Nayib Bukele: «Δεν με εξέλεξαν για να διαπραγματευτώ»
Πώς μπορεί να εννοηθεί μια πραγματική αλλαγή στη χώρα αν η νέα κυβέρνηση δεν απομακρύνει τους κρατικούς λειτουργούς του διεφθαρμένου παλαιού καθεστώτος;
Η νίκη του Nayib Bukele στις βουλευτικές εκλογές του Ελ Σαλβαδόρ και οι αντιπαραθέσεις με τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση
Λίγους μήνες μετά τη θριαμβευτική νίκη του κόμματος του στις βουλευτικές εκλογές ο δημοφιλής αν και συγκρουσιακός πρόεδρος του Ελ Σαλβαδόρ, Nayib Bukele, προκαλεί νέες αντιπαραθέσεις, αυτή τη φορά όχι τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο με σημαντικούς διεθνείς παράγοντες όπως, μεταξύ άλλων, τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Την αφορμή για τις συγκρούσεις αυτή τη φορά έδωσε η απόφαση του νεαρού προέδρου του El Salvador να αντικαταστήσει 5 δικαστές του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας καθώς και τον Γενικό Εισαγγελέα. Η απόφαση αυτή προκάλεσε τις έντονες αντιδράσεις της Αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Kamala Harris, και του εκπροσώπου της Ε.Ε. για εξωτερικά θέματα, Josep Borrell. Κοινό στοιχείο αμφοτέρων αντιδράσεων ήταν η καταδίκη της «κατάργησης του διαχωρισμού των εξουσιών» και της ροπής προς τον «αυταρχισμό» που υποτίθεται ότι σηματοδοτεί η παρέμβαση του Bukele.
Όμως από την πλευρά του ο 39χρονος πρόεδρος στην απάντησή του στις κριτικές έσπευσε να τονίσει ότι δεν μπορεί να νοηθεί σημαντική κοινωνική αλλαγή χωρίς να σπάσουν και μερικά σάπια αυγά τα οποία κληροδότησε το προηγούμενο καθεστώς. Έτσι σε μήνυμά του στο twitter ανέφερε: «Mας πήρε 30 έτη να ξεφορτωθούμε ένα καθεστώς που μας κρατούσε στην αθλιότητα, στη διαφθορά, στην ανασφάλεια και στην απόγνωση. Διαπραγματεύονταν με τις ζωές των ανθρώπων και διέτασσαν εκτελέσεις ανθρώπων από τους θεσμούς. Ο λαός δεν μας εξέλεξε για να διαπραγματευθούμε. Να φύγουν. Όλοι τους!»
Σύμφωνα με τον αναλυτή Eduardo Escobar, o Βukele εκμεταλλεύεται τη λαϊκή δυσαρέσκεια που υπάρχει με τα δύο κόμματα της αντιπολίτευσης, το δεξιό Alienza Republicana Nacionalista (ARENA) και το αριστερό Frente Farabundo Marti para la Liberacion Nacional (FMLN), που κυβέρνησαν τη χώρα 30 έτη και τη βύθισαν στη φτώχεια, τη διαφθορά και σε έναν εμφύλιο πόλεμο που στοίχισε πάνω από 80 χιλιάδες νεκρούς.
«Ψηφίζοντας τον Bukele» λέει ο Escobar «ο λαός εμπιστεύθηκε τον λαϊκίστικό λόγο του προέδρου πιστεύοντας ότι τα πράγματα θα αλλάξουν. Ο λόγος εισχώρησε στη σκέψη των ανθρώπων και ρίζωσε. Γιατί ο λαός δεν διαμαρτύρεται για αυτά που συμβαίνουν; Όμως αν ο λαός δεν είδε κανένα όφελος από τη δημοκρατία που υπήρχε πριν, γιατί να βγει στους δρόμους να την υπερασπισθεί;»
Ενώ μπορεί κανείς να έχει αντιρρήσεις για τον τρόπο με τον οποίο ο νεαρός πρόεδρος του El Slavador λαμβάνει και εκτελεί τις αποφάσεις του, από την άλλη πλευρά οι αντιδράσεις των κυβερνήσεων ορισμένων κρατών, όπως αυτή των ΗΠΑ του Biden, ή ορισμένων πολιτικών όπως του Borell της Ε.Ε. δείχνουν μια επιφανειακότατα που δεν αγγίζει την ουσία των πραγμάτων.
Διότι, όπως υποστηρίζουν διάφοροι αναλυτές, τι νόημα έχει άραγε η έννοια του «διαχωρισμού των εξουσιών» σε χώρες όπως το El Salvador και άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής όπου οι δικαστές είτε «τα πιάνουν» από τα καρτέλ των ναρκωτικών είτε είναι φερέφωνα διαφόρων πολιτικών παρατάξεων; Και πώς μπορεί να εννοηθεί μια πραγματική αλλαγή στη χώρα αν η νέα κυβέρνηση δεν απομακρύνει τους κρατικούς λειτουργούς, συμπεριλαμβανομένων και των δικαστικών, του διεφθαρμένου παλαιού καθεστώτος;
Ο σεβασμός για τους θεσμούς ασφαλώς είναι σε γενικές γραμμές κάτι το θετικό, όμως η τυφλή «θεσμολαγνεία» μπορεί ενίοτε να οδηγήσει στη διατήρηση απαράδεκτων κοινωνικών πρακτικών και στην αποφυγή οποιαδήποτε κοινωνικής αλλαγής.
13°
