Από το βράδυ της εκλογικής του νίκης, ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετώπιζε ένα υπαρξιακό δίλημμα: από τη μια όφειλε να ικανοποιήσει την πληθώρα υποσχέσεων και δεσμεύσεων που αράδιαζε προεκλογικά. Από την άλλη βρέθηκε αντιμέτωπος με τους εταίρους στην Ευρωζώνη, με τις όποιες συμφωνίες εκκρεμούσαν ή βρίσκονταν σε ισχύ. Και όλα αυτά σε χρόνο μηδέν: η κυβέρνηση αυτή λειτουργεί με «ημερομηνία λήξεως» των εκκρεμοτήτων, έως το τέλος του μήνα.
Το δίλημμα βάθυνε καθώς ο χρόνος κυλούσε. Οι πρώτες ενθουσιώδεις δηλώσεις υπουργών για παροχές προσέκρουσαν στην ανάγκη σύναψης μιας νέας συμφωνίας – ή της παράτασης της ισχύουσας. Αποτέλεσμα; Το Χρηματιστήριο κατρακύλησε, η αγορά πάγωσε, οι καταθέτες άρχισαν εκ νέου τις αναλήψεις. Στο διεθνή χώρο, οι πιέσεις στη νέα κυβέρνηση για την εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης κλιμακώθηκαν.
Το χάσμα στην κυβέρνηση βάθυνε κι άλλο τα τελευταία 24ωρα, κυρίως για δύο λόγους. Ο πρώτος έχει να κάνει με τη συμμετοχή των ΑΝ.ΕΛ. στο κυβερνητικό σχήμα. Ο «εθνοπατριωτισμός» του κόμματος αυτού συντείνει στο να γέρνει η ζυγαριά προς όφελος ενός ανέξοδου λαϊκισμού και μιας υπέρμετρης πατριωτικής ανάτασης, που έρχεται να καλύψει την ανάγκη εξεύρεσης βιώσιμης λύσης στο πρόβλημα με την Ευρώπη. Ο δεύτερος έχει να κάνει με το βραχυκύκλωμα που έχει υποστεί ο ΣΥΡΙΖΑ εξαιτίας της απλόχερης οικονομικής πολιτικής που διακήρυξε προεκλογικά. Ο πρωθυπουργός, το βράδυ της Κυριακής, επέλεξε να επιμείνει στο ίδιο προεκλογικό τέμπο, αν και γνώριζε πως η ομιλία του στη Βουλή για τις προγραμματικές διακηρύξεις της κυβέρνησής του βρισκόταν ήδη στο μικροσκόπιο της διεθνούς κοινότητας.
Είναι ακόμη άγνωστο αν τα προσεχή 24ωρα θα υπάρξει ένας συμβιβασμός με τις Βρυξέλλες. Αλλά ακόμα και αν αυτό γίνει εφικτό, η κυβέρνηση θα βρεθεί πολλές φορές αντιμέτωπη με το βασικό υπαρξιακό της πρόβλημα: Οι ανάγκες για παροχές θα προσκρούουν στο «δόγμα» των άδειων ταμείων. Οι διεθνείς συμφωνίες θα συνεπάγονται υποχρεώσεις που θα πρέπει να εγκριθούν από τη Βουλή, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο. Οι απαραίτητες υποχωρήσεις π.χ. στις ιδιωτικοποιήσεις ή το ασφαλιστικό θα προσκρούσουν στο «βέτο» των υπουργών του «Αριστερού Ρεύματος». Η αναγκαία στήριξη στις τράπεζες και τη ρευστότητά τους θα συναντήσει την αντίδραση αυτών που θεωρούν το τραπεζικό σύστημα περίπου άχρηστο.
Ένα είναι σίγουρο. Η μη επίτευξη συμφωνίας με τους Ευρωπαίους εταίρους μας θα λειτουργήσει φυγόκεντρα στους κυβερνητικούς κόλπους, προς όφελος των δυνάμεων του εθνολαϊκισμού, αφήνοντας τη χώρα στο περιθώριο των εξελίξεων. Γι’ αυτό, εδώ που φτάσαμε ας ευχηθούμε όλοι να επικρατήσει η λογική και η τάση για συμβιβασμό, πριν κάνουμε ένα ολέθριο βήμα στο κενό και πληρώσουμε όλοι μας ακριβά τα υπαρξιακά διλήμματα της κυβέρνησης.
12°
