Πώς κρίνετε το νέο νόμο για τα «κόκκινα» δάνεια και την προστασία της πρώτης κατοικίας;
Η κυβέρνηση λέει ότι προστατεύεται το 60% των δανειοληπτών. Ως Ένωση Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ) λέμε ότι πρόκειται για ένα αδικαιολόγητο πισωγύρισμα. Διαφωνώ ότι το 60% θα είναι προστατευμένο, καθώς με τα νέα αυστηροποιημένα κριτήρια ένα πολύ μικρότερο ποσοστό καταναλωτών θα μπορέσει τελικά να κρατήσει την πρώτη του κατοικία. Επίσης, δεν κατανοώ γιατί 4 στους 10 οφειλέτες, σύμφωνα με τα στοιχεία της κυβέρνησης, δεν θα μπορούν να διασώσουν την πρώτη τους κατοικία.
Ποια είναι τα αρνητικά και ποια τα θετικά σημεία του νέου νόμου;
Το κυρίαρχο είναι ότι η προστασία της πρώτης κατοικίας θα ισχύει μέχρι το τέλος του 2018, στη συνέχεια ο νόμος θα ισχύει αλλά θα ρευστοποιούνται όλα τα περιουσιακά στοιχεία –και η κύρια κατοικία– για να πληρωθούν οι τράπεζες. Επίσης, τα κριτήρια είναι πιο αυστηρά. Ενώ ο νόμος Κατσέλη προέβλεπε ότι η πρώτη κατοικία μιας τετραμελούς κατοικίας θα προστατεύεται αν η αντικειμενική της αξία δεν ξεπερνά τις 450.000 ευρώ, τώρα το όριο αυτό μειώθηκε στις 260.000 ευρώ. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι τέθηκαν εισοδηματικά κριτήρια που πριν δεν υπήρχαν. Το θετικό είναι ότι η δόση θα καταβάλλεται βάσει της εμπορικής και όχι της αντικειμενικής αξίας. Επίσης, το ότι τελικά δεν μπήκε όριο οφειλών. Υπήρχε μια συζήτηση που ήθελε όσοι είχαν οφειλές άνω των 200.000 ευρώ να μην μπορούν να προστατευθούν από το νόμο, κάτι που τελικά δεν πέρασε και οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις παρεμβάσεις μας.
Τι συμβουλεύετε τους καταναλωτές;
Πρώτα απ’ όλα να έχουν μια αξιόπιστη ενημέρωση γιατί επικρατεί σύγχυση γύρω από το θέμα. Να ενημερώνονται από κοινωνικούς φορείς, πιστοποιημένες ενώσεις καταναλωτών ή δικηγόρους και να μην απευθύνονται στις διάφορες εταιρείες συμβούλων και διαχείρισης οφειλών, διότι έχουμε δει πολλά φαινόμενα όπου τέτοιες εταιρείες παραπλανούν τους πολίτες, δημιουργώντας προσδοκίες ακόμη και ότι θα πληρώσουν μόνο το 10% της οφειλής τους, ενώ έχουν περιουσιακά στοιχεία, προκειμένου να τους υφαρπάξουν χρήματα. Οι καταναλωτές να έχουν υπόψη τους ότι ο νέος αυστηροποιημένος νόμος θα ισχύσει από 1/1/2016. Όσοι πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου Κατσέλη να σπεύσουν να καταθέσουν αίτηση στο Ειρηνοδικείο μέχρι τέλος του 2015 για να εκδικαστεί με το παλιό καθεστώς.
