Πολιτισμος

Μία όπερα στο lockdown από τους Nicholas Lens και Nick Cave

Σημειώσεις Ενός Μονομανούς: Δίσκοι, βιβλία, ταινίες, σειρές κι έργα τέχνης που αξίζει να ανακαλύψεις

giorgos-florakis.jpg
Γιώργος Φλωράκης
ΤΕΥΧΟΣ 764
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Οι μουσικοί Nicholas Lens και Nick Cave
© Sébastien Forthomme

Το άλμπουμ «L.I.T.A.N.I.E.S» των Nicholas Lens και Nick Cave, το κείμενο του Σάμιουελ Μπέκετ από τις εκδόσεις Εστία, το hip hop σχήμα Quakers.

➽ Ο Nicholas Lens είναι ένας Βέλγος συνθέτης σύγχρονης μουσικής, γνωστός κυρίως για τις όπερες που έχει γράψει. Πρόσφατα υπέγραψε στην Deutsche Grammophon, τη μεγάλη αυτή εταιρεία κλασικής μουσικής, που έχει φέρει κοντά μας μερικές από τις σπουδαιότερες εκτελέσεις λόγιων έργων. Ο πρώτος δίσκος του Lens που θα κυκλοφορήσει εκεί, λέγεται «L.I.T.A.N.I.E.S» και είναι μια ιδιότυπη μινιμαλιστική όπερα δωματίου με λιμπρέτο του Nick Cave.

H έννοια της λιτανείας, ως θρησκευτική τελετή που έχει στο κέντρο της την προσευχή, δεν είναι καθόλου μακριά από την οπτική του Cave, ειδικά όταν η θεότητα στην οποία αναφέρεται η προσευχή είναι τόσο ευρεία ώστε η ύπαρξή της καθίσταται στο τέλος αβέβαιη. «Λιτανεία της Θεϊκής Απουσίας», «Λιτανεία της Πρώτης Επαφής», «Λιτανεία της Μεταμόρφωσης», «Λιτανεία του Κοιμωμένου Ονείρου», «Λιτανεία της Θεϊκής Αγάπης», «Λιτανεία του Ανωνύμου», είναι μερικοί από τους τίτλους του δίσκου που κυκλοφορεί στις 4 Δεκεμβρίου. Να αναφέρουμε εδώ ότι δεν είναι η πρώτη φορά που ο Lens συνεργάζεται με τον Cave. Ο Αυστραλός μουσικός είχε γράψει το λιμπρέτο και για την αντιπολεμική όπερα του Lens, «Shell Shock», που είχε κάνει πρεμιέρα στις Βρυξέλλες τον Οκτώβριο του 2014.     

➽ «Ένα σώμα ανά τετραγωνικό μέτρο διαθέσιμης επιφάνειας ή διακόσια σώματα στο σύνολο, στρογγυλοί αριθμοί. Σώματα και των δύο φύλων και όλων των ηλικιών από τις μεγαλύτερες ως τη νηπιακή. Κανένας δεν κοιτάζει μέσα του γιατί κανένας δεν μπορεί να βρίσκεται εκεί». Σάμιουελ Μπέκετ σ’ ένα κρυπτικό κείμενο που φέρνει στο μυαλό την ίδια στιγμή τις καταιγιστικές ηχητικές εικόνες του «Πινκ» αλλά και τον «Ακατονόμαστο». Το «Αυτοί που έχουν χαθεί» είναι ένα κείμενο στο οποίο απουσιάζει ο χρόνος, ένα κείμενο όπου κυριαρχεί αυτή η ιδιαίτερη χαοτική μη-πραγματικότητα του Μπέκετ. Κυκλοφόρησε αυτές τις μέρες από την Εστία σε μετάφραση του Θωμά Συμεωνίδη, που υπογράφει κι ένα εξαιρετικό επίμετρο στο βιβλίο. Δεν είναι ακριβώς ιδανικό για μέρες καραντίνας αλλά ο Μπέκετ είναι ο Μπέκετ!

