Θεατρο - Οπερα

Ποιοι είναι οι υπερταλαντούχοι ηθοποιοί που γράφουν και θεατρικά έργα

Πώς βρέθηκε η συγγραφή στον δρόμο τους; Τι ετοιμάζουν τώρα; Έξι ηθοποιοί σε άλλο ρόλο!

woman_guest.jpg
Ιωάννα Γκομούζα
ΤΕΥΧΟΣ 861
17’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
"Θέλω να σου κρατάω το χέρι" με τον Τάσο Ιορδανίδη και τη Θάλεια Ματίκα στο Θέατρο Άλφα - Ληναίος - Φωτίου
"Θέλω να σου κρατάω το χέρι" με τον Τάσο Ιορδανίδη και τη Θάλεια Ματίκα στο Θέατρο Άλφα - Ληναίος - Φωτίου © Ελίνα Γιουνανλή

Οι ηθοποιοί Δημήτρης Αγαρτζίδης, Δέσποινα Αποστολίδου, Τάσος Ιορδανίδης, Νεφέλη Μαϊστράλη, Αντώνης Τσιοτσιόπουλος, Γιωργής Τσουρής για τη σχέση τους με τη συγγραφή

Τους παρακολουθούμε για χρόνια στη σκηνή, δεν είναι όμως μόνο αυτή η ιδιότητά τους στο θέατρο. Κάποιοι δοκιμάζουν για πρώτη φορά, άλλοι κατ’ εξακολούθηση, έξι ερμηνευτές, με χιλιόμετρα στο σανίδι αλλά και της νεώτερης γενιάς, κρατάνε αυτή τη σεζόν και μιαν άλλη θέση στη θεατρική μαρκίζα: αυτή του θεατρικού συγγραφέα.

Πώς βρέθηκε η συγγραφή στον δρόμο τους; Μπολιάζει η ιδιότητά τους ως ηθοποιών με κάποιον τρόπο την ενασχόλησή τους με τον σκηνικό λόγο; Ποια είναι τα ζητήματα που απασχολούν την πένα τους; Ποιο έργο τους παρουσιάζουν αυτό το διάστημα και τι μας επιφυλάσσουν στα προσεχώς; Ο Δημήτρης Αγαρτζίδης, η Δέσποινα Αποστολίδου, ο Τάσος Ιορδανίδης, η Νεφέλη Μαϊστράλη, ο Αντώνης Τσιοτσιόπουλος και ο Γιωργής Τσουρής μιλούν από τα «παπούτσια» του θεατρικού συγγραφέα.

Ο Δημήτρης Αγαρτζίδης στη "Ζάχαρη"
Ο Δημήτρης Αγαρτζίδης στη "Ζάχαρη" © Αναστασία Γιαννάκη

Ο Δημήτρης Αγαρτζίδης για το «Ζάχαρη»

Μια προσωπική ιστορία στάθηκε η αφορμή κι ένα βράδυ γεννήθηκε ένα κείμενο που αποτελεί το βασικό μέρος μίας κεντρικής σκηνής της «Ζάχαρης», που είναι το πρώτο μου έργο. Από τότε, ενώ δεν κρατάω σημειώσεις –πολύ σπάνια–, άρχισα να γράφω σκόρπια με άξονα πάντα το συμβάν και άρχισε να μπαίνει στο μυαλό μου η ιδέα πως θα μπορούσε το υλικό αυτό να διαμορφωθεί σε ένα ολοκληρωμένο θεατρικό έργο. Και όταν συνέλαβα τη βασική δομή του, τον κορμό, τα πρόσωπα και πώς ήθελα να λειτουργούν και να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους δεσμεύτηκα στον εαυτό μου να το προχωρήσω. Ήταν, πάντως, πολύ ιδιαίτερη αίσθηση να ακούς τα λόγια που έχεις γράψει από χείλη τρίτων στην πρώτη μας ανάγνωση.

