The Sopranos: Το πρωτότυπο για την εποχή του σενάριο, η απεικόνιση των Ιταλοαμερικανών και η επιρροή στην ποπ κουλτούρα
Spoiler Alert!
Η κόρη του Τόνι Σοπράνο, Μέντοου, αναζητεί το ιδανικό κολλέγιο για να φοιτήσει. Πηγαίνει με τον πατέρα της στην πολιτεία του Μέιν ώστε να εξερευνήσουν τα εκεί ιδρύματα. Καθώς σταματούν σε βενζινάδικο για ανεφοδιασμό, ο Τόνι κοιτάζει ένα παρακείμενο αυτοκίνητο και αναγνωρίζει τον κάτοχό του. Ο Fabian "Febby" Petrulio είναι πρώην συνεργάτης της φαμίλιας των Sopranos, ο οποίος διέμενε στην περιοχή στο πλαίσιο προγράμματος προστασίας μαρτύρων, καθώς είχε καταδώσει συνεργάτη της οικογένειας για πώληση ναρκωτικών ουσιών. Το κακό είναι ότι και ο Febby έχει αντιληφθεί την παρουσία του Τόνι, οπότε μεταξύ των δύο ανδρών θα εκτυλιχθεί ένα κρυφτό που θα ολοκληρωθεί με τη δολοφονία του πρώτου. «Πήρες έναν όρκο και τον έσπασες» θα πει ο Τόνι χαρακτηριστικά καθώς στραγγαλίζει τον πληροφοριοδότη. Στη συνέχεια, συνεχίζει απλά την αναζήτηση κολλεγίου για την κόρη του. Σαν να μην συμβαίνει τίποτα. Στον κόσμο των Sopranos και κυρίως στο μυαλό του Τόνι, όντως δεν έχει συμβεί κάτι το ιδιαίτερο.
Το τηλεοπτικό κοινό δεν ήταν εξοικειωμένο με τον δολοφόνο-πρωταγωνιστή, πολύ περισσότερο κάποιον που αποκαλύπτεται στην αρχή ενός σόου (Ο φόνος του Petrulio έγινε στο 5ο επεισόδιο της πρώτης σεζόν). Οι υπεύθυνοι του δικτύου HBO σκέφτηκαν ότι ίσως αυτή η πλοκή θα έκανε τον κόσμο να απομακρυνθεί από την περσόνα του Τόνι Σοπράνο, καθώς θα τον έκανε πολύ σκληρό στα μάτια του μέσου τηλεθεατή ώστε να τον ακολουθήσει και να ταυτιστεί με τις όποιες πτυχές του. Αποδείχθηκε πως έκαναν ένα μεγάλο λάθος, αφού η συνέχεια υπήρξε θριαμβευτική. Ο Τόνι έγινε ένας από τους πλέον αγαπημένους τηλεοπτικούς ήρωες όλων των εποχών, λόγω του ιδιαίτερου και πρωτότυπου σεναρίου και κυρίως λόγω της ανεπανάληπτης ερμηνείας του εκλιπόντος Τζέιμς Γκαντολφίνι. Την ίδια στιγμή, η γέννηση του τηλεοπτικού «αντι-ήρωα» ήταν ένα γεγονός. Ο κόσμος είδε για πρώτη φορά έναν χαρακτήρα (σε σειρά και όχι απλά σε μια ταινία) ο οποίος κατόρθωνε να έχει το ενδιαφέρον, τον θαυμασμό, ακόμα και τη συμπόνοια συχνά των θεατών, ενώ ταυτόχρονα αμφισβητούσε κάθε δεδομένο μέχρι τότε κώδικα ηθικής, μπερδεύοντας συχνά τα όρια του σωστού και του λάθους και λειτουργώντας άλλοτε αυταρχικά και βίαια, άλλοτε με τρυφερότητα και σύνεση. Την ίδια στιγμή, ήταν ένας οικογενειάρχης με δεδομένη την έξωθεν καλή μαρτυρία.
Από το 1999 έως το 2007 και μέσα σε έξι συνολικά σεζόν, οι "Sopranos" έθεσαν νέα πρότυπα για τις αμερικανικές τηλεοπτικές σειρές, τα οποία και αποτέλεσαν τις βάσεις για πολλά shows που έγιναν αργότερα εξίσου αν όχι περισσότερο δημοφιλή. Η σειρά του Ντέιβιντ Τσέις προσάρμοσε όσο καμία μέχρι τότε την κινηματογραφική αφήγηση στο πλαίσιο ενός τηλεοπτικού σόου, δημιουργώντας ταυτόχρονα χαρακτήρες εξαιρετικά «ανθρώπινους», πολυσχιδείς, με τις βεβαιότητες και τις ασάφειές τους. Προεξέχοντος φυσικά του πρωταγωνιστή Τόνι. Επρόκειτο ουσιαστικά για έναν συνδυασμό της παράδοσης των κινηματογραφικών μεταφορών της Mafia, με την ψυχολογική διάσταση του «Ανάλυσε Το», χωρίς την κωμική διάσταση του τελευταίου αλλά με πλήρη εκδήλωση των τραυμάτων και σαφών αδυναμιών των πρωταγωνιστών. Ο Τόνι Σοπράνο ήταν βαθιά προβληματικός, βρισκόταν σε συνεχή σύγκρουση με το παρελθόν του, ενώ φυσικά η παρακολούθηση των συνεδριών με την ψυχολόγο του εξανθρώπισε πλήρως το μέχρι τότε αυστηρό προφίλ του αρχηγού μιας φαμίλιας, πολύ μακριά από το πρότυπο του Βίτο Κορλεόνε (Νονός), ή ακόμα και ενός Πολ Σίσερο (Τα Καλά Παιδιά). Αποτελώντας πρότυπο για τη μετέπειτα τηλεοπτική απεικόνιση των γκάνγκστερ, ο χαρακτήρας του Τόνι Σοπράνο θα επηρεάσει τη διαμόρφωση πρωταγωνιστικών ρόλων σε σειρές όπως The Wire, Ozark, Boardwalk Empire, Peaky Blinders και House of Cards. Κυρίως δε, όπως έχει παραδεχτεί ο ίδιος ο ηθοποιός Μπράιαν Κράνστον, ο ρόλος του Walter White στο Breaking Bad δε θα είχε την ίδια επιτυχία, αν δεν είχε «ανοίξει ο δρόμος» από τους Sopranos.
