Παρακολουθώ τις ομιλίες των πολιτικών αρχηγών και τις διαφημίσεις των κομμάτων. Έχουν βέβαια μεγάλες διαφορές στις θέσεις. Όμως μοιάζουν –ειδικά των δύο μεγάλων κομμάτων– στο εξής: οι ρηματικοί χρόνοι που δηλώνουν το παρελθόν και το μέλλον έχουν σχεδόν εξαφανιστεί. Κυριαρχεί ένας Ενεστώτας που είτε λέγεται ρητά είτε υπονοείται, σα να έχουν το πάθος τα κόμματα να δείξουν τη διάρκεια και τη διαχρονικότητα της πολιτικής τους. Δεν έχει σημασία που ο Ενεστώτας δείχνει τη διάρκεια στο παρόν. Όλα γίνονται παρόν για τα κόμματα. Ο Μέλλοντες, ο Αόριστος, ο Παρακείμενος υφίστανται σταθερή έκλειψη. «Δημιουργούμε», «θεσμοθετούμε», «αναπτύσσουμε» λέει το ΠΑΣΟΚ, σα να είναι ήδη κυβέρνηση. Ακριβώς τα ίδια η Νέα Δημοκρατία, γιατί αν χρησιμοποιήσει Αόριστο για το τι έχει (ή δεν έχει) κάνει, τότε θα υποχρεωθεί να χρησιμοποιήσει και Μέλλοντα για το τι θα κάνει (ή δεν θα κάνει), οπότε (νομίζει ότι) διακόπτει τη συνέχεια του έργου της. «Ισχυρό ΚΚΕ, δυνατός ο λαός» λέει το ΚΚΕ. Πότε; Παντού και πάντα φυσικά, διαχρονικές και αιώνιες είναι οι αξίες του, αφού ο λαός ταυτίζεται με το κόμμα «του». «Έρχεται θύελλα αντιλαϊκών μέτρων», κραυγάζουν, κι ούτε καν εδώ δεν χρησιμοποιούνε Μέλλοντα. «Τώρα ξέρεις, Καρατζαφέρης» λέει το κεντρικό σύνθημα του ΛΑΟΣ. Πέραν του νηπιακού πολιτικού επιπέδου, κι εδώ ο Ενεστώτας, κι εδώ το παντού και πάντα. Από κοντά και η κεντρική διαφήμιση του ΣΥΡΙΖΑ, για να μη σχολιάσω το σούπερ μίζερο ύφος, το πολύ ασπρόμαυρο και την ασύμβατη ανατολίτικη μουσική (πού τη σκεφτήκανε;).
Όσο περισσότερο μιλάνε οι πολιτικοί, τόσο φτωχαίνουν οι ρηματικοί μας χρόνοι.
Τα επίχειρα της δημοκρατίας (και του γέλωτος;)
Ο Άρειος Πάγος, ως γνωστόν, ανακηρύσσει τους συνδυασμούς που έχουν δικαίωμα συμμετοχής στις εκλογές. Στις φετινές εκλογές, οι συνδυασμοί είναι 28: τέτοια επίχειρα πληρώνουμε ως πολίτες (Γιατί Άρειε Πάγε μας;). Για χάρη (και εν μέρει τέρψη) των αναγνωστών μας, παραθέτω τις ονομασίες 11 εξ αυτών, με την παράκληση όποιος ξέρει κάτι παραπάνω να συνεισφέρει στη συλλογική μας γνώση. Μην τους διαβάσετε όμως στα πεταχτά, το περισσότερο ψωμί είναι προς το τέλος. Ιδού:
6. Περιφερειακή Αστική Ανάπτυξη (Π.Α.Α.) (Ν. Κολίτσης)
7. Νέα Ελληνική Δημοκρατία (Ν. Λάσκος)
8. Παλαιά Δημοκρατία (Α. Δασκαλόπουλος)
9. Καπνιστικές Ομάδες για την Τέχνη και την Εικαστική Συγκρότηση (Κ.Ο.Τ.Ε.Σ.) (Ν. Λούβρος)
10. Πού είσαι Παπαδόπουλε - Κόμμα Ελλήνων Αλλοδαπών - Τρομοκρατήστε τους Τρομοκράτες (η αίτηση συμμετοχής κατατέθηκε χωρίς να έχει προηγηθεί ίδρυση κόμματος και χωρίς αρχηγό)
«20 χρόνια ΠΑΣΟΚ»: ένας μύθος της Νέας Δημοκρατίας
Η Νέα Δημοκρατία επικαλείται, για τη στραβή της πολιτική, τα «20 χρόνια διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ». Πρόκειται για μύθο δίχως ισχύ, που όμως τείνει να επιβληθεί με τη δύναμη της επανάληψης. Από τη μεταπολίτευση και μετά, οπότε ιδρύονται τα δυο κόμματα, έχουμε τις εξής διαδοχές διακυβέρνησης:
Δεν υπάρχει εικοσαετία ΠΑΣΟΚ. Τα χρόνια της διακυβέρνησης είναι σχεδόν ισομοιρασμένα (με ελαφριά υπεροχή του ΠΑΣΟΚ). Οι περίοδοι του ΠΑΣΟΚ είναι ασυνεχείς.
