Ο Μάνος Βουλαρίνος γράφει με αφορμή το σκάνδαλο «Novartis-ΣΥΡΙΖΑ» και σημειώνει ότι δεν υπάρχει δικαιοσύνη χωρίς τιμωρία των ενόχων.
Όχι ότι εκπλήσσομαι, αλλά και για τις αποκαλύψεις που έχουν να κάνουν με την υπόθεση Novartis (που η σωστή της ονομασία είναι σκάνδαλο Novartis-ΣΥΡΙΖΑ), διαπιστώνω μια δυσαρέσκεια που είναι κάπως δύσκολο να εξηγηθεί.
Δεν μιλάω για τους εμπλεκόμενους που ξαφνικά αποκαλύπτεται η δράση τους και καθώς πνίγονται προσπαθούν να πιαστούν από τα μαλλιά τους. Αυτοί είναι αναμενόμενο και να διαμαρτυρηθούν και να τα βάλουν με τις ηχογραφήσεις και γενικά να κάνουν ό,τι συχνά κάνει κάποιος που τον τσακώνουν με τη γίδα στην πλάτη: στην αρχή κάνει ό,τι δεν καταλαβαίνει πώς βρέθηκε η γίδα στην πλάτη του και μετά διαμαρτύρεται για την υγεία του ζώου που έκλεψε κατηγορώντας τους ιδιοκτήτες της ότι δεν την φρόντιζαν.
Μιλάω για σοβαρούς (κατά τα αλλά, τα φαινόμενα και τη γενική την ομολογία) συμπολίτες οι οποίοι φαίνεται να δυσαρεστούνται ΚΑΙ με την απόπειρα να στηθεί σκευωρία σε βάρος πολιτικών αντιπάλων και στην ουσία να καταληθεί το πολίτευμα αλλά ΚΑΙ με την αποκάλυψη της απόπειρας αυτής. Μιλάω για συμπολίτες οι οποίοι μοιάζουν να ενοχλούνται στην ιδέα ότι οι άνθρωποι για τους οποίους υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ενοχής πρέπει να δικαστούν και αν η ενοχή τους αποδειχτεί να καταδικαστούν. Μιλάω γι’ αυτούς που δεν θέλουν ούτε σκάνδαλα αλλά ούτε και δικαιοσύνη. Μιλάω γι’ αυτούς που χωρίς να αρνούνται την ουσία των αποκαλύψεων, χωρίς να αρνούνται την απόπειρα σκευωρίας, χαρακτηρίζουν τη συζήτηση με αφορμή τις αποκαλύψεις «νοσηρή» και «κύλισμα στο βούρκο» και «ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής».
Αφού εξαιρέσω τους συμπολίτες που είναι απλώς πονηροί και στην πραγματικότητα δεν τους ενοχλούν τα σκάνδαλα αλλά η διερεύνησή τους, θα ρωτήσω τους υπόλοιπους: σοβαρά τωρα; Είναι νοσηρή η αποκάλυψη της αλήθειας; Είναι κύλισμα στο βούρκο η αποκάλυψη ότι κάποιοι συγκεκριμένοι πολιτικοί έστηναν σκευωρίες; Είναι ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής η δίκη και η καταδίκη ενόχων;
Καταλαβαίνω τη γοητεία του καθωσπρεπισμού και καταλαβαίνω πως θύματα της πέφτουν συνήθως άνθρωποι καλών προθέσεων, αλλά κι αυτοί με τη σειρά τους πρέπει να καταλάβουν οτι το πρόβλημα είναι οι ακαθαρσίες και όχι η αποχέτευση. Η αποχέτευση είναι η λύση που μας επιτρέπει να απαλλαγούμε από τις ακαθαρσίες και να μη ζούμε μέσα τους.
Και με αυτή την γεμάτη εικόνες και αρώματα παρομοίωση επιτρέψτε μου να κάνω μια μικρή λίστα με αυτονόητα τα οποία κάποιοι ξεχνούν, κάποιοι θέλουν να ξεχαστούν και κάποιοι αρνούνται να τα καταλάβουν:
Νοσηρό είναι το κλίμα στο οποίο συμβαίνουν αυτά που περιγράφονται στις ηχογραφήσεις. Όχι η αποκάλυψη τους. Νοσηρό είναι μια κυβέρνηση να στήνει σκευωρίες και όχι η αποκάλυψη του στησίματος των σκευωριών.
Η ηχογράφηση συνομιλίας μπορεί να είναι ανήθικη ή παράνομη. Αυτό δεν αποκλείει την πιθανότητα να είναι όπλο στα χέρια ενός θύματος εκβιασμού. Και σίγουρα δεν αθωώνει τον εκβιαστή. Αυτός που ηχογραφεί μια συνομιλία μπορεί να είναι παλιάνθρωπος, ανήθικος και να έχει και όλα τα κουσούρια του κόσμου. Το ποιόν του σε τίποτα δεν αλλάζει το περιεχόμενο της ηχογράφησης.
Στις δημοκρατίες η δίκη των πολιτικών για τους οποίους υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ενοχής και η καταδίκη για αυτούς που υπάρχουν αποδείξεις δεν είναι «ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής». Είναι εξυγίανση της. Αντίθετη άποψη μπορούν να έχουν μόνο όσοι δεν πιστεύουν ούτε στη δικαιοσύνη ούτε στη δημοκρατία. Διαφορετικά και οι δίκες απλών πολιτών δεν είναι απονομή δικαιοσύνης, αλλά «ποινικοποίηση της κοινωνικής ζωής» που δηλητηριάζει τις σχέσεις μεταξύ των πολιτών.
Χωρίς τιμωρία των ενόχων, δικαιοσύνη δεν υπάρχει. Χωρίς τιμωρία των ενόχων υπάρχει μόνο η βεβαιότητα επανάληψης των εγκλημάτων σε αυξημένο κάθε φορά βαθμό.
Είναι αντιφατικό (ή υποκριτικό) να ζητά κανείς πολιτική ζωή απαλλαγμένη από σκάνδαλα και ταυτόχρονα ατιμωρισία.
Οι πολίτες αποκτούν εμπιστοσύνη στην πολιτική και τη δικαιοσύνη όταν διαπιστώνουν ότι τιμωρούνται οι εγκληματικές ενέργειες πολιτικών. Όταν εγκληματικές ενέργειες μένουν ατιμώρητες ή ακόμα και αδιερεύνητες «για να μη δυναμιτιστεί το κλίμα» το κλίμα μπορεί να μη δυναμιτίζεται, αλλά σαπίζει από την απουσία ελέγχου γι΄αυτούς που θα έπρεπε να είναι οι πιο αυστηρά ελεγχόμενοι.
Με λίγα λόγια, δεν υπάρχει δημοκρατία χωρίς δικαιοσύνη και δεν υπάρχει δικαιοσύνη χωρίς τιμωρία των ενόχων. Όλα τα άλλα είναι λόγια για να αγαπιόμαστε και να μένουμε για πάντα σε έναν βούρκο τον οποίο όσο αποφεύγουμε να μιλάμε γι΄αυτόν τόσο τον συνηθίζουμε. Και μπράβο μας.
