- CITY GUIDE
- PODCAST
-
12°
Στη Θεσσαλονίκη της 21ης Φεβρουαρίου του 1929, η έξαψη χτυπούσε τιλτ
«Πλήθος περίεργων, υπερβαίνον τας δυο χιλιάδας, είχε συγκεντρωθεί εις τον δρόμον αναμένον τας μίσις, η έξοδος των οποίων χαιρετίζεται με παρατεταμένας ιαχάς»
Δρόμοι, άνθρωποι, στιλ, ιδέες, τάσεις, γεύσεις, ήχοι, τέχνη και urban μητροπολιτικό πρόσημο. Μια καθημερινή ανταπόκριση με όλα τα νέα και σφραγίδα 100% Θεσσαλονίκη.
Σαν σήμερα. Και όχι μόνο στη Θεσσαλονίκη, αλλά και σε Σέρρες, Δράμα, Κομοτηνή, Έδεσσα, 21 Φεβρουαρίου του 1929 παντού επί του βορειοελλαδικού χάρτη. Σε Φλώρινα, Πολύγυρο, Σουφλί, Αλεξανδρούπολη, Διδυμότειχο, Ξάνθη, Νάουσα, Βέροια, Καστοριά, είναι 21η Φεβρουαρίου του 1929 και αγωνία, αδημονία, έξαψη. Σπεύσατε οι όμορφες, λήγει το deadline, για τις υποψήφιες που επιθυμούν να στείλουν βιογραφικό και φωτογραφία, προκειμένου να συμμετάσχουν στην εκλογή της Μις Βόρεια Ελλάδα. Υπό την οργανωτική αιγίδα της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας και Θράκης, οι καλλίπυγες της εποχής έπρεπε «να αναγράψουν καθαρά το όνομα και την πόλη τους». Μετά τον διαγωνισμό οι φωτογραφίες θα επιστραφούν στις δικαιούχες, έγραφε η προκήρυξη, με τα προαπαιτούμενα να θέλουν τις δεσποινίδες να τελούν άνω των 17 ετών, να είναι μονίμως εγκατεστημένες στη Μακεδονία και τη Θράκη, να μην είναι «ύπανδρες ή χήρες», όπως και να μη φορούν κορσέ ή να μη στείλουν πόζα εαυτού μακιγιαρισμένου επιμελώς «ώστε να κρύβονται τυχόν ατέλειαι προσώπου». Ενώπιον της κριτικής επιτροπής οι διαγωνιζόμενες (συνιστούσε η προκήρυξη) θα έπρεπε να εμφανιστούν με λεπτό έξωμο φόρεμα χορού μήκους έως το γόνατο, ώστε να «εκτιμηθή η ευθυγραμμία του σώματος».
Ποιοι απάρτιζαν την κριτική επιτροπή σε κάθε πόλη; Ο Νομάρχης, ο Δήμαρχος και άλλοι τοπικοί παράγοντες, που στον χορό που θα έπρεπε να διοργανωθεί σε κάθε πόλη, το αργότερο ως τις 10 Μαρτίου, θα επιλεγόταν η ευμορφότερη Μακεδονοθρακοπούλα κάθε τόπου. Ο τελικός θα διεξαγόταν στη Θεσσαλονίκη το τελευταίο Σάββατο της Αποκριάς. 16 Μαρτίου έπεφτε τότε και η εκδήλωση, ο μεγάλος τελικός, θα γινόταν στην αίθουσα του Λευκού Πύργου στο πλαίσιο μιας ειδικής χοροεσπερίδας, που θα τελούνταν μια εβδομάδα πριν τον καθιερωμένο χορό της Ένωσης Συντακτών. The beautiful ones, και να πώς ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Κοντός, επίτιμος πρόεδρος της μεγάλης επιτροπής, προωθεί το γεγονός: «Η ενέργεια της Ενώσεως Συντακτών αποτελεί έναν ευοίωνον σταθμόν δια την αναπαράστασιν αρχαίων εθίμων, ως είναι το έθιμον του κάλλους, και έναν συγχρονισμόν αυτού ακριβώς του ελληνικού αισθητικού».
