο.
Στη Ρώμη πάω κάθε χρόνο. Από τότε που με μάγκωσαν στο παλιό Ελληνικό, τότε που πήγα να την κάνω για πάντα, το έχω βάλει τάμα και σκοπό τουλάχιστον una volta ελληνιστί μια φορά το χρόνο να επιστρέφω. Πότε κάποιο παιχνίδι της Ρόμα για το Τσάμπιονς Λιγκ των μονοπωλίων, πότε για το Γιουρόπα Λιγκ των ολιγοπωλίων, είναι η δικαιολογία για να βρεθώ στα περασμένα. Ο τελευταίος λόγος ήταν το παιχνίδι του ΠΑΟ. Η μεγάλη πρόκριση απέναντι σε μια Ρόμα που αφέθηκε στην τύχη της. Μετά την τριάρα παρακολουθούσα τη συνέντευξη τύπου του Ρανιέρι. Στο τέλος της πρώτης του δήλωσης, με έπιασε νευρικό γέλιο. Σηκώθηκα να φύγω. Ένας φίλος συνάδελφος με ρώτησε: «Τι γελάς ρε; Πού πας; Τι είπε»; «Σήκω να φύγουμε» του λέω. «Μόλις δήλωσε ότι η Ρόμα αποχωρεί από τη διοργάνωση με ψηλά το κεφάλι. Πλάκα μας κάνει. Έχει ακούσει για τον Στέργο Μαρίνο; Γιατί αυτός έπαιζε σήμερα από τα δεξιά». Ο συνάδελφος δεν με πολυπίστεψε. «Κάτσε να ακούσω τη μετάφραση, γιατί εσύ είσαι τρελός και μπορεί να μου κάνεις πλάκα». Μόλις έφτασε στα αυτιά του η επίσημη εκδοχή πετάχτηκε από την καρέκλα του γελώντας. «Φαντάζεσαι» μου λέει «να το δήλωνε αυτό στην Ελλάδα; Δεν θα προλαβαίναμε να τον πλακώσουμε εμείς στις ερωτήσεις. Μόνες τους θα σηκώνονταν οι καρέκλες και θα τον χτυπούσαν». Πες το ψέματα. Μετά θα προχωρούσαμε σε διαγωνισμό για το πιο πρωτότυπο πρωτοσέλιδο. Το κλασικό θα ήταν φωτογραφία αεροπλάνου με το σήμα της εταιρείας της χώρας του και τίτλο «Ανέβα και φύγε». Η πιο προχωρημένη έκδοση: Tρένο όχι ηλεκτρικό αλλά από αυτό που καίει κάρβουνο, φωτογραφία στην πρώτη σελίδα. Τίτλος με μικρά γράμματα «Σιγά μη σου κάνουμε τα έξοδα να πας με αεροπλάνο». Και με μεγάλα γράμματα «Κάν’τη με το μουτζούρη».
Αν θέλετε υπάρχει και ακόμη πιο προχωρημένη εκδοχή: Φωτό στο πρωτοσέλιδο που απεικονίζει τα καταγάλανα νερά του Αιγαίου κάπου στο πουθενά. Κεντρικός τίτλος «Απέραντο γαλάζιο σε περιμένει» και υπότιτλος «Έτσι όπως τα έκανες, άντε πνίξου!». Ό,τι και αν του γράφαμε του φουκαρά, δεν θα μου έκανε εντύπωση. Όπως προσωπικά δεν εξεπλάγην από τη συμπεριφορά της τιφοζερίας, που οι φανατικοί της Ρόμα χειροκροτούσαν τους οπαδούς του ΠΑΟ και αυτοί για να ανταποδώσουν το φίλαθλο πνεύμα φώναζα “Lazio Lazio vaffanculo”. Έτσι ήταν πάντα η μπάλα στη Ρώμη. Λόγος για γιορτή, για παρέα, για χαβαλέ. Και ευτυχώς έτσι κρατάει ακόμα. Δεν πα’ να λέει ό,τι μπούρδα του κατέβει ο Ρανιέρι και ο κάθε Ρανιέρι… Μετά τη σφαλιάρα του αποκλεισμού, όπως την αποκάλεσαν τα Ίταλα συνάδελφα, τίποτα δεν έχει πια σημασία. Μετά το ματς τίποτα δεν αλλάζει. Και τίποτα δεν γυρίζει πίσω, παρά κυλάει μπροστά. Σαν τον ποταμό Τίβερη που διασχίζει την αιώνια πόλη.
15°
