Δυο εντελώς διαφορετικές ταινίες Γάλλων σκηνοθετών στο διαγωνιστικό χτες μας γέννησαν την εύλογη απορία. Και προφανώς η ταινία του Γκοντάρ πολλές περισσότερες.
Το «Αντίο στη Γλώσσα» του Γκοντάρ μπορεί να παίχτηκε σε μια κινηματογραφική αίθουσα του φεστιβάλ των Καννών και να γυρίστηκε με κάμερες, αλλά δεν είμαστε σίγουροι αν ο όρος σινεμά είναι ικανός να το περιγράψει ή να το χωρέσει. Οπως και η προηγούμενη ταινία του «Film Socialisme» έτσι κι αυτή εδώ μοιάζει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, με έναν κυκεώνα ιδεών εικόνων, διαλόγων και πλάνων του σκύλου του Γκοντάρ, των οποίων η σύνδεση υπάρχει μάλλον στο δικό του μυαλό. Και μόνο εκεί.
Συν τοις άλλοις το φιλμ είναι γυρισμένο σε 3D, αλλά μην περιμένετε να το δείτε ποτέ σε multiplex. Στην πραγματικότητα δεν είμαστε σίγουροι αν ο ίδιος ο σκηνοθέτης ενδιαφέρεται για το αν η ταινία του θα βγει στις αίθουσες, αφού περισσότερο οτιδήποτε άλλο, το «Αντίο στη Γλώσσα» μοιάζει με μια άσκηση του Γκοντάρ στη γλώσσα του σινεμά – ή στο να βγάζει ο ίδιος τη γλώσσα στο σινεμά.
Ο Γκοντάρ πάντως ήταν απών από το φεστιβάλ. Μέχρι την τελευταία στιγμή η παρουσία του δεν είχε επιβεβαιωθεί. Λίγες ώρες πριν την προβολή ο πρόεδρος του φεστιβάλ Ζιλ Ζακόμπ έγραψε στο λογαριασμό του στο twitter, κάτι σαν «είμαι σχεδόν σίγουρος ότι ο Ζαν Λικ δεν θα έρθει στις Κάννες», κάτι που έκανε την εφημερίδα Liberation να αστειευτεί «οι μαντικές ικανότητες του Ζιλ Ζακόμπ μας εντυπωσιάζουν». Αντί της παρουσίας του πάντως και για να εξηγήσει τους λόγους, ο Ζαν Λικ έστειλε στον Ζακόμπ μια βίντεο-επιστολή την οποία το φεστιβάλ ανάρτησε στην επίσημη σελίδα του. Την είδαμε, αλλά ομολογούμε ότι οι λόγοι της απουσίας του ακόμη μας διαφεύγουν...
Αν ο Γκοντάρ πάντως είναι η μια –πολύ ακραία– πλευρά του γαλλικού σινεμά, σαφώς στην άλλη πλευρά βρίσκεται το «The Search» του Μισέλ Χαζαναβίσιους. Ο σκηνοθέτης του «The Artist» μεγαλοπιάνεται στη νέα του ταινία κάνοντας ένα δακρύβρεχτο δράμα που διαδραματίζεται στη διάρκεια του πολέμου της Ρωσίας με την Τσετσενία το 1999 και που είναι με διαφορά ό,τι χειρότερο είδαμε φέτος στο φεστιβάλ. Ναι, πολύ χειρότερο κι από το «Grace of Monaco» (επίσης σκηνοθετημένο από Γάλλο).
Η γυναίκα του σκηνοθέτη Μπερενίς Μπεζό υποδύεται μια υπάλληλο μιας ανθρωπιστικής επιστολής της Ευρωπαϊκής Ένωσης που παίρνει υπό την προστασία της ένα παιδί του οποίου οι γονείς σκοτώνονται από τους Ρώσους και το οποίο αναζητά η αδελφή του. Η Ανέτ Μπένινγκ είναι μια Αμερικανίδα μητέρα Τερεζα που προστατεύει τα παιδιά, ενώ παράλληλα ακολουθούμε την ιστορία ενός νεαρού Ρώσου που αναγκάζεται να καταταγεί στο στρατό όπου μεταμορφώνεται σε τέρας.
Ολα αυτά, με μια τόσο απλοϊκή, γελοία διδακτική διάθεση, με ένα λυσσασμένο ωκεανό μελοδράματος να καταπίνει τα πάντα και μια σαχλή μουσική να σε προκαλεί να κλάψεις. Αν και το μόνο που κατορθώνει να πετύχει η ταινία είναι να σε κάνει να εξοργιστείς με το πώς κάτι τόσο σαχλό κι επικίνδυνα ηθικοπλαστικό κι εύκολο, όχι μόνο γυρίστηκε, αλλά βρέθηκε και στο διαγωνιστικό των Καννών.
Η τρίτη και καλύτερη ταινία τη ημέρας μιλούσε κι αυτή γαλλικά ή κάτι σαν γαλλικά, αφού τα γαλλικά του Κεμπέκ στην ταινία του Ξαβιέ Ντολάν «Mummy» είχαν και γαλλικούς υπότιτλους. Το συναισθηματικό τοπίο της ταινίας πάντως δεν χρειαζόταν κανενός είδους «υποτιτλισμό», αφού αυτή η ιστορία ενός προβληματικού έφηβου αγοριού και της γεμάτης αναταράξεις σχέσης του με τη μητέρα του (και τη γειτόνισσα), μεταφράστηκε άμεσα στην αίθουσα, που για πρωτη φορά, σε μια αληθινά ευφορική στιγμή, χειροκρότησε στη μέση του φιλμ.
Ο Ξαβιέ Ντολάν είναι μόλις 25 χρονών κι αυτή είναι η πέμπτη ταινία του. Κι ακόμη κι αν έχει κάποια από τα ελαττώματα της βιαστικής του νιότης, είναι εξαιρετική και δείχνει μαζί με το περσινό «Tom at the Farm» (που δυστυχώς δεν έχει προβληθεί στις αίθουσες της Ελλάδας) ότι αφήνει πίσω τις ευκολίες των πρώτων ταινιών του και μεταμορφώνεται σε ένα σκηνοθέτη με λαμπρό μέλλον.
