Η πραγματικότητα χτυπάει την πόρτα της κυβέρνησης

Βρισκόμαστε μόλις 5 μήνες μετά την εκλογή της νέας κυβέρνησης και ήδη είναι αρκετά αργά. Είναι ήδη αργά γιατί η πραγματικότητα «τρέχει» πολύ πιο γρήγορα από τον κυβερνητικό σχεδιασμό. Υπάρχουν μια σειρά θέματα τα οποία απασχολούν τους πολίτες σε καθημερινή βάση τα οποία δημιουργούν σταδιακά ένα αρνητικό κλίμα το οποίο με τη σειρά του διογκώνεται, αν και καλύπτεται δημοσκοπικά κυρίως εξ αιτίας της καθήλωσης των βασικών αντιπολιτευτικών κομμάτων.

Κεντρικό ζήτημα της επικαιρότητας αλλά και της πραγματικότητας που τρέχει, η σταθερά διογκούμενη ακρίβεια. Ένα ζήτημα, διεθνώς  «άλυτο» διαχρονικά, που όμως υποκρύπτει συγκεκριμένου τύπου πολιτικές οι οποίες αφορούν στη βασική αντίθεση ανάμεσα στην αγοραστική δύναμη ενός ατόμου, από την μια, και στην αύξηση των τιμών των προϊόντων, από την άλλη. Δεν είναι τυχαίο, μάλιστα, ότι το ΔΝΤ στην ετήσια έκθεση του για την Ελλάδα, (14/11) έθεσε ως κεντρικό ζήτημα μιας «ευημερούς» οικονομικής ανάπτυξης, την καθήλωση των μισθών στα σημερινά επίπεδα.

Πρόκειται για ένα ζήτημα το οποίο αγγίζει την «καρδιά» του νοήματος κοινωνική δικαιοσύνη» γιατί η παραπάνω αντίθεση αναδεικνύει μια άλλη, σημαντικότερη, εκείνη ανάμεσα, στην αύξηση των ποσοστών κέρδους μιας επιχείρησης και στην αύξηση των μισθών των εργαζομένων. Γνωστό αποτέλεσμα της μη λύσης αυτής της αντίθεσης είναι η δημιουργία μιας δευτερογενούς αντίθεσης εκείνης ανάμεσα στους εργαζομένους και στους επιχειρηματίες, με τα γνωστά ιδεολογικά φαντάσματα της πάλης των τάξεων.

Ο ρόλος μιας κυβέρνησης στην επίλυση των παραπάνω αντιθέσεων είναι καίριος και μια κυβέρνηση κρίνεται ως δημοκρατικά επαρκής από το γεγονός ότι μπορεί και διαχειρίζεται τις παραπάνω αντιθέσεις στη βάση της διατήρησης της κοινωνικής δικαιοσύνης.

Σχετικά με τα παραπάνω, η συγκεκριμένη κυβέρνηση εξήγγειλε μια σταδιακή αύξηση μισθών, όμως εκ των πραγμάτων, αλλά και εξ αιτίας του πολύ χαμηλού βασικού μισθού, είναι προφανές ότι οι συγκεκριμένες αυξήσεις δεν αντικατροπτίζουν την κοινωνική δικαιοσύνη. Για να συμβεί κάτι τέτοιο χρειάζεται μια γερή μισθολογική αύξηση στον κατώτατο μισθό της τάξεως σχεδόν του 50%. Όμως στην προκειμένη περίπτωση αυτή η μισθολογική αύξηση θα πλήξει τα συμφέροντα του επιχειρηματικού κόσμου, ίσως και της οικονομικής ανάπτυξης, οπότε χρειάζεται η κυβέρνηση να διαχειριστεί τη νέα πραγματικότητα που θα προκύψει μέσω της εφαρμογής συγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων οι οποίες θα αμβλύνουν τις διαμαρτυρίες των επιχειρηματιών και επίσης δεν θα πλήξουν την οικονομική άνοδο.  

Το ζήτημα των μεταρρυθμίσεων συνδέεται άμεσα με το ζήτημα της άμβλυνσης της αντίθεσης μισθός εργαζόμενου/επιχειρηματικό κέρδος.

