Πολιτικη & Οικονομια

Η πολιτική ως performance art

Αυτό που θα μετράει όλο και περισσότερο το ερχόμενο διάστημα

Εύα Στάμου
Εύα Στάμου
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Η πολιτική ως performance art
© ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ/EUROKINISSI

Η νίκη του Στέφανου Κασσελάκη στις εκλογές για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ - Η πολιτική ως performance art 

Στις παραστατικές τέχνες το πρωτογενές υλικό αλλά και το τεχνικό μέσο που χρησιμοποιεί ο καλλιτέχνης για να κατασκευάσει το δημιούργημά του μέσα από συγκεκριμένες πράξεις, είναι το σώμα του. Ο τόπος, ο χρόνος καθώς και η ποιότητα της σχέσης ανάμεσα στον καλλιτέχνη και στο κοινό που παρακολουθεί είναι υψίστης σημασίας για την επιτυχημένη ολοκλήρωση της επιτέλεσης.

Ο Στέφανος Κασσελάκης είναι την ίδια στιγμή ο δημιουργός μα και το μέσο που χρησιμοποίησε προκειμένου να επιτύχει τους στόχους του. Εντυπωσιακά καλοφτιαγμένος, λαμπερός και φωτογενής, κατάφερε να επισκιάσει αντιπάλους με αξιόλογα βιογραφικά και πολιτική πείρα, να διεκδικήσει με έπαρση και να κατακτήσει με άνεση την Προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ.

Η επιτυχία του εγχειρήματος του Κασσελάκη οφείλεται αναμφισβήτητα στη στήριξη που έλαβε από γνωστά στελέχη του κόμματος τα οποία βρέθηκαν δίπλα του από την πρώτη στιγμή και που φαίνεται ότι ενορχήστρωσαν την υποψηφιότητά του, οφείλεται όμως και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά όσων τον ψήφισαν.

Αρκετοί ψηφοφόροι δεν έχουν την παιδεία για να εξετάσουν περίπλοκες πολιτικές στρατηγικές ή επιχειρήματα κοινωνιολογικού χαρακτήρα. Επηρεάζονται, αντίθετα, από γενικόλογες υποσχέσεις και συνθήματα που εκφράζουν περισσότερο την ψυχική τους κατάσταση, όπως την απελπισία που προκαλεί η ματαίωση των στόχων τους, παρά από κάποια συγκεκριμένη ιδεολογία. Την ίδια στιγμή, πολλοί από αυτούς δεν έχουν την απαιτούμενη υπομονή για να δουν συγκεκριμένες πολιτικές πρακτικές να εφαρμόζονται, επιζητούν την άμεση ικανοποίηση των αιτημάτων τους και επιβραβεύουν με την ψήφο τους αυτόν που τους τάζει ακριβώς αυτού του είδους την άμεση πολιτική εκτόνωση.

Πρόκειται για πολίτες που δεν πιστεύουν σε μία αντιπολίτευση συγκροτημένη, που θα βασίζει τις κινήσεις της σε μακρόπνοη στρατηγική ή –ακόμα και αν ονειρεύονται κάτι τέτοιο– δεν θεωρούν πως μπορεί στην παρούσα συγκυρία να τους το προσφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ψηφοφόροι πληγωμένοι από τις απανωτές ήττες του κόμματός τους, άτομα που φαντασιώνονται τη νίκη, την πτώση της παρούσας κυβέρνησης και την κατάκτησης της εξουσίας, χωρίς να έχουν τη διάθεση να αφιερώσουν τον χρόνο που χρειάζεται για να αξιολογήσουν τα βήματα και τις κινήσεις που απαιτούνται για κάτι τέτοιο. Στα δικά τους μάτια, ο Κασσελάκης συγκεντρώνει όλα τα γνωρίσματα του ηγέτη όπως οι ίδιοι τον έχουν στο μυαλό τους: εμφανίζεται δυνατός, επιθετικός, παράτολμος μα με τη σωστή δόση ειλικρίνειας και φυσικά ενσυναίσθησης, ώστε να κατανοήσει τα προβλήματα και τις ανησυχίες τους.

