Νίκος Ανδρουλάκης: Σχόλιο για την επιχειρηματολογία του περί μη ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων
Ξεκίνησε λέγοντας ότι «δεν θα σταθούμε εμπόδιο στην ίδρυση μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων». Δύο μόλις εβδομάδες αργότερα, χωρίς κανείς να καταλάβει το γιατί, αποφάνθηκε ότι το σχέδιο της κυβέρνησης είναι αντισυνταγματικό και ότι θα πρέπει να προηγηθεί η αναθεώρηση του άρθρου 16. Ο λόγος φυσικά για τονΝίκο Ανδρουλάκη, ο οποίος κατάφερε να αιφνιδιάσει ακόμα και βουλευτές του με τις «πιρουέτες» του στο ζήτημα της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων.
Ξάφνιασε ακόμα περισσότερο με τα επιχειρήματα που επικαλέστηκε, τα οποία είναι από παράδοξα ως προσχηματικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η αναφορά του σε κάποιο «σκανδιναβικό» μοντέλο το οποίο υποτίθεται ότι καλύπτει τις ανησυχίες του για την επιχειρούμενη ιδιωτικοποίηση της παιδείας. Φυσικά, τέτοιο μοντέλο δεν υπάρχει. Οι σκανδιναβικές χώρες έχουν η κάθε μία τη δική της νομοθεσία για τα πανεπιστήμια. Σε όλες λειτουργούν ιδιωτικά ιδρύματα τα οποία έχουν τη δυνατότητα να ορίζουν και τα δικά τους ξεχωριστά κριτήρια για την είσοδο των φοιτητών. Όσο για τα κέρδη έχει ενδιαφέρον η σχετική αναφορά στο σχέδιο που παρουσίασε το ΠΑΣΟΚ στην ημερίδα που διοργάνωσε: προβλέπονται, λέει, «αυστηροί περιορισμοί ακόμα και στις χώρες που επιτρέπονται κερδοσκοπικά ιδρύματα όσον αφορά το ποσοστό των κερδών προς διανομή». Στο νομοσχέδιο που κατέθεσε η κυβέρνηση ωστόσο απαγορεύεται ρητά η διανομή κερδών σε οποιοδήποτε πρόσωπο «περιλαμβανομένων των ιδρυτών του». Ελλάδα-Σκανδιναβία 1-0.
Αυτό βέβαια δεν εμπόδισε τον κ. Ανδρουλάκη να κατηγορήσει την κυβέρνηση ότι ενδιαφέρεται μόνο για τη «διευθέτηση συμφερόντων». Ένα «fund και ένα κερδοσκοπικό πανεπιστήμιο του εξωτερικού θα συνεργαστούν για να κάνουν δήθεν ένα μη κερδοσκοπικό στην Ελλάδα. Μα ποιον κοροϊδεύουν» υποστήριξε. Γιατί να το κάνουν αν δεν πρόκειται να αποκομίσουν κέρδη, δεν εξήγησε. Ούτε τι θα άλλαζε αν προηγείτο του νόμου η αναθεώρηση του άρθρου 16. Ποιους κοροϊδεύει;
Πέταξε πάντως μια σπόντα για το Deree που ήδη λειτουργεί στην Ελλάδα υποστηρίζοντας ότι ο νόμος Πιερρακάκη τους λέει «αν θέλετε να μπείτε στο παιχνίδι των πανεπιστημίων, βρείτε ένα ξένο σύστημα για να μπείτε μέσα». Δεν διευκρίνισε αν αυτό το θεωρεί θετικό ή αρνητικό. Αν πάντως είναι δυνατόν να γίνει μια τέτοια διευθέτηση, μόνο θετικό θα ήταν. Είναι ο απόλυτος παραλογισμός ένα μη κερδοσκοπικό Κολλέγιο το οποίο λειτουργεί στην Ελλάδα, να αναγνωρίζεται στις ΗΠΑ, από την ίδια αρχή που πιστοποιεί το Harvard, το Yale ή το MIT, αλλά όχι στην ίδια τη χώρα όπου λειτουργεί!
Ο Ανδρουλάκης δεν μπήκε στον κόπο να εξηγήσει με ποιες ακριβώς προβλέψεις του νομοσχεδίου διαφωνεί ή τι έχει να αντιπροτείνει
Στην επιχειρηματολογία του ο Ανδρουλάκης επικαλέστηκε –αλίμονο– και την ανάγκη για αυστηρά ποιοτικά αλλά και γεωγραφικά κριτήρια, τα οποία ωστόσο δεν διευκρίνισε. Ούτε μπήκε στον κόπο να εξηγήσει με ποιες ακριβώς προβλέψεις του νομοσχεδίου διαφωνεί ή τι έχει να αντιπροτείνει. Δεν το είχε ανάγκη άλλωστε, στο τέλος πρόβαλε την κατ’ αυτόν αντισυνταγματικότητα του άρθρου. Όλα τα υπόλοιπα ήταν σε κουβέντα να βρισκόμαστε δηλαδή. Τώρα γιατί επέλεξε τη μία πλευρά των συνταγματολόγων και όχι την άλλη, ούτε αυτό το εξήγησε. Πολύ περισσότερο όταν σε αυτούς που θεωρούν ότι ο νόμος είναι συνταγματικός, περιλαμβάνονται ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Βαγγέλης Βενιζέλος, ο Νίκος Αλιβιζάτος, αλλά και ο Αντώνης Μανιτάκης. Συνταγματολόγοι δηλαδή που έχουν μακρά ιστορία και συμβολή στις προσπάθειες ενός προοδευτικού θεσμικού εκσυγχρονισμού.
