Η Σίλικον Βάλεϊ φοβάται: Το βαρύ κόστος της κριτικής στον Έλον Μασκ

Σε μια εποχή όπου η τεχνολογία και η πολιτική διαπλέκονται όλο και πιο στενά, η επιρροή μεγιστάνων όπως ο Έλον Μασκ δεν περιορίζεται πλέον στα σύνορα της Σίλικον Βάλεϊ.

Ο Έλον Μασκ, μια από τις πιο εμβληματικές αλλά και αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της σύγχρονης τεχνολογικής εποχής, έχει επεκτείνει τη δράση του βαθιά μέσα στον κρατικό μηχανισμό των ΗΠΑ. Αυτή η διείσδυση ωστόσο φαίνεται να προκαλεί περισσότερο φόβο παρά θαυμασμό εντός της ίδιας της τεχνολογικής κοινότητας.

Σε ένα εκτενές νέο ρεπορτάζ του Politico, παρουσιάζεται η εικόνα ενός κλάδου που κάποτε φημιζόταν για την ελευθερία έκφρασης, αλλά πλέον κυριαρχείται από τη σιωπή και τον φόβο.

Ο Μάρκ (ψευδώνυμο), ιδρυτής τεχνολογικής startup στην Καλιφόρνια, περιηγούνταν πρόσφατα σε ένα διαδικτυακό φόρουμ για επιχειρηματίες του κλάδου όταν εντόπισε μια υμνητική ανάρτηση για το λεγόμενο "Υπουργείο Αποτελεσματικότητας της Κυβέρνησης" (Department of Government Efficiency – DOGE) του Έλον Μασκ.

Παρόλο που ο ίδιος θεωρεί τις πολιτικές του θέσεις μετριοπαθείς, ένιωσε ότι το DOGE λειτουργεί ως προκάλυμμα για εκκαθαρίσεις στο δημόσιο. Απάντησε στην ανάρτηση χαρακτηρίζοντας την προσέγγιση του Μασκ «παράλογη». Το αποτέλεσμα; Δέχτηκε οργισμένη επίθεση από άλλα μέλη του φόρουμ.

Σιωπηλή στήριξη, φανερός φόβος

Ωστόσο, αυτό που ακολούθησε ήταν ακόμα πιο αποκαλυπτικό. Ο Μάρκ έλαβε δεκάδες ιδιωτικά μηνύματα από άτομα που τον ευχαριστούσαν που τόλμησε να πει όσα εκείνοι φοβόντουσαν να εκφράσουν. Κάποιος ζήτησε να μιλήσουν τηλεφωνικά υπό τον όρο ότι η συνομιλία δεν θα καταγραφεί ούτε στο ημερολόγιό του.

Η αίσθηση φόβου είναι διάχυτη — όχι μόνο στην Ουάσινγκτον αλλά και στη Σίλικον Βάλεϊ, καθώς το αφήγημα για το πώς ο Μασκ εφαρμόζει το τεχνολογικό «παιχνίδι» στη δημόσια διοίκηση ενισχύεται. Οι υποστηρικτές του τον παρουσιάζουν ως τον άνθρωπο που «κάνει τα πράγματα να δουλεύουν», αλλά η πραγματικότητα είναι πολύ πιο ανησυχητική για πολλούς μέσα στον χώρο της τεχνολογίας.

Ένας κλάδος παραδοσιακά προοδευτικός, τώρα φιμωμένος

Η τεχνολογική βιομηχανία ήταν για χρόνια υπέρμαχος της ελεύθερης έκφρασης και της κοινωνικής προόδου. Οι εργαζόμενοι είχαν θάρρος να διαδηλώσουν ενάντια σε κυβερνητικές πολιτικές — χαρακτηριστικά, χιλιάδες υπάλληλοι της Google αποχώρησαν μαζικά από τις δουλειές τους διαμαρτυρόμενοι για το μεταναστευτικό διάταγμα του Τραμπ.

Σήμερα όμως, ο ίδιος διευθύνων σύμβουλος της Google, Σουντάρ Πιτσάι, καθώς και ο συνιδρυτής Σεργκέι Μπριν, στέκονται δίπλα στον Ντόναλντ Τραμπ κατά την ορκωμοσία του, ενώ ο Μασκ ηγείται κρατικών φορέων και καθορίζει συμβόλαια και καριέρες.

Η στροφή της ισορροπίας εξουσίας

Ένας επαγγελματίας επικοινωνίας με πολυετή εμπειρία στον χώρο της τεχνολογίας, που ζήτησε ανωνυμία, εξηγεί: «Παρέχουμε τα προς το ζην σε πάνω από 100 οικογένειες. Δεν μπορούμε να διακινδυνεύσουμε». Το κλίμα είναι τέτοιο που ακόμα και στελέχη δημοσίων σχέσεων δεν τολμούν να συμβουλέψουν πελάτες να εκφραστούν δημόσια.

