Το 40% των Αμερικανών έχει λιγότερα από 300 δολάρια στην τράπεζα

Γενικά, οι Αμερικανοί δεν αποταμιεύουν: έχουν διαφορετική σχέση με το χρήμα από, για παράδειγμα, τους τσιγκούνηδες Γάλλους ή τους Γερμανούς. Καταναλώνουν πολύ και, αν έχουν περίσσευμα, ασφαλίζονται -ασφάλιση ζωής, υγείας, σπιτιού και τα λοιπά- ή κάνουν μικροεπενδύσεις. Τις αποταμιεύσεις τους τις διαχειρίζονται οι ασφαλιστικές εταιρείες. Αλλά η πανδημία μείωσε τις έτσι κι αλλιώς χαμηλές αποταμιεύσεις των περισσότερων Αμερικανών: η έρευνα της GOBankingRates τον Ιανουάριο του 2021 διαπιστώνει ότι το 40% των Αμερικανών έχουν σήμερα λιγότερα από 300 δολάρια στην τράπεζα. Τα ποσά είναι μικρά αλλά τα ποσοστά ενδεικτικά: πριν από την πανδημία αυτό το 40% είχε στην τράπεζα 400 δολάρια.

Η έρευνα που έκανε το 2019 η Ομοσπονδιακή Τράπεζα για να μετρήσει την οικονομική ευημερία των νοικοκυριών έδειξε ότι πολλοί ενήλικες δεν ήταν προετοιμασμένοι να αντέξουν ακόμη και μικρές οικονομικές αναταράξεις μολονότι η ικανότητα αντιμετώπισης απροσδόκητων δαπανών είχε βελτιωθεί σημαντικά από το 2013. Παρά τις θετικές τάσεις, παρέμειναν οι οικονομικές προκλήσεις, ειδικά για εκείνους με λιγότερη εκπαίδευση. Αυτό υπογραμμίζει την πιθανότητα οικονομικής ανημπόριας των νοικοκυριών ακόμη και από μια σχετικά σύντομη περίοδο χαμένων μισθών. Όχι ότι η εποχή της πανδημίας είναι «σύντομη περίοδος».

Σχετικά μικρά, απροσδόκητα έξοδα, όπως επισκευή του αυτοκινήτου ή κάποια νοσηλεία, συνεπάγεται μεγάλη δυσκολία για πολλές οικογένειες. Το 2019, μπροστά σε μια υποθετική δαπάνη ύψους 400 δολαρίων, το 63% των ενηλίκων δήλωνε ότι θα την κάλυπτε με μετρητά, αποταμιεύσεις ή πιστωτική κάρτα με άμεση χρέωση-αλλά, τον Απρίλιο του 2020 το ποσοστό αυτό μειώθηκε στο 37% και οι περισσότεροι δήλωσαν ότι θα χρησιμοποιούσαν πιστωτική κάρτα με δόσεις ή εν πάση περιπτώσει με διευκολύνσεις στην πληρωμή. Το 12% δήλωσε ότι δεν θα μπορούσε να πληρώσουν τα έξοδα με οποιονδήποτε τρόπο.

Η έρευνα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας ρωτούσε τα άτομα για την ικανότητά τους να πληρώνουν τους μηνιαίους λογαριασμούς τους: 3 στους 10 ενήλικες απάντησαν ότι δεν ήταν σε θέση να πληρώσουν τους μηνιαίους λογαριασμούς τους ή ότι, μετά από ένα απροσδόκητο έξοδο, δεν θα μπορούσαν να τους πληρώσουν εγκαίρως. Αυτά, τον Οκτώβριο του 2019.

Η αμερικανική καταναλωτική συμπεριφορά και οικονομική διαχείριση περιλαμβάνει απλήρωτους λογαριασμούς ιατρικής περίθαλψης και πολλές άλλες εκκρεμότητες: χρέη σε πιστωτικές κάρτες, φοιτητικά δάνεια, ενυπόθηκα δάνεια, δόσεις, προσωπικά χρέη. Στην έρευνα του 2019, πριν από την πανδημία, το 57% των ατόμων με εκκρεμείς ιατρικούς λογαριασμούς δήλωνε ότι δεν θα μπορούσαν να καλύψουν τους μηνιαίους λογαριασμούς τους αν αντιμετώπιζαν απροσδόκητα έξοδα 400 δολαρίων. Αλλά και άτομα χωρίς τέτοιες υποχρεώσεις, δήλωναν ότι είχαν δυσκολία να εξοφλήσουν τους μηνιαίους λογαριασμούς τους.

