Διανύεις μια ιδιαίτερη περίοδο, εφόσον εγκατέλειψες μια μεγάλη δισκογραφική εταιρεία για να κυκλοφορήσεις την τελευταία δουλειά σου σε μια ανεξάρτητη ετικέτα. Σε δικαίωσε το εγχείρημα, τόσο καλλιτεχνικά όσο και εμπορικά; Καλλιτεχνικά, τι να σου πω; Είμαι ο τελευταίος που ξέρει. Άνθρωποι που υποστηρίζουν πως ήταν οι μεγαλύτεροι φαν, γράφουν με κεφαλαία γράμματα και οργίλη ασυνταξία ιντερνετικά comments περί προδοσίας και υποταγής στο...«στιλ». Άλλοι, πάλι, με συγχαίρουν συνωμοτικά που άφησα το σκονισμένο πλανήτη του «έντεχνου», λες και είχα πει ποτέ ότι ανήκω εκεί. Εγώ είμαι πολύ ευχαριστημένος που για έκτη φορά στη ζωή μου αποτύπωσα με ακρίβεια αυτά που αισθάνομαι, μουσικά λίγο καλύτερα από τις προηγούμενες. Κι έχω και χαρά για την επιτυχία του δίσκου, κυρίως γιατί δικαιώνει τη συνεργασία μου με την Inner Ear. Ανυπομονώ να ξαναδουλέψουμε.
Με τις πρώτες συναυλίες του καλοκαιριού να έχουν ήδη πραγματοποιηθεί και τον «Αόρατο Άνθρωπο» να δοκιμάζει την ανταπόκρισή του στο κοινό, ποια είναι τα αφιλτράριστα συναισθήματά σου; Είναι τόσο όμορφα όσο και πριν; Ναι, τα καλοκαιρινά live έχουν κέφι και δύναμη, ο κόσμος ξέρει απ’ έξω και τον «Αόρατο…» πλέον. Βέβαια, εγώ ζω πια στα τραγούδια του επόμενου δίσκου, η καρδιά μου δεν μπορεί να θυμηθεί πια πώς ήταν να γράφεις εκείνα τα τραγούδια. Ίσως γι’ αυτό να τα λέω καλύτερα τώρα, δεν τα βουλιάζει η φόρτιση.
Έχεις πει κάτι σε παλιότερη συνέντευξη που μου έκανε μεγάλη εντύπωση: ότι το τραγούδι είναι ο τρόπος σου να υπερασπιστείς την τρέλα σου από τη ζωή και τη βαρεμάρα της. Και πως τα τραγούδια σου είναι ένα μυθιστόρημα εν εξελίξει που καταγράφει όλα όσα ζεις. Υπό αυτή την οπτική, πόσα τραγούδια σού χάρισε το 2011, με τον κοινωνικό του ορυμαγδό και τα όποια προσωπικά σου αξιερμήνευτα βιώματα; Συνήθως, για κανένα χρόνο μετά από ένα δίσκο δεν γράφω τίποτα. Ζω και παίζω και ανησυχώ και βαριέμαι. Φέτος, λοιπόν, αυτό συμβαίνει, με τη διαφορά ότι βαριέμαι λιγότερο. Και ανησυχώ περισσότερο. Γιατί, ενώ ανυπομονούσα από μικρός να τελειώσει αυτή η περίοδος «ύπνου με δανεικά», τώρα βλέπω πως όσοι ξύπνησαν, αντί να αντιμετωπίζουν τη σκληρή αλήθεια με θάρρος, προσπαθούν να πιαστούν από αριστερά εργαλεία του ’70, από τη Χριστοπιστία, από τον εθνικισμό... Μέχρι και αφίσες του Ανδρέα Παπανδρέου είδα να κυκλοφορούν! Που σημαίνει πως κανείς δεν κατάλαβε ακόμα τις αιτίες της κατάντιας. Υπομονή, λοιπόν, πάλι. Τόσα χρόνια αυτό κάνουμε, τώρα θα σταματήσουμε; Και φυσικά, τραγούδια. Όχι επικαιρικά, αυτάρεσκα μουσικά άρθρα, αλλά τραγούδια που προσπαθούν να ακούσουν τον εαυτό τους. Αυτά πάντα θα σπανίζουν στην Ελλάδα των νάρκισσων.
