Νομίζω η σχέση μου με τον τόπο που γεννήθηκα, πέρασε σε μία καινούργια περίοδο, αυτή που διανύω ακόμα μέχρι σήμερα μαζί του, όταν συνειδητοποίησα ότι το Ηράκλειο της Κρήτης, απολαμβάνει μεγαλύτερης “αίγλης” και φήμης, από το μικρό βόρειο προάστειο της Αθήνας: κάθε φορά που ένας ταξιτζής –όλοι τους, σχεδόν συνενοημένοι- με άκουγε να του λέω “Ηράκλειο”, μου απαντούσε με αυτή τη χαρακτηριστική διάθεση που θέλει να σπάσει γρήγορα τον πάγο: “Πάμε για Κρήτη λοιπόν!” Δε μου φάνηκε ποτέ πολύ αστείο, αυτό το παιχνίδι: όταν είσαι έφηβος ή και λίγο μετά, το προάστειό σου είναι ο κόσμος σου και καμία Κρήτη δεν είναι αρκετά δυνατή να τον υποκαταστήσει.
Ωστόσο, συνήθισα στην ιδέα ότι το Ηράκλειο δεν είναι το κέντρο της Ελλάδας, όταν μεγαλώνοντας ανακάλυπτα ότι είναι αντίθετα μία ήσυχη και σχετικά τακτοποιημένη γειτονιά ανάμεσα στην Νέα Ιωνία και το Μαρούσι, χωρίς να απολαμβάνει καμία ιδιαίτερη μυθολογία από αυτές που κάνουν τις δύο γειτονικές περιοχές πιο ονομαστές. Το Ηράκλειο, ούτε για τον εντυπωσιακά μεγάλο πληθυσμό του μπορεί να καυχηθεί, όπως η Νέα Ιωνία (που βρίσκεται στο top 10 των δήμων της Ελλάδας) ούτε για το glamour του Αμαρουσίου που καυχιέται για το “ακριβό” κομμάτι της λεωφόρου Κηφισίας που καταλαμβάνει, με την αντίστοιχη αγορά. Στο μυαλό μου, το Ηράκλειο ήταν πάντα μία κοινότητα, που δεν ήθελε να πολυσυμμετέχει στη βοή των δρώμενων, ένα μέρος που διχαζόταν πάντα ανάμεσα στην λάμψη του “βόρειου προάστιου” και την λαϊκή αυθεντικότητα της Νέας Ιωνίας, χωρίς να θέλει να αποκτήσει καμία από τις δύο ταυτότητες. Η ένταση και το Ηράκλειο είναι ασύμβατες έννοιες.
Αυτό που αποτελεί τον γεωγραφικό πυρήνα –την καρδιά- του Ηρακλείου είναι το τρίγωνο που σχηματίζεται ανάμεσα στις τρεις ενορίες Αγίας Τριάδας (στην οποία ανήκω, στην δεξιά πλευρά των γραμμών του τρένου, πηγαίνοντας προς Κηφισιά), του Αγίου Νεκταρίου (που ορίζει τη γειτονιά της Καναπίτσας) και της Παναγίτσας (την ειδυλιακή ανηφορική περιοχή με το πλάτωμα στην κορυφή, όπου απλώνεται η τεράστια έκταση γύρω από την εκκλησία). Αυτό, το Νέο Ηράκλειο, όπως το έλεγαν παλιά, σε αντίθεση με το Παλιό Ηράκλειο (βόρεια της λεωφόρου Πλαπούτα) ήταν ο μικρόκοσμός μου σε όλη τη ζωή μου, πριν οι επαγγελματικές υποχρεώσεις μού επιβάλλουν να κινούμαι και σε πιο εξωτικές περιοχές, όπως η Αγία Παρασκευή, η λεωφόρος Μεσογείων, το Μετς, ή το ιστορικό κέντρο της Α’ Αθηνών...
