Η εξαιρετική νέα τουρκική σειρά του Netflix «Ethos» μας μεταφέρει στην Κωνσταντινούπολη και τα προβλήματα που δημιουργεί το Ισλάμ στη ζωή των κατοίκων.
Οι περισσότεροι άνθρωποι του δυτικού κόσμου –και εμείς οι Ελλαδίτες– ασχολούμαστε με το Ισλάμ μόνο μετά από μια τρομοκρατική ενέργεια. Το Ισλάμ είναι παντοδύναμο και του αξίζει πολύ μεγαλύτερη προσοχή για πολλούς λόγους. Για εμάς τους Ελλαδίτες υπάρχει ένας ακόμα λόγος και αυτός είναι η εγγύτητα με την Τουρκία, που ξεκάθαρα θέλει να πάρει τα ηνία του σουνιτικού Ισλάμ – άλλωστε οι σιίτες είναι λιγότεροι και στην ουσία περιορίζονται στο Ιράν και περίπου στον μισό του πληθυσμό του Ιράκ. Φανταστείτε ότι το μεγαλύτερο μουσουλμανικό κράτος του πλανήτη είναι πλέον η Ινδονησία με περίπου 190 εκατομμύρια σουνίτες.
Εύλογα η ενασχόληση με το Ισλάμ απαιτεί χρόνο, αλλά υπάρχουν και shortcuts για να καταλάβουμε πόσο επηρεάζεται από τη θρησκεία η ζωή των κατοίκων μια ισλαμικής χώρας. Μια καλή περίπτωση είναι και η νέα τουρκική σειρά του Netflix, «Ethos».
Το «Ethos» είναι μια εξαιρετική παραγωγή με πολύ καλούς ηθοποιούς, καλή σκηνοθεσία και πολύ προσεγμένο σενάριο. Άλλωστε δεν θα μπορούσε να μην είναι προσεγμένο – στον ισλαμικό κόσμο το κράτος δεν χαρίζεται σε όσους αμφισβητούν ευθέως τον προφήτη και, φυσικά, το ίδιο συμβαίνει και στο Ethos που είναι γεμάτο υπαινιγμούς αλλά σχεδόν ποτέ δεν λέει το πρόβλημα με το όνομά του. Το δείχνει με πολλούς υπέροχους τρόπους και κυρίως μέσα από μαγικά βλέμματα που έχουν σχεδόν όλοι οι ηθοποιοί της σειράς.
Πρωταγωνίστρια της σειράς είναι ο χαρακτήρας της Μέριεμ. Μιας γυναίκας υποχείριο του αδελφού της που αρχίζει να λιποθυμά χωρίς να γνωρίζει το γιατί και τελικά καταλήγει σε μία ψυχίατρο. Πέρα από την επίδραση του Ισλάμ στη ζωή των ανθρώπων, η σειρά δείχνει έντονα και τις δύο Τουρκίες – παρότι στην πραγματικότητα οι δυτικότροποι κάτοικοι στη γείτονα είναι λίγοι, απλώς είναι λογικό να κάνουν περισσότερο ντόρο. Στη σειρά υπάρχει μια σχετική ισορροπία μεταξύ των μεν και των δε και καλά κάνει καθώς εξυπηρετεί καλύτερα τον βασικό στόχο που είναι να δείξει πόσο βαθιά είναι ριζωμένες οι «συνήθειες» του Ισλάμ σε μια κοινωνία όπως της Κωνσταντινούπολης, παρά τον φαινομενικό κοσμοπολιτισμό της. Υπάρχουν και στιγμές που θυμίζει τουρκική σαπουνόπερα αλλά πραγματικά δεν θα σας ενοχλήσει καθόλου.
Γενικώς επικρατεί μια «ιρανική τεχνική» στο Ethos (να θυμίσω το υπέροχο ιρανικό «Ένας χωρισμός»), πράγμα αυτονόητο αφού η ευθεία επίθεση στο Ισλάμ –και στην Τουρκία πλέον– οδηγεί σε ωραιότατα μπουντρούμια. Στην Τουρκία ανησυχούν για την πορεία των πραγμάτων και προσπαθούν με κάθε τρόπο να υψώσουν τη φωνή τους στον νέο ισλαμικό λαϊκισμό του Ερντογάν. Το Ethos τα καταφέρνει και παράλληλα μας κάνει να καταλάβουμε ότι οι γείτονες δεν κρατούν γιαταγάνια και είναι έτοιμοι για επίθεση. Θέλουν και αυτοί ό,τι και εμείς: δικαίωμα στην ελεύθερη επιλογή και τελικά πρόσβαση σε ψυχολόγο / ψυχίατρο / ψυχαναλυτή, χωρίς να το γνωρίζει ο τοπικός χότζας.