Το Politico μίλησε με επενδυτές, μηχανικούς, startup founders και συμβούλους που περιγράφουν μια βιομηχανία, άλλοτε γεμάτη αυτοπεποίθηση, που τώρα έχει βυθιστεί σε κουλτούρα φόβου. Οι πιο ισχυροί επενδυτές και ιδρυτές πλέον όχι μόνο στηρίζουν την κυβέρνηση Τραμπ — την τρέχουν κιόλας.

Η απάντηση του Λευκού Οίκου

Ο Χάρισον Φιλντς, αναπληρωτής εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, δήλωσε: «Το DOGE υλοποιεί ενεργά την ατζέντα του Προέδρου Τραμπ. Παρά τα παράπονα των ελιτιστών των ακτών και των γραφειοκρατών της Ουάσινγκτον, ο αμερικανικός λαός το στηρίζει». Εκπρόσωπος του DOGE αρνήθηκε να σχολιάσει.

Παρ’ όλα αυτά, ο Μασκ θεωρείται όλο και περισσότερο βάρος για τους Ρεπουμπλικανούς. Δημοσκόπηση του Fox News δείχνει ότι το 58% των πολιτών αποδοκιμάζει το DOGE, ενώ φήμες θέλουν τον Τραμπ να σκέφτεται την απομάκρυνση του Μασκ από την Ουάσινγκτον.

Από την υπερηφάνεια στη ντροπή

Ένας εργαζόμενος της Tesla παραδέχεται πως έχει περάσει από το να καυχιέται για τη δουλειά του, στο να την αποφεύγει: «Όλοι ντρεπόμαστε για τον Μασκ πλέον — αλλά μόνο στα πηγαδάκια του μεσημεριανού».

Η εικόνα του DOGE ως καθρέφτη της τεχνολογικής βιομηχανίας ενοχλεί πολλούς. Ακόμα και πρώην συνεργάτες του Μασκ υποστηρίζουν ότι η διαχείριση στο δημόσιο διαφέρει ριζικά από την αυταρχική μεν, αλλά αποτελεσματική πρακτική του στον ιδιωτικό τομέα.

Ο Ναθάν Μέρτι, πρώην μηχανικός στην Tesla και νυν διευθυντής τεχνολογίας στη Verse, εξηγεί: «Στην Tesla προσλάμβανε ειδικούς. Στο DOGE απολύουν όσους ξέρουν». Παρομοιάζει τη λειτουργία του DOGE με το φιλοσοφικό παράδειγμα του "φράχτη του Τσέστερτον" — δεν κατεδαφίζεις κάτι αν δεν ξέρεις γιατί χτίστηκε.

Κακοδιαχείριση και λάθη με τεράστιο κόστος

Τα λάθη του DOGE είναι ήδη εντυπωσιακά: παραποιημένες αναφορές για υπερήλικες που λαμβάνουν συντάξεις, οικονομικά λάθη δισεκατομμυρίων σε δημόσια έγγραφα και ακατάλληλη διαχείριση βάσεων δεδομένων.

«Αν τα έκανε αυτά η Ελίζαμπεθ Χολμς, θα ήταν εξοστρακισμένη», είπε ένας επενδυτής πρώιμου σταδίου, αναφερόμενος στην ιδρύτρια της Theranos. «Στον ιδιωτικό τομέα αυτά σε στέλνουν στη φυλακή — όχι στον Λευκό Οίκο».

Η Σάμουελ Χάμοντ, επικεφαλής οικονομολόγος στο Foundation for American Innovation, παρομοιάζει το DOGE με τακτικές ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων: αποσυναρμολόγηση για ρευστοποίηση. Η Κρίστοφ, επικοινωνιολόγος και πολιτική σύμβουλος, σημειώνει πως ακόμα και στελέχη του κρυπτονομίσματος — φίλα προσκείμενοι στον Τραμπ — αποδοκιμάζουν την αναποτελεσματικότητα του DOGE.

Αναπόφευκτη σύγκρουση συμφερόντων

Εταιρείες κυβερνοασφάλειας και προμηθευτές λογισμικού αποφεύγουν τις δημόσιες αντιπαραθέσεις για να μη χάσουν κρατικά συμβόλαια. Όμως, η ειρωνεία είναι πως το ίδιο το DOGE ακυρώνει αυτά τα συμβόλαια. «Μιλάμε για μια αγορά τρισεκατομμυρίων που επίτηδες συρρικνώνεται», λέει η Κρίστοφ. «Ούτε οικονομικά δεν βγάζει νόημα».

Καθώς τα αποτελέσματα της πολιτικής του DOGE αρχίζουν να πλήττουν την ίδια την τεχνολογική κοινότητα, ορισμένοι ελπίζουν ότι θα έρθει η στιγμή που η αλήθεια θα ακουστεί πιο δυνατά.

«Υπάρχει μια πιθανότητα να αλλάξει το κλίμα», λέει η Κρίστοφ. «Αλλά δεν έχει φτάσει ακόμη αυτή η στιγμή».

(Πηγή: Politico)