Δε νομίζω ότι είναι η ιδιότητα του ηθοποιού που με επηρεάζει τόσο στη συγγραφή όσο η ιδιότητα του δραματουργού. Επειδή έχουμε ασχοληθεί στις δουλειές μας με τη Δέσποινα Αναστάσογλου και τους Elephas tiliensis πολύ με τη μεταφορά της λογοτεχνίας στο θέατρο –κάτι που συνεπάγεται τη δημιουργία ενός νέου κειμένου προκειμένου να μεταφερθεί το πνεύμα και όχι το γράμμα του εκάστοτε λογοτεχνικού έργου, γιατί εκεί είναι το θέμα κατά τη γνώμη μου–, μου ήταν πολύ οικεία η διαδικασία. Αυτό που ήταν διαφορετικό ήταν ότι η πηγή συνήθως βρίσκεται σε ένα κείμενο ενός τρίτου προσώπου ενώ τώρα η βασική πηγή ήταν οι σκέψεις στο μυαλό μου και το πώς αυτές αποτυπώνονταν. Ήταν μια δύσκολη αλλά και συναρπαστική ιστορία που με έβαλε συνειδητά στο να συνεχίσω να ασχολούμαι με την γραφή. Έχει πολύ νόημα –και πώς αλλιώς; – γιατί αν δεν υπάρχει παραγωγή νέου θεατρικού λόγου, σιγά σιγά εκλείπει και ο λόγος ύπαρξης του θεάτρου. Δεν μπορούμε να γυρνάμε συνεχώς στους κλασικούς. Πρέπει να αφήσουμε κι εμείς το αποτύπωμά μας, είτε είναι σημαντικό είτε όχι.

Τα ζητήματα που με απασχολούν ως συγγραφέα είναι πολλά γιατί αφορούν στην καθημερινότητα που ζούμε και στα εμπόδια που συναντάμε. Νομίζω ότι έχει να κάνει με την περίοδο που βρίσκεται ο καθένας/καθεμιά τη στιγμή που γράφει και τα θέματα που του/της κεντρίζουν το μυαλό εκείνη τη στιγμή. Είναι μια διαδικασία που έχει να κάνει πολύ με το εδώ και τώρα γιατί είναι κάτι επείγον που πρέπει να αποτυπωθεί σε λέξεις. Και μου φαίνεται πολύ σημαντικό να μπορείς να αποτυπώνεις σε λέξεις τη σκέψη σου καθώς έτσι μπορείς να γίνεις συγκεκριμένος και να επικοινωνήσεις καθαρότερα με τους άλλους ανθρώπους.

Σκηνή από τη "Ζάχαρη" του Δημήτρη Αγαρτζίδη στο θέατρο Σταθμός
Σκηνή από τη "Ζάχαρη" του Δημήτρη Αγαρτζίδη στο θέατρο Σταθμός © Αναστασία Γιαννάκη

Η «Ζάχαρη», που παρουσιάζουμε στο Θέατρο Σταθμός, είναι μια πικρή κωμωδία. Μιλάει για τον ρόλο που παίζει η οικογένεια στη διαμόρφωσή μας από τη στιγμή που γεννιόμαστε και πόσο αυτή μας καθορίζει μέχρι τη στιγμή που είμαστε πια ενήλικες. Με απασχολεί πολύ αυτό. Το πώς μπορούμε ή δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από τα μοτίβα που μας φοράνε. Σε ποιο βαθμό είμαστε ελεύθεροι ή ακολουθούμε μονοπάτια που μας έχουν δείξει χωρίς καν να το αντιλαμβανόμαστε. Μου αρέσει, πάντως, που συμμετέχω στην παράσταση ως ηθοποιός μαζί με τα δύο καταπληκτικά κορίτσια, την Τατιάνα Άννα Πίττα και την Ελίνα Ρίζου, γιατί είναι σα να καταθέτουμε από κοινού κάτι δικό μου πολύ προσωπικό για να το μοιραστούμε δημόσια προκειμένου να καταφέρουμε να το επικοινωνήσουμε.

Το επόμενο έργο μου γεννιέται τώρα. Έχει να κάνει με τον εγκλεισμό και την απώλεια. Τα θέματα είναι πάντα ίδια, η οπτική μας αλλάζει.

Η ηθοποιός Δέσποινα Αποστολίδου συστήνεται στο κοινό για πρώτη φορά και ως θεατρική συγγραφέας
Με "Το αίμα των κρίνων" η Δέσποινα Αποστολίδου μάς συστήνεται και ως θεατρική συγγραφέας

Η Δέσποινα Αποστολίδου για το «Το αίμα των κρίνων» 

Η σχέση μου με τη θεατρική γραφή ξεκίνησε, κυρίως, μέσα από την ενασχόλησή μου με την υποκριτική. Μέσα από την μελέτη θεατρικών έργων και άλλων κειμένων, μου γεννήθηκε η ανάγκη να δημιουργήσω κάτι δικό μου. Να φτιάξω, δηλαδή, κι εγώ κόσμους που θα μπορούσαν να πάρουν σάρκα και οστά πάνω στη σκηνή μέσω άλλων δημιουργών.