Καμία πλατεία στο Ηράκλειο δεν απλώνει τόσο θετικά το vibe της, όσο η Πλατεία Όθωνος - το όνομά της είναι πλέον Νικηφόρου Μανδηλαρά, αλλά οι κάτοικοι συνεχίζουν να την ονομάζουν Όθωνος. Είναι η στρογγυλή πλατεία των περιπάτων του δημοτικού σχολείου-στη συμβολή Παρθενώνος και Απόλλωνος-, γεμάτη δέντρα και κούνιες. Ο θρύλος της περιοχής θέλει την πλατεία Όθωνος να παίρνει το όνομά της από ένα περιστατικό του πρώτου βασιλικού ζεύγους της Ελλάδας: η Αμαλία και ο Όθωνας είχαν ξεκινήσει μία βόρεια πορεία από το Σύνταγμα για να αναζητήσουν ένα τόπο με καλό και υγιεινό κλίμα ώστε να εγκατασταθούν οι οικογένειες της συνοδείας τους, αυτές που ξεκίνησαν από την Βαυαρία για να περιβάλλουν το ζεύγος στα νέα “καθήκοντά του” στην Αθήνα. Ένας ασφαλής τρόπος για να διαπιστώσουν το καλό κλίμα ήταν να σφάζουν από ένα αρνί και να το κρεμούν ανάποδα σε κάποιο δέντρο, σε διάφορα σημεία της βόρειας αυτής διαδρομής τους. Όποιο αρνί μύριζε πιο αργά από τα υπόλοιπα, σήμαινε ότι σε εκείνο το σημείο το οξυγόνο είναι ιδανικό στον ατμοσφαιρικό αέρα άρα και η περιοχή γίνεται ιδανική για διαμονή. Αυτό συνέβη στην περιοχή της πλατείας Όθωνος. Αυτός είναι και ένας βασικός λόγος για τον οποίο, το Ηράκλειο έχει τόσο έντονο βαυαρικό στοιχείο – κυρίως στις περιοχές πάνω από τη λεωφόρο Πλαπούτα, στο πρώην Παλιό Ηράκλειο. Το Ηράκλειο μπορεί να μην έχει εντυπωσιακή μυθολογία στην ιστορία του, έχει όμως θαυμάσιο αέρα.
Ο άλλος πόλος έλξης του Ηρακλείου ήταν πάντα η πλατεία της, γύρω από το σταθμό, μία περιοχή που πάντα προσέλκυε όλες τις δραστηριότητες της κοινωνικής ζωής της περιοχής και όχι μόνο. Παλιά, στη δεκαετία του ’70 και του ’80, η πλατεία είχε μοιρασμένα τα καφενεία και τις πρώτες καφετέριες, ανάμεσα στις κοινωνικές φυλές. Το ιστορικό καφενείο του Τσιριγώτη, στη γωνία της Πευκών που σήμερα βρίσκεται το Everest αποτελούσε το φυσικό περιβάλλον των αναρχοαυτόνομων και των “φρικιών”, ένας χώρος μονίμως ζωντανός και σε κίνηση, όπου παρέες, στα μεγέθη τραπεζιών αρραβώνα, έπιναν με τις ώρες μαυροδάφνη και τσίπουρο συζητώντας για την επόμενη μάζωξη σε κάποιο σπίτι, τις φάσεις στην κατάληψη της βίλας “Στέλλα” ή για τους νέους δίσκους “εισαγωγής” στα δισκοπωλεία στο Μοναστηράκι ή ακόμα για τις φράξιες του κομμουνιστικού κόμματος και την προβληματική του Γκράμσι. Παραδίπλα, το παραδοσιακό ζαχαροπλαστείο του Καρρά, ήταν το μέρος όπου συγκεντρώνονταν οι οικογένειες, οι συνταξιούχοι, παρέες που έβγαιναν για γλυκό μετά το βραδυνό και απολάμβαναν είτε τις θρυλικές νουγκατίνες είτε παγωτά “βάρκα” σύμφωνα με την τελεταία λέξη της 80’s “εστίασης”… Στην πλατεία με το συντριβάνι και στο γκαζόν, παρέες κάθε είδους (αρχικά με κιθάρες και ρακές και στη συνέχεια με κασετόφωνα μέχρι την περίοδο των cd players, που το γκαζόν σταμάτησε πλέον να δέχεται επισκέπτες για κάποιο λόγο), μηχανόβιοι, περίεργοι και μοναχικοί που δεν ήθελαν να πάνε στα πέριξ καφέ (Granada, La Boheme), ή για φαγητό στην Ήπειρο, ένα από τα πιο παλιά και πιστά ελληνικά φαγάδικα της περιοχής που μετακόμισε στην πλατεία Όθωνος πλέον και την θέση της πήραν τα Goody’s.