Μετά από αυτό, το ΠΑΣΟΚ κατάφερε να τοποθετηθεί αρνητικά και στις τρεις εμβληματικές μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης: την επιστολική ψήφο, τα απογευματινά ιατρεία και τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Το παράδοξο είναι ότι και στις τρεις, επί της αρχής, όχι μόνο συμφωνεί αλλά τουλάχιστον για τις δύο τελευταίες θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι είχαν ξεκινήσει ή είχε γίνει απόπειρα να ξεκινήσουν από δικές του κυβερνήσεις. Ακόμα πιο παράδοξο είναι το ότι με τη στάση του το ΠΑΣΟΚ ουσιαστικά παίζει το παιχνίδι της κυβέρνησης. Αυτήν εξυπηρετεί να εμφανίζεται η ΝΔ ως η μόνη μεταρρυθμιστική δύναμη στην Ελλάδα και να μπορεί να χαρακτηρίζει το ΠΑΣΟΚ «πράσινο Σύριζα».
Δεν είναι σαφές ποιο είναι το κίνητρο του κ. Ανδρουλάκη. Ίσως το κλειδί να βρίσκεται στην θέση που διατύπωσε, με αφορμή το σχέδιο νόμου για τα ομόφυλα ζευγάρια, ότι δεν θα «δέσει τα κορδόνια του Μητσοτάκη». Στο άγχος του, δηλαδή, να μη θεωρηθεί ότι συμπλέει με την Νέα Δημοκρατία. Αν αυτό ισχύει, τότε ασφαλώς διαβάζει λάθος την πραγματικότητα. Το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ δεν είναι ότι στραβοκοιτάζει προς τα δεξιά. Είναι η έλλειψη αξιοπιστίας, και αυτό αφορά και τον κ. Ανδρουλάκη προσωπικά. Με τέτοιες τακτικίστικες επιλογές που θυμίζουν φοιτητική παράταξη, το μόνο που πετυχαίνει είναι να μεγαλώνει το πρόβλημα.
Λεφτά, ως γνωστόν, για να χρηματοδοτηθούν επαρκώς τα συστήματα υγείας δεν υπάρχουν ακόμα και για πολύ πιο πλούσιες χώρες. Το ΠΑΣΟΚ είχε τη δυνατότητα να αναδείξει αυτά τα ζητήματα, αλλά και να προτείνει τρόπους εναλλακτικής κάλυψης του κόστους.
Αυτή ωστόσο είναι η μία πλευρά. Η αντιμετώπιση των μεταρρυθμίσεων με στενά κομματικά κριτήρια έχει και μια άλλη, ίσως πιο σημαντική, παρενέργεια: επιλογές με ενδεχομένως πολύ σοβαρές συνέπειες, ψηφίζονται χωρίς να προηγηθεί ουσιαστικός διάλογος. Τέτοια είναι κατ’ εξοχήν η επιλογή των απογευματινών χειρουργείων. Ο θεσμός, περιορισμένος όμως μόνο σε ραντεβού με γιατρούς, ξεκίνησε από το ΠΑΣΟΚ. Ήταν ένας σχετικά ανώδυνος τρόπος να αυξηθούν οι απολαβές των λειτουργών του ΕΣΥ. Η επέκτασή του στα χειρουργεία όμως, και μάλιστα με διόλου ευκαταφρόνητο κόστος, είναι σαφές ότι οδηγεί σε ασθενείς δύο ταχυτήτων μέσα στο Εθνικό Σύστημα. Στην πραγματικότητα ανοίγεται το ΕΣΥ στη μεσαία τάξη η οποία μπορεί να καλύψει το κόστος με ιδιωτική ασφάλιση. Ως τώρα προτιμούσε τον ιδιωτικό τομέα, μη αντέχοντας τις πολύμηνες αναμονές. Στο εξής όσοι έχουν τα οικονομικά μέσα, θα παρακάμπτουν την ουρά. Μπορεί να το δει κανείς είτε ως μια μεγάλη υποχώρηση στο πνεύμα του ΕΣΥ είτε ως μια αναγκαία, ρεαλιστική προσαρμογή. Λεφτά, ως γνωστόν, για να χρηματοδοτηθούν επαρκώς τα συστήματα υγείας δεν υπάρχουν ακόμα και για πολύ πιο πλούσιες χώρες. Το ΠΑΣΟΚ είχε τη δυνατότητα να αναδείξει αυτά τα ζητήματα, αλλά και να προτείνει τρόπους εναλλακτικής κάλυψης του κόστους. Για παράδειγμα την καθιέρωση μιας πρόσθετης προαιρετικής ασφαλιστικής κλάσης στον ΕΟΠΥΥ που θα καλύπτει και τα απογευματινά χειρουργεία. Τελικά όμως αυτό που έμεινε από τις τοποθετήσεις του ήταν ότι ζητά περισσότερες προσλήψεις! Τι είχες Γιάννη…
Έχει υποστηριχθεί ότι όσο πρόβλημα για μια χώρα είναι μια αδύναμη κυβέρνηση, άλλο τόσο είναι και μια αναιμική αντιπολίτευση. Το βλέπουμε κατ’ εξοχήν στις προσπάθειες να περάσουν κορυφαίες μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη η χώρα.
7°
