Παγκόσμιο γεωλογικό φαινόμενο η ισοπέδωση της Βρίσας Λέσβου

Με θέμα το μεγάλο πλήγμα που δέχθηκε η Λέσβος την περασμένη Δευτέρα από τον ισχυρό σεισμό των 6,2 Ρίχτερ συνεδρίασε το Περιφερειακό Συμβούλιο Λέσβου. Σε αυτό παρέστησαν και μίλησαν ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) Ευθύμιος Λέκκας, καθηγητές του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Αιγαίου, που έχουν ενεργό ρόλο στην αντιμετώπιση των προβλημάτων από το σεισμό, τόσο της προστασίας των κατοίκων, όσο και της καταστροφής της Βρίσας. Παρέστησαν επίσης και μίλησαν ο Γενικός Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννης και ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Πάλλης.

Στη διάρκεια της τοποθέτησης του Ευθύμιου Λέκκα, αλλά και των υπολοίπων ειδικών επιστημόνων έγινε εκτενής αναφορά σε σημαντικά θέματα με πρώτο αυτό της περίπτωσης της Βρίσας που καταστράφηκε και η οποία πλέον θεωρείται παγκόσμιο γεωλογικό φαινόμενο που θα μελετηθεί το επόμενο διάστημα από τους ειδικούς.

Όπως τόνισαν όλοι, είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι η Βρίσα δέχτηκε σεισμική ενέργεια ισχύος που αντιστοιχεί με 9 της αντίστοιχης κλίμακας, ενώ άλλες πολύ κοντινές περιοχές και οικισμοί, δεν δέχθηκαν αντίστοιχη επιβάρυνση.

Μερικά από τα ερωτήματα που απαντήθηκαν στη διάρκεια της συνεδρίασης, είναι:

Από πού προήλθε ο σεισμός;

Ο σεισμός προήλθε από ένα υποθαλάσσιο ρήγμα διεύθυνσης βορειοδυτικά-νοτιοανατολικά μήκους 25 χιλιομέτρων. Μετά τον κύριο σεισμό, εκδηλώθηκαν μέχρι την Πέμπτη το βράδυ 350 σεισμικές δονήσεις κάτω από 5 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ. Όλοι οι μετασεισμοί προήλθαν από το ίδιο ρήγμα.

Πώς κρίνεται η μετασεισμική ακολουθία;

Αρκετά πλούσια σε φυσιολογικά πλαίσια. Σύμφωνα με τον κ. Λέκκα, ίσως θα μπορούσε να είναι λίγο πιο αυξημένη, αναφορικά με τις διεθνείς μελέτες που υπάρχουν για την εξέλιξη των γεωδυναμικών συμβάντων στην περιοχή αυτή.

Θα γίνει νέος μεγάλος σεισμός;

Αυτή τη στιγμή, ανέφερε ο Ευθ. Λέκκας, ευχόμαστε, όσο και να φαίνεται παράδοξο, να γένει ένας νέος σεισμός της τάξης των 5,5 με 5,6 ρίχτερ, ώστε να βεβαιωθούμε και επισήμως ότι είμαστε σε μια διαδικασία εκτόνωσης. Ο σεισμός αυτός θα είναι πολύ μικρότερος σε σύγκριση με τον αρχικό σεισμό και σε καμία περίπτωση δεν θα προκαλέσει τις ίδιες καταστρεπτικές συνέπειες, γιατί θα είναι τουλάχιστον 20 φορές μικρότερος σε ενέργεια».

Πότε θα εκτονωθεί το σεισμικό φαινόμενο;

Η διαδικασία της σεισμικής εκτόνωσης αναμένεται να διαρκέσει τουλάχιστον δυο μήνες και φυσικά οι αργοπορημένοι σεισμοί, θεωρούνται φυσιολογικό φαινόμενο.

Υπάρχει κίνδυνος ενεργοποίησης άλλου ρήγματος;

Ο καθηγητής κ Λέκκας ήταν αρκετά καθησυχαστικός, τονίζοντας ότι και 350 μετασεισμοί προέρχονται από το ίδιο σεισμικό ρήγμα και δεν υπάρχει καμία διασπορά.