Όλα αυτά, βέβαια πριν το 2004, που ήρθαν οι Ολυμπιακοί αγώνες, η πλήρης ανακαίνιση του σταθμού του ΗΣΑΠ και πριν η Μαρίνου Αντύπα γίνει ο δρόμος της ΙΜΑΚΟ και της Village Roadshow, βάζοντας το Ηράκλειο στον χάρτη της Αθήνας, με έναν τρόπο που δεν είμαι σίγουρος ότι θα το επέλεγε αν ήταν σε θέση να αποφασίσει. Προ της περιόδου των Ολυμπιακών, το Ηράκλειο έπαθε μία πολιτισμική ταραχή, καθότι έγινε το επίκεντρο για ένα σωρό καινούργιες δραστηριότητες που είχαν να κάνουν με το Ολυμπιακό Στάδιο. Φαινόταν στην ατμόσφαιρα, ότι οι Ηρακλειώτες είναι αναστατωμένοι. Όλα αυτά επίσης, πριν το μοναδικό σινεμά της περιοχής, τα Τρία Αστέρια, γίνουν ξαφνικά δύο διαφορετικές αίθουσες, στα πρότυπα των multiplex, πριν κλείσει ο θερινός Άνοιξη στην Καναπίτσα αφήνοντας τον δημοτικό θερινό κινηματογράφο Νοσταλγία, μόνο του. Και βέβαια όλα αυτά πριν η Αστυνομία Ηρακλείου μετακομίσει από τον σταθμό του τρένου που βρισκόταν, ψηλά δίπλα στην εφορία, λίγο πριν φτάσεις στον σταθμό του προαστειακού σιδηροδρόμου, ανηφορίζοντας την λεωφόρο Ηρακλείου. Και βέβαια όλα αυτά, πριν το δημαρχείο μετακομίσει στο εμπορικό κέντρο που βρίσκεται έξω από το σταθμό του ΗΣΑΠ, με το δημοτικό ραδιόφωνό του, τον πολύπαθο Επικοινωνία FM στη συχνότητα 94 της μπάντας, να στεγάζεται στο υπόγειο του κτιρίου.
