Η Κάλυμνος είναι παγκόσμια γνωστή όχι μόνο για τη φυσική και άγρια ομορφιά της, αλλά και για τα σφουγγάρια και τους παράτολμους σφουγγαράδες της. Γυμνοί και με τη βοήθεια μόνο της σκανδαλόπετρας, οι Καλύμνιοι σφουγγαράδες βουτούσαν σε βάθος μέχρι και σαράντα μέτρα για να αλιεύσουν του θησαυρούς του βυθού. Τα απαράμιλλης αρχιτεκτονικής σπίτια των καπεταναίων στα Πόθια, μαρτυρούν την οικονομική ευημερία των κατοίκων όταν το εμπόριο των σφουγγαριών άκμαζε. Η μακραίωνη παράδοση της σπογγαλιείας καθόρισε τη ταυτότητα τόσο του νησιού όσο και των κατοίκων. Δεν είναι απλά ένα επάγγελμα είναι τρόπος ζωής. Οι σφουγγαράδες αγαπούν αυτό που κάνουν με όλους τους κινδύνους που εμπεριέχει.
Από το 1986 όμως μια περίεργη ασθένεια χτύπησε τα σφουγγάρια και έπληξε ανεπανόρθωτα τις αποικίες τους. Μαζί και την οικονομία του νησιού και το επάγγελμα του σφουγγαρά. Οι Καλύμνιοι σφουγγαράδες είναι ίσως οι πρώτοι έλληνες που γνωρίζουν τι σημαίνει κλιματική αλλαγή στη πράξη και ποιες είναι οι συνέπειες της για τη ζωή μας και την οικονομία. «Τα σφουγγάρια απειλούνται με εξαφάνιση από τις ελληνικές θάλασσες λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας αλλά και της οικολογικής καταστροφής που συντελείται στο θαλάσσιο οικοσύστημα από την υπεραλίευση και την μόλυνση» θα πει στην A.V ο Πρόεδρος των Σφουγγαράδων Καλύμνου κ. Παντελής Γεωργαντής.
« Όταν τα σφουγγάρια είναι στο βυθό το χρώμα τους είναι μαύρο και περικλείονται από μια μεμβράνη. Με την αρρώστια αυτή η μεμβράνη διαλύεται και το σφουγγάρι είναι σαν καμένο. Με το που το πιάνεις διαλύεται» μας εξηγεί ο κ. Γεωργαντής ενώ αναφέρει ότι έχουν μειωθεί δραματικά και οι ποσότητες. «Παλιά έβλεπες πολλά σφουγγάρια, σήμερα τα ψάχνεις» αναφέρει ο έμπειρος δύτης που παρά το γεγονός ότι είναι χτυπημένος από την αρρώστια των δυτών εξακολουθεί να ασκεί το επάγγελμα του σφουγγαρά.
Ο Κώστας Ζεμπιλλάς έμπορος σφουγγαριών στη Κάλυμνο μας εξηγεί πως ξεχωρίζεις το Μεσογειακό σφουγγάρι από τα σφουγγάρια των ωκεανών. «Το μεσογειακό σφουγγάρι συγκρατεί το νερό σε όλο τον όγκο του και το χάνει σταγόνα σταγόνα, σε αντίθεση με τα σφουγγάρια των ωκεανών που κρατάνε νερό μόνο στο κέντρο ενώ η περίμετρος παραμένει στεγνή.» Αυτό το ποιοτικό χαρακτηριστικό έκανε τα σφουγγάρια της Καλύμνου περιζήτητα σε ολόκληρο τον κόσμο.
Ο κ. Ποθητός Μαγκούλιας, Ιστορικός και Δημοτικός Σύμβουλος ξενάγησε την A.V στο Ναυτικό Μουσείο και ξεδίπλωσε την ιστορία των θρυλικών σφουγγαράδων της Καλύμνου. Στο video που ακολουθεί μπορείτε να παρακολουθήσετε τη ξενάγηση με την ελπίδα ότι η Μεσόγειος θα εξακολουθεί να βγάζει σφουγγάρια και δεν θα αποτελούν μουσειακό αντικείμενο. Γιατί αν τα σφουγγάρια εξαφανιστούν οριστικά οι συνέπειες για το οικοσύστημα θα είναι ολέθριες, καθώς τα σφουγγάρια λειτουργούν ως φίλτρο απορρόφησης των βλαβερών ουσιών και καθαρίζουν το θαλασσινό νερό.
Ευχαριστούμε θερμά τη συνάδελφο από το ΑΙΓΑΙΟ TV κυρία Ματούλα Παντελάκη για την πρόσκληση, τη φιλοξενία και τη βιντεοσκόπηση.
12°