Δε νιώθω την ιδιότητα του ηθοποιού και του συγγραφέα ως δύο ξεχωριστά κομμάτια, για μένα είναι ένα σύνολο που αφορά στη θεατρική δημιουργία, έτσι σαφώς υπάρχει επιρροή. Δουλεύω, για παράδειγμα, τον χαρακτήρα ενός ήρωα ή την σχέση μεταξύ των ηρώων όπως θα το έκανα ως ηθοποιός με το κείμενο κάποιου άλλου.

Δεν έχω συγκεκριμένα θέματα με τα οποία ασχολούμαι αποκλειστικά. Σίγουρα για να γράψω κάτι, έχει προηγηθεί κάτι άλλο που με αφορά και μου δημιουργεί αυτή την ανάγκη. Ίσως ένας κοινός άξονας να είναι ότι τα έργα που έχω ως τώρα γράψει βασίστηκαν, σαν αρχική ιδέα, σε ανθρώπους που ήταν υπαρκτά πρόσωπα ή σε ένα πραγματικό γεγονός. Για παράδειγμα, «Το αίμα των κρίνων» βασίστηκε σε μια φωτογραφία που τράβηξε ο φωτογράφος Μαρκ Έντουαρτς στον πόλεμο του Μπαγκλαντές το 1971 και συγκίνησε την κοινή γνώμη. Την είχα δει σε ένα ρεπορτάζ που υπάρχει στο διαδίκτυο και έτσι έμαθα πληροφορίες για το γεγονός. Η τραγωδία στο ανατολικό Πακιστάν έχει χαρακτηριστεί ως «γενοκτονία» και μάλιστα μια από τις πέντε μεγαλύτερες στην ιστορία. Βιάστηκαν χιλιάδες γυναίκες, τρία εκατομμύρια άνθρωποι σφαγιάστηκαν και τριάντα εκατομμύρια εγκατέλειψαν τα σπίτια τους αλλά δεν κατάφεραν να περάσουν τα σύνορα. Πέρασε, όμως, απαρατήρητη από τον δυτικό κόσμο και ο φωτογράφος αυτός ήταν ένας από τους ελάχιστους «δυτικούς» που ασχολήθηκε με το θέμα.

"Το αίμα των κρίνων" της Δέσποινας Αποστολίδου στο θέατρο 104
"Το αίμα των κρίνων" της Δέσποινας Αποστολίδου στο θέατρο 104 © Κωνσταντίνος Λέπουρης

«Το αίμα των Κρίνων» παρουσιάζεται αυτή την περίοδο στο θέατρο 104, σε σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Ρόδη ενώ στη σκηνή είναι η Νάνσυ Ρηγοπούλου, ο Θοδωρής Ανθόπουλος, ο Abe Cohen και ο Κωνσταντίνος Μιχαήλ. Είμαι πολύ χαρούμενη για αυτή την δουλειά και χρωστώ ένα μεγάλο ευχαριστώ στα παιδιά που δουλεύουν με μεράκι και μου δίνουν την ευκαιρία να δω για πρώτη φορά κείμενό μου στη σκηνή. Είναι ένα από τα δύο έργα που έγραψα κατά την διάρκεια της φοίτησής μου στη Σχολή Πυροδότησης Θεατρικής Γραφής του θεάτρου Πορεία, υπό την καθοδήγηση των δασκάλων μου Θανάση Τριαρίδη και Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη. Μιλά για τις συνέπειες του πολέμου με βασικό του άξονα την παραπλάνηση. Μέσα από την εναλλαγή των σκηνών από το παρόν στο παρελθόν παρακολουθούμε τα γεγονότα, όπως παρουσιάστηκαν στην κοινή γνώμη αλλά και όπως πραγματικά έγιναν.

Παράλληλα, έχω ξεκινήσει να γράφω ένα νέο έργο με αφετηρία έμπνευσης ένα διήγημα και ευελπιστώ να το παρουσιάσω το ερχόμενο φθινόπωρο στη σκηνή.

