Χριστούγεννα 2023: θεατρικές παραστάσεις στην Αθήνα
Ηχηρές πρεμιέρες
Το βραβευμένο έργο του Λιβανο-Καναδού συγγραφέα, σκηνοθέτη και ηθοποιού Ουαζντί Μουαουάντ «Όλοι εμείς πουλιά» μας συστήνει ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος στη Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» στο Εθνικό Θέατρο (από 22/12), μια ερωτική ιστορία με πολιτικές και υπαρξιακές προεκτάσεις που πραγματεύεται την έννοια της ταυτότητας. Το ίδιο βράδυ ο Λάκης Λαζόπουλος επιστρέφει στο θέατρο Βέμπο, παρέα με την Ελισάβετ Κωνσταντινίδου. Στη νέα του κωμωδία, με τίτλο «Όταν πέθανα», περιμένει στα τριήμερά του στο νεκροταφείο να συζητήσει με συγγενείς και φίλους.
Από τις κορυφαίες στιγμές της σεζόν, οι «Τρεις ψηλές γυναίκες» στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Μια παράσταση που αναδεικνύει την τραγικωμωδία της ύπαρξης μέσα από τη χαρακτηριστική φόρμα του Ρόμπερτ Ουίλσον και τις εξαιρετικές ερμηνείες των πρωταγωνιστριών (Πιττακή, Καραμπέτη, Μιχαλοπούλου). Για τους λάτρεις των μιούζικαλ, στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ, το βραβευμένο με Τόνυ «Into the woods» μας καλεί να χαθούμε (μαζί με τα εφηβάκια μας) σε ένα δάσος επιθυμιών παρέα με την Κοκκινοσκουφίτσα, τη Σταχτοπούτα και τη Ραπουνζέλ, ενώ στο Θέατρον «Τα φώτα της πόλης» ζωντανεύουν τη συγκινητική ιστορία του Σαρλώ που ερωτεύεται μια τυφλή ανθοπώλισσα. Εδώ αναμετριέται φέτος και η Νένα Μεντή με την εμβληματική ηρωίδα του Γρηγορίου Ξενόπουλου στο «Μυστικό της κοντέσσας Βαλέραινας» που σκηνοθετεί ο Πέτρος Ζούλιας.
Στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου ο Βασίλης Παπαβασιλείου επιστρέφει στον αγαπημένο του Γκολντόνι με την κωμωδία «Ιμπρεσάριος από τη Σμύρνη». Σαίξπηρ ανεβάζει στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης ο Γιάννης Κακλέας παρουσιάζοντας τη «Δωδέκατη νύχτα ή Ό,τι επιθυμείτε» ως μια χορευτική γιορτή μεταμφιέσεων. Στο Τέχνης στη Φρυνίχου, πάλι, ο Κώστας Κουτσολέλος με το «Ήρθαν τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά! (δυστυχώς)» ενορχηστρώνει μια παράσταση για όλους όσοι τέτοιες μέρες αισθάνονται ότι ταυτίζονται κάπως με τον Σκρουτζ – πριν τον «καταλάβει το πνεύμα των Χριστουγέννων»…
Η αμερικανική δραματουργία, κλασική και σύγχρονη, έχει την τιμητική της σε αρκετές κεντρικές σκηνές της πόλης. Στο Μουσούρη η Θέμις Μπαζάκα, o Λάζαρος Γεωργακόπουλος και η Ξένια Καλογεροπούλου ξετυλίγουν το κουβάρι της ζωής της οικογένειας Μπλέικ στο «Humans» που ανεβάζει ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης. Στον Νέο Ακάδημο η Φιλαρέτη Κομνηνού υποδύεται την αυταρχική κυρία Βενάμπλ στο σκοτεινό και δημοφιλές έργο του Τενεσί Ουίλιαμς «Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι». Στο Ζίνα ο Γιώργος Νανούρης καθοδηγεί τον Βλαδίμηρο Κυριακίδη ως Γουίλι Λόμαν στο δυσβάσταχτο κυνήγι της επιβίωσης που καταγράφει ο επίσης βραβευμένος με Πούλιτζερ Άρθουρ Μίλερ στον «Θάνατο του εμποράκου». Στο Καρέζη, πάλι, στην κωμωδία «November» του David Mamet, ο Σταύρος Σβίγκος και ο Κώστας Καζανάς ξετυλίγουν τις περιπέτειες ενός προέδρου των ΗΠΑ που προσπαθεί να επανεκλεγεί.