Ποιες θα είναι οι κοινωνικές συνέπειες; Θα δούμε μαζικούς πλειστηριασμούς;
Όχι, δεν θεωρώ ότι θα αρχίσουν μαζικοί πλειστηριασμοί, όχι μόνο γιατί οι τράπεζες έχουν δεσμευτεί ότι δεν θα προχωρήσουν άμεσα αλλά και γιατί δεν τις συμφέρει, θα χάσουν κι εκείνες αν γίνουν μαζικοί πλειστηριασμοί γιατί οι τιμές των ακινήτων θα πέσουν πολύ χαμηλά. Αυτό μας είπαν και οι εκπρόσωποι των θεσμών όταν συναντηθήκαμε. Εκτιμώ πως αυτό που θα γίνει θα είναι η έναρξη μιας σταδιακής διαδικασίας από το 2016, ενδεχομένως από μεγάλης αξίας ακίνητα, σε νησιά ή στα βόρεια προάστια της Αθήνας, για παράδειγμα, όπου θα μπορούσαν να βρεθούν αγοραστές από το εξωτερικό ίσως...
Γιατί δεν έχει αξιοποιηθεί ο Κώδικας Δεοντολογίας Τραπεζών;
Ο ΚΔΤ είναι η εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών για συμβάσεις που δεν έχουν καταγγελθεί και παρότι έχει θεσμοθετηθεί εδώ και 10 μήνες, οι τράπεζες δεν τον έχουν εφαρμόσει. Στην ουσία, οι τράπεζες καλούνται να εξετάσουν την κάθε περίπτωση εξατομικευμένα και στη συνέχεια να υποβάλουν μια βιώσιμη πρόταση. Δεν έχει γίνει γιατί οι τράπεζες δεν έχουν προετοιμάσει τους μηχανισμούς τους και γιατί δεν επιθυμούν να προσφέρουν βιώσιμες και ρεαλιστικές λύσεις, όπως οφείλουν να κάνουν.
Να δώσει πληροφορίες και συμβουλές δωρεάν. Αν όμως χρειαστεί να μεσολαβήσει, ο ενδιαφερόμενος, όπως προβλέπει και ο νόμος, θα πρέπει να γίνει μέλος της. Η εγγραφή είναι 25 ευρώ και η ετήσια συνδρομή 30 ευρώ. Σε περίπτωση μεσολάβησής μας, θα ζητήσουμε από τον καταναλωτή όλα τα απαραίτητα στοιχεία και θα του προτείνουμε την καλύτερη λύση. Ήδη η ΕΚΠΟΙΖΩ έχει αναλάβει την τελευταία πενταετία 14.000 υποθέσεις σε εξωδικαστικό επίπεδο.
Συνολικά τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια είναι περίπου 400.000 εκ των οποίων τα 100.000 (25%) θα έχουν πλήρη προστασία και άλλα 140.000 (35%) μερική προστασία, ενώ 160.000 (40%) μένουν εκτός. Ο νέος νόμος προβλέπει δύο ζώνες προστασίας της πρώτης κατοικίας.
Α΄ Ζώνη Πρόκειται για το 25% των «κόκκινων» δανειοληπτών. Η προστασία της κύριας κατοικίας θα είναι πλήρης εάν η αντικειμενική της αξία δεν ξεπερνά τις 120.000 ευρώ, για ένα άτομο και τις 200.000 για τετραμελή οικογένεια και αν το ετήσιο εισόδημά τους κινείται στα όρια της αξιοπρεπούς διαβίωσης, όπως έχουν προσδιοριστεί και ισχύουν σήμερα, δηλαδή 8.180 ευρώ για ένα άτομο, 13.917 ευρώ για δύο άτομα και επιπλέον 3.361 ευρώ για κάθε παιδί έως δύο παιδιά. Έτσι, το εισοδηματικό κριτήριο για μια τετραμελή οικογένεια ορίζεται έως 20.639 ευρώ. Σε αυτή– την κατηγορία προβλέπεται επιδότηση του Ελληνικού Δημόσιου το πολύ για 3 έτη και με προϋποθέσεις.
Β΄ Ζώνη Στη δεύτερη κατηγορία των «κόκκινων» δανειοληπτών, οι οποίοι υπολογίζονται σε 140.000, εντάσσονται όσοι έχουν ετήσιο εισόδημα έως 35.086 ευρώ (τετραμελής οικογένεια), με την αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας να μην υπερβαίνει τις 260.000 ευρώ.
20°