Ο Τάσος Ιορδανίδης για το «Θέλω να σου κρατάω το χέρι»

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου είχα την ανάγκη να αποθηκεύω τις σκέψεις μου σε ένα χαρτί. Τα γεγονότα. Την άποψή μου για αυτά. Τα συναισθήματα που προέκυπταν. Μία προσπάθεια αποκωδικοποίησης του ψυχισμού μου αλλά και των άλλων. Άναρχα. Όχι ψυχαναγκαστικά. Κρατώντας, για παράδειγμα, ημερολόγιο. Ξυπνούσα, όμως, μέσα στη νύχτα για να καταγράψω κάτι. Ένα συμπέρασμα, έναν πόνο, μια χαρά. Πρόκειται για μια συνήθεια που με ακολουθεί και στο τώρα. Στο τώρα που σταματάω το αυτοκίνητο στην άκρη πολλές φορές για να κάνω το ίδιο. Γιατί τις σκέψεις αν τις αφήσεις να φύγουν, μπορεί να πετάξουν μακριά και να μην ξανάρθουν. Αλλά και να επιστρέψουν, υπάρχει η πιθανότητα να μην είναι η κατάλληλη στιγμή ώστε να παρακινηθούν πράξεις.

Ένας δρόμος άνοιξε και στα μαθητικά μου χρόνια. Οι εκθέσεις μου ήταν καλές. Είχα επαινεθεί αρκετές φορές. Και αυτό που μου έδωσε αυτοπεποίθηση ήταν ότι ποτέ δεν έγραφα «τετράγωνα». Ποτέ δεν ακολούθησα τη γραμμή πρόλογος-κυρίως θέμα-επίλογος. Έγραφα από ψυχής, από ένστικτο, από κι εγώ δεν ξέρω τι. Ποτέ όμως δε σκέφτηκα να μπω στη διαδικασία αποκαλυπτηρίων. Να αισθανθώ ότι μπορώ να ολοκληρώσω κάτι που θα αξίζει να διαβαστεί ή να παιχτεί. Μέχρι την έλευση του κορωνοϊού.

Ο Τάσος Ιορδανίδης με τη Θάλεια Ματίκα στο "Θέλω να σου κρατάω το χέρι"
Ο Τάσος Ιορδανίδης με τη Θάλεια Ματίκα στο "Θέλω να σου κρατάω το χέρι" © Ελίνα Γιουνανλή
Ο Τάσος Ιορδανίδης με τη Θάλεια Ματίκα στο "Θέλω να σου κρατάω το χέρι"
Ο Τάσος Ιορδανίδης με τη Θάλεια Ματίκα στο "Θέλω να σου κρατάω το χέρι" © Ελίνα Γιουνανλή

Η σύζυγός μου, η Θάλεια Ματίκα, με παρότρυνε να μπω στη διαδικασία και της είμαι ευγνώμων. Γνωρίζοντας ότι έχω κάνει αρκετές διασκευές για έργα που έχουμε ανεβάσει (σε κανένα δεν έχω βάλει την υπογραφή μου, από συστολή), ούσα η μία και μοναδική αναγνώστρια του τετραδίου σκέψεων, όπως έχω ονομάσει τα σπιράλ μου, με κινητοποίησε, αφού μοιράστηκε μαζί μου μία ιδέα της. «Γιατί δεν το γράφεις;», μου είπε, «Τι φοβάσαι; Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί είναι να αποτύχεις. Και;». Έτσι ξεκίνησε μία νέα διαδικασία. Μία διαδρομή λυτρωτική, δημιουργική και απενεχοποιημένα απελευθερωτική.

Τελικά, επαγγελματίας συγγραφέας μπορεί να γίνει μόνο ο ερασιτέχνης που δεν τα παράτησε. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θεωρώ τον εαυτό μου, συγγραφέα. Εδώ δεν τον θεωρώ καλά καλά ηθοποιό. Στο τέλος του ταξιδιού θα «ξυριστεί ο γαμπρός».

Αν επηρεάζει η ιδιότητά μου ως ηθοποιού τη συγγραφική μου δραστηριότητα; Ασυνείδητα και ενστικτωδώς στη δομή. Στις ευθείες, στις γωνίες, στις κορυφώσεις. Πολύ συνειδητά, στη γέννηση των χαρακτήρων και στο λόγο.

Ο άνθρωπος με απασχολεί στα κείμενά μου. Όποιας ηλικίας, όποιας κοινωνικής τάξης, στον όποιο πολιτισμό. Οι ανθρώπινες σχέσεις, στην όποια συνθήκη. Ανάμεσα σε δύο ερωτευμένους, ανάμεσα στον γονέα και το παιδί του, ανάμεσα σε δύο πολιτικούς αντιπάλους, ανάμεσα σε δύο ορκισμένους εχθρούς... Όπως έχει πει κι ο ποιητής: «Σ’ αυτόν τον κόσμο που ολοένα στενεύει, ο καθένας μας χρειάζεται όλους τους άλλους. Πρέπει να αναζητήσουμε τον άνθρωπο όπου κι αν βρίσκεται».

