Βιβλιο

Τι σημαίνει να είσαι Μαύρος στην Αμερική του σήμερα;

Ο Τζέισον Μοτ, ο συγγραφέας του «Φοβερού βιβλίου», δεν παύει να απασχολείται με τα ακανθώδη ζητήματα των ομοεθνών του

aris-sfakianakis.jpg
Άρης Σφακιανάκης
ΤΕΥΧΟΣ 907
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
«Το φοβερό βιβλίο» του Τζέισον Μοτ

Αναγνώστης με αιτία: Παρουσίαση του βιβλίου «Το φοβερό βιβλίο» του Τζέισον Μοτ, που κυκλοφορεί από τις εκδ. Διόπτρα

«Το μόνο ψεγάδι που βρίσκω στο γράψιμο είναι πως, όσο κι αν μιλάς εσύ στις σελίδες, εκείνες δεν σου κάνουν ποτέ τη χάρη να απαντήσουν. Ας μην ξεχνάμε ότι το γράψιμο είναι μια εμμονική πράξη. Και κάθε εμμονή είναι από τη φύση της μονόδρομος».

Αυτά γράφει σε κάποιο σημείο του βιβλίου του ο Αφροαμερικανός συγγραφέας Τζέισον Μοτ στο μυθιστόρημά του «Το φοβερό βιβλίο» (εκδόσεις Διόπτρα). Ήρωάς του είναι ένας νεαρός πεζογράφος που το πρώτο του μυθιστόρημα έχει την τύχη να γίνει αμέσως μπεστ σέλερ. Ένα μπεστ σέλερ, ωστόσο, ακολουθείται από υποχρεώσεις. Ο συγγραφέας του αναγκάζεται να παρακολουθήσει μαθήματα από ειδικούς για να προωθήσει καλύτερα το βιβλίο του (ευρισκόμεθα στις ΗΠΑ, όχι σε κάποιον έρημο, αναγνωστικά, τόπο των Βαλκανίων). Υποχρεώνεται να υποστεί τη βάσανο των διαρκών μετακινήσεων ώστε να παραβρίσκεται σε παρουσιάσεις των βιβλίων του. Αναγκάζεται να συνομιλεί με εκμανείς αναγνώστες και να παραδίδεται στις ορέξεις μεσόκοπων αναγνωστριών που θα ήθελαν να υπογράψει το βιβλίο του πάνω στο γυμνό κορμί τους (πράγμα που δεν χαλάει ιδιαίτερα τον συγγραφέα μας).

Οι περιπέτειες και τα πάθη αυτού του νεαρού Βέρθερου –καμιά σχέση με τον ήρωα του Γκαίτε– είναι εξόχως απολαυστικές. (Συμβάλλει σε αυτό και η μετάφραση της Δέσποινας Κανελλοπούλου.) Την ίδια στιγμή ο Τζέισον Μοτ, ο συγγραφέας του «Φοβερού βιβλίου», δεν παύει να απασχολείται με τα ακανθώδη ζητήματα των ομοεθνών του. Η μαύρη φυλή τραβάει τα μύρια όσα από τους λευκούς δυνάστες της. Η υπερβολική έκκριση μελατονίνης στη δύστυχη επιδερμίδα τους είναι μια συμφορά δυσβάσταχτη που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Ακολουθούν ιερεμιάδες για τους δολοφόνους των έγχρωμων θνητών.

Ωστόσο, ο Τζέισον Μοτ καταφέρνει να διατηρεί την ψυχραιμία του και να κρατάει μια καλά διατηρημένη ισορροπία ανάμεσα στην πεζογραφική δεινότητά του –όντως φοβερή– και την κατηχητική του διάθεση – ίσως απαραίτητη για την έξωθεν καλή μαρτυρία των κάποτε σκλάβων της Λουιζιάνα.

Κάποια στιγμή θα πρέπει να κάνω αυτό το ταξίδι στα μέρη εκείνα όπου λιάζονται οι αλιγάτορες στον Μισισιπή, όπου μαϊνάριζε τα πανιά του ο Χακλέμπερι Φιν, όπου άνθισε η τζαζ (την οποία, παρεμπιπτόντως, αποστρέφομαι), εκεί, στις βαμβακοφυτείες του Νότου και στις σελίδες της Μάργκαρετ Μίτσελ στο «Όσα παίρνει ο άνεμος» (Frankly, my dear…).

Βέβαια, μεταξύ μας, το πιθανότερο είναι ότι δεν θα κάνω ποτέ αυτό το ταξίδι. Προέχει το Μπουένος Άιρες, το Μάτσου Πίτσου και τα νησιά του Γκογκέν στον Ειρηνικό.

Οπότε, στο μεταξύ, θα συνεχίσω να διαβάζω βιβλία Αφροαμερικανών συγγραφέων όπως ο Τζέισον Μοτ, θα διασκεδάζω με τις περιπέτειες των ηρώων τους, θα καταλύω στα ίδια με εκείνους περιθωριακά μοτέλ, θα διαμαρτύρομαι για την αστυνομική βία και για τον ρατσισμό, ενώ θα αναζητώ ήδη το επόμενο βιβλίο που θα διαβάσω. Διότι δεν είναι μόνο το γράψιμο μια εμμονική πράξη, όπως αναφέρω στην αρχή του κειμένου με τα λόγια του συγγραφέα. Εμμονική πράξη είναι και η ανάγνωση.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