Ρήγματα στην Ελλάδα: Διαθέσιμος ο ψηφιακός χάρτης με τις αναγραφές και τα χαρακτηριστικά
Διαθέσιμος είναι πλέον ο ψηφιακός χάρτης με όλα τα ρήγματα της Ελλάδας και τα χαρακτηριστικά τους. Τον χάρτη προετοίμαζε τα τελευταία δύο χρόνια η Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ) με στοιχεία από το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, τα Πανεπιστήμια Αθηνών, ΑΠΘ και Πάτρας και το ΕΛΚΕΘΕ, υπό την εποπτεία/συντονισμό του ΟΑΣΠ (Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας).
Ο χάρτης, σύμφωνα με τα όσα είπε στην Καθημερινή ο γεωλόγος της ΕΑΓΜΕ Δημήτρης Γαλανάκης, έχει αυτή τη στιγμή 5.500 αναγραφές στον ελλαδικό χώρο. «Προσοχή ο αριθμός αυτός δεν ταυτίζεται με τον αριθμό των ρηγμάτων γιατί για παράδειγμα ένα ρήγμα 40.000 χιλιομέτρων μπορεί να έχει 10 αναγραφές».
Τι περιλαμβάνει ο ψηφιακός χάρτης των ρηγμάτων στην Ελλάδα
Στο χάρτη, τον οποίο ο καθένας μπορεί να επισκεφθεί στη σελίδα activefaults.eagme.gr, διακρίνονται ρήγματα με κόκκινο, με κίτρινο και με μωβ χρώμα. Σε αδρές γραμμές, με μοβ χρώμα παρουσιάζονται τα λεγόμενα «σεισμικά ρήγματα» αυτά δηλαδή που αποδεδειγμένα σχετίζονται με έναν ή περισσότερους από έναν σεισμούς στην ενόργανη ή ιστορική περίοδο (είναι τα πλέον «επικίνδυνα»), με κόκκινο χρώμα τα «ενεργά ρήγματα», δηλαδή αυτά τα οποία έχουν παρουσιάσει μετατόπιση τουλάχιστον μία φορά κατά το Ανώτερο Πλειστόκαινο (τα τελευταία 126.000 χρόνια περίπου) και κατά συνέπεια μπορεί να αποτελέσουν πηγή μελλοντικού σεισμού, και με κίτρινο χρώμα τα «δυνητικά ενεργά ρήγματα», αυτά που έχουν χαρακτηριστικά που θυμίζουν ενεργά ρήγματα (έχουν δραστηριοποιηθεί τουλάχιστον μια φορά κατά τη διάρκεια του Τεταρτογενούς, τα τελευταία 2.600.000 έτη).
«Μέχρι σήμερα έχει γίνει συστηματική δουλειά και αρκετά ενεργά ρήγματα έχουν αποκαλυφθεί», λέει ο καθηγητής Φυσικής Λιθόσφαιρας, Σεισμολογίας & Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής στο ΑΠΘ Κώστας Παπαζάχος. «Ο ΟΑΣΠ πήρε την πρωτοβουλία να συστηματοποιήσει αυτή τη γνώση και να την αναπτύξει. Αυτή η βάση δεδομένων είναι μια πρώτη προσπάθεια να δούμε σε ένα χάρτη τι ξέρουμε και τι δεν ξέρουμε». Όπως διευκρινίζεται ο χάρτης θα είναι δυναμικός, συνεχώς θα επικαιροποιείται και θα εμπλουτίζεται.
Για ποιους έχει ιδιαίτερη σημασία η πρόσβαση στη βάση δεδομένων
Τον χάρτη δεν θα συμβουλεύονται όμως μόνο οι σεισμολόγοι. «Έχει μεγάλη σημασία η πρόσβαση στη βάση δεδομένων από πολιτικούς μηχανικούς, πολεοδόμους, Δήμους που χρειάζονται αυτές τις πληροφορίες για κάθε είδους μελέτες. Δεν είναι δυνατόν να χωροθετηθεί υψηλής επικινδυνότητας έργο πάνω σε ενεργό ρήγμα, σε ρήγμα δηλαδή που έχει δώσει ή μπορεί να δώσει σεισμούς στο ερχόμενο διάστημα. Αν χωροθετούνταν για παράδειγμα χώρος υγειονομικής ταφής απορριμμάτων σε τέτοιο σημείο θα ήταν κάκιστη πρακτική καθώς υπάρχει πιθανότητα να διαρραγεί το στρώμα που αποτρέπει στα υπολείμματα να πάνε στα βαθύτερα στρώματα του εδάφους. Αντίστοιχα δεν είναι δυνατόν να κατασκευαστεί εκεί νοσοκομείο». Χρήσιμη είναι η βάση δεδομένων ασφαλώς και για τη χάραξη αντισεισμικής πολιτικής.
«Τα μεγάλα ρήγματα είναι μέσα στον χάρτη. Τα μικρότερα όμως, ιδίως αυτά στο θαλάσσιο χώρο αποτελούν πρόβλημα, γιατί πολλά δεν φτάνουν στην επιφάνεια. Ο θαλάσσιος χώρος είναι πολύ δύσκολος στην έρευνα. Υπάρχουν περιοχές με τεράστια κενά και δυστυχώς με την κρίση έφυγαν από την Ελλάδα οι επιστήμονες που θα τα μελετούσαν όλα αυτά», επισημαίνεται.
Θέλοντας να τεστάρω τις δυνατότητες και τα όρια του εργαλείου, άρχισα να ζητάω συμβουλές θεωρώντας μάλλον απίθανο (και ηθικά απωθητικό) το να το χρησιμοποιήσω. Μέσα σε μισή ώρα είχα αγοράσει μηνιαία συνδρομή.
9°