Σαν έφηβος, ποιο λάιβ σε παραμύθιασε και σε έκανε να θέλεις να ασπαστείς αυτό τον τρόπο ζωής; Αυτά στα οποία δεν πήγα. Οι επεισοδιακές εκδηλώσεις «Rock in Athens» το ’85, με Clash, Cure, Stranglers, Depeche Mode, Culture Club, είχαν αποκτήσει επικές διαστάσεις στο μυαλό μου, ακριβώς επειδή δεν με άφησαν να πάω. Από τα ελληνικά δεν θα ξεχάσω ποτέ τις βραδιές του Χατζιδάκι στο Zoom το ’87. Από την Αλεξίου και τον Σαββόπουλο, ως τον Πανούση και την Πλάτωνος, πεντάωρα μαγικά προγράμματα σκηνοθετημένα από τον Μάνο. Στο μυαλό μου αυτό έχω ακόμα, όταν σκέφτομαι το... «Athens by night»!
Συμμετείχες ως μέλος της επιτροπής, αλλά και σαν guest, στο φετινό Schoolwave. Τελικά είναι ευκολότερο για έναν έφηβο να φτιάχνει μουσική σήμερα; Ή μήπως είναι πάντοτε δύσκολο, και σε πείσμα των συνθηκών και του περίγυρου; Εύκολο να γράφεις μουσική δεν θα έπρεπε να είναι ποτέ. Απλώς, ενώ εμείς παίζαμε σε κάτι κινηματοθέατρα για δυο-τρεις συμμαθητές και κάτι θείες μας, οι σημερινοί έφηβοι έχουν πια μια άμιλλα που καταλήγει σε κάτι πιο λαμπερό – και σοβαρό ταυτόχρονα. Δεν είναι και λίγο αυτό, σε μια χώρα που όλο γκρινιάζει πως δεν γίνεται τίποτα.
Λένε πως οι καλλιτέχνες δεν σκαμπάζουν από κρίσεις, γιατί είναι μαθημένοι να ισορροπούν σε τεντωμένο σκοινί. Συμφωνείς; Ναι, οι καλλιτέχνες –όσοι τέλος πάντων ψαρώνουν με τον όρο– ζουν για να κρίνονται. Σε ό,τι αφορά δε τους καλλιτέχνες της μουσικής, την κρίση που ζουν τώρα οι περισσότεροι, εμείς τη ζούμε από το 1998. Περίπου τότε αποφασίστηκε –και όχι από τις τράπεζες αλλά από το ίδιο το κοινό, παρακαλώ– ότι δεν πρέπει να αμειβόμαστε για τους δίσκους που παράγουμε. Είδατε να πτοούμαστε; Η μουσική του 2000-2010 έγινε πολύ πιο ενδιαφέρουσα και τολμηρή.
Σε φοβίζει το μέλλον; Για τον εαυτό σου, για όλη τη χώρα; Για τον εαυτό μου δεν φοβάμαι. Αυτά που μπορώ να κάνω, είναι αυτά που μου αρέσουν. Για τη χώρα φοβάμαι, αλλά πιο πολύ φοβόμουν την εποχή του χρηματιστηρίου και των καγιέν.
Πού θα ήθελες να ζεις, αν όχι στην Ελλάδα; Ποιο μέρος σού ταιριάζει; Το Μανχάταν, το Παρίσι, το Λονδίνο... Μόνο σε μεγαλουπόλεις με φαντάζομαι να ζω.
Ποια θα περιέγραφες ως την καλύτερη στιγμή της καριέρας σου μέχρι σήμερα; Την πρώτη φορά που άκουσα τραγούδι μου από διπλανό αυτοκίνητο. Ανακουφίστηκα, κατάλαβα πως αυτή η ιστορία δεν είναι του χεριού μου.
Info Ο Φοίβος Δεληβοριάς εμφανίζεται την Πέμπτη 14 Ιουλίου στις 21.00 στο Φεστιβάλ Ρεματιάς (Ευρυπίδειο Θέατρο Ρεματιάς, Χαλάνδρι). Μαζί του οι Baby Guru.
11°
