Μελέτη: Τα φτωχότερα παιδιά είναι πιθανότερο να γεράσουν γρηγορότερα από τα εύπορα

Τα παιδιά από φτωχότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα είναι πιθανότερο να παρουσιάσουν βιολογικά μειονεκτήματα, όπως ταχύτερη γήρανση σε σχέση με τα πιο ευκατάστατα συνομήλικά τους, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.

Επιστήμονες από το Imperial College του Λονδίνου ανέλυσαν δεδομένα από 1.160 παιδιά ηλικίας 6 έως 11 ετών από διάφορες χώρες της Ευρώπης, για μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο The Lancet.

Τα παιδιά κατατάχθηκαν με βάση μια διεθνή κλίμακα οικογενειακής ευημερίας, η οποία λαμβάνει υπόψη παράγοντες όπως το αν ένα παιδί έχει δικό του δωμάτιο και τον αριθμό οχημάτων ανά νοικοκυριό.

Η παιδική φτώχεια ως δείκτης βιολογικής φθοράς

Τα παιδιά χωρίστηκαν σε ομάδες υψηλής, μεσαίας και χαμηλής ευημερίας. Λήφθηκαν δείγματα αίματος για να μετρηθεί το μέσο μήκος των τελομερών στα λευκά αιμοσφαίρια, ενώ τα επίπεδα της ορμόνης του στρες, κορτιζόλης, μετρήθηκαν από τα ούρα.

Τα τελομερή είναι δομές μέσα στα χρωμοσώματα που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη γήρανση των κυττάρων και στη διατήρηση της ακεραιότητας του DNA. Η φθορά τους σχετίζεται με τη γήρανση, καθώς με την πάροδο του χρόνου κονταίνουν.

Σχετικό Άρθρο

Health & Fitness Γήρανση: Πότε μεγαλώνουμε απότομα - Οι έντονες αλλαγές στο σώμα μας σε δύο ηλικιακές φάσεις

Newsroom 05.06.2025, 14:03

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει σχέση ανάμεσα στο μήκος των τελομερών και τις χρόνιες παθήσεις, ενώ ο οξύς και ο χρόνιος στρες μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του μήκους των τελομερών.

Η μελέτη έδειξε ότι τα παιδιά της ομάδας υψηλής ευημερίας είχαν, κατά μέσο όρο, τελομερή 5% μακρύτερα από εκείνα της ομάδας χαμηλής ευημερίας. Διαπιστώθηκε επίσης ότι τα κορίτσια είχαν τελομερή κατά 5,6% μακρύτερα από τα αγόρια, ενώ τα παιδιά με μεγαλύτερο δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) είχαν μικρότερα τελομερή – με μείωση 0,18% για κάθε ποσοστιαία αύξηση στη λιπώδη μάζα.

Τα παιδιά των μεσαίων και υψηλών κοινωνικοοικονομικών ομάδων είχαν επίπεδα κορτιζόλης κατά 15,2% έως 22,8% χαμηλότερα από εκείνα της χαμηλής ομάδας ευημερίας.

Η ανισότητα επηρεάζει την υγεία από την παιδική ηλικία

Σχετικό Άρθρο

Health & Fitness Η κατανάλωση καφέ συνδέεται με την υγιή γήρανση στις γυναίκες

Newsroom 03.06.2025, 17:34

Οι συγγραφείς της μελέτης αναγνώρισαν ότι υπήρχαν περιορισμοί, καθώς τα παιδιά που εξετάστηκαν δεν προέρχονταν από οικογένειες που ζουν σε συνθήκες φτώχειας. Επισήμαναν ότι η μελέτη δεν πρέπει να εκληφθεί ως ένδειξη σχέσης ανάμεσα στην ευημερία και την «ποιότητα» των γονιδίων, αλλά ως ένδειξη του έμμεσου αντίκτυπου του περιβάλλοντος σε έναν γνωστό δείκτη γήρανσης και μακροχρόνιας υγείας.

Ο Δρ Όλιβερ Ρόμπινσον, από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Imperial και κύριος συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε: «Τα ευρήματά μας δείχνουν ξεκάθαρη σχέση ανάμεσα στην οικογενειακή ευημερία και έναν γνωστό δείκτη κυτταρικής γήρανσης, με ενδεχόμενα μοτίβα που διαμορφώνονται ήδη από τη δεκαετία της παιδικής ηλικίας. Αυτό σημαίνει ότι για ορισμένα παιδιά, το οικονομικό τους υπόβαθρο μπορεί να τα θέτει σε βιολογικό μειονέκτημα σε σχέση με εκείνα που έχουν καλύτερες αφετηρίες στη ζωή. Αν δεν αντιμετωπίσουμε αυτό το φαινόμενο, θέτουμε τα παιδιά σε μια πορεία ζωής που ενδέχεται να περιλαμβάνει χειρότερη υγεία και μικρότερο προσδόκιμο ζωής».

Ο Ρόμπινσον πρόσθεσε: «Η εργασία μας υποδεικνύει ότι η προέλευση από οικογένεια χαμηλής ευημερίας προκαλεί πρόσθετη βιολογική φθορά. Για τα παιδιά αυτής της ομάδας, η φθορά αυτή μπορεί να ισοδυναμεί με περίπου 10 χρόνια κυτταρικής γήρανσης σε σύγκριση με τα παιδιά από οικογένειες υψηλής ευημερίας».

Η Κένταλ Μάρστον, από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Imperial και πρώτη συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε: «Γνωρίζουμε ότι η χρόνια έκθεση σε στρες προκαλεί βιολογική φθορά στο σώμα. Αυτό έχει ήδη αποδειχθεί σε μελέτες σε ζώα – τα στρεσαρισμένα ζώα έχουν κοντύτερα τελομερή. Αν και η μελέτη μας δεν απέδειξε ότι η κορτιζόλη ήταν ο μηχανισμός, κατέγραψε σύνδεση ανάμεσα στην ευημερία και το μήκος των τελομερών, το οποίο γνωρίζουμε ότι σχετίζεται με τη διάρκεια και την ποιότητα ζωής στην ενηλικίωση. Ίσως τα παιδιά από λιγότερο ευκατάστατα περιβάλλοντα να βιώνουν μεγαλύτερο ψυχοκοινωνικό στρες – για παράδειγμα, να μοιράζονται το δωμάτιό τους με άλλα μέλη της οικογένειας ή να μην έχουν τα απαραίτητα εργαλεία για το σχολείο, όπως πρόσβαση σε υπολογιστή για τις εργασίες τους».

(Mε πληροφορίες του Guardian)