Διανύουμε τις τελευταίες μέρες του καλοκαιριού. Πόσο γρήγορα περνάει ο καιρός. Σε λίγο θα αρχίσουν οι γνωστές εκνευριστικές ευχές για καλό χειμώνα. Δεn μας φτάνει η κλιματική αλλαγή, έχουμε και αυτούς τους ξινούς, που εκτός του ότι ανακαλούν πρόωρα τον χειμώνα, ξεχνούν μια ολόκληρη εποχή, το φθινόπωρο. Εγώ θα επιμείνω πεισματικά στο καλοκαίρι. Το ίδιο κάνει και ο παππούς που είχα συναντήσει την προηγούμενη εβδομάδα στο δρόμο. Αυτή την εβδομάδα βρεθήκαμε ξανά στο ταμείο του σούπερ-μάρκετ και για ακόμη μια φορά με ρώτησε, αν θα πάω διακοπές. Γέλασα μέσα από την καρδιά μου, όπως και οι γύρω μας. Του είπα ότι μου έχει κάνει ξανά την ίδια ερώτηση. Δεν το θυμόταν, αλλά επέμεινε: «τελικά θα πας;».
«Διακοπές για πάντα», είχε φωνάξει ένας φίλος πριν χρόνια, όταν οδηγούσαμε μέσα από τα απότομα βράχια και τις άκρες των γκρεμών για να φτάσουμε στις Σεϋχέλλες στην Ικαρία. Ένας λάθος ελιγμός και πράγματι θα κάναμε διακοπές για πάντα. «Τελικά θα πας;». Ακόμα σκέφτομαι τον παππού και την ερώτησή του. Η υπάλληλος του σούπερ-μάρκετ τον γνώριζε, τον αποκάλεσε μάλιστα και με το όνομά του, το οποίο δυστυχώς δεν μπόρεσα να συγκρατήσω. Αναρωτιέμαι αν σταματάει ανθρώπους στο δρόμο και συγκεντρώνει απαντήσεις και μετά στο σπίτι κάνει τα στατιστικά του. Μπορεί και αυτός φέτος να μην πήγε διακοπές και να θέλει να δει, αν πήγαν οι άλλοι γύρω του. Ίσως πάλι να νιώθει μοναξιά και να αναζητά λίγη επικοινωνία, ή απλά είναι ένας φιλόσοφος του δρόμου, που του αρέσει να φλερτάρει τα ωραία κορίτσια.
Στη γειτονιά μου, στην απέναντι πολυκατοικία μένει μια γιαγιά με μοβ ασημί μαλλιά. Τα απογεύματα της άνοιξης και στις αρχές του καλοκαιριού, όταν γύριζα νωρίς από τη δουλειά, την έβλεπα μόνη να κάθεται στο μπαλκόνι της και να κοιτάζει τον κόσμο. Τον Αύγουστο μόνο την έχασα. Ελπίζω να πήγε διακοπές κάπου στη Χαλκιδική ή σε ένα χωριό της Βορείου Ελλάδος. Μετά το θάνατο του παππού μου, η γιαγιά μου η Ελένη ήρθε να μείνει σπίτι μας. Δεν της άρεσε το μαύρο χρώμα, ποτέ της δεν το φόρεσε, ακόμα και όταν έχασε τον άνδρα της και τον γαμπρό της. Ήταν μια ήσυχη γυναίκα, που δεν ήξερε να λέει με λέξεις «σε αγαπάω», αλλά στο έδειχνε με πράξεις. Η γιαγιά μου είχε ασημί μαλλιά, δεν ήθελε να τα βάφει, της άρεσε και εκείνης να κάθεται το καλοκαίρι στο μπαλκόνι και τον χειμώνα μπροστά από το παράθυρο. Σπάνια θα καθόμουν μαζί της. Μόνο η μητέρα μου τα απογεύματα της έφτιαχνε ελληνικό καφέ και κάθονταν μαζί και είτε κοιτούσαν αφηρημένα γύρω τους, είτε μιλούσαν για συνταγές, για πλέξιμο, για τα παλιά και για αυτούς που είχαν φύγει.
Οι παλιοί πάντα ανακαλούν το παρελθόν και επιστρέφουν σε αυτό. Σπάνια κάνουν σχέδια για το μέλλον. Λες και θεωρούν ότι τους έχει απομείνει λίγη ζωή μπροστά τους. Τους φαντάζομαι τον παππού με την εμμονή του για τις διακοπές, την κυρία με το μοβ μαλλιά, και την γιαγιά μου την Ελένη νέους, να ερωτεύονται, να ταξιδεύουν, να διασκεδάζουν, να θυμώνουν, να γελούν, να κάνουν όλα αυτά που κάνουμε εμείς. Τώρα απλά αμίλητοι παρατηρούν τον κόσμο, χωρίς να τον ενοχλούν. «Ήμασταν 44 χρόνια μαζί», μου είπε ένας οικογενειακός φίλος μας από το εξωτερικό, που έχασε πρόσφατα την γυναίκα του, όταν τον ρώτησα τι κάνει. Ύστερα από πολλά χρόνια μαζί, αποφάσισε με τα παιδιά του και την αδερφή του να κάνουν ένα ταξίδι στα Βαλκάνια για να αναζητήσουν τις ρίζες τους. Ακριβώς το ίδιο ταξίδι της «επιστροφής», είχαμε κάνει πριν 8 χρόνια με τη μητέρα μου.
Γράφοντας όλα αυτά θυμήθηκα ένα παλιό τραγούδι των Pulp το «Help the Aged». Σε κάποιο σημείο ο Cocker λέει «Help the aged, 'Cause one day you'll be older too, You might need someone who can pull you through, And if you look very hard, Behind those lines upon their face, You may see where you are headed, And it's such a lonely place, oh».