Για περάστε, εδώ το καλό το κράτος
Είδατε την κεντρική τηλεοπτική διαφήμιση του ΠΑΣΟΚ; Επίκεντρο το κράτος, να φτιάξουμε το κράτος, καλύτερο κράτος. Πάντα το κράτος, μόνο το κράτος. Πουθενά η ανθρώπινη πρωτοβουλία, η προσωπική επινοητικότητα, η ατομική ανάδειξη. Και φυσικά, το πράσινο φόντο. Το καλό ΠΑΣΟΚ θα πάρει το κακό κράτος, συνεπώς θα το κάνει κι αυτό καλό. Κι όλοι θα ζήσουμε πράσινα και καλά. Και πώς θα γίνει αυτό; Έλα μωρέ, τι λες τώρα. «Έχουμε σχέδιο», που λέει ο Γιωργάκης. «Έχω μιλήσει με τον Μπαρόζο και με όλους». Μάλιστα, καταλάβαμε. Θα το θυμόμαστε στο επόμενο διάστημα, όταν θα πέφτουν βροχή οι πράσινοι φόροι.
«Χώρα των αναμνήσεων»
Έτσι αποκάλεσε την Ελλάδα της εποχής του ο μεγάλος Ροΐδης. Μα καθώς οι εκλογές πλησιάζουν, δεν βλέπω να ’χουνε αλλάξει και πολλά από την εποχή του. Οι αναμνήσεις έχουν την ιδιότητα να «γλυκαίνουν» το μυαλό, φιλτράροντας τα στραβά και εξιδανικεύοντας το παρελθόν. Έτσι πορεύονται τα κόμματά μας το δρόμο τους, αγνώντας τη σημερινή πραγματικότητα και μην προτείνοντας ρεαλιστικές λύσεις για τα προβλήματά μας. Το έλλειμμα ρεαλισμού και η κυριαρχία της ρητορίας είναι το κύριο πρόβλημα της ελληνικής πολιτικής ζωής. Ο Κωστάκης ανακάλυψε τώρα ξαφνικά την περί τα οικονομικά ειλικρίνεια (αλλά είναι νωπή –και γλυκιά– η ανάμνηση των κολλητών του, που αδειάζανε τα ταμεία με τα Βατοπέδια). Ο Παπανδρέου ή δεν ξέρει τι ακριβώς οικονομική κατάσταση θα παραλάβει, ή ξέρει και ψεύδεται ασυστόλως για να κερδίσει τις εκλογές (και στο μυαλό του η ανάμνηση της «ενός ανδρός αρχής» του θριαμβεύοντος εν μέσω «συνωμοσιών» μπαμπά του). Οι «μικροί» ζουν επίσης και πορεύονται, ο καθείς ανάλογα με τις αναμνήσεις του: το ΚΚΕ με τα πατρικά μουστάκια του Στάλιν, ο Καρατζαφέρης με την Ελλάδα Ελλήνων Χριστιανών, ο Τσίπρας με την κρατική Ολυμπιακή και κάτι ψιλά. Δεν πα’ να ’λεγε ο Σολωμός ότι το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικό ό,τι είναι αληθινό; Οι αναμνήσεις είναι πιο γλυκιές. Ιδίως για το εκλογικό μας σώμα, φοβάμαι.
Ραγκούσης και Σουφλιάς
Η Νέα Δημοκρατία έβαλε επικεφαλής του ψηφοδέλτιου Επικρατείας τον Σουφλιά, το ΠΑΣΟΚ τον Ραγκούση. Αν και σε πρώτο κοίταγμα φαίνεται «ο γέρος - ο νέος», τα δύο κόμματα έχουν κάτι κοινό: στην άκρως συμβολική αυτή θέση έβαλαν δύο κομματικά τους στελέχη, δεν μπόρεσαν να επιλέξουν κάποιο πρόσωπο που να συμβολίζει κάτι πιο ευρύ, πιο σημαντικό, πιο αξιόλογο τελικά. Κι αν η Νέα Δημοκρατία δεν έβρισκε –γιατί ποιος πηγαίνει με κείνον που θα ηττηθεί;–, το ΠΑΣΟΚ είχε τον Σημίτη. Δεν τον έβαλε, γιατί ήθελε, λέει, τον Παπαδήμο. Και τώρα ούτε Παπαδήμος, αλλά ο Γραμματέας του ΠΑΣΟΚ. Κι ο πρωθυπουργός της οκταετίας στο σπίτι του. Η σύγκριση δική σας.
8°