Ωστόσο, οι βασικές οδικές ραχοκοκκαλιές που ανεβάζουν τον επισκέπτη προς το Παλιό Ηράκλειο, η οδός Πευκών, η οδός Πρασίνου Λόφου και η Αυγής, παραμένουν ακόμα και σήμερα θαυμάσιες για περίπατο και αναπόληση. Είναι πνιγμένες στα δέντρα –ακόμα- παρά τις νέες και όχι πάντα καλόγουστες οικοδομές εκατέρωθεν των δρόμων. Η περιοχή από την κεντρική πλατεία μέχρι την Παναγίτσα και την Πλατεία Γιαννετάκη, παραμένει η πιο θετική και ήσυχη γειτονιά της περιοχής με τα ονόματα των δρόμων του να δίνουν και το στίγμα: Νυμφών, Αγάπης, Χαράς, Σοφίας, Ευτυχίας... Λίγο σαν τη χώρα του Ποτέ – Ποτέ σε suburbia. Είναι λες και υπάρχει μια σιωπηρή συμφωνία ανάμεσα στα έμψυχα και άψυχα αυτού του τόπου να διατηρήσουν την ησυχία και την νοικοκυρεμένη ταυτότητά της, αποφεύγοντας με κάθε τίμημα την πολύβουη δράση. Δεν είναι πολλοί οι επώνυμοι που γνωρίζω να μένουν στο Ηράκλειο – η Άννα Βερούλη και η Μαίρη Ιγγλέση, ανεμειγμένες στα κοινά, ως δημοτικοί σύμβουλοι, η λαϊκή τραγουδίστρια Γιώτα Λύδια, ο Νίκος Κοντογούρης, ο μουσικός παραδοσιάρχης της ψυχεδέλειας, πρόσφατα η ελληνίδα πρέσβειρα της βόρειας –όπως σκανδιναβικής- electronica, Etten, ο Κλέωνας Γρηγοριάδης, γείτονας (δύο πόρτες ακριβώς με χώριζαν από το θαυμάσιο διώροφο σπίτι του με τον αλά Pleasantville κήπο με τα μανιτάρια - φωτιστικά) και γιος του πρώην δημάρχου, χειρουργού Γρηγοριάδη, ο Κώστας Ζουγρής, που μου έδινε τους δίσκους που έπρεπε να κάνω κριτική στο Ποπ και Ροκ, αρκεί να περπατούσα μία μικρή βολτίσα από το σπίτι μου στην Κέας, κάτω από το σταθμό, μέχρι το σπίτι του στην Πρασίνου Λόφου...
Σήμερα το Ηράκλειο συνεχίζει να προσλκύει τους απογευματινούς – κυρίως- επισκέπτες των γειτονικών περιοχών που δεν έχουν ένα τόσο κεντρικό και ζωντανό σημείο αναφοράς όπως η Πλατεία Ηρακλείου στις δικές τους γειτονιές. Το Ηράκλειο είναι ο παράδεισος του καφέ: άνθρωποι από Μαρούσι, Πεύκη, Λυκόβρυση, Μεταμόρφωση, Καλογρέζα, Νέα Ιωνία, Λαμπρινή και Περισσό, το έχουν αναγάγει σε ένα άτυπο θεσμικό κέντρο του καφέ και την τελευταία δεκαετία και σε κέντρο του μεζέ, με ένα πλήθος μεζεδοπωλεία κάθε πιθανής και απίθανης γευστικής κατεύθυνσης να ανοίγουν εδώ και κεί προσελκύοντας επισκέπτες που αποφασίζουν για την έξοδό τους με τον οδηγό πόλης παραμάσχαλα.
Νομίζω δεν θα το αλλάξω το Ηράκλειο για καμία άλλη περιοχή. Είναι μία φιλόξενη γειτονιά για να μένεις και φέρει περήφανα κορώνα στο κεφάλι της το γεγονός ότι “πραγματικά δε συμβαίνει τίποτα ικανό να βγάλει είδηση πρώτης γραμμής”. Μόνο το ραχάτι του καφέ της και η υπόσχεση του βραδυνού μεζέ, κατά προσωπική προτίμηση στα Λιθάρια της οδού Ακροπόλεως.
Κλασικό ρακάδικο - μεζεδοπωλείο, με πολύ καλές τιμές (10 ευρώ φθάνουν και περισσεύουν για να φάει και να πιει ένα άτομο). Στα highlights η δικής τους παραγωγής τσικουδιά, βασισμένη στη συνταγή του παππού, ο οποίος ξέρει τον τρόπο να σε κερνάει χωρίς να έχεις πονοκέφαλο την άλλη μέρα, το ζωντανό κρητικό πρόγραμμα κάθε Πέμπτη βράδυ και τα, επίσης ζωντανά, λαϊκά και ρεμπέτικα κάθε Κυριακή από το μεσημέρι.