Χαμός, πυρετός, πανζουρλισμός, απίστευτη και αθρόα συμμετοχή από μελλοντικές μις και πρόβλεψη ότι τη νύχτα της στέψης χιλιάδες λαού από όλες τις επαρχιακές πόλεις της Βόρειας Ελλάδας θα έσπευδε στη Θεσσαλονίκη, για να σαπορτάρει τα πουλέν του. Η ζήτηση για τικέτο ήταν τόσο μεγάλη, που τα θεωρεία του θεάτρου του Λευκού Πύργου τέθηκαν σε δημοπρασία, με τα εισιτήρια εκείνης της σπέσιαλ νύχτας να πωλούνται στα ταμεία των κινηματογράφων Διονύσια και Πατέ.
Στις 10 Μαρτίου, στο πλαίσιο των προκριματικών, οι υποψήφιες παρέλασαν ενώπιον της κριτικής επιτροπής. Η εφημερίδα Μακεδονία καταγράφει: «Είναι άξια συγχαρητηρίων η Ένωσις Συντακτών δια την καλήν οργάνωσιν, η οποία πείθει ότι αι μεθαυριαναί εορταί θα είναι ενδιαφέρουσαι και ευχάρισται. Πλήθος περίεργων, υπερβαίνον τας δυο χιλιάδας, είχε συγκεντρωθεί εις τον δρόμον αναμένον τας μίσις, η έξοδος των οποίων χαιρετίζεται με παρατεταμένας ιαχάς».
Ήταν τέτοιος ο παροξυσμός εκείνων των ημερών του 1929, που τελικά άσχετα με το εάν είχαν δηλώσει ή όχι συμμετοχή στα καλλιστεία, περισσότερες από 80 υποψήφιες παρέλασαν ενώπιον της επιτροπής «εν μέσω ακράτητων χειροκροτημάτων αυτών που είχαν συρρεύσει δια να θαυμάσουν τη μόλις 19 ανοίξεων νέα με καταγωγήν εκ Κωνσταντινουπόλεως, με πλαστικότητα ιδεώδη, με περισσήν χάριν, με πρόσωπον θελκτικόν, και με ολοκληρωμένην την έκφραση της παρθενικής σεμνότητας».
What a night, what a crowd, what a show! Στις 16 Μαρτίου έρχεται η ώρα της κρίσης. Ο χορός διεξάγεται «μεγαλειώδης και καταπληκτικός στις τρεις θαυμασίως εστολισμένες αίθουσες. Ό,τι πανέμορφο είχαν να επιδείξουν η Μακεδονία και η Θράκη εις πλούτον, ομορφιάν και πνεύμα είχε συγκεντρωθή εκεί εν αναμονή της εκλογής της ωραίας των ωραίων[…] Η κριτική επιτροπή εξετάσασα αυστηρώς και αμερολήπτως εξέδωσεν την απόφασιν της. Μις Μακεδονία - Θράκη ανεκηρύχθη η μετασχούσα του διαγωνισμού Μις Κομοτηνή. Όλαι αι άλλαι ανεκηρύχθησαν δεύτεραι».
Ο γενικός διοικητής της Μακεδονίας Περικλής Καλλιδόπουλος παρουσίασε τη νικήτρια, ο αρχισυντάκτης Φαρδής της πρόσφερε άνθη και τη συνεχάρη εξ ονόματος της εφημερίδας Μακεδονία, ενώ ο πρόεδρος της Ένωσης Σήφακας περιέβαλε τη μις με γαλανόλευκη χρυσοκέντητη ταινία, χαρίζοντάς της τα δώρα της βραδιάς. Ύστερα ξενύχτι και χοροί ως τις 4 τα χαράματα.
Λίγες μέρες αργότερα άρχισαν τα πικρά μεθεόρτια, με τον Μητροπολίτη Σερρών Κωνσταντίνο να απειλεί με πυρ εξώτερο αυτούς τους ανήθικους, τους ασελγείς και τους ασεβείς που προκαλούν «ηθικό σεληνιασμό σε άπλαστα και αθώα κοράσια με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο οι κτηνέμποροι επιδείκνυαν τα χαρίσματα των ζωντανών κτηνών που εμπορεύονταν».