Το κριτήριο της οικονομικής υγείας των νοικοκυριών είναι, σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα, αν οι άνθρωποι έχουν επαρκή αποταμίευση για να καλύψουν τρεις μήνες σε περίπτωση που χάσουν την κύρια πηγή του εισοδήματός τους. Στα τέλη του 2019, το 53% των Αμερικανών είχαν χρήματα στην άκρη για τη λεγόμενη «rainy day», αλλά μόνο 18% θα μπορούσαν να καλύψουν με αυτά τρεις ολόκληρους μήνες κατά τους οποίους δεν θα αμείβονταν από την εργασία τους.

Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τον Andrew Murray, ερευνητή της GOBankingRates, η οικονομική υγεία ενός ατόμου ή μιας οικογένειας συνεπάγεται το να μπορεί να βάζει στην άκρη το 20% του εισοδήματός του, πράγμα που ισχύει για εντυπωσιακά μικρό αριθμό Αμερικανών. Σύμφωνα την έρευνα της GOBankingRates το 2021, το 50% των Αμερικανών έχουν στην τράπεζα λιγότερα από 600 δολάρια, ενώ υπάρχει σαφές χάσμα στις αποταμιεύσεις των φύλων. Το 43,91% των γυναικών αναφέρουν ετήσιο εισόδημα κάτω από τα 30.000 δολάρια, ενώ μόνο το 30,27% των ανδρών αναφέρει τόσο χαμηλό εισόδημα.

Το 63% των Αμερικανών δηλώνει σήμερα ότι τα προσωπικά τους οικονομικά επηρεάστηκαν από την πανδημία. Η ηλικιακή ομάδα 25-34  ετών επηρεάστηκε περισσότερο -το 75% των ερωτηθέντων νέων  δηλώνουν ότι υπέστησαν «καταστροφή»- ενώ το ποσοστό στην ηλικιακή ομάδα 35-44 είναι 67% και στην ηλικιακή ομάδα 45-54 63,9%. Επίσης, λόγω της πανδημίας, το 55% των Αμερικανών χρειάστηκε να χρησιμοποιήσουν στις αποταμιεύσεις τους, αν και το 12,6% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι δεν είχαν ούτε ένα σεντ στην τράπεζα.

Αυξήθηκε επίσης ο αριθμός των μισθωτών Αμερικανών από 33% τον Δεκέμβριο του 2019 σε 37,3% σήμερα. Ποιες είναι οι αιτίες των τόσο χαμηλών καταθέσεων; Οι ερωτηθέντες απάντησαν (1) ένα χρονικό διάστημα ανεργίας (25,8% σήμερα σε σύγκριση με 22,8% το 2019) (2) το κόστος ζωής (24,45% σε σύγκριση με 19,7% το 2019) (3) τα υπερβολικά χρέη είτε από υπερκατανάλωση, είτε από λανθασμένες οικονομικές αποφάσεις, είτε από απροσδόκητα έξοδα (17% σε σύγκριση με 16% το 2019.)

Μια άλλη ερώτηση της έρευνας ήταν πώς θα χρησιμοποιούσαν τα άτομα ένα ποσό ύψους 1.400 δολαρίων. Το 40% απάντησε ότι θα το χρησιμοποιούσε για να πληρώσει παλιούς λογαριασμούς και ενοίκια. Ένα 20,5% για άλλες ανάγκες, όπως τρόφιμα και υγειονομική περίθαλψη, ενώ το 14% θα το χρησιμοποιούσε για να εξοφλήσει τα χρέη που έχουν συσσωρευτεί.

Ο Τζο Μπάιντεν ενέκρινε πακέτο 1,9 τρις δολαρίων για την τόνωση της οικονομίας και τη βοήθεια στα νοικοκυριά. Το ποσό είναι τεράστιο- το 10% του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος- αλλά αντιπροσωπεύει καινούργιο χρέος 25.000 για την κάθε αμερικανική οικογένεια. Εξάλλου, ίσως επιβραδύνει το μεγάλο σχέδιο “New Green Deal” και δυσκολέψει τη διαγραφή πολλών φοιτητικών δανείων την οποία έχει υποσχεθεί ο νέος πρόεδρος. Οι ΗΠΑ δεν μπορούν να τυπώνουν χρήμα ανεξέλεγκτα -ή μπορούν;