"Θέλω να σου κρατάω το χέρι" του Τάσου Ιορδανίδη στο θέατρο Άλφα - Ληναίος-Φωτίου
"Θέλω να σου κρατάω το χέρι" του Τάσου Ιορδανίδη στο θέατρο Άλφα - Ληναίος-Φωτίου © Ελίνα Γιουνανλή

Το «Θέλω να σου κρατάω το χέρι» διανύει τον δεύτερο χρόνο παρουσίασης στο θέατρο Άλφα - Ληναίος-Φωτίου. Οι συναντήσεις ενός άντρα και μιας γυναίκας σ’ ένα ξενοδοχείο ημιδιαμονής. Έχουν συμφωνήσει σε μια συνδιαλλαγή καθαρά ερωτική-σαρκική. Όμως τα θέλω, τα πρέπει, οι ανάγκες, τα γιατί, τα επειδή, βγαίνουν στην επιφάνεια και περιπλέκουν τα ήδη περιπλεγμένα... Πρόκειται για μία προσωπική εξομολόγηση της κοινής μου ζωής με τη σύντροφό μου σε συνδυασμό με μία αποτύπωση της παρατήρησης άλλων ζευγαριών –κοντινών και μη. Πρωταγωνίστρια η συντροφικότητα και η αξία αυτής στο σύγχρονο δυτικό πολιτισμό.

Όσο για το τι ετοιμάζω. Πολλά και τίποτα. Σκέψεις διάσπαρτες αποθηκευμένες στο μυαλό, στο λάπτοπ, στο σπιράλ. Που χρειάζονται μοντάζ. Μπορεί να γεννήσουν ένα οικογενειακό δράμα, ένα πολιτικό θρίλερ ή μια φαρσοκωμωδία. Την κατάλληλη στιγμή, όμως. Τη στιγμή που θα αισθανθώ ότι δεν αντέχω άλλο να κρατάω για μένα αυτή την ιστορία.

Η Νεφέλη Μαϊστράλη στους "Αριστερόχειρες"
Η Νεφέλη Μαϊστράλη στους "Αριστερόχειρες" © Ελίνα Γιουνανλή

Η Νεφέλη Μαϊστράλη για τους «Αριστερόχειρες»

Απ’ τα σχολικά χρόνια με θυμάμαι να γράφω. Ημερολόγιο, γράμματα, ποιήματα, ιστορίες. Ήμουν παιδί του «σκέφτομαι και γράφω» και πέρναγα πολλές ώρες διαβάζοντας λογοτεχνία. Όταν ήρθα σ’ επαφή με τα θεατρικά κείμενα στη δραματική σχολή κι έπειτα, στις παραστάσεις, η ροπή μου στο γράψιμο βρήκε στόχο. Ξεκίνησα με θεατρικές διασκευές λογοτεχνικών έργων και σιγά σιγά, άρχισα να δουλεύω δικά μου κείμενα. Σημαντικός παράγοντας ήταν η ομάδα 4Frontal, που μ’ εμπιστεύτηκαν εξ αρχής, δέχτηκαν να δοκιμάσουν κείμενά μου κι έτσι έβλεπα τι μπορεί να λειτουργήσει και τι όχι. Είναι μεγάλο πλεονέκτημα να βλέπεις τις συγγραφικές σου απόπειρες να παρασταίνονται, να μπορείς να δοκιμάζεις στην πράξη.

Ο τρόπος που φαντάζομαι τις ιστορίες και τις γράφω είναι από την πλευρά του ηθοποιού. Άλλωστε η βασική μου απασχόληση, τα τελευταία δέκα χρόνια και βάλε, είναι η υποκριτική. Προσπαθώ να γράφω αυτά που θα ήθελα να παίξω· μοιραία, μπαίνω στη θέση του ερμηνευτή, δεν ξέρω αλλιώς. Ωστόσο, το πιο ενδιαφέρον είναι όταν έχω γράψει κάτι –παίζοντάς το στο μυαλό μου κάπως– και ο ηθοποιός ή ο σκηνοθέτης το παίρνει και του δίνει μια άλλη διάσταση που δεν είχα φανταστεί. Αυτό είναι το καλύτερό μου.