Άλλοι εξίσου συντηρητικοί κύκλοι κατηγόρησαν τα καλλιστεία του 1929 και την Ένωση για Αμερικανιές και μίμηση όσων συνέβαιναν σε Παρίσι και Αθήνα. Τα «στρατόπεδα» αντάλλαξαν απόψεις, με την εφημερίδα Μακεδονία να φιλοξενεί τον διάλογο: «Πριν προκηρυχθούν και γίνουν οι αγώνες των καλλιστείων, η κορασιά απέκοψε την πλεξούδα των μαλλιών της, επέδειξε τας κνήμας της, διήνοιξε το ντεκολτέ της, εγύμνωσε τους βραχίονας, ενεφανίσθη και εχόρευσε εις τα κοσμικά κέντρα, απέκτησε πλήριν συνείδησιν της θέσεως της και μεταβλήθη εις μις. Μπορεί αυτό να ονομάζεται μαϊμουδισμός, δυνατόν να αποτελεί κακόν τρομερόν, πιθανόν να είναι ξένον προς τα ήθη και τα έθιμα του τόπου και βλαπτικόν εις την αναδημιουργίαν της φυλής, έγινεν όμως προ πολλού και δεν υπήρχεν ουδεμία δύναμις ικανή να συντελέση εις το να μην γίνει. Μέσα εις την πάλην που διεξάγει η φυλή μας δια την ζωήν κατόπιν των δεινών τραυμάτων της τελευταίας δεκαετίας είναι τόσο ολίγαι και σπάνιαι αι χαραί».
Κάθε αρχή και δύσκολη, και αυτά με την 21η Φλεβάρη (σαν σήμερα) του 1929, όταν έληγε η προθεσμία και η Βόρεια Ελλάδα κρατούσε ανάσα και αγωνιούσε για το ποια πόλη και ποια θεά Μακεδονοθρακοπούλα θα σήκωνε την κούπα της ομορφιάς. Περισσότερα για τον διαγωνισμό ομορφιάς του 1929, αλλά και πώς συνεχίστηκε αργότερα η πορεία των καλλιστείων, θα βρείτε στο άλμπουμ «ΕΣΗΕΜ-Θ 1923-2023». Μια συλλογική έκδοση με την ιστορία της Ένωσης, που εντός της ο παλαίμαχος δημοσιογράφος Μανώλης Κανδυλάκης παρακολούθησε την εξέλιξη του θεσμού καλύπτοντας διεξοδικά το χρονικό των εποχών.
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Για τους πολλούς είναι ένα μπαρ, για κάποιους μια ιδέα
Τιμή και δόξα στον άνθρωπο που πέρασε τη Θεσσαλονίκη στην επόμενη φάση της
Εναλλακτικός τίτλος: Έχω ένα πρόβλημα για κάθε σας λύση
Από το Big Ben στο Λονδίνο μέχρι τον αστρονομικό πύργο της Πράγας, αυτά τα ρολόγια δεν δείχνουν απλώς την ώρα, είναι τοπόσημα
«Οι αργόσχολοι μαζεύτηκαν και κοίταζαν τα αυγά, με κέλυφος βέβαια, να ρίχνονται στο σκάμμα»
Ένα μήνυμα προστασίας για τη νανόχηνα και τα μεταναστευτικά πουλιά
Ποια σενάρια διακινούνται για την τύχη του
«Ξυπνάτε από τα μνήματα αδικοσκοτωμένοι / Να δήτε την πατρίδαν σας απελευθερωμένη. / Ξυπνάτε από τα μνήματα, δεν είσθε πια ραγιάδες / Ξυπνάτε κι ήρθ’ η λευθεριά, έφυγαν οι αγάδες»
Ο ναός του Αγίου Δημητρίου είναι σαν χρονοκαψούλα, μέσα του συνυπάρχουν, αλληλεπιδρούν και νοηματοδοτούν η μια την άλλη οι μεγάλες ιστορικές στιγμές που σημάδεψαν τη Θεσσαλονίκη
Αισιόδοξο το παρόν, λαμπερό το μέλλον. Στοίχημα;
Τι χρωστάει η Θεσσαλονίκη στη δόκιμη καλόγρια Λουίζα Σανκιόνι;
Φρέσκα πράγματα, καινούργια στέκια, ωραίες φάσεις
Επόμενη στάση: μητροπολιτικό πάρκο
Ιστορίες από τον αφρό των ημερών
Οι φυλές που τις προτιμούν, τα έργα που ετοιμάζονται
Και το χρωστάει στους επισκέπτες της
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.