Την ίδια στιγμή, η σειρά υπήρξε μία από τις σημαντικότερες αναπαραστάσεις της ιταλοαμερικανικής κουλτούρας και παράδοσης στην ευρύτερη ποπ κουλτούρα. Καθώς οι μέχρι τότε κινηματογραφικές μεταφορές έδιναν βάση στις διεργασίες αυτού του ξεχωριστού κόσμου, με εξαίρεση ίσως την τριλογία του «Νονού», οι Sopranos έδιναν ξεχωριστή βάση στο καθαρά ιταλικό υπόβαθρο της καθημερινότητάς τους, δίνοντας μάλιστα ιδιαίτερη βαρύτητα στη γαστρονομία. Πολύς κόσμος έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με γεύσεις όπως το manicotti («σωλήνες ζυμαρικών γεμιστές με τυρί, σπανάκι ή κρέας), ενώ το αλλαντικό "Capocollo" ή "Coppa" θα γίνει ταυτόσημο με τη σειρά, κυρίως λόγω της ιταλικής προσφώνησης "gabagool". Μέχρι και σήμερα, το "The Sopranos Family Cookbook" παραμένει ένα ιδιαίτερα ευπώλητο βιβλίο μαγειρικής.
Ένα από τα καλύτερα φινάλε όλων των εποχών
Αν υπάρχει κάτι για το οποίο οι Sopranos μνημονεύονται μέχρι και σήμερα είναι φυσικά το πολυσυζητημένο φινάλε τους, ένα από τα καλύτερα και πλέον αμφιλεγόμενα στην τηλεοπτική ιστορία. Μια συνηθισμένη οικογενειακή στιγμή σε κάποιο diner, η οποία κόβεται απότομα χωρίς να δίνει κάποιο σαφές συμπέρασμα για το αν ο Τόνι ζει ή πεθαίνει από κάποια σφαίρα. Είναι χαρακτηριστικό πως πολλοί τηλεθεατές δήλωσαν ότι νόμιζαν πως η τηλεόρασή τους είχε χαλάσει, ωστόσο πρωταγωνιστές της σειράς έχουν πει κατά καιρούς ότι ένα τέλος σαν αυτό είναι κάτι που περίμεναν από τον Ντέιβιντ Τσέις. Το διφορούμενο συμπέρασμα για τη μοίρα του Τόνι Σοπράνο πυροδότησε συζητήσεις οι οποίες διαρκούν μέχρι και σήμερα, σε ένα φινάλε που θα μπορούσε να πει κανείς που ήταν ακριβώς όπως η προσωπικότητα του πρωταγωνιστή. Αβέβαιη, απρόβλεπτη και συχνά ασαφής. Είναι δεδομένο λοιπόν πως ένα μεγάλο μέρος της φήμης της σειράς οφείλεται στο ευφάνταστο τέλος της. Το "Don't Stop Believin" των Journey που ακούγεται στο background, γίνεται εκ νέου τεράστια επιτυχία και σε μεγάλο βαθμό ταυτίζεται σήμερα με τη σειρά, παρά τις αρχικές ενστάσεις για τη χρήση του από τον τραγουδιστή Στιβ Πέρι, ο οποίος όπως είχε δηλώσει χαρακτηριστικά στο δίκτυο SiriusXM πριν από κάποια χρόνια, φοβήθηκε ότι το τραγούδι θα συνδεθεί με μια «Στιγμή Σκορσέζε», μια στιγμή δηλαδή ακραίου θανατικού.
Συμπερασματικά οι Sopranos δεν είναι παρά μια οικογένεια της οποίας ο υλικός πλούτος της επιτρέπει να ζει ένα ανώτερο lifestyle, ωστόσο η συμπεριφορά κυρίως του Τόνι την εμποδίζει να ενταχθεί πλήρως στην αντίστοιχη κοινωνική τάξη, ή να γίνει αποδεκτή από αυτήν. Ζητήματα όπως η καταγωγή, οι οικογενειακές αξίες, η φιλία και φυσικά η τιμή, παρουσιάζονται και εξερευνώνται περίτεχνα μέσα από εξαιρετική κινηματογράφηση και ακόμα καλύτερη πλοκή και αφήγηση. Η σειρά συνεχίζει να ασκεί επιρροή στο τηλεοπτικό τοπίο, ενώ παραμένει μέχρι και σήμερα ένα σημείο αναφοράς για την απεικόνιση του οργανωμένου εγκλήματος στην ποπ κουλτούρα.
15°