Στο γειτονικό Μικρό Χορν η Λυδία Φωτοπούλου και η Καίτη Κωνσταντίνου υποδύονται μια ηθοποιό χωρίς ρόλο και μια ανέραστη μανικιουρίστα που μοιράζονται τα εσώψυχά τους στο «Συνέβη στο Monterey», το νέο έργο του Άκη Δήμου. Βασισμένο στην εμβληματική ταινία του Εμίρ Κουστουρίτσα είναι το «Undeground» με τους Βασίλη Χαραλαμπόπουλο, Γιάννη Τσορτέκη και Αλεξάνδρα Αϊδίνη, που σκηνοθετεί ο Νικίτα Μιλιβόγεβιτς στο Ακροπόλ. Ακριβώς δίπλα, στο Διάνα, η Ελένη Ράντου συνεχίζει να σολάρει υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Ανέστη Αζά στο χειμαρώδες «Πάρτυ της ζωής μου». Την κωμωδία του θρυλικού θεατρανθρώπου Ντάριο Φο «Η μαριχουάνα της μαμάς είναι καλύτερη» σκηνοθετεί η Σμαράγδα Καρύδη, κρατώντας και τον πρωταγωνιστικό ρόλο, στο Θέατρο Ήβη.
Τα ηθικά διλήμματα και τα αδιέξοδα της πολιτικής των ταυτοτήτων και την ανθρωποφάγα «κουλτούρα της ακύρωσης» αναδεικνύει το «The doctor», το θρίλερ του Ρόμπερτ Άικ που παρουσιάζει στο Αμφι-Θέατρο Σπύρου Ευαγγελάτου η Κατερίνα Ευαγγελάτου με ένα εγνωσμένων ικανοτήτων πρωταγωνιστικό δίδυμο, τη Στεφανία Γουλιώτη και τον Νίκο Χατζόπουλο. Δυνατές ερμηνείες και εμπνευσμένη καθοδήγηση από την Αικατερίνη Παπαγεωργίου στο σπαρακτικό «Η λέξη πρόοδος στο στόμα της μητέρας μου ηχούσε πολύ φάλτσα» του Ματέι Βίζνιεκ στο θέατρο Μπέλλος. Στο Θησείον η Violet Louise μεταφέρει στη σύγχρονη εποχή σε μια multimedia παράσταση για ενήλικες «Το κορίτσι με τα σπίρτα», το κλασικό παραμύθι του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν.
