Το βράδυ της Πέμπτης 23 του Σεπτέμβρη, στον κήπο του “.es” στη Φράγκων χαζεύαμε το φεγγάρι. Τα ποτήρια ήταν γεμάτα με κόκκινο κρασί. Στα πιάτα μας παρέλαυναν οι γεύσεις του νέου μενού. Σούπα από μανιτάρια, κρέπες με πράσο, ταρτάρ φιλέτα σολομού, καμαμπέρ με φρούτα του δάσους, γαύρος με κόκκινη πιπεριά και πουρέ μελιτζάνας. Για το τέλος, γλυκό από σούπα κάρι σβησμένη με μέντα και κομμάτια σοκολάτας.
Η παρέα μας ήταν του «σιναφιού»: αγόρια και κορίτσια των τοπικών μίντια, δημοσιογράφοι και εμπορικοί διευθυντές. Η συζήτησή μας είχε να κάνει με τα δημοτικά τεκταινόμενα, τη σκληρή μάχη ανάμεσα στον Κώστα Γκιουλέκα και τον Γιάννη Μπουτάρη. Το πολιτικό θερμόμετρο είναι στα ύψη –πόσο μου αρέσει να χρησιμοποιώ θεσμικές κλισέ εκφράσεις πολιτικών συντακτών–, για να το πω όμως και πιο ανθρώπινα, επιτέλους η Θεσσαλονίκη άρχισε να συζητάει για το μέλλον της. Μπροστά ή όπως έχει; Cosmo girl ή εσωστρεφής δεσποινίς; Στις 12 παρά τέταρτο το τηλέφωνό μου χτύπησε και στην άλλη άκρη της γραμμής ο Γιάννης Μπουτάρης με ρώτησε χωρίς προλόγους και φιοριτούρες αν θα μπορούσα να τον προλογίσω αλλά και να συντονίσω τη συζήτηση στην πρώτη ανοιχτή συνέλευση της πόλης την Κυριακή 26 Σεπτεμβρίου στο λιμάνι. Είπα ναι.
Άμα είναι όλα άγνωστα, κάτι θα βγει
Εκτιμώ τον Γιάννη Μπουτάρη, τον θεωρώ ευγενή, αγωνιστή, ένα φωτισμένο αστό που η περιπετειώδης ζωή του αλλά και η επιχειρηματική του δράση, η εκρηκτική προσωπικότητά του και το ήθος του εγγυώνται μια άλλου είδους πόλη, άμα κερδίσει τις δημοτικές. Παρ’ όλα αυτά δεν ανήκω στην Πρωτοβουλία για τη Θεσσαλονίκη. Δεν είμαι μέλος της. Αλλά παρακολουθώ εκ του σύνεγγυς, από τον Ιούλιο του 2005 έως και σήμερα, αυτή την ανοιχτή προσπάθεια, όπως προχωρά, αναπτύσσεται και εξελίσσεται, προκειμένου να αρθρώσει για τη Θεσσαλονίκη έναν άλλο λόγο.
Αυτό που με εντυπωσίασε αλλά και συνεχίζει να με θέλγει είναι η δράση της με πρωτόγνωρες πρακτικές, που απέχουν παρασάγγας από την πολιτική όπως την ξέραμε έως σήμερα. Η Πρωτοβουλία για τη Θεσσαλονίκη προέρχεται από τα σπάργανα του αστικού ιστού, από την κοινωνία των πολιτών, από ανήσυχα πνεύματα και ομάδες, που δεν έχουν σχέση με τους επαγγελματίες της πολιτικής. Από το ξεκίνημα έως και σήμερα εξακολουθώ να εκτιμώ το ρομαντισμό τους, τη διάθεσή τους για βελούδινη επανάσταση, την όρεξή τους, 42 χρόνια μετά, να πραγματοποιήσουν το σύνθημα του γαλλικού Μάη: είμαστε ρεαλιστές, επιδιώκουμε το αδύνατο.