➽ Tο hip hop είναι από κάθε άποψη ένα ιδίωμα που γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Μπρονξ, ένα ιδίωμα που σχετίζεται με λατίνικες κι αφρικάνικες ομάδες πληθυσμού. Σε όποιο σημείο του πλανήτη συναντιούνται  τέτοιοι πληθυσμοί, είναι αναπόφευκτο να προκύψουν hip hop πειράματα. Ως προς το Μπρίστολ (της καρδιάς μας) τα έχουμε πει σε προηγούμενες στήλες για την Wild Bunch και τους Massive Attack. Σήμερα, θα μιλήσουμε για τους Quakers, που –ευτυχώς– ουδεμία σχέση έχουν με τη χριστιανική σέχτα που φέρει το ίδιο όνομα και –επίσης ευτυχώς– ούτε με το κατασκεύασμα βρώμης που με υποχρέωναν να τρώω σε παιδική ηλικία, επειδή, λέει, ήταν ιδιαίτερα θρεπτικό. Τέλος πάντων, ούτε με τους Κουάκερους έχω κάτι κακό, ούτε και με το κουάκερ, όμως με τους Quakers που κυκλοφορούν τώρα το «II - The Next Wave» έχω κάτι πολύ καλό: μπορεί να τους πήρε οκτώ χρόνια να κυκλοφορήσουν τον δεύτερο δίσκο τους –και πάλι για την Stones Throw– αλλά αυτό εδώ το άλμπουμ μοιάζει με μια επιτομή του hip hop, καθώς χρησιμοποιεί παλιομοδίτικους ήχους για να τους συνδυάσει με το σύγχρονο ύφος, χωρίς να αμελεί να δώσει και πινελιές μιας προοδευτικής οπτικής. Η ιστορία του hip hop με τα μάτια τριών Άγγλων μουσικών, του Katalyst, του 7-Stu-7 και του Fuzzface…

➽…ο οποίος Fuzzface είναι ο Geoff Barrow των Beak και των Portishead! Θα προσπαθήσω να αποφύγω την κοινοτοπία ότι το «Dummy» είναι ο απόλυτος ήχος μιας πρωινής βόλτας με συννεφιά στο κέντρο του Μπρίστολ (είναι, όμως!) και θα πάω στους Beak. Το ντεμπούτο τους ηχογραφήθηκε τον Ιανουάριο του 2009 μέσα σε δώδεκα μόλις ημέρες και χωρίς κανένα απολύτως overdub. Επίμονο και δυναμικό post-kraut με τρελαμένες κιθάρες, αναλογικά vintage synthesizers κι έναν Barrow, που αν δεν το ακούσεις, δεν το πιστεύεις ότι μπορεί να παίξει τύμπανα σαν να είναι μετρονόμος. Δεν ήταν η δισκάρα του αιώνα αλλά ήταν ένα απίθανο statement πάνω στην έννοια της χρήσης των επιρροών, και μάλιστα από ένα αφιλόξενο ιδίωμα, όπως το μεταψυχεδελικό προοδευτικό γερμανικό rock των early seventies.

➽ Αγαπώ τον Robert Crumb για τον τρόπο που ζωγραφίζει, για την αγάπη που τρέφει για τα blues και την country, για την απίστευτη συλλογή δίσκων 78 στροφών που έχει, για τις εκπομπές που στήνει στο Spotify αλλά και για το συγκρότημά του, τους Cheap Suit Serenaders, στους οποίους τραγουδούσε. Κυκλοφορεί τον Φεβρουάριο του 2021 ένα τεράστιο βιβλίο, που περιλαμβάνει τις πιο σημαντικές στιγμές του αλλά και τεκμηρίωση γι’ αυτές. Το έχω ήδη προπαραγγείλει…

Έργο μεικτής τεχνικής του Γιώργου Φλωράκη για τη στήλη του Σημειώσεις Ενός Μονομανούς
Έργο μεικτής τεχνικής του Γιώργου Φλωράκη για τη στήλη του Σημειώσεις Ενός Μονομανούς

Υ.Γ. Σαν να μου φαίνεται ότι ο «Μονομανής» τείνει να γίνει δελτίο τύπου των μουσικών τεκταινομένων του Μπρίστολ. Από κει έρχεται η Katy J. Pearson, που μοιάζει πιο πολύ με κορίτσι των μεσοδυτικών πολιτειών και παίζει αυτό το bedroom κάτι, ιδίωμα με το οποίο δεν μπορώ να συμβιβαστώ. Το ντεμπούτο της λέγεται –περιέργως– «Return», κυκλοφορεί από τη Heavenly και αξίζει μια αυτιά αλλά –φοβάμαι– μόνο μία.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