Η Βρετανία κάνει βήμα-ορόσημο για την πυρηνική σύντηξη με το MAST-U

Σε ένα πρώην στρατιωτικό αεροδρόμιο, λίγα μίλια νότια της Οξφόρδης, επιστήμονες επιχειρούν να φέρουν πιο κοντά το όνειρο της πυρηνικής σύντηξης – της διαδικασίας που τροφοδοτεί τα άστρα. Στο κέντρο της προσπάθειας βρίσκεται το Mega Amp Spherical Tokamak Upgrade (MAST-U), ένα τετραμέτρο, σφαιρικό μηχάνημα που λειτουργεί στο Κάλχαμ υπό την αιγίδα της Βρετανικής Αρχής Ατομικής Ενέργειας (UKAEA).

Η σύντηξη υπόσχεται σχεδόν απεριόριστη, καθαρή ενέργεια, χωρίς τα μακροχρόνια ραδιενεργά απόβλητα της σχάσης. Ωστόσο, η πρόκληση είναι τεράστια: το υδρογόνο πρέπει να θερμανθεί σε δεκάδες εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου ώστε να μετατραπεί σε πλάσμα, το οποίο μπορεί να συγκρατηθεί μόνο με ισχυρά μαγνητικά πεδία.

Μέχρι σήμερα, οι πιο δύσκολες αναταράξεις —γνωστές ως ELMs (edge-localised modes)— απειλούσαν να καταστρέψουν τα εσωτερικά τοιχώματα κάθε αντιδραστήρα. Η ομάδα του MAST-U ανακοίνωσε τώρα ότι κατάφερε, για πρώτη φορά σε σφαιρικό τόκαμακ, να καταστείλει αυτές τις εκρήξεις εφαρμόζοντας τρισδιάστατες «ρυτίδες» στο μαγνητικό πεδίο. Η επιτυχία αυτή, σύμφωνα με τον επικεφαλής Τζέιμς Χάρισον, αποτελεί «ορόσημο» και δείχνει ότι τεχνικές ελέγχου που είχαν αναπτυχθεί σε μεγαλύτερα, δακτυλιοειδή τόκαμακ μπορούν να προσαρμοστούν και στα πιο συμπαγή μοντέλα.

Η θερμοκρασία στο εσωτερικό του MAST-U αγγίζει τους 35 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου, υπερδιπλάσια από τον πυρήνα του ήλιου. Σε δεύτερη παγκόσμια πρωτιά, οι ερευνητές έδειξαν επίσης ότι μπορούν να ελέγχουν ανεξάρτητα τα «εκτροπικά» συστήματα εξαγωγής, διαχειριζόμενοι με μεγαλύτερη ασφάλεια τη θερμότητα και τα κατάλοιπα καυσίμου.

Ο Φούλβιο Μιλιτέλο, εκτελεστικός διευθυντής επιστήμης πλάσματος στο UKAEA, δήλωσε: «Αυτά τα αποτελέσματα ενισχύουν την ηγετική θέση του Ηνωμένου Βασιλείου στην έρευνα σύντηξης και μας φέρνουν πιο κοντά σε μια καθαρή, ασφαλή και άφθονη πηγή ενέργειας για το μέλλον».

Τα διδάγματα του MAST-U θα αξιοποιηθούν άμεσα στο STEP (Spherical Tokamak for Energy Production), τον πρώτο βρετανικό πρωτότυπο σταθμό σύντηξης που σχεδιάζεται για τη δεκαετία του 2040. Η ανθρωπότητα απέχει ακόμη από το να «εμφιαλώσει τον ήλιο», όμως στην Οξφόρδη το πρώτο «φελλό» φαίνεται ήδη να διαμορφώνεται.

Σχετικό Άρθρο

Κοσμος Αντιμέτωπος με stalker ο πρίγκιπας Χάρι – Τον πλησίασε σε δύο διαφορετικές περιπτώσεις

Newsroom 06.10.2025, 22:10

Πηγή: The Times