Καθώς σήμερα ένα ολόκληρο πολιτικό σύστημα, αλλά και η ίδια η ελληνική κοινωνία, αναζητούν το καινούργιο τους πρόσωπο, η Πρωτοβουλία για τη Θεσσαλονίκη στοιχηματίζει τα ρέστα της πως μια άλλη πόλη είναι εφικτή. Θα τα καταφέρουν; Μπορεί το νέο πρόσωπο της πόλης να φιλοτεχνηθεί με τη σύνθεση ανθρώπων και ιδεών, την ειλικρίνεια και την ανησυχία για το μέλλον, την εξωστρέφεια και το κοσμοπολίτικο πρόταγμα;
Η Θεσσαλονίκη, ειδικά την τελευταία δεκαετία, έπαψε να είναι μια ανοιχτή, ευχάριστη και φιλόξενη πόλη. Μπετόν αρμέ, κλειστοφοβία, εσωστρέφεια, ακραιφνής συντήρηση, μελαγχολικές καμπάνες, αδιάφορα πλήθη, ψεύτικος ευδαιμονισμός, «στημένα» παιχνίδια, ασφυξία. Μόλυνση από όπου κι αν το δεις. Σαν να μην πέρασε μια μέρα από τότε που ο Σαββόπουλος έμοιαζε να της τραγουδά: «Κυράδες, φιλάνθρωποι, παπάδες, εργολαβίες, ψαλμωδίες και καντάδες». Σε αυτό το σημείο έφεραν την πόλη οι «ρεαλιστές» και οι επαγγελματίες της πολιτικής, οι πρακτικές ενός συστήματος που μέχρι και το 2006 έδειχνε αήττητο.
Την περασμένη Κυριακή, στην πρώτη ανοιχτή συνέλευση της πόλης, μια χιλιάδα πολιτών χωρίς κομματικές παρωπίδες, ανεξαρτήτως κομματικής ταυτότητας, πλημμύρισε το λιμάνι, άκουσε, προβληματίστηκε, συζήτησε, ονειρεύτηκε. Το εντυπωσιακό ήταν το υπερκομματικό, το εμείς, η προοδευτική συσπείρωση-παρουσία ανθρώπων από διαφορετικούς χώρους, που όμως δείχνουν αποφασισμένοι να μη χαθεί άλλη ευκαιρία για τη Θεσσαλονίκη.
Αποχωρήσαμε από το λιμάνι στις 2 το μεσημέρι. Ο ήλιος τσουρούφλιζε σαν καλοκαίρι, η θερμοκρασία στο καντράν έδειχνε 30, ωραία η πολιτική, ωραίο όμως και αυτό το ατίθασο φθινόπωρο, που η μαμά του το συμβούλευσε να είναι κόσμιο και βροχερό, όπως το περιμένει ο κόσμος, μα αυτό κάνει του κεφαλιού του, τακιμιάζει με τις ακτίδες και παρτάρει όλο ζέστη και τσαχπινιά.
Στο δρόμο για Χαλκιδική ξέραμε πως αυτό είναι το τελευταίο μας μπάνιο. Κίνηση λιγοστή, γκάζια τρελά, φτάσαμε στην παραλία του Αγίου Μάμα και ήταν σαν να τη βλέπαμε για πρώτη φορά, έτσι παρθένα και απάτητη, όπως έδειχνε. Τα μπιτς μπαρ είχαν ξεστηθεί. Ησυχία και γαλήνη, μόνο η θάλασσα που τραβιόταν έξω, έκανε θόρυβο φιλοτεχνώντας κυματάκια σερφάδικα και μανουριασμένα. Μακάρι να αργήσει κι άλλο ο χειμώνας! Και «Μακάρι Μπουτάρη», όπως κραυγάζουν και τα βιντεάκια μιας μουρλής παρέας στο YouTube, που αμφιβάλλω αν θα μπορούσε να βρεθεί καλύτερο ανεπίσημο σλόγκαν. Μη με πεις στρατευμένο, γιατί δεν είμαι. Απλώς, όπως χιλιάδες άλλοι συμπολίτες μου, βαρέθηκα τη Θεσσαλονίκη ακίνητη πόλη.
ΦΩΤΟ: Fotis Sagonas, “Ιnk and Βlood / Volume 1”, έως 23/10 στο Kalos & Κlio Showroom. Σχέδια από μελάνι σε χαρτί, ένα υβριδικό graphic novel, μια εγκατάσταση από ατσάλι και μεταξωτό σχοινί. Ένα γκροτέσκο τεχνητό τοπίο με ευθείες αναφορές σε συστήματα αναπαραστάσεων, σχέδια ανατομίας και μηχανικά πρότυπα.
12°