Στα οπωσδήποτε το «Έγκλημα και τιμωρία» που καταθέτει ο Δημήτρης Τάρλοου στο Πορεία, με ένα αξιοπρόσεκτο ανσάμπλ (θαυμάσιοι ως ανακριτής Πορφύρης και Ρασκόλνικωφ ο Δημήτρης Ήμελλος και ο Προμηθέας Αλειφερόπουλος αντίστοιχα). Στο Θέατρο Άλφα – Ληναίος-Φωτίου, παράλληλα με το «Θέλω να σου κρατάω το χέρι» που μίλησε στο κοινό και συνεχίζεται για τρίτη χρονιά, ο Τάσος Ιορδανίδης και η Θάλεια Ματίκα φέρνουν με το «Φακντ απ» στη σκηνή τη Γενιά Ζ. Αν δεν το είδατε την περασμένη άνοιξη, μη χάσετε την «Άνοδο του Αρτούρο Ούι» του Μπρεχτ διά χειρός Άρη Μπινιάρη, με τον εξαιρετικό Γιώργο Χρυσοστόμου, στο ARK. Στο Χώρα οι Μιχάλης Λεβεντογιάννης, Βίκυ Παπαδοπούλου, Ναταλία Σουίφτ και Σπύρος Σταμούλης μπλέκονται σε ένα ερωτικό τετράγωνο στο πολυβραβευμένο «Closer» του Πάτρικ Μάρμπερ, που υπογράφει σκηνοθετικά ο Δημήτρης Αγιοπετρίτης-Μπογδάνος. Τον «Βασιλιά Ληρ» υποδύεται η Μπέττυ Αρβανίτη στην παράσταση που σκηνοθετεί ο Στάθης Λιβαθινός στο Θέατρο της οδού Κεφαλληνίας, ενώ στο διπλανό Θέατρο της οδού Κυκλάδων η Έμιλυ Κολιανδρή επιστρέφει ως «Amalia melancholia, η βασίλισσα των φοινίκων» στις επιστολές της βασίλισσας Αμαλίας προς τον πατέρα της. Ο Μάξιμος Μουμούρης κρατά τον πρωταγωνιστικό ρόλο στον «Πλατόνωφ» του Τσέχωφ που σκηνοθετεί ο Νίκος Καμτσής στο θέατρο ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟύ.
Ένα «Ρέκβιεμ» για τα θύματα των γυναικοκτονιών, το ταξίδι μνήμης που ζωντανεύουν δεξιοτεχνικά η Σοφία Χιλλ και η Αγλαΐα Παππά συνεχίζεται στο Άττις του Θεόδωρου Τερζόπουλου, ενώ στον Νέο Χώρο του θεάτρου ο Σάββας Στρούμπος βουτά για πρώτη φορά στο σύμπαν του Τσέχωφ με τον «Γλάρο» κερδίζοντας το βραβείο της Ένωσης Κριτικών Θεάτρου και Παραστατικών Τεχνών. Μια μεστή, συγκινητική ερμηνεία παραδίδει ο Περικλής Μουστάκης στο Σύγχρονο Θέατρο ως «Πατέρας» στο θεατρικό του Φλοριάν Ζελέρ, γνωστό και από την οσκαρική ερμηνεία του Άντονι Χόπκινς στον κινηματογράφο. Φρενήρεις ρυθμοί και συνεχείς μεταμορφώσεις από μια καλοκουρδισμένη ομάδα (Ορφέας Αυγουστίδης, Γιάννης Κλίνης, Μαίρη Μηνά, Ηλίας Μουλάς) στον «Άσχημο» που σκηνοθετεί ο Γιώργος Κουτλής στο Νέο Θέατρο Κατερίνας Βασιλάκου. Στο «The aliens» στη σκηνή του Από Μηχανής συναντούμε μια τριάδα απόκληρων (Γιάννης Βασιλώττος, Αναστάσης Γεωργούλας, Μιχάλης Πανάδης) με έναν εσωτερικό κόσμο που αδυνατούν να εκφράσουν μέχρι που αυτός στρέφεται εναντίον τους. Θεατρικό δίδυμο για φέτος ο Γιώργος Κωνσταντίνου και ο Αποστόλης Τότσικας στο τρυφερό «Κάθε Πέμπτη κύριε Γκρην» που σκηνοθετεί ο Κώστας Γάκης στο Αργώ. Στο Αγγέλων Βήμα, η γνώριμη από τη φιλμογραφία του Άλφρεντ Χίτσκοκ «Υπόθεση Παραντάιν» σκιαγραφεί σ’ ένα σκηνικό δικαστικό δράμα τη δύναμη της γυναικείας επιρροής.