Εάν δεν γίνουν «τώρα», άμεσα, οι συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις που έχουν εξαγγελθεί, η κοινωνική δικαιοσύνη θα παραμείνει ένα νόημα κενού περιεχομένου, η αντίθεση επιχειρηματικό κέρδος/μισθός θα οξύνεται, ενώ η φθορά της κυβέρνησης θα αρχίσει να μορφοποιείται με ότι αυτό συνεπάγεται. Και φυσικά με δεδομένο ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχει μια αξιόπιστη αντιπολίτευση η οποία θα μπορούσε να πάρει τα ινία της διακυβέρνησης της χώρας τα πράγματα μπερδεύονται ακόμα περισσότερο. Ταυτόχρονα παραμένοντας άλυτα μια σειρά από άλλα ζητήματα όπως π.χ. η αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας στο δημόσιο τομέα και ειδικά στο χώρο της δικαιοσύνης, η ελλιπής συντήρηση των υποδομών, η αντιμετώπιση των ελλείψεων στο ΕΣΥ, κλπ, κλπ, τα προβλήματα θα διογκώνονται.  

Τίθεται συνεπώς ένα μείζον ζήτημα για το πολιτικό μέλλον της χώρας αναφορικά και τη διακυβέρνηση της. Τι μπορεί να προκύψει, αλήθεια, σε μια έκτακτη εκλογική αναμέτρηση, εάν η κυβέρνηση χάσει την αξιοπιστία της;

Επομένως εάν η κυβέρνηση έχει ως σκοπό την αποκατάσταση της κοινωνικής δικαιοσύνης, εκτός της συστηματικής συνέχισης των μεταρρυθμίσεων, χρειάζεται άμεσα, και βασιζόμενη στη διαρκή υποστήριξη της αναπτυξιακής προοπτικής της χώρας δημιουργώντας πεδία για νέες επενδύσεις, κυρίως από ντόπιους επιχειρηματίες, να πάρει ρηξικέλευθες πολιτικές αποφάσεις οι οποίες θα αμβλύνουν τις παραπάνω αντιθέσεις. Κάποιες απ’ αυτές τις αποφάσεις μπορεί να είναι γνωστά μέτρα τα οποία κατά καιρούς ανακοινώνονται αλλά δεν αποφασίζονται, όπως, π.χ. η σημαντική μείωση των ασφαλιστών εισφορών του μεριδίου των εργοδοτών, ο διαχωρισμό της υγειονομικής ασφάλισης από το συνταξιοδοτικό, η φορολόγηση των επαγγελματιών και των εμπορικών αγαθών στην πηγή, κλπ, κλπ. 

Οι συγκεκριμένες προτάσεις όπως και πολλές παρόμοιες, που δεν είναι και η «ανακάλυψη της Αμερικής», έχουν αναφερθεί κατά καιρούς από διάφορους οικονομολόγους, οι οποίοι θεωρούν ότι στη δημοκρατία η οικονομική ανάπτυξη και η κοινωνική δικαιοσύνη πρέπει να συμβαδίζουν. Δεν θεωρούν ότι ένα δημοκρατικό καθεστώς αναπτύσσεται με βάση τη λιτότητα και τη φορολόγηση, αλλά με βάση την επένδυση στην οικονομία καθαυτή και στην ανάπτυξη των δημοκρατικών θεσμών, πάντα με στόχο τη διατήρηση της κοινωνικής δικαιοσύνης. Πρόκειται για απόψεις οι οποίες αντιλαμβάνονται την κάθε φορά τρέχουσα πραγματικότητα και αφουγκράζονται τις κοινωνικές ανισότητες και τις θεσμικές ανεπάρκειες.

Είμαστε πλέον ως χώρα σε μια χρονική φάση οικονομικής ανάπτυξης όπου τα «σιγά-σιγά» και τα «επιδόματα» δεν αρκούν ούτε πολιτικά, ούτε ψηφοθηρικά. Η πραγματικότητα τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα και η κυβέρνηση οφείλει να την ακολουθήσει διαφορετικά θα βρεθούμε μπροστά σε απρόσμενες καταστάσεις καθόλου μα καθόλου ευχάριστες.