Σταθμός «Ελαιώνας»

Σταθμός «Ελαιώνας» (Ι)
Ο πιο πρόσφατος αρχαιολογικός χώρος που αποκαλύφτηκε στην πόλη μας βρίσκεται ακριβώς στο σταθμό του μετρό «Ελαιώνας». Η αρχαιολογική δουλειά είναι ακριβώς αποτέλεσμα της εργασίας για το σχετικά νέο αυτό σταθμό. Το χρωστάμε κι αυτό στην «Αττικό Μετρό» – είναι πασίδηλο ότι η κατασκευή του μετρό (που συνεχίζεται) υπήρξε η σημαντικότερη που έγινε ποτέ στην Αθήνα. Αυτό που βρέθηκε και εκτίθεται κολλητά στο σταθμό είναι τρία βάθρα της αρχαίας γέφυρας του Κηφισσού. Τα βάθρα στεγάζονται (εξού και η αργοπορία στην αποκάλυψη), ενώ εξαιρετικά κείμενα και σκαριφήματα αρχαιολόγων δίνουν το ιστορικό της γέφυρας, αλλά και του Κηφισσού. Ό,τι μου φάνηκε πιο ενδιαφέρον είναι το εξής: με το που είδα τα βάθρα σ’ αυτή τη θέση, σκέφτηκα: «Άρα το ποτάμι είχε, τότε, άλλη διαδρομή». Και, πράγματι, κυλούσε «1.200 μέτρα ανατολικότερα απ’ ό,τι σήμερα», δηλαδή εδώ που φτιάχτηκε ο σταθμός, ενώ σήμερα κυλάει, ως γνωστόν, κάτω από την Εθνική Οδό – που γι’ αυτό τη λέμε, ακόμα, «Ποτάμι».

Σταθμός «Ελαιώνας» (ΙΙ)
Ο σταθμός είναι –ή μάλλον ήταν μέχρι τώρα– ο πιο λιγοσύχναστος του μετρό. Λογικό, γιατί έχει δημιουργηθεί σε βιομηχανική περιοχή, σχεδόν χωρίς κατοικίες και με πολλές επιχειρήσεις εγκαταλειμμένες. Βρίσκεται βέβαια δίπλα στα παλιατζίδικα των οικοδομικών υλικών (σας έχω γράψει παλιότερα ότι εδώ κατάφερα να βρω προπολεμικά ζωγραφιστά πλακάκια που έψαχνα), όσοι όμως τα επισκέπτονται είναι εποχούμενοι. Από την άλλη, υποτίθεται ότι ο σταθμός αυτός θα εξυπηρετούσε τους φιλάθλους του Παναθηναϊκού, όταν θα γινόταν το γήπεδο στον παρακείμενο Βοτανικό – ποιο γήπεδο όμως, ο Παναθηναϊκός γύρισε στη Λεωφόρο και το όλο θέμα παραπέμφθηκε στις ελληνικές καλένδες.

Σταθμός Ελαιώνας (ΙΙΙ)
Εδώ και λίγο καιρό παρατηρώ ότι ο σταθμός συχνάζεται πολύ. Γιατί το γνωστό (σε μένα) παζάρι που γίνεται στο γκαράζ της Ιεράς Οδού αρ. 96 έχει επεκταθεί κατά μήκος όλου του πεζοδρομίου μέχρι εδώ. Φυσικά, αυτό συμβαίνει μόνο τις Κυριακές. Τον υπόλοιπο καιρό, ο σταθμός είναι ημιέρημος, έτοιμος να γίνει βάση για βόλτα στο ωραιότερο κομμάτι της Αθήνας: τη βιομηχανική περιοχή της και ιδίως τις μεταφορικές εταιρείες προς την οδό Αγίας Άννης.

Σταθμός «Ελαιώνας» (ΙV)
Η ονομασία συντηρεί τη μνήμη του τεράστιου αθηναϊκού ελιαώνα που κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος του λεκανοπεδίου. Είναι το φόντο που βλέπετε να μαυρίζει στους πίνακες των περιηγητών και στις παλιές φωτογραφίες της Αθήνας.

www.monumenta.org
Στη διεύθυνση αυτή θα βρείτε έναν από τους πιο ενδιαφέροντες αθηναιολογικούς (και όχι μόνο) διαδικτυακούς χώρους. Από τα πολλά που περιέχει, πρόλαβα να ξεχωρίσω τα εξής κομμάτια: της κ. Ιωάννας Γαλανάκη (για τα Ιλίσια, με αφορμή το λεωφορείο που δεν έρχεται), του κ. Στέλιου Λεκάκη (για τον Ηριδανό, το ποτάμι που βλέπουμε στον Κεραμεικό), του κ. Δημήτρη Φιλιππίδη (αυτοβιογραφικό, ωραιότατο, επικεντρωμένο στη σχέση του με τη φωτογραφία) και το συλλογικό φωτο-άλμπουμ για τα αγριολούλουδα που φυτρώνουν στις σχισμές της πόλης. Οι άνθρωποι της Monumenta είναι οι ίδιοι που καταγράφουν, γειτονιά τη γειτονιά και σπίτι το σπίτι, όλα τα ενδιαφέροντα κτίσματα στον Δήμο της Αθήνας.

d.fyssas@gmail.com