Υψηλά ποσοστά κατανάλωσης αλκοόλ έχει η Ελλάδα σε σχέση με την Ευρώπη δείχνουν τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Σύμφωνα με τον Αθανάσιο Δουζένη, αναπληρωτή καθηγητή Ψυχιατρικής – Ψυχιατροδικαστικής, της Β’ Ψυχιατρικής Κλινικής, στο νοσοκομείο «Αττικόν», η κατά κεφαλήν κατανάλωση αλκοόλ στην Ελλάδα είναι 10,3 λίτρα αλκοόλ τον χρόνο, μία εξαιρετικά μεγάλη ποσότητα.
«Τακτική χρήση αλκοόλ κάνει το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού στην Ελλάδα. Περίπου το 40% κάνει χρήση αλκοόλ τακτικά ενώ απόλυτη εξάρτηση έχει περίπου ένα 10%».
Το πρόβλημα όπως αναφέρει ο κ. Δουζένης, απαντάται συχνότερα στον ανδρικό πληθυσμό, γιατί οι άντρες είναι περισσότερο επιρρεπείς στις αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, ενώ κάποιο ρόλο φαίνεται να παίζουν και τα κοινωνικά πρότυπα που παραδοσιακά θέλουν τους άντρες να πίνουν και να καπνίζουν περισσότερο.
Ο αλκοολισμός επηρεάζει όλες τις κοινωνικές ομάδες όμως οι άνθρωποι που είναι κοινωνικοοικονομικά υποβαθμισμένοι είναι περισσότερο ευάλωτοι γιατί βιώνουν πολύ μεγαλύτερες πιέσεις και συχνά βρίσκουν διέξοδο στο αλκοόλ.
Στην Ελλάδα, από το 2010 και μετά, υπάρχει αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, μια μεγαλύτερη κατανάλωση αλκοόλ κακής ποιότητας. Αυξάνεται περισσότερο η χρήση σε τσίπουρα και ρακές από ότι σε κρασί ή άλλα ποτά.
Ο αλκοολισμός σύμφωνα με επιστημονικά δεδομένα μπορεί να χωριστεί σε δύο τύπους. Ο ένας τύπος είναι ο αλκοολισμός που έχει μία σαφή κληρονομική επιβάρυνση, ένα οικογενειακό υπόβαθρο, με ανάλογα πρότυπα από την παιδική ηλικία. Ο άλλος τύπος είναι όταν το άτομο σταθερά σε βάθος χρόνου αυξάνει την κατανάλωση και καταλήγει αλκοολικό σε μεγάλη ηλικία.
Ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων που διακόπτει το αλκοόλ υποτροπιάζει, ωστόσο και ένα επίσης μεγάλο ποσοστό ανορθώνει τη ζωή του και επιστρέφει σε μία λειτουργικότητα την οποία μπορεί να έχει χάσει για πάρα πολλά χρόνια.
«Όταν ξεκίνησα να ασκώ το επάγγελμα πριν πολλά χρόνια οι μεγαλύτεροι συνάδελφοι ψυχίατροι μου δήλωναν ότι στην Ελλάδα δεν έχουμε πρόβλημα αλκοολισμού», αναφέρει ο κ Δουζένης. «Αυτό προφανέστατα ήταν λάθος και ήταν κάτι που μας οδήγησε σε έναν εφησυχασμό, γιατί αποδεχόμασταν μία χρήση αλκοόλ μέσα σε κοινωνικά πλαίσια. Τώρα πια είναι σαφές ότι η Ελλάδα έχει πολύ σοβαρά προβλήματα με το αλκοόλ, το οποίο ευθύνεται για τους περισσότερους θανάτους, μετά το τσιγάρο. Θεωρώ ότι πάντα υπήρχε πρόβλημα και όχι μόνο τώρα με την κρίση, απλά δεν ήταν αναγνωρισμένο».
Ο αλκοολισμός έχει συνοσηρότητες, δηλαδή συνοδεύεται από ψυχικές διαταραχές όπως κατάθλιψη ή συναισθηματική διαταραχή, με μεγάλη αυτοκτονικότητα πολύ συχνά, ακόμα και ψύχωση. Τελικά, επιβαρύνει σοβαρά τη σωματική υγεία, μειώνει το προσδόκιμο επιβίωσης και είναι σαφώς ένα πρόβλημα δημόσιας υγείας.
Οι θεραπευτικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση του προβλήματος έχουν ένα συγκεκριμένο ποσοστό επιτυχίας. Οι ομάδες αυτοβοήθειας έχουν μία εξαιρετικά υψηλή αποτελεσματικότητα και είναι πάρα πολύ χρήσιμες για τους ανθρώπους που έχουν προβλήματα με το αλκοόλ. Οι ομάδες αυτοβοήθειας ξεπερνούν το στίγμα, δεν αντιμετωπίζουν το άτομο ως ιατρικά πάσχοντα, αλλά ως ένα συνάνθρωπο τους που χρειάζεται βοήθεια, και παράλληλα βάζουν στο στόχαστρο την μακροχρόνια προσπάθεια για αποχή.
