Έργα και Ημέραι: Από τον στίχο 765 έως τον στίχο 828 που είναι το τέλος του διδακτικού έπους του Ησιόδου - Μία ελεύθερη απόδοση του αρχαίου κειμένου
Τις μέρες που μας χαρίζει ο Ζευς να τις σέβεσαι και να τις τιμάς. Σε όσους εργάζονται για σένα δίνε σωστές οδηγίες.
Η τριακοστή μέρα κάθε μήνα είναι άριστη για να πραγματοποιείς έλεγχο όλων των εργασιών και να δίνεις την αμοιβή και τα τρόφιμα στους εργαζομένους εφ` όσον αυτοί ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους και είναι φιλότιμοι και αληθινοί.
Οι ευλογημένες του στοχαστικού Διός ημέρες είναι:
770 Η πρώτη, η τέταρτη και η εβδόμη (αφού την εβδόμη μέρα η Λητώ έφερε στον κόσμο τον Απόλλωνα με το χρυσό σπαθί). Ακόμα η ογδόη και η ενάτη. Για τα έργα των ανθρώπων δυο μέρες είναι κατάλληλες: Η ενδεκάτη και η δωδεκάτη. Αυτές τις δύο η μέρες μάζευε τη συγκομιδή σου και κούρευε τα πρόβατα σου. Αν ζητάς να μάθεις ποια μέρα απ' αυτές τις δύο είναι καλύτερη σου λέω ότι η δωδεκάτη είναι πιο ευνοϊκή από την ενδεκάτη γιατί αυτήν την ημέρα η αράχνη υφαίνει τον ιστό της. Οι γυναίκες πρέπει αυτήν την ημέρα να αρχίζουν να υφαίνουν στον αργαλειό τους.
780 Να μην κάνεις εργασίες τη δεκάτη τρίτη του μηνός. Κυρίως αυτήν την ημέρα να μη σπέρνεις. Μπορείς όμως, αυτήν την 13η του μηνός, να φυτεύεις φυτά και δέντρα. Είναι άριστη μέρα για φυτέματα. Ακατάλληλη όμως για φυτέματα είναι η έκτη ημέρα από τη μέση, ενώ είναι κατάλληλη για τη γέννηση αγοριού. Όχι όμως για γέννηση και γάμο κοριτσιού. Το ίδιο ακατάλληλη ημέρα για γέννηση κοριτσιού είναι η έκτη ημέρα του μήνα. Την ημέρα αυτή μπορείς να ευνουχίζεις ερίφια και πρόβατα. Την ίδια ημέρα καλό θα είναι να αρχίσεις το κτίσιμο μάντρας γύρω από τη στάνη σου. Η ίδια μέρα είναι ευνοϊκή για τη γέννηση αγοριού ζωηρού που του αρέσουν τα πειράγματα, τα ψέματα, οι κολακείες και η κρυφή ζωή.
790 Την όγδοη ημέρα του μήνα να ευνουχίζεις τον κάπρο και τον ταύρο σου. Τη δωδεκάτη να ευνουχίζεις τους υπομονετικούς ημιόνους.
Όποιο αγόρι γεννηθεί την εικοστή μέρα ή τη δέκατη θα είναι γνωστικό και καλότυχο όπως και το κορίτσι που θα γεννηθεί την τέταρτη από τη μέση. Αυτήν την ημέρα να ασχολείσαι με τα ζώα σου: πρόβατα, βόδια, το σκυλί σου με τα κοφτερά δόντια και τους υπομονετικούς, υπάκουους ημιόνους σου. Την ευλογημένη τέταρτη μέρα, από την αρχή αλλά και από το τέλος του μήνα, να κρατιέσαι μακριά από λύπες και κακές πράξεις.