Γίναμε ξαφνικά περισσότερο ανοικτόμυαλοι και πιο φιλελεύθεροι ή μήπως ο Κασσελάκης δεν αντιμετωπίστηκε με τα ίδια κριτήρια που θα χρησιμοποιούσε το κοινό των πολιτών για έναν συνάδελφο, φίλο ή συγγενή, αλλά με τον τρόπο που βλέπουμε έναν σταρ του Χόλιγουντ;

Ακόμα και η σεξουαλικότητα του ήρωά τους που θα μπορούσε σε μια συντηρητική κοινωνία, όπως η Ελλάδα, να λειτουργήσει ως εμπόδιο για την άνοδο του Στέφανου Κασσελάκη, φαίνεται πως δεν κατάφερε να υπονομεύσει το κύμα λατρείας που δημιουργήθηκε γύρω από το πρόσωπό του. Γίναμε ξαφνικά περισσότερο ανοικτόμυαλοι και πιο φιλελεύθεροι ή μήπως ο Κασσελάκης δεν αντιμετωπίστηκε με τα ίδια κριτήρια που θα χρησιμοποιούσαν το κοινό των πολιτών για έναν συνάδελφο, φίλο ή συγγενή αλλά με τον τρόπο που βλέπουμε έναν σταρ του Χόλιγουντ – ως κάποιον, δηλαδή, εντελώς διαφορετικό και εκτός της μικρής κοινότητάς μας, για τον οποίο δεν ισχύουν οι άγραφοι νόμοι και οι κανόνες συμπεριφοράς των απλών ανθρώπων;

Όπως και να έχει, οι εξελίξεις στο συγκεκριμένο θέμα είναι σίγουρα αίσιες, και δεν αφορούν μόνο τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, αλλά όλους τους πολίτες. Είναι σημαντικό να σταματήσει ο μέσος Έλληνας να συνδέει την γκέι ταυτότητα με αρνητικά στερεότυπα, κοινωνικό αποκλεισμό, αίσθημα ντροπής, κατάθλιψη ή και δυστυχία. Η συνειδητοποίηση ότι κάποιος μπορεί να είναι γκέι και ταυτόχρονα επαγγελματικά επιτυχημένος, με ευτυχισμένη προσωπική ζωή, γεμάτος αυτοπεποίθηση και υπερηφάνεια για όσα έχει επιτύχει μα και γι' αυτό που είναι, μόνο θετικές επιπτώσεις μπορεί να επιφέρει στην ελληνική κοινωνία.

Τέλος, για τους οπαδούς του Κασσελάκη το ανύπαρκτο πολιτικό παρελθόν, η άγνοια ζητημάτων εξωτερικής πολιτικής που καθορίζουν την ταυτότητα της χώρας, και η αδιευκρίνιστη ιδεολογία, μοιάζει να μην έχουν πραγματική αξία καθώς ο εκλεκτός τους συνεχίζει με μοναδική δεξιότητα να υποδύεται έναν ρόλο που κρατά το κοινό σε εγρήγορση και δεν επιτρέπει σε κανένα –θαυμαστή ή ανταγωνιστή– να αδιαφορήσει. Κάτι σαν τη Μαρίνα Αμπράμοβιτς που, είτε γοητεύεσαι από αυτό που κάνει είτε το απεχθάνεσαι, είναι δύσκολο να το αγνοήσεις.

Διανύουμε από ό,τι φαίνεται την εποχή που η πολιτική λειτουργεί ως performance art και αυτό που θα μετράει όλο και περισσότερο το ερχόμενο διάστημα είναι η –ενίοτε ανερμάτιστη– «μαγεία» που διέπει τη σχέση του πολιτικού με το κοινό του.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