Με κινητοποιεί τρομερά το πολιτικό-ιστορικό θέατρο, οι αληθινές ιστορίες και οι λοξοί χαρακτήρες, οι αντιήρωες. Μ’ αυτά καταπιάνομαι και αυτά προσπαθώ να αποτυπώσω στα κείμενά μου. Σε κάθε περίπτωση, ο στόχος μου είναι η δραματουργία να συνομιλεί με το πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι του σήμερα.

Οι "Αριστερόχειρες" της Νεφέλης Μαϊστράλη από τους 4frontal
Οι "Αριστερόχειρες" της Νεφέλης Μαϊστράλη από τους 4frontal © Ελίνα Γιουνανλή

Μόλις ολοκληρώθηκαν οι παραστάσεις για τους «Αριστερόχειρες» στο θέατρο Μπέλλος. Μια παράσταση που παίχτηκε για δεύτερη χρονιά από την ομάδα 4Frontal και θα επιστρέψει την επόμενη σεζόν. Τώρα έχουμε μπει σε πρόβες για τα «Μπλε Καστόρινα Παπούτσια» του Θανάση Σκρουμπέλου, που θ’ ανέβει τον Μάρτη από την ομάδα στο ίδιο θέατρο, σε σκηνοθεσία του Θανάση Ζερίτη κι εγώ υπογράφω τη θεατρική διασκευή.

Μελλοντικά ετοιμάζω μία πρωτότυπη δραματουργία σε σκηνοθεσία του Κώστα Φιλίππογλου, με θέμα τη σκοτεινή πλευρά της σύγχρονης μεταπολιτευτικής Ελλάδας, μέσα από τα μάτια ενός αντιήρωα που «νίκησε» το σύστημα. Και, επίσης, μια δουλειά με την ομάδα που θα δανείζεται στοιχεία από το θέατρο ντοκουμέντο και θα αξιοποιεί αληθινές μαρτυρίες.

Ο Αντώνης Τσιοτσιόπουλος (αριστερά) στον "Κωλόκαιρο"
Ο Αντώνης Τσιοτσιόπουλος (αριστερά) στον "Κωλόκαιρο" © Πάτροκλος Σκαφίδας

Ο Αντώνης Τσιοτσιόπουλος για τον «Κωλόκαιρο»

Από τη στιγμή που έμαθα να διαβάζω, διάβαζα. Βιβλία του σχολείου, βιβλία κανονικά, εφημερίδες, ετικέτες από σαμπουάν, οδοντόβουρτσες, πινακίδες, οδηγίες χρήσης. Είχα μάθει και να γράφω, αλλά δεν μου άρεσαν καθόλου τα γράμματά μου. Κάποια στιγμή η θεία μου η Χρύσα, μου έγραψε σε ένα χαρτάκι ένα ποίημα και μου το έδωσε. Μου άρεσαν πολύ τα γράμματά της, πολύ όμορφα και καλοφτιαγμένα, ζήλεψα και αποφάσισα να μάθω κι εγώ να γράφω έτσι όμορφα. Πέρασαν μήνες για να μάθω να γράφω σαν την θεία μου, αντιγράφοντας ένα ένα τα γράμματά της στην αρχή και μετά αντιγράφοντας ποιήματα, στίχους τραγουδιών... Τα έβλεπα πάνω στο χαρτί και επειδή τα έγραφα εγώ, μου είχε δημιουργηθεί η ψευδαίσθηση πως ήταν δικά μου, αλλά την αλήθεια την ήξερα και δεν μου άρεσε. Έτσι μια μέρα άρχισα να γράφω τα δικά μου. Δεν μου άρεσαν περισσότερο από των αλλωνών, αλλά αυτά, καλά κακά, όμορφα άσχημα δεν είχε καμία σημασία... ήταν δικά μου. Έτσι κι αλλιώς, η μισή Ελλάδα γράφει και η άλλη μισή την γράφει. Κάποια αρκετά χρόνια μετά, έγραψα και ένα θεατρικό έργο και μετά και κάποια άλλα.

