Οι μέλισσες και τα ψάρια μάλλον δεν έχουν πολλά να πουν μεταξύ τους, ακόμη και να είχαν την ευκαιρία. Όμως σε ένα ευφάνταστο πείραμα, Ευρωπαίοι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ρομπότ ως μεσάζοντες για να επιτρέψουν σε αυτά τα δύο τελείως διαφορετικά είδη ζώων να αλληλεπιδράσουν από απόσταση 700 χιλιομέτρων, κάτι που γίνεται για πρώτη φορά παγκοσμίως.
Οι ερευνητές από πέντε ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, με επικεφαλής τον Φρανκ Μπονέ του Εργαστηρίου Βιορομποτικής (BioRob) της Ομοσπονδιακής Ελβετικής Πολυτεχνικής Σχολής της Λωζάννης (EPFL), που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό ρομποτικής «Science Robotics», επέτρεψαν σε μέλισσες που βρίσκονταν στην Αυστρία και σε ψάρια που βρίσκονταν στην Ελβετία, να «επικοινωνήσουν» μεταδίδοντας σήματα μεταξύ τους με τη βοήθεια ρομπότ. Μέσω της επικοινωνίας τα δύο διαφορετικά είδη ζώων τροποποίησαν και σταδιακά άρχισαν να συντονίζουν τις κινήσεις τους.
«Δημιουργήσαμε μια άνευ προηγουμένου γέφυρα ανάμεσα σε δύο ζωικές κοινότητες, επιτρέποντας σε αυτές να ανταλλάξουν ορισμένες δυναμικές τους», δήλωσε ο Μπονέ, η ομάδα του οποίου δημιούργησε ρομπότ που ανακατεύονται με τα ζώα και επηρεάζουν τη συμπεριφορά τους. Είχαν προηγηθεί τέτοιου είδους δοκιμές με ομάδες κατσαρίδων, κοτόπουλων και ψαριών. Τα ρομπότ-κατάσκοποι τρυπώνουν ανάμεσα στα ζώα και π.χ. τα καθοδηγούν να κινηθούν προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση.
Αυτή τη φορά, οι ερευνητές πήγαν ένα βήμα παραπέρα, συνδέοντας ένα κοπάδι ψαριών στη Λοζάνη με μια κυψέλη μελισσών σε ένα πανεπιστημιακό εργαστήριο στο Γκρατς της Αυστρίας. Τα βιο-ρομπότ που κινούνταν ανάμεσα και στις δύο ομάδες ζώων, εξέπεμπαν σήματα ειδικά για κάθε είδος ζώου, όπως οπτικά ερεθίσματα, δονήσεις, κινήσεις του αέρα, μεταβολές θερμοκρασίας κ.α.
Οι δύο ομάδες των ζώων ανταποκρίθηκαν στα αντίστοιχα ρομποτικά σήματα και τα ψάρια κινήθηκαν όλα μαζί προς μία κατεύθυνση, ενώ οι μέλισσες έκαναν το ίδιο από τη δικά τους πλευρά. Στη συνέχεια, τα ρομπότ των μελισσών αντάλλαξαν μέσου διαδικτύου πληροφορίες με τα ρομπότ των ψαριών και «μετέφρασαν» τα σήματα σε «γλώσσα» που το κάθε είδος μπορούσε να αντιληφθεί, έτσι ώστε να υπάρξει κάποιας μορφής αλληλεπίδραση.
Η «συνομιλία» ήταν χαοτική στην αρχή, αλλά σταδιακά έγινε πιο συντονισμένη. Μετά από περίπου 25 λεπτά, μέλισσες και ψάρια, παρόλο που βρίσκονταν σε διαφορετικές χώρες, είχαν συγχρονισθεί, με αποτέλεσμα όλα τα ψάρια να κινούνται με φορά αντίστροφη των δεικτών του ρολογιού και όλες οι μέλισσες να στριφογυρίζουν με τον ίδιο τρόπο γύρω από ένα σημείο.
«Τα ρομπότ έδρασαν σαν να ήσαν διαπραγματευτές και μεταφραστές σε μια διεθνή συνδιάσκεψη. Μέσω των ανταλλαγών διαφόρων πληροφοριών, οι δύο ομάδες ζώων κατέληξαν σε μια κοινή απόφαση», δήλωσε ο καθηγητής του BioRob Φρανσέσκο Μοντάντα.
«Το ένα είδος άρχισε ακόμη και να υιοθετεί ορισμένα χαρακτηριστικά του άλλου, καθώς οι μέλισσες έγιναν λίγο πιο ανήσυχες και πιο απίθανο από ό,τι συνήθως να πετάνε όλες μαζί, ενώ αντίθετα τα ψάρια άρχισαν να πηγαίνουν κοπαδιαστά σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι συνήθιζαν», ανέφερε ο Μπονέ.
Η νέα μελέτη μπορεί να βοηθήσει τους μηχανικούς ρομποτικής, μεταξύ άλλων, να αναπτύξουν ένα αποτελεσματικό τρόπο με τον οποίο οι μηχανές θα μπορούν να συλλαμβάνουν και να "μεταφράζουν" τα βιολογικά σήματα. Από την άλλη, οι βιολόγοι μπορούν να καταλάβουν καλύτερα πως αλληλεπιδρούν τα ζώα μέσα σε ένα οικοσύστημα.
Στο μέλλον, τέτοια βιο-ρομπότ θα αξιοποιηθούν για να επηρεάζεται η συμπεριφορά των ζώων σε πραγματικό περιβάλλον. Τα σμήνη των πουλιών θα καθοδηγούνται να αποφεύγουν τα αεροδρόμια, ενώ τα έντομα θα ενθαρρύνονται να επικονιάζουν τα φυτά ή, αντίθετα, να τα αποφεύγουν, αν έχουν ψεκαστεί με παρασιτοκτόνα
16°
