Η είδηση της πολιτικής κίνησης του Σταύρου Θεοδωράκη ταξίδεψε στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο ελληνικής καταγωγής Alex Andreou συστήνει «Το Ποτάμι» στους αναγνώστες της βρετανικής εφημερίδας Guardian. « ‘Το Ποτάμι’ του Σταύρου Θεοδωράκη θέλει να κινήσει τα νερά της ελληνικής πολιτικής προς τη σωστή κατεύθυνση», γράφει ο Alex Andreou και συμπληρώνει: «Δύο μήνες πριν από τις Ευρωεκλογές και η νέα κίνηση συγκεντρώνει ήδη το 6% των προτιμήσεων των ψηφοφόρων, διότι απορρίπτει κάθε κομματική παράδοση».
Αναλυτικά το κείμενο του ελληνικής καταγωγής Alex Andreou:
«Όλοι στην Ελλάδα μιλούν για ‘Το Ποτάμι’. Είναι το όνομα του νέου κόμματος ή για να γίνω πιο ακριβής της νέας πολιτικής κίνησης του έγκριτου δημοσιογράφου, Σταύρου Θεοδωράκη. Ιδρύθηκε πριν από μόλις δύο εβδομάδες και ήδη στις δημοσκοπήσεις αγγίζει το 6%. Ο Θεοδωράκης επέλεξε τη λέξη: ‘ποτάμι’ καθώς ελπίζει να συμπαρασύρει με την ορμή του όσους συμμετάσχουν στην κίνηση και με οδηγό τη δημιουργικότητά τους, τη ζωντάνια και την καθαρότητά τους να ταράξουν τα λιμνάζοντα νερά του πολιτικού κατεστημένου της χώρας.
Συνάντησα τον Σταύρο στα γραφεία του νέου κόμματος-ένα διαμέρισμα στο πρώτο όροφο μιας συνηθισμένης πολυκατοικίας στον αστικό ιστό της Αθήνας, το οποίο έχει μετατραπεί σε χώρο εργασίας. ‘Πέρασε’, μου λέει και προσθέτει, ‘ξαφνικά έπεσε δουλειά’. ‘Λογικό’, του απαντώ, ‘όταν προσπαθείς να στήσεις ένα κόμμα από το μηδέν και να το ρίξεις στον στίβο των Ευρωεκλογών μέσα σε δύο μήνες’. ‘Τι θέλεις από εμένα;’, με ρωτά με εκείνη τη φιλική ευθύτητα που τον διακρίνει και τον έχει καθιερώσει στην ερευνητική δημοσιογραφία και στην τηλεοπτική του εκπομπή «Οι Πρωταγωνιστές». ‘Δε δίνω ακόμα συνεντεύξεις’, συμπληρώνει. Κι έτσι απλά ήπιαμε ένα καφέ και κουβεντιάσαμε.
Πώς αντιδρά ο Σταύρος Θεοδωράκης σε όσους λένε ότι παρά τις καλές προθέσεις και το θετικό ξεκίνημα, Το Ποτάμι δεν έχει δυνατή και σαφή ιδεολογική βάση; «Πράγματι, δεν έχουμε», μου λέει με περηφάνια. Ο Σταύρος Θεοδωράκης δεν κρύβει τις κεντροαριστερές του ευαισθησίες. Θεωρεί, όμως, ότι η άκαμπτη κομματική ιδεολογία είναι περισσότερο εμπόδιο παρά προαπαιτούμενο στο χώρο της πολιτικής. ‘Όλοι έχουν κομματικές παρωπίδες’, εξηγεί, ‘και προσεγγίζουν τον κόσμο ανάλογα: με κόκκινη, με μπλε ή με πράσινη χροιά». Πιστεύει ότι με αυτόν τον τρόπο χάνεται η καθαρότητα. Οι ταμπέλες περιχαρακώνουν τους πολιτικούς και έτσι γίνεται αδύνατο να βρεθούν λύσεις σε πρακτικά προβλήματα. ‘Ακόμα και ο τρόπος που οι βουλευτές κάθονται στο κοινοβούλιο είναι γελοίος. Γιατί πρέπει κάθε βουλευτής να κάθεται με τους συναδέλφους του από την ίδια κοινοβουλευτική ομάδα και όλοι μαζί να μορφάζουν αποδοκιμαστικά ή επιδοκιμαστικά ανάλογά με το ποιος παίρνει το λόγο. Και αναρωτιέται: γιατί να μην κάθομαι δίπλα στον αντίπαλό μου ώστε να συζητούμε το κάθε θέμα και να προσπαθούμε ο ένας να πείσουμε τον άλλο με επιχειρήματα;
Το αυστηρό κομματικό σύστημα είναι μειονέκτημα. Είναι φτιαγμένο για να προάγει τη διαφωνία, διχογνωμία. Να μην ακούει ο ένας βουλευτής τον άλλο και κατ’ επέκταση να μην ακούει κανείς το εκλογικό σώμα. Γι’ αυτό και Το Ποτάμι δεν κατεβάζει υποψηφίους στις επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαΐου. ‘Τι ξέρω εγώ από τα τοπικά προβλήματα, ας πούμε της Κρήτης, για να προσπαθήσω να επιβάλω μια εθνική πολιτική;’, αναρωτιέται. ‘Τότε γιατί ξεκινάτε με τις Ευρωεκλογές;’, απορώ. «Γιατί το κόστος είναι μικρότερο», απαντά ο Θεοδωράκης χαμογελώντας με την αφοπλιστική του ειλικρίνεια. Ο Σταύρος Θεοδωράκης δεν θα θέσει υποψηφιότητα για μια θέση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αναζωογονητικό και τελείως σπάνιο για πολιτικό, ο Θεοδωράκης παραδέχεται ότι δεν διαθέτει τα προσόντα. Όπως λέει, ακόμα και τα αγγλικά του δεν είναι τόσο καλά.
