Με αφορμή τη συζήτηση που άνοιξε σχετικά με την πρώτη γιορτή κάνναβης στο Σύνταγμα, το πολιτικό σύστημα έδειξε για μία ακόμη φορά ότι δεν είναι ικανό να συζητήσει ουσιαστικά σχεδόν για κανένα κοινωνικό ζήτημα. Ενώ λοιπόν ασχολούμαστε ως έθνος με το αν θα πρέπει να αποφυλακιστεί ο Σάββας Ξηρός, κανείς δεν συζητά για το αν μπορούν να αποσυμφορηθούν οι φυλακές μας με αλλαγή της νομοθεσίας περί ναρκωτικών. Σε μια χώρα όπου το σύστημα υγείας πλήττεται ιδιαίτερα από την οικονομική κρίση, οι ιθύνοντες επιλέγουν να επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο τον κρατικό προϋπολογισμό με τον εγκλεισμό των χρηστών.
Ο πεντηκονταετής παγκόσμιος πόλεμος κατά των ναρκωτικών έχει χαθεί με νικητές τα καρτέλ που τα εμπορεύονται. Ορισμένες χώρες τα τελευταία χρόνια έκαναν βήματα να αντιμετωπίσουν τη μάστιγα των ναρκωτικών οδηγούμενες από το γεγονότα. Για παράδειγμα, στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και με την επιδημία του AIDS να βρίσκεται σε έξαρση στο Βανκούβερ, ο δήμος έθεσε σε λειτουργία πρόγραμμα ανταλλαγής συρίγγων. Πιο πρόσφατα, ο δήμος του Βανκούβερ δημιούργησε ειδικούς χώρους ώστε οι χρήστες να παίρνουν ασφαλώς τη δόση τους, με το ιατρικό προσωπικό να μπορεί να βοηθήσει τόσο παρέχοντας ψυχολογική υποστήριξη όσο και πρώτες βοήθειες σε περίπτωση ανάγκης. Μάλιστα, το ανώτατο δικαστήριο της χώρας αναγνωρίζοντας το δικαίωμα των χρηστών ναρκωτικών ουσιών στη ζωή, απαγόρευσε στην κυβέρνηση του Καναδά να προβεί στο κλείσιμο αυτών των κλινικών.
Στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ελβετία δίνουν τη δυνατότητα σε γιατρούς μετά από ειδική άδεια να συνταγογραφούν ηρωίνη σε εξαρτημένα άτομα βοηθώντας στην επανένταξη των ασθενών στην κοινωνία και παράλληλα συμβάλλοντας στην μείωση της εγκληματικότητας που σχετίζεται με τα ναρκωτικά. Οι χρήστες δεν χρειάζεται πια να καταφύγουν στο έγκλημα προκειμένου να εξασφαλίσουν τη δόση τους.
Η Πορτογαλία προχώρησε στην αποποινικοποίηση τη χρήσης των ναρκωτικών βασιζόμενη στη παραδοχή ότι ο χρήστης είναι ασθενής και χρίζει βοήθειας αντί τιμωρίας. Παρόλο που η πώληση των ναρκωτικών εξακολουθεί να βρίσκεται στα χέρια των καρτέλ, το πορτογαλικό κράτος επικεντρώθηκε στην πρόληψη και τη θεραπεία αντί της καταστολής. Έχουν περάσει πάνω από δέκα χρόνια από τότε, και οι περισσότεροι δείκτες που σχετίζονται με τη χρήση των ναρκωτικών (π.χ αύξηση κρουσμάτων HIV από ενδοφλέβιες ενέσεις, θάνατοι από υπερβολική δόση κτλ.) έχουν βελτιωθεί, ενώ η κατανάλωση ναρκωτικών ουσιών είναι κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Η Ουρουγουάη έγινε η πρώτη χώρα που νομιμοποίησε τη χρήση και πώληση της μαριχουάνας προβλέποντας ακόμα και τη καλλιέργεια ενός συγκεκριμένου αριθμού δενδρυλλίων ανά άτομο. Οποιοσδήποτε ενήλικας με την ταυτότητα του μπορεί να προμηθευτεί μαριχουάνα από φαρμακεία που φέρουν ειδική άδεια. Με αυτόν τον τρόπο, το εμπόριο των ναρκωτικών περνάει από τα καρτέλ στο κράτος, το οποίο και εισπράττει έσοδα από τη φορολογία τους.
Στις ΗΠΑ, το νομικό πλαίσιο που διέπει τη χρήση των ναρκωτικών διαφέρει από πολιτεία σε πολιτεία. Έτσι, στην Καλιφόρνια, μετά από γνωμάτευση γιατρού, οι ασθενείς μπορούν να προμηθεύονται μαριχουάνα με ειδικές κάρτες για ιατρική χρήση (αν και έχει τη δυνατότητα οποιοσδήποτε να αποκτήσει την εν λόγω κάρτα με ευκολία). Αντίθετα, οι πολιτείες του Κολοράντο και της Γουάσινγκτον έκαναν ένα βήμα παραπάνω και ύστερα από δημοψηφίσματα νομιμοποίησαν πλήρως τη χρήση της μαριχουάνας. Αυτό που έχει ενδιαφέρον, είναι ότι κατά τη διάρκεια της καμπάνιας, οι υποστηρικτές της νομιμοποίησης ακολουθήσαν διαφορετική επιχειρηματολογία για να πείσουν τους συμπολίτες τους. Έτσι, στο Κολοράντο αυτοί που ήταν υπέρ της νομιμοποίησης υπογράμμισαν το γεγονός ότι η μαριχουάνα είναι ασφαλέστερο ναρκωτικό από το αλκοόλ και δεν οδηγεί σε προβλήματα υγείας, βία ή ακόμα και στο έγκλημα, ενώ αντίθετα στη Γουάσινγκτον οι υπερασπιστές της νομιμοποίησης ισχυριζόντουσαν ότι ακριβώς επειδή κανένα ναρκωτικό δεν είναι ασφαλές (συμπεριλαμβανομένης και της μαριχουάνας), πρέπει να νομιμοποιηθεί για να ρυθμιστεί η χρήση και πώλησή της.
Οποιαδήποτε μορφή νομικής ρύθμισης της χρήσης των ναρκωτικών θα πρέπει να συνδεθεί όμως και με την εκπαίδευση, όπου τα παιδιά θα πρέπει μέσω πρωτοποριακών προγραμμάτων (αντί του κλισέ «ΟΧΙ στα ναρκωτικά») να διδάσκονται τους κινδύνους των ναρκωτικών. Η Ελλάδα θα πρέπει να ανοίξει μία σοβαρή συζήτηση για τα ναρκωτικά, αλλά και να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για την ένταξη των χρηστών στην κοινωνία. Βέβαια, μία χώρα που απέτυχε να εφαρμόσει το νόμο της απαγόρευσης του καπνίσματος είναι ικανή να ρυθμίσει τη νομοθεσία για τα ναρκωτικά;
13°
