Τι λέει Το Ποτάμι για την εξωτερική πολιτική

Τις θέσεις του για την εξωτερική πολιτική και την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, οι οποίες χαρκτηρίζονται από πραγματισμό, έδωσε χτες στη δημοσιότητα Το Ποτάμι του κ. Σταύρου Θεοδωράκη.

Συνοπτικά:

· Για την Ευρωζώνη: Παραμονή της χώρας στο ευρώ, γιατί τυχόν αποχώρηση «δε θα έλυνε κανένα πρόβλημα, αντιθέτως θα πολλαπλασίαζε την ύφεση και θα εκτόξευε τραγικά τις ανισότητες»

· Για το Ευρωκοινοβούλιο: Να ενισχυθεί ο ρόλος του, να του μεταβιβαστούν περισσότερες εξουσίες από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «μέσα από μια νέα συνθήκη».

· Για το Eurogroup και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: να ελέγχονται «είτε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είτε από ειδικό Κοινοβουλευτικό Σώμα της ευρωζώνης, που θα αποτελείται από βουλευτές εθνικών Κοινοβουλίων».

· Για τους ευρωβουλευτές του: «Θα γίνουν μέρος της ομάδας που σχεδιάζει τη νέα Ευρώπη» και θα προσθέσουν «αξία στις ευρωπαϊκές διεργασίες»

· Για το Μακεδονικό: Είναι υπέρ «μιας σύνθετης ονομασίας που να διακρίνει σαφώς τη γειτονική χώρα από την ελληνική Μακεδονία»

· Για το Κυπριακό: Το Ποτάμι «στηρίζει τη διαπραγματευτική προσπάθεια των ηγετών της Κύπρου, τονίζει ότι το τελικό αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων θα πρέπει να τεθεί στην κρίση των κατοίκων της».- Για τις γερμανικές αποζημιώσεις: Η εκκρεμότητα με τις οφειλές της Γερμανίας θα πρέπει να κλείσει το συντομότερο δυνατό γιατί είναι ένας επιπλέον παράγων που εμποδίζει την ανάπτυξη των ελληνογερμανικών σχέσεων. Η διεκδίκηση της Ελλάδας θα πρέπει να είναι συγκεκριμένη: Το Κατοχικό Αναγκαστικό Δάνειο, το οποίο μέχρι και το ναζιστικό καθεστώς είχε αναγνωρίσει ως συμβατική υποχρέωση της Γερμανίας. Οι αποζημιώσεις και τα αντισταθμιστικά μέτρα για θύματα ή μαρτυρικές κοινότητες που δεν καλύφθηκαν από την γερμανοελληνική συμφωνία του 1960.

- Για τις ευθύνες της Ευρώπης για την οικονομική κρίση: Η Ευρωπαϊκή Ένωση χειρίστηκε με αργοπορία, ελλείψεις και αποσπασματικές παρεμβάσεις την οικονομική κρίση στην Ελλάδα αλλά και τις άλλες χώρες του Νότου. Οι μηχανισμοί της αποδείχθηκαν ανέτοιμοι να αντιληφθούν εγκαίρως, να διαγνώσουν και να διαχειριστούν την κρίση, φανερώνοντας εγγενείς αδυναμίες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος και της αρχιτεκτονικής της ευρωζώνης. Την ώρα της πυρκαγιάς, η ΕΕ αντί να πρωτοστατεί στο σβήσιμο της φωτιάς, συζητούσε ατέρμονα τον επανασχεδιασμό της πυροσβεστικής. Η εικόνα μιας χώρας η οποία εξαρτάται από την μεγαλοθυμία των ξένων προκειμένου να επιβιώσει δεν μας ταιριάζει. Αναγνωρίζουμε βέβαια τη σημαντική βοήθεια που λάβαμε, κυρίως από τους Ευρωπαίους φορολογούμενους, που παράλληλα με τις τεράστιες θυσίες των Ελλήνων απέτρεψαν την άτακτη χρεοκοπία. Η προβολή όμως της απλοϊκής προσέγγισης περί “μεγαλοθυμίας των ξένων” δημιούργησε αρνητικά στερεότυπα για την Ελλάδα στην ευρωπαϊκή κοινωνία και έθεσε σε λανθασμένη βάση την προσπάθεια επίλυσης των προβλημάτων. Έτσι προέκυψε ως αντίδραση και η εικόνα του κακομαθημένου παιδιού, που αρνείται να αναλάβει την ευθύνη των πράξεών του και αντιδρά με σπασμωδικές κινήσεις επικαλούμενο απλώς το ένδοξο απώτερο παρελθόν του. Eίναι επιβεβλημένο να αντιστρέψουμε το συντομότερο δυνατό αυτή την λανθασμένη εικόνα για τους Έλληνες.

- Για τις μεταρρυθμίσεις στην Ε.Ε. : Οι προσαρμογές που έγιναν τα τελευταία χρόνια, