Τελικά, να συνεχίσουμε με τη διαλειμματική νηστεία ή καλύτερα όχι;
Κάθε εποχή έχει τα δικά της trends σε ό,τι αφορά τις δίαιτες και στη δική μας είναι της μόδας η διαλειμματική νηστεία.΄Oπως υποδηλώνει και το όνομά της, η κεντρική της ιδέα βρίσκεται στο να περιορίσει κανείς την πρόσληψη τροφής σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα μέσα στη μέρα.
Μια δημοφιλής παραλλαγή της διαλειμματικής νηστείας, η «δίαιτα 5-2», απαιτεί από τους ανθρώπους να τρώνε είτε πολύ μικρές ποσότητες, είτε καθόλου, δύο ημέρες την εβδομάδα, αλλά δεν επιβάλλει περιορισμούς τις υπόλοιπες πέντε. Τόσο η μία εκδοχή όσο και η παραλλαγή της έχει οφέλη, ως στρατηγικές απώλειας βάρους. Δεν χρειάζεται να μετράει κανείς θερμίδες, να ζυγίζει τα γεύματά του, ούτε να αλλάζει από μέρα σε μέρα αυτά που χρειάζεται να φάει.
Επίσης να το να μείνει κανείς μακριά από το μασούλημα και όλους αυτούς τους πειρασμούς κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι πιο εύκολο από το να τρώει συγκεκριμένες τροφές, μετρημένες, ζυγισμένες και εγκεκριμένες από διαιτολόγο. Επίσης, ένα 8ωρο το περνάμε στο κρεβάτι κάθε μέρα, οπότε το όλο στοίχημα με τη διαλειμματική νηστεία γίνεται ακόμα πιο εύκολο.
Η γενική επιστημονική εικόνα, σύμφωνα με τη Nichola Ludlam-Raine, διαιτολόγο και εκπρόσωπος της Βρετανικής Ένωσης Διαιτολόγων, είναι ότι η διαλειμματική νηστεία φαίνεται να λειτουργεί περίπου το ίδιο καλά για την απώλεια βάρους με την παραδοσιακή καταμέτρηση θερμίδων.
Άλλα οφέλη για την υγεία, βάσει πειραμάτων σε ποντίκια, δείχνει ότι πρόκειται για τη διατροφή που ίσως να αυξάνει τη διάρκεια ζωής (των ποντικκιών) έως και 40%. Φαίνεται επίσης να μετριάζει τη σωματική παρακμή που έρχεται με τα γηρατειά, να ενισχύει διάφορους δείκτες μεταβολικής υγείας και να καθιστά τα ζώα λιγότερο επιρρεπή στον καρκίνο.
Η ελπίδα είναι ότι η διαλειμματική νηστεία θα μπορούσε να προκαλέσει μια παρόμοια αντίδραση στους ανθρώπους. Υπάρχουν θεωρητικοί λόγοι να πιστεύουμε ότι μπορεί: οι κυτταρικοί μηχανισμοί που ενεργοποιούνται από την έλλειψη τροφής φαίνεται να έχουν διατηρηθεί από την εξέλιξη σε όλα τα είδη των διαφορετικών ζώων. Όμως είναι αδύνατο να διεξαχθούν οριστικές δοκιμές σε ανθρώπους, όπως αυτές που έγιναν σε πειραματόζωα. «Όταν μιλάμε για ‘θερμιδικό περιορισμό’ εννοούμε σχεδόν λιμοκτονία [των ζώων]», λέει ο Adam Collins, ερευνητής διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Surrey.
Αυτό αφήνει τους επιστήμονες να βασίζονται, προς το παρόν, σε μικρές, βραχύβιες μελέτες που χρησιμοποιούν λιγότερο δραστικές δίαιτες και οι οποίες βασίζονται σε συγκεκριμένες μετρήσεις, όπως η ανταπόκριση στην ινσουλίνη ή τα επίπεδα χοληστερόλης. Τα αποτελέσματά τους είναι ανάμεικτα.
Η ομάδα του Δρ Collins, για παράδειγμα, δημοσίευσε μια τυχαιοποιημένη δοκιμή ελέγχου (το πιο αυστηρό είδος) που υποδηλώνει ότι η διαλειμματική νηστεία βελτιώνει την πέψη των λιπών περισσότερο από ό,τι η συνηθισμένη δίαιτα. Ένα έγγραφο ανασκόπησης που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2024 εξέτασε 23 άλλες μελέτες και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η διαλειμματική νηστεία ήταν ελαφρώς καλύτερη από τη συνηθισμένη δίαιτα για υπέρβαρα άτομα όσον αφορά τη βελτίωση των επιπέδων χοληστερόλης και ινσουλίνης. Ένα παρόμοιο άρθρο, που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο, δεν διαπίστωσε καμία ουσιαστική διαφορά ούτε για την απώλεια βάρους ούτε για την καρδιαγγειακή υγεία.
Υπάρχουν επίσης κίνδυνοι. Μια μελέτη σε ποντίκια που δημοσιεύθηκε στο Nature τον Οκτώβριο του 2024 διαπίστωσε ότι η αυστηρή νηστεία (όπου οι θερμίδες μειώθηκαν κατά 40%) είχε μειονεκτήματα, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας μυϊκής μάζας και, ενδεχομένως, της εξασθένησης του ανοσοποιητικού συστήματος. Οπότε, φαίνεται ότι ακόμη είναι πολύ νωρίς να μιλάμε αποκλειστικά για οφέλη, όταν αναφερόμαστε στη διαλειμματική νηστεία.
18°