Για σύγχρονη ελληνική δραματουργία, στο Αποθήκη ο Γιώργος Παλούμπης μας συστήνει το «Αράφ», το νέο έργο του Γιάννη Τσίρου, με τους Ράνια Σχίζα, Ιωσήφ Πολυζωίδη και Φώτη Λαζάρου, ενώ στο Επί Κολωνώ, η φετινή σκηνοθεσία της Ελένης Σκότη ακούει στο όνομα «Στέλιος Κασόνγκο» και βάζει στο τραπέζι τις διακρίσεις που υφίσταται η μαύρη κοινότητα στην Ελλάδα. Δέκα χρόνια μετά το τελευταίο του ανέβασμα «Το γάλα», το έργο-σταθμός του Βασίλη Κατσικονούρη επανέρχεται στη σκηνή από την Ερμίνα Κυριαζή και τον Μάνο Καρατζογιάννη στο Θέατρο Σταθμός. Εδώ όπου για λίγες ακόμα παραστάσεις «Οι γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα», του Κωνσταντίνου Ντέλλα, μας προσκαλούν σ’ ένα ταξίδι στις τελετουργικές, μαγικές πρακτικές των γυναικών της Θεσσαλίας. Με την κωμωδία του Ιάκωβου Καμπανέλλη «Ο μπαμπάς ο πόλεμος» καταπιάνεται ο Κώστας Παπακωνσταντίνου και η ομάδα «Πτωχαλαζόνες» στο Olvio.
Με το βραβείο Ελευθερία Σαπουντζή εδώ και λίγο καιρό στις αποσκευές της, η Νεφέλη Μαϊστράλη υπογράφει το κείμενο και συμπρωταγωνιστεί στην «Κακούργα πεθερά» που παρουσιάζεται στο θέατρο Πόρτα αντλώντας υλικό από το διαβόητο έγκλημα της Χαροκόπου που συντάραξε την Ελλάδα κατά τον Μεσοπόλεμο. Στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, ο Θάνος Λέκκας και ο Δημήτρης Καπουράνης αναζητούν και φέτος «Μια άλλη Θήβα» μέσα από μια σύγχρονη σπουδή για την ανδρική ταυτότητα, την καταπίεση, τη βία και το έγκλημα, την τιμωρία και τις διακρίσεις.
Ανεβαίνουν στη σκηνή για να ζωντανέψουν τις διαδρομές γυναικών που άφησαν το δικό τους χνάρι στον κόσμο. Στο Σημείο η Κωνσταντίνα Μιχαήλ επιστρέφει στη «Σεβάς Χανούμ» και μιλά για τον φλογερό έρωτα της λαϊκής τραγουδίστριας με τον Στέλιο Καζαντζίδη, για τον Πόντο, τη μεταπολεμική Αθήνα, τον Τσιτσάνη, αλλά και για την αρρώστια και το παιχνίδι με τον θάνατο. Στο Μικρό Χορν, στο «Σωτηρία με λένε» η Κάτια Γκουλιώνη μεταμορφώνεται στη θρυλική μορφή του ρεμπέτικου Σωτηρία Μπέλλου που βλέπει τη ζωή της να περνά μπροστά από τα μάτια της λίγο πριν την εγχείρηση που θα της στερήσει τη φωνή. Στο Θέατρο Ροές η Κερασία Σαμαρά και το Takis Barberis Jazz Group με την παράσταση «Μαρίκα Παπαγκίκα - Το ηλεκτρικό κορίτσι» φωτίζουν ανεξερεύνητες στιγμές από τη ζωή της εμβληματικής τραγουδίστριας του καφέ αμάν και αποδίδουν γνωστά τραγούδια της. Στο Εν Αθήναις, το νέο χώρο της ομάδας του Vault, η Ελένη Ουζουνίδου γίνεται η «Τουρκομερίτισσα» Μαρίκα Νίνου, η μεγάλη τραγουδίστρια με τη σύντομη αλλά ταραχώδη ζωή, ενώ η Ράνια Σχίζα στο «Η μάνα αυτουνού, Έλλη Ζάχου-Ταχτσή» ενσαρκώνει τη μητέρα του συγγραφέα Κώστα Ταχτσή, μια ανυπόταχτη γυναίκα που βίωσε τη σκληρότητα της εποχής της.