Αμέσως μετά το λύκειο, πήγα σε δραματική σχολή. Τότε βέβαια δεν γνώριζα πως όταν θα τέλειωνα από εκεί, θα είχα τελειώσει απλά άλλο ένα λύκειο... Το έμαθα τώρα. Εντάξει. Άλλη κουβέντα αυτή. Πιο σημαντική, αλλά άλλη κουβέντα. Τέλος πάντων... Εκεί πέσανε στα χέρια μου διάφορα κείμενα που τα διάβασα και τα έπαιξα κιόλας. Έτσι, βρέθηκα αντιμέτωπος με τον αυνανισμό διαφόρων συγγραφέων και μεταφραστών που μου δημιουργούσαν την εντύπωση πως το μόνο που τους ένοιαζε ήταν να βάζουν ωραίες λέξεις τη μία μετά την άλλη, χωρίς να δίνουν μία, πως αυτές οι λέξεις, κάποια στιγμή, θα μπουν στο στόμα κάποιων ηθοποιών που θα προσπαθήσουν να τις κάνουν δικές τους και να μας φέρουν στη σκηνή αληθινούς ανθρώπους. Έτσι, μία από τις βασικές μου έγνοιες στα δικά μου έργα, είναι πως ό,τι γράφεται, πρέπει να μπορεί και να παίζεται, να βοηθάει τον ηθοποιό και όχι να του βάζει τρικλοποδιές και να μην αφήνω φράσεις μέσα στο κείμενο, επειδή απλά μου φαίνονται «ωραίες». Ωραίες είναι και οι τηγανιτές πατάτες... Άντε να τις παίξεις...

Το πρώτο και κύριο ζήτημά μου, είναι να καταφέρω σε κάθε έργο να πω μια ιστορία. Μια ιστορία με ανθρώπους κανονικούς, καθημερινούς, με ανθρώπους δικούς μου. Αυτούς ξέρω, αυτούς εμπιστεύομαι... Μέσα τώρα σε αυτήν την ιστορία, θα συναντήσω κυρίως έναν ή και περισσότερους θανάτους, φιλίες και σχέσεις που παλεύουν να κρατηθούν, πόρτες που δεν ανοίγουν, «κακές» λέξεις, τσιγάρα και λαϊκά τραγούδια. Και χιούμορ. Λίγο ή πολύ. Δεν μπορώ αλλιώς. Η απουσία του με μαγκώνει.

Ο Στάθης Σταμουλακάτος στον "Κωλόκαιρο" σε σκηνοθεσία Γιώργου Παλούμπη
Ο Στάθης Σταμουλακάτος στον "Κωλόκαιρο" του Αντώνη Τσιοτσιόπουλου © Πάτροκλος Σκαφίδας

Ο «Κωλόκαιρος» που παίζεται τώρα στο θέατρο «Τζένη Καρέζη» είναι ένα έργο για έναν άνθρωπο που επιστρέφει μετά από χρόνια για την κηδεία της μάνας του και βρίσκεται αντιμέτωπος με τους λόγους που τον ανάγκασαν να φύγει. Το επόμενο είναι κάτι που φτιάχνεται σιγά σιγά στο κεφάλι μου, που άμα νοιώσει την πραγματική ανάγκη να γίνει κείμενο, δεν θα το εμποδίσω.

Ο Γιωργής Τσουρής στο νέο του έργο "Μακριά από παιδιά"
Ο Γιωργής Τσουρής στο νέο του έργο "Μακριά από παιδιά" © Ανδρέας Παπακωνσταντίνου

Ο Γιωργής Τσουρής για το «Μακριά από παιδιά»

Αγαπούσα από μικρός να φτιάχνω ιστορίες. Να γράφω ποιηματάκια με αρχή, μέση και τέλος. Στη Φιλοσοφική Σχολή και στην Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου είχα την τύχη να συναντήσω σπουδαίους καθηγητές, που εφοδίασαν την ανάγκη μου να αφηγηθώ, με έμπνευση και τεχνικές. Έγραψα αρκετά μονόπρακτα και μετέφρασα έργα από την αγγλική στα πρώτα χρόνια της προσπάθειάς μου να δουλέψω πάνω στο θεατρικό κείμενο. Η πιο σπουδαία συνάντηση στη διαδρομή: ο αδερφικός μου φίλος Βαγγέλης Ρωμνιός. Μαζί ονειρευτήκαμε να φτιάξουμε μια παράσταση από το μηδέν. Δουλέψαμε το κείμενο για τρία χρόνια και δημιουργήσαμε μαζί με τον σκηνοθέτη Γιώργο Παλούμπη και την Βάλια Παπακωνσταντίνου –συνάδελφο και συνδημιουργό σε όλα τα επίπεδα– έναν θίασο. Ο «Χαρτοπόλεμος» ξεκίνησε για επτά παραστάσεις και σταμάτησε στις 160! Ο Βαγγέλης μας μάς άφησε πολύ νωρίς. Πριν καν συμπληρώσουμε 20 παραστάσεις. Έφυγε αιφνίδια απ’ τη ζωή.

