Συνέντευξη: Η ζωγράφος Λένα Απέργη-Κούτση για την έκθεσή της στη γκαλερί Ζουμπουλάκη με τίτλο «Μια διαδρομή»
Δουλεύετε σταθερά με την ακουαρέλα. Τι σας προσφέρει αυτό το μέσο;
Είναι πολύ άμεσο μέτρο έκφρασης. Περιγράφει γρήγορα τις εντυπώσεις. Είναι δύσκολο γιατί δεν μπορείς να διορθώσεις τίποτα. Επίσης, έχει μια μοναδική φρεσκάδα στο αποτέλεσμα.
Στη γκαλερί Ζουμπουλάκη παρουσιάζετε τοπία που δημιουργήσατε το 2019. Τι σας γοητεύει στην τοπιογραφία;
Επρόκειτο να εκτεθούν στη γκαλερί το 2020, αλλά λόγω των γνωστών συνθηκών αναβλήθηκε η έκθεση. Στην τοπιογραφία περιλαμβάνεται η αγάπη προς τη φύση και η σχέση που έχει με τον άνθρωπο.
Λένα Απέργη-Κούτση, "Σάββατο 19 Οκτωβρίου, ώρα 6 μ.μ." από την έκθεση "Μια διαδρομή" στη Γκαλερί Ζουμπουλάκη
Επιμένετε να ζωγραφίζετε σε εξωτερικό περιβάλλον ακολουθώντας την παράδοση της τοπιογραφίας. Μιλήστε μας για τις συνθήκες στις οποίες προέκυψαν τα έργα αυτής της έκθεσης. Τι τους «προσφέρει» το γεγονός ότι δημιουργήθηκαν πάνω σε ένα καΐκι εν κινήσει;
Τα έργα αυτά δημιουργήθηκαν σε πολύ μικρό χρόνο όταν το καΐκι ήταν σε αργή κίνηση. Η εντύπωση μένει για πολύ λίγα δευτερόλεπτα και μετά χάνεται. Η γρήγορη αποτύπωση έχει μια αλήθεια βαθύτερη για τον παρατηρητή. Για τα έργα της πρώτης ενότητας, η περιήγηση με το καΐκι, κάθε μέρα στις 6-8 μ.μ., έγινε μέσα σε δύο δεκαπενθήμερα κατά τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο, πριν δύσει ο ήλιος. Βρήκα πως έχει μια αντιστοιχία με τη ζωή, που κατά κάποιον τρόπο είναι κι αυτή ένα ταξίδι. Αυτή η διαδρομή, καθρεφτίζει μία ησυχία που όλοι τόσο επιθυμούμε στη ζωή μας. Ο άνθρωπος συμμέτοχος και ταυτόχρονα παρατηρητής γίνεται ο ενδιάμεσος για το πέρασμα από το αόρατο στο ορατό. Το συναίσθημα, θετικό ή αρνητικό, μεταβάλλει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον υπαρκτό κόσμο. Καθορίζει, αν η σχέση ανάμεσα σε αυτό που συμβαίνει και δεν φαίνεται, και αυτό που συμβαίνει και φαίνεται, είναι άξιο να μνημονευτεί. Ο κόσμος είναι έτσι όπως είναι. Κι αν αντιστρέψουμε την τάξη του, δεν θα θυμώσει ο Θεός… Ο άνθρωπος είναι εκείνος που αποφασίζει από πού θα κοιτάζει τον κόσμο. Η παρατήρηση στην φύση δε σηκώνει αντιρρήσεις. Ο ήλιος πάντα στη θέση του, η σελήνη το ίδιο και μόνο εμείς οι άνθρωποι μπορούμε να αντιστρέψουμε τις φυσικές πραγματικότητες μέσα από τα βιώματα μας, τη φαντασία μας και την τέχνη. Η φύση δεν μας ρωτά ποτέ. Είναι απέραντη, αλλάζει, επιβάλλεται. Η θέση του καλλιτέχνη απέναντί της είναι αυτή που αρμόζει σε έναν ποιητή που ξέρει πώς να μετασχηματίσει τον φυσικό χώρο σε ιδέα και αίσθημα.
Στη δεύτερη ενότητα έργων η παρατήρηση της θάλασσας και του βράχου και η διαλεκτική σχέση που προκύπτει από το ημερολόγιο μιας γλυκιάς διαδρομής, φωτίζουν τον δύσκολο ρόλο του ανθρώπου να επιβιώσει όταν η διαδρομή παύει να είναι φιλική. Αυτό είναι το κέντρο ενδιαφέροντος εδώ. Ένας βράχος είναι αμετάκλητα σταθερός. Μπορεί, όμως, μία άλλη δύναμη, αυτή του νερού, να τον αγκαλιάσει, να τον αμφισβητήσει, να τον περικυκλώσει, να τον διαβρώσει. Και αναρωτήθηκα παρατηρώντας τον: πού στέκεται ο άνθρωπος, ανάμεσα σε αυτές τις ισχυρές δυνάμεις; Είναι το πνεύμα του πιο ισχυρό από τη φύση; Και τα ερωτήματα έγιναν αφορμή για αυτές τις εικόνες.
Λένα Απέργη-Κούτση, "Παρασκευή 11 Οκτωβρίου, ώρα 5:30 μ.μ." από την έκθεση "Μια διαδρομή" στη Γκαλερί Ζουμπουλάκη
Εργαστήκατε στο παρελθόν στον τομέα των γραφικών τεχνών, με τον Φρέντυ Κάραμποτ και στο θρυλικό κοινό γραφείο Κ&Κ που διατηρούσε με τους Μιχάλη και Αγνή Κατζουράκη. Τι σας έδωσε αυτή η προϋπηρεσία; Ανιχνεύετε κάπου το χνάρι της σήμερα στη δουλειά σας;
Εργάστηκα με τον Φρέντυ Κάραμποτ στο γραφείο Κ&Κ για πολλά χρόνια. Σίγουρα κάθε προϋπηρεσία προσφέρει μια γνώση που αποτυπώνεται μέσα σε ότι κάνουμε στην ζωή μας.
Πώς θα αποτυπώνατε με λέξεις/έννοιες την αίσθηση που αφήνει η νέα σας ζωγραφική δουλειά;
Μόνο με μία λέξη: «παρατηρητής». Οι έννοιες είναι πολλαπλές και ελπίζω να μπορούν να περάσουν στο κοινό με την νέα μου δουλειά.
Από την αναδρομική του Κυριάκου Μορταράκου και τη μεγάλη έκθεση του Δημήτρη Σεβαστάκη στις επιζωγραφισμένες φωτογραφίες του Κώστα Λάκη και τους καλλιτεχνικούς αλγόριθμους του Τσαρλς Σάντισον
11°