Η περίπτωση της Λέσβου δεν έχει καμία σχέση με την περίπτωση της Κεφαλονιάς, όπου ενεργοποιήθηκαν περισσότερα ρήγματα δίνοντας μεγάλους κύριους σεισμούς. Κάθε περιοχή αποτελεί ξεχωριστό πλαίσιο με διαφορετικές σεισμικές συμπεριφορές.

Πώς εξηγείται το γεγονός ότι η Βρίσα δέχθηκε τόσο μεγάλη ισχύ σεισμικής ενέργειας σε σχέση με άλλες περιοχές;

Στη Βρίσα αναπτύχθηκε ένα μοναδικό σεισμικό φαινόμενο, που όμοιό του δεν υπάρχει σε παγκόσμιο επίπεδο. Όπως αναφέρει ο κ. Λέκκας, στην πολυετή του εμπειρία σε 50 μεγάλους σεισμούς σε όλο τον κόσμο, δεν συνάντησε αντίστοιχο φαινόμενο. Οι βλάβες είναι εντοπισμένες σε ένα συγκεκριμένο σημείο, ενώ στη γύρω περιοχή είναι διάσπαρτες και μικρότερης κλίμακας. Θεωρούμε, επισήμανε ο καθηγητής, ότι η Βρίσα θα αποτελέσει παγκόσμιο πεδίο εφαρμογής νέων τεχνολογιών και επιστημονικών ερευνών. Μέχρι στιγμής, όλοι υποψιαζόμαστε το αίτιο που προκάλεσε αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση. Ωστόσο, αν δεν γίνουν δοκιμές και εφαρμογές σε πραγματικές συνθήκες στην περιοχή, δεν θα μπορέσουμε να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα.

Ποιοι είναι οι στόχοι για την ανοικοδόμηση της Βρίσας;

Στόχος είναι να χτιστεί το νέο χωριό στο ίδιο σημείο, διατηρώντας τα βασικά πολεοδομικά χαρακτηριστικά και αρχιτεκτονικά του στοιχεία. Το χωριό, όμως, θα είναι πολύ πιο ασφαλές από το προηγούμενο και αυτό θα στηριχτεί σε μια διαδικασία ερευνών που θα κάνουν τα πανεπιστήμια και η οποία θα περάσει άμεσα στην ελληνική νομοθεσία και τους αντισεισμικούς κανονισμούς.

Ποιες είναι οι δράσεις που πρέπει να γίνουν για τη συνολική αποκατάσταση των ζημιών;

Δράσεις για την αποκατάσταση του οδικού δικτύου, των εκκλησιών, των μνημείων, των σχολείων και για την αποκατάσταση της Βρίσας.

Σε πόσο χρονικό διάστημα θα μπορούσε να ολοκληρωθεί το πλαίσιο των δράσεων αυτών;

Σύμφωνα με την εμπειρία που υπάρχει από ανάλογες περιπτώσεις, αν προχωρήσουν άμεσα οι μελέτες, γεωλογικές-τεκτονικές κ.λπ. και δεν υπάρξουν ανυπέρβλητα εμπόδια ή γραφειοκρατικές δυσκολίες, είναι δυνατόν σε ένα χρονικό πλαίσιο τριών - τεσσάρων χρόνων να ολοκληρωθεί η ανοικοδόμηση της περιοχής και η αποκατάσταση των ζημιών.

Υπάρχει πιθανότητα να γίνει μετεγκατάσταση του οικισμού της Βρίσας σε άλλη περιοχή;

Ο καθηγητής τόνισε ότι θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε ο οικισμός να χτιστεί στην ίδια θέση. Μετακίνηση θα γίνει μόνο εάν διαπιστωθεί ότι υπάρχουν ανυπέρβλητα εμπόδια στο υπέδαφος. Όπως είπε, η διεθνής και πανελλαδική εμπειρία σε περιπτώσεις μετακίνησης οικισμών, δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντική, αφού οι κάτοικοι μετά από ένα χρονικό διάστημα επιστρέφουν στους παλιούς οικισμούς, ακόμη κι αν αντιμετωπίζει αυτός προβλήματα κατολισθήσεων, σεισμών κ.λπ.