Ο Μάκης Μηλάτος γράφει την κριτική του για το «Reflektor», τον 4ο δίσκο των Kαναδών Arcade Fire
Το καλό είναι πως προκαλεί συζητήσεις… Είχα καιρό να ζήσω τόσο έντονες συγκρούσεις, διαφωνίες και αντιπαραθέσεις για ένα άλμπουμ, έστω κι αν συμβαίνουν με τον καινούργιο τρόπο του διαλόγου που γίνεται πια όχι διά ζώσης αλλά μέσα στο διαδίκτυο. Έχει σημασία αυτό; Θα αναρωτηθεί κάποιος… Προφανώς και έχει, όχι μόνο γι’ αυτόν αλλά για κάθε διάλογο που ανοίγει στο ίντερνετ καθώς οι διακινούμενες απόψεις δεν έχουν πρόσωπο, δεν έχουν εικόνα του σώματος, δεν έχουν στιλ και ντύσιμο, δεν έχουν τη δυνατότητα να κοιτάζονται –όσοι αντιπαρατίθενται– στα μάτια. Θα ήθελα πολύ να έχω εικόνα των υποστηρικτών και των διαφωνούντων γι’ αυτό το (διπλό, παρακαλώ, διάρκειας 75 λεπτών) άλμπουμ σε αυτό τον εκτενή διάλογο που έχει μετατρέψει το «Reflektor», τον 4ο δίσκο των Kαναδών Arcade Fire, σε εκκρεμές που κινείται από το «αριστούργημα της δεκαετίας» ως «ανυπόφορο σκουπίδι».
Νομίζω πως το εκκρεμές των Arcade Fire εδώ και καιρό κινείται ελάχιστα, έχει χάσει την (όποια) δημιουργική του δύναμη που το έκανε να ταλαντεύεται κι έχει μετατραπεί σε ένα «συμπαθές τίποτα», σε ένα εγκεφαλικό ποπ/ροκ κατασκεύασμα που προσφέρεται για «εναλλακτικό» άλλοθι των μη εναλλακτικών. Υπ’ αυτή την έννοια, όντως αυτό το άλμπουμ είναι το «αριστούργημά» τους. Είναι η απονευρωμένη εκδοχή της «psychokiller» εγκεφαλικής παράνοιας των Talking Heads. Ούτε psycho, ούτε killer… Ένα ποτήρι κόκκινο κρασί στο χέρι και να το συζητήσουμε… Τι διάβασες χτες το βράδυ; Είδες την καινούργια ταινία του Τζάρμους;… Δεν μου άρεσε… Πάω το σκύλο βόλτα… Μήπως να φτιάξουμε μια μακαρονάδα;… Είναι η εγκεφαλικότητα χωρίς την τρέλα, η «συστημική» διανόηση που δεν αμφισβητεί τίποτα.
Απλώς διανοουμενίζει αυτάρεσκα κινούμενη εντός του πλαισίου. Προτιμά να ραφινάρει προηγούμενες ιδέες παρά να τις θέτει υπό αμφισβήτηση και να τις επαναπροσδιορίζει. Υπ’ αυτή την έννοια, ο δίσκος των Arcade Fire θυμίζει πολύ αυτόν των Daft Punk. Και τα δύο γκρουπ επεξεργάζονται μια αυθεντική τρέλα του παρελθόντος και την κάνουν πιο κομψή, πιο τώρα, πιο αποδεκτή. Το «Reflektor» είναι το ευαγγέλιο των nerds του 21ου αιώνα, είναι ο δίσκος που μπορεί να αποτελέσει το σάουντρακ των νεαρών «διανοούμενων» της σύγχρονης αστικής ζωής, είναι μια χειρουργική επέμβαση απονεύρωσης. Δεν έχει συναισθήματα, τσαγανό, αμφισβήτηση, τρέλα, δεν έχει rock attitude (κι ας το επικαλείται), δεν συγκρούεται με οτιδήποτε.
Σαν μετρονόμοι, αυτοί και ο James Murphy, κατασκεύασαν ένα άλμπουμ με σκριπτ, με αυστηρό σενάριο, χειρουργικό περφεξιονισμό, ακρίβεια λέιζερ, όπου ακόμη και ο «πειραματισμός» ή το «χάος» ελέγχονται απολύτως με δοσομετρητή ακριβείας. Δομικά είναι ένα «σωστό» άλμπουμ, που δικαιώνει τη φόρμα και απονευρώνει την ουσία. Απευθύνεται σε ακροατές της «νέας εποχής» που δεν ξέρουν, έχουν ξεχάσει, δεν ενδιαφέρονται, δεν δονούνται από την ουσία του ροκ, που είναι ακριβώς η αντίθετη απ’ την προσέγγιση των Arcade Fire και των (πολλών είναι αλήθεια) ομοϊδεατών τους. Κάτι σαν το Πολυτεχνείο (ας πούμε) που γιορτάζουμε αυτές τις μέρες, αλλά έχουμε χάσει το νόημά του. Κι επειδή οι συγκρίσεις είναι πάντα ενδιαφέρουσες, ας θυμηθούμε πώς προσέγγισε πριν από μερικά χρόνια το θέμα «Ορφέας και Ευρυδίκη» –από το οποίο είναι επηρεασμένο και αυτό το άλμπουμ– ο Nick Cave και οι Bad Seeds στο διπλό επίσης άλμπουμ του 2004, «Abattoir Blues/The Lyre of Orpheus».
13°