Σαν κυκλαδίτικη εξοχή: με μυρωδιές από θάλασσα (οι προμήθειες φρέσκων ψαριών και θαλασσινών γίνονται κάθε μέρα), τσίπουρο, ούζο και κρασάκι, αλλά και ψητά και μαγειρευτά της κατσαρόλας, βασισμένα σε τοπικές συνταγές, με ιδιαίτερη προσοχή στη χρήση αγνών πρώτων υλών. Φαγητό και ποτό € 14/άτομο, κάθε Παρασκευή και Σάββατο με ζωντανή μουσική με ρεμπέτικα και λαϊκά. Τρ.-Σάβ. 17.00-2.00, Κυρ. 12.00-20.00, Δευτ. κλειστά.
ΡΑΚΟΜΕΛΙΟ Δροσιάς & Ακακιών 5, 210 2849.082
Εκλεκτοί μεζέδες (δοκίμασε τη σφακιανή πίτα), ψημένη ρακή, ethnic πινελιές στη διακόσμηση, συχνά live με έντεχνη και ροκ μουσική και μέση τιμή € 10 κατ’ άτομο.
Ατμοσφαιρική μπιραρία, σε μια παλιά πέτρινη κατοικία του 1927. Με 80 και πλέον ετικέτες μπίρας που μπορείτε να τις συνοδεύσετε με ένα ιδιαίτερο πιάτο, όπως φιλέτο ελάφι με σος βατόμουρου.
Το σουβλάκι στην πιο σύγχρονη εκδοχή του, ψητά κρέατα με πικάντικες σάλτσες αλλά και γιαουρτλού, λαχματζούν και άλλες ιδιαίτερες γεύσεις.
Γλυκιά ζωή... στην μπάρα
PEOPLE CAFÉ Ναρκισσών 2, πλ. Νέου Ηρακλείου, 210 2820.801
All day χώρος με lounge ατμόσφαιρα, που έχει γίνει το στέκι της περιοχής – και όχι μόνο. Θα σε «ξυπνήσει» με καφέ και προτάσεις για πρωινό, το μεσημέρι θα σου δώσει δυνάμεις με νόστιμες σαλάτες και το βράδυ θα σε ξεσηκώσει με την πάρτι ατμόσφαιρά του. Στα συν του βάλε και τη φιλική και πρόθυμη συμπεριφορά με την οποία θα σε αντιμετωπίσουν τα παιδιά που εργάζονται εκεί. Μη χάσεις το μασκέ πάρτι το Σάββατο 25/2, όπου τις μουσικές θα διαλέγει η Άντζι Καραγιάννη.
All day café - bar - restaurant, σε δύο επίπεδα, και με διαφορετικό χαρακτήρα ανάλογα την ώρα. Που σημαίνει ότι ταιριάζει για να πιεις τον καφέ σου το πρωί ή και το απόγευμα, να δοκιμάσεις τα ελληνικά και μεσογειακά του πιάτα ή να απολαύσεις το ποτό σου ακούγοντας mainstream μουσικές το βράδυ. Παράλληλα, ο χώρος προσφέρεται και για επαγγελματικά γεύματα και δείπνα, έως 50 άτομα. Από τις 9.00 έως τις 2.00.
ESSENCE Ικάρων 3, 210 2719.684
Ιδιαίτερος χώρος, διακοσμημένος με εντοιχισμένες τρισδιάστατες σκηνές παραμυθιών. Το Essence το πρωί θα σου προτείνει τσάι ή καφέ, το μεσημέρι πιάτα μεσογειακής και ιταλικής κουζίνας και το βράδυ κάποιο σωστά φτιαγμένο κοκτέιλ.
COFFEEHOUSE Ωραιοπούλου 2, 210 2719.680
Θα αισθανθείς ότι βρίσκεσαι σε γαλλική brasserie. Θα απολαμβάνεις τη σοκολάτα σου και θα «ταξιδεύεις» μαζί με τα τρένα, απέναντί σου.
15°
