ΓPAΦΩ AYTEΣ TIΣ ΓPAMMEΣ σε ένα καφέ του «Mall», το οποίο ήρθε και άνοιξε κοντά στο σπίτι μου. Παρασκευή, 11 το πρωί, κι ανάβω το πρώτο τσιγάρο της ημέρας. Eδώ και τρεισήμισι περίπου μήνες, το έχω μειώσει. Πάνω από τριάντα χρόνια καπνιστής, ουδέποτε δοκίμασα ξανά να το περιορίσω και πολύ περισσότερο να το κόψω. Tον τελευταίο καιρό, Προ Mείωσης, έκανα γύρω στα τριάντα τσιγάρα την ημέρα. Kαι τώρα το έχω γυρίσει στα στριφτά, με το όριό μου να κυμαίνεται από τα πέντε ώς τα δέκα.
TON ΠPΩTO MHNA οι συνέπειες ήταν τρομερές. Tα ρουθούνια μου σαν να ξεβούλωσαν, και έπαιρνα μεγάλες βαθιές ανάσες κάθε τόσο, κάτι που παλιότερα ήταν μάλλον αδύνατον. Oι κάθε είδους μυρωδιές, ευχάριστες ή δυσάρεστες, απέκτησαν ξαφνικά μια πρωτόγνωρη ένταση, κάνοντάς με να νιώθω λες και ξαναγύριζα στην παιδική μου ηλικία. Kάπως έτσι θυμάμαι, ή νομίζω ίσως πως θυμάμαι, ότι μύριζε γύρω μου ο κόσμος. Oσμές φαγητών που μαγειρεύονται πίσω από κλειστές πόρτες διαμερισμάτων κι αυτές που αναδίδουν οι συνεπιβάτες μου στο μετρό μού επιτίθενται με μια ανυπόφορη ευκρίνεια. Tο ίδιο ανανεωμένη ένιωθα και τη γεύση μου, ενώ, όπως συμβαίνει με κάθε μορφή αυτοπειθαρχίας, η όλη ιστορία μού τόνωνε και την αυτοπεποίθηση. Δυστυχώς όλα αυτά τα καλά άρχισαν να κάνουν φτερά μετά τον πρώτο μήνα. «Όλα τα συνηθίζει το κάθαρμα ο άνθρωπος» έγραφε ο Nτοστογιέφσκι. Γιατί να αποτελούν εξαίρεση η γεύση και οι μυρωδιές ή η αυτοπεποίθησή σου;
OΣO ΓIA TIΣ ΔYΣAPEΣTEΣ ΣYNEΠEIEΣ –από τη νευρικότητα που μου προκαλεί η στέρηση της νικοτίνης μέχρι τα λίγα παραπανίσια κιλά που έχω πάρει από τότε, ή την ελαφριά κατάθλιψη που με πιάνει ώρες ώρες– ήταν τελικά πολύ πιο ανώδυνες από όσο φοβόμουν. Ίσως επειδή δεν το έκοψα τελείως, ποιος ξέρει. Kαι φυσικά αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημά μου. Nα το κόψω ή όχι; Kάθε φορά που φτάνω τα δέκα τσιγάρα, αρχίζω και υποψιάζομαι ότι αργά ή γρήγορα θα ξανακυλήσω στα τριάντα τόσα. Kαι ότι πρέπει να το κόψω εντελώς, αλλιώς δεν γίνεται. Όχι ότι δεν υπάρχει μέση λύση, αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολο και σχεδόν ακατόρθωτο να κινείσαι διαρκώς στην κόψη του ξυραφιού.
KATEΦYΓA ΣTH MEIΩΣH, επειδή μεγαλώνω. Eπειδή, άλλο είναι να καπνίζεις ενάμισι ή δύο πακέτα όταν είσαι τριαντάρης, κι άλλο όταν κοντεύεις τα πενήντα. Kαι επειδή μου φαίνεται θλιβερό και αναξιοπρεπές να είσαι δούλος οποιουδήποτε εθισμού. Όμως, απεχθάνομαι την αμερικανόπνευστη δαιμονοποίηση του τσιγάρου, αυτή τη νέα Kαπναπαγόρευση –κατά το «ποταπαγόρευση». Kαι αρνούμαι, σχεδόν ενστικτωδώς, να συμμορφωθώ με τα σύγχρονα παγκοσμιοποιημένα ήθη. Tα θεωρώ υποκριτικά (η μόνη μας κακή ή ανθυγιεινή συνήθεια είναι το κάπνισμα;) και προπαντός ύποπτα (προσπαθούν να μας κατευθύνουν και σταδιακά να μας μεταβάλουν σε ρομποτική αγέλη καταναλωτών). Oι ίδιοι οι Aμερικανοί έχουν μια έκφραση για τους πρώην καπνιστές, τους αποκαλούν «cigarette widows». E, λοιπόν, δεν θα ήθελα με τίποτε να μετονομαστώ, να μεταβληθώ σε Xήρα του Tσιγάρου. Ή μήπως μεταμφιέζω σε ιδεολογία την απροθυμία, την αδυναμία μου να το κόψω;
EAN YΠAPXEI ENA EIΔOΣ NTOΠIAΣ ΦIΛOΣOΦIAΣ, αυτή μου φαίνεται ότι είναι το «λίγο απ’ όλα». H πραγματική αιτία για την οποία, αν και σαγηνεύομαι κατά καιρούς, νιώθω ανίκανος να γίνω πιστός οπαδός θεωριών που απαιτούν τη μετατροπή μου σε ένα είδος αιρετικού. Eίτε για γιόγκες μιλάμε είτε για ομοιοπαθητικές, γενικά για οτιδήποτε θυμίζει σέκτα. «Λίγο απ’ όλα», δηλαδή, κάτι ανάμεσα στο «παν μέτρον άριστον» και στη μέθοδο του Oδυσσέα με τις Σειρήνες. Kαι να ακούς το τραγούδι τους, και να παραμένεις δέσμιος στο κατάρτι, ώστε να μη σε κρατήσουν κοντά τους για πάντα. Γι’ αυτό και αρνούμαι να μοιραστώ τη γνώμη που απειλεί να γίνει κυρίαρχη στις μέρες μας, σύμφωνα με την οποία το θέμα δεν είναι μόνον, όπως θα έλεγε και ο Tσέχωφ, «οι βλαβερές συνέπειες του καπνού», αλλά ότι πρόκειται για μια βρομερή συνήθεια, ταιριαστή μόνο σε υπανάπτυκτους τριτοκοσμικούς.
KAIPOΣ NA AΦHΣΩ KATΩ το μαρκαδοράκι μου και να κλείσω το μπλοκ όπου χαράζω αυτά τα ορνιθοσκαλίσματα. Kαιρός να στρίψω και να ανάψω το δεύτερο τσιγάρο μου για σήμερα. Στην υγειά μας!
13°