Το θέατρο το έμαθα επί σκηνής. Η ανάγκη μου να είμαι το πρόσωπο που αφηγείται / ενσαρκώνει μια ιστορία είναι η αφετηρία μου σε ό,τι γράφω. Παίζω γράφοντας και γράφω παίζοντας. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που μεταπλάθω ξανά και ξανά το κείμενο. Διότι το παίξιμο γεννάει θεατρικές στιγμές που ενισχύουν ή και ανατρέπουν το ήδη υπάρχον κείμενο.

Με απασχολεί πολύ το ζήτημα της συναισθηματικής ενηλικίωσης και της προσπάθειας του ανθρώπου να αποδεσμευτεί από όλα όσα τον κρατάνε προσκολλημένο στο τραύμα. Με ενδιαφέρει και η ενηλικίωση της ανήλικης πατρίδας μου. Του κράτους που ακόμη διανύει την προνηπιακή του φάση. Νιώθω ότι σε ατομικό και σε συλλογικό επίπεδο, η ανάληψη ευθύνης και η συγχώρεση λυτρώνουν και γιατρεύουν. Η γενναιότητα να αποδεχτούμε ότι η γαλήνη και η ισορροπία εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις δικές μας επιλογές. Το αγαπημένο μου «σκηνικό» είναι το πατρικό σπίτι και αγαπημένοι μου ήρωες οι απλοί άνθρωποι που μια τυχαία μέρα έρχονται αντιμέτωποι με τον εαυτό τους. Σε επίπεδο μορφής με ενδιαφέρει να πετυχαίνω την συναίρεση του κωμικού και του δραματικού στοιχείου και να πειραματίζομαι με τη φόρμα του ρεαλισμού, σε ένα πλαίσιο που συνομιλεί με άλλα είδη όπως η φαρσοκωμωδία, το θρίλερ, η μαύρη κωμωδία και το δράμα μυστηρίου.

"Μακριά από παιδιά" με τους Γιωργή Τσουρή, Ελεάνα Καυκαλά, Θανάση Ζερίτη, Μιχαήλ Μελίσση και Χριστίνα Τσάφου
"Μακριά από παιδιά" με τους Γιωργή Τσουρή, Ελεάνα Καυκαλά, Θανάση Ζερίτη, Μιχαήλ Μελίσση και Χριστίνα Τσάφου © Ανδρέας Παπακωνσταντίνου

Τα τελευταία πέντε χρόνια έχω γράψει δύο έργα, τα «170 τετραγωνικά» που παίζονται φέτος για τέταρτη χρονιά στο θέατρο Ιλίσια και το νέο μας θεατρικό παιδί που φέρει τον τίτλο «Μακριά από παιδιά». Αυτό το δεύτερο είναι μια πολύ προσωπική και βαθιά βιωματική καταγραφή των φόβων και τον συναισθηματικών ανατροπών που βίωσα σαν γιος, σύζυγος και πατέρας, τα τελευταία τρία χρόνια. Μια ιστορία που με συγκινεί πολύ και εύχομαι να συγκινήσει και το κοινό. Ένα οικογενειακό δράμα ή μια κωμωδία μυστηρίου ή ένα κοινωνικό έργο –δεν με ενδιαφέρει και ιδιαίτερα τι υπερισχύει τελικά– που αποτυπώνει τη σύγκρουση ενός ζευγαριού μετά από μια μεγάλη απώλεια και καταλήγει μετά από μια πολύ ανατρεπτική πορεία σε αποκαλύψεις που ξεγυμνώνουν τα πρόσωπα και το παρελθόν τους. Συναντιέμαι επί σκηνής με μεγάλη χαρά με την νέα μου θεατρική οικογένεια. Τη θεατρική μου μητέρα Χριστίνα Τσάφου, την θεατρική μου σύζυγο Ελεάνα Καυκαλά, τον «ξάδερφο» Θανάση Ζερίτη και τον «επισκέπτη» Μιχαήλ Μελίσση. Συνεργάζομαι εκ νέου (για έκτη φορά!) με τον σκηνοθέτη Γιώργο Παλούμπη και με την Βάλια Παπακωνσταντίνου που ταξίδεψε, όπως πάντα, μαζί μου, από τη σύλληψη της ιστορίας μέχρι το χειροκρότημα.

Αυτή τη στιγμή δουλεύω επίσης πάνω σε μία μετάφραση-διασκευή ενός έργου εξ Αμερικής και σε ένα κινηματογραφικό σενάριο. Δύο project που αφορούν την επόμενη ή και την μεθεπόμενη χρονιά.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