800 Την τέταρτη του μήνα να φέρεις τη σύζυγο στο σπίτι σου, οι οιωνοί σε ευνοούν αυτήν την ημέρα. Την πέμπτη μέρα να προσέχεις, οι οιωνοί δεν είναι καλοί, γιατί αυτήν την ημέρα οι Ερινύες όρισαν τη γέννηση του Όρκου από την Έριδα που τιμωρεί ανελέητα τους επίορκους. Την εβδόμη ημέρα από τη μέση, αλώνισε τους ιερούς καρπούς της Δήμητρας και υλοτόμησε ξύλα για μεσοδόκια του σπιτιού και του πλοίου σου την εξάρτηση. Την τέταρτη ξεκίνα να «κτίζεις» το πλεούμενο σου,
810 την ένατη μέρα από τη μέση, εκμεταλλέψου από το μεσημέρι και έπειτα. Η πρώτη ενάτη είναι ωφέλιμη μέρα για όλους και καλή για φυτέματα και γεννήσεις αγοριών και κοριτσιών. Ακόμη η τρις ενάτη μέρα είναι άριστη να ανοίγεις τα πιθάρια σου και να σέρνεις με τα ζώα σου το πλεούμενο σου στη θάλασσα. Και η τέταρτη μέρα είναι καλή για το άνοιγμα του πιθαριού. Να θυμάσαι ότι η ιερότερη ημέρα είναι η μέση.
820 Η εικοστή πρώτη του μήνα που φέρει η Ηώς είναι αρίστη. Προς το βράδυ παύει να είναι καλή. Αυτές οι γνώσεις για τις ημέρες είναι πολύ ωφέλιμες για τους θνητούς. Οι άλλες μέρες αλλάζουν εύκολα και δε μπορείς να προσδοκάς κάτι και να στηρίζεσαι σ’ αυτές. Άλλοι για άλλες ημέρες ομιλούν, αν ωφελούν ή όχι, όμως στην πραγματικότητα λίγοι γνωρίζουν με ακρίβεια τις μέρες. Για κάποιους η μέρα είναι μητριά, γι’ άλλους καλή μητέρα. Είναι τυχερός όποιος γνωρίζει την αξία των ημερών. Οι θεοί του συμπαρίστανται στις εργασίες του, τους προστατεύουν από λάθη και τους στέλνουν καλούς οιωνούς.
Στους στίχους 725-828 του έργου του Ησιόδου «Έργα και Ημέραι», περιγράφονται οι ημέρες του μήνα και οι επιδράσεις τους στις γεωργικές, θαλασσινές εργασίες και την καθημερινή ζωή. Ο ποιητής δίνει οδηγίες για το ποιες είναι ευνοϊκές και ποιες δυσμενείς ημέρες για συγκεκριμένες δουλειές όπως το όργωμα, το φύτεμα, το αλώνισμα, η αποθήκευση καρπών, το κούρεμα των προβάτων, το ταξίδι. Ο Ησίοδος συνεχίζει να συμβουλεύει τον αδελφό του Πέρση για θέματα που αφορούν τις ημέρες του μήνα. Πότε είναι «καλές» ημέρες για τους θνητούς και τις εργασίες τους και πότε όχι.
Σημειώσεις
-Στην αρχαία Ελλάδα, ο μήνας δεν είχε πάντοτε σταθερό αριθμό ημερών όπως σήμερα. Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν σεληνιακό ημερολόγιο, δηλαδή βασισμένο στις φάσεις της Σελήνης, και κάθε μήνας είχε συνήθως 29 ή 30 ημέρες. Ένας σεληνιακός μήνας (η πλήρης περιστροφή της Σελήνης γύρω από τη Γη) διαρκεί περίπου 29,5 ημέρες. Οι αρχαίοι εναλλάσσονταν μεταξύ μηνών 29 ημερών (κοίλοι) και 30 ημερών (πλήρεις). Συνολικά, το έτος είχε 12 μήνες, δηλαδή 354 ημέρες, γι’ αυτό κάθε τόσο πρόσθεταν έναν εμβόλιμο 13ο μήνα για να συγχρονίσουν το ημερολόγιο με το ηλιακό έτος.
-Οι προκαταλήψεις και οι απόψεις για τις μέρες κάθε μήνα εξακολουθούν και στη σημερινή εποχή να είναι ισχυρές.
-H ισχυρή προκατάληψη για την 13η κάθε μήνα ισχύει αδιάλειπτα μέχρι σήμερα.
-Οι ημέρες που αναφέρεται ο Ησίοδος είναι οι: 1, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 11, 12, 13, 20, 21, 30, η 6η μετά τη μέση, η τρις ενάτη, η μέση ημέρα.
-Μερομήνια: Οι δώδεκα πρώτες μέρες του Αυγούστου, κατά τις οποίες, σύμφωνα με την παράδοση, κάποιοι μπορούν να προβλέψουν εμπειρικά τον καιρό που θα κάνει τους επόμενους δώδεκα μήνες, αντιστοιχίζοντας μία μέρα κάθε μήνα.
15°