Το Ποτάμι ελπίζει να προσεγγίσει ανθρώπους από όλα τα κοινωνικά στρώματα και επαγγέλματα-γιατρούς, σπουδαστές, διανοούμενους, αρχιτέκτονες, εργαζόμενους και άνεργους. Ο λόγος ύπαρξης αυτής της κίνησης είναι να καλύψει ένα μεγάλο έλλειμμα: η ελληνική πολιτική σκηνή να βασίζεται σε πραγματικές εμπειρίες πραγματικών, καθημερινών ανθρώπων. Μιλήσαμε επίσης για το κομματικό σύστημα της χώρας. Σύμφωνα με τον Στ. Θεοδωράκη η πολιτική στην Ελλάδα είναι ένα κλειστό μαγαζάκι για πολιτικούς καριέρας. Ο νεποτισμός διαποτίζει τη Δεξιά, είναι το κόμμα συγκεκριμένων οικογενειών και επιθέτων με κύρος. Σε αυτό μπαίνουν άνθρωποι με προνόμια και διασυνδέσεις. Η αριστερά έχει παρόμοια προβλήματα διότι επιβραβεύει τους πιστούς στο κόμμα ή στο συνδικάτο προωθώντας μόνο τα ‘δικά της παιδιά’. Και στις δύο περιπτώσεις το αποτέλεσμα είναι το ίδιο για τον Θεοδωράκη: πολιτικοί με βιογραφικά πλούσια σε κομματική εμπειρία και τίποτε άλλο.. Αντίθετα, στο Ποτάμι το σύνθημα είναι ‘πολιτική για όλους’.
Αρκετοί θα χειροκροτήσουν τον Θεοδωράκη. Όποια κι αν τα πολιτικά του όρια, τουλάχιστον είναι αυτός που αποφάσισε να κάνει κάτι. Σε μια χώρα με αρκετούς πολιτικά απαθείς πολίτες και με πολλούς παθητικούς αποδέκτες κυβερνητικών αποφάσεων, όποιος παίρνει την τύχη στα χέρια του πρέπει να ενθαρρύνεται. Χωρίς αμφιβολία ο Θεοδωράκης θα αμφισβητηθεί πολύ τους επόμενους μήνες. Το Ποτάμι είναι μια πρόκληση για το ελληνικό πολιτικό στάτους κβο και όχι μόνο.
Θεσμικά κόμματα ακόμα και σε πιο ώριμες δημοκρατίες έχουν αρχίσει να μπάζουν νερά να γίνονται αυτάρεσκα. Η επανεκλογή στην εξουσία είναι ο μόνος λόγος ύπαρξης. Οι πολιτικές τους ορίζονται με γνώμονα την ψηφοθηρία. Κανείς δεν σκέφτεται το εθνικό συμφέρον, τις αξίες. Φανταστείτε να ξεπηδήσει στη Βρετανία ένα κόμμα να παίρνει ψήφους των Συντηρητικών από το κέντρο και των Εργατικών από την αριστερά; Εάν η πολιτική γίνει πιο απρόβλεπτη θα γίνει και πιο ειλικρινής.
Οι θεωρίες συνωμοσίας οργιάζουν στην Ελλάδα-μια χώρα που ειδικεύεται στο σπορ. Ψάχνουν να βρουν ποιος κρύβεται πίσω από το Ποτάμι. Ποιος το χρηματοδοτεί, ποια συμφέροντα ενδέχεται να θέλει να εξυπηρετήσει. Πολιτικοί παίκτες και σχολιαστές φαίνονται διατεθειμένοι να αποδεχτούν τα πάντα πλην μίας εξαιρέσεως: να επιτρέψουν σε έναν άνθρωπο με δημοτικότητα να δείξει πόσο αποτυχημένο είναι το σύστημα και να θέλει μόνος του να το αλλάξει. Αυτό στην πολιτική είναι το πιο επικίνδυνο και εύφλεκτο υλικό και συνάμα ό,τι πιο αισιόδοξο».
12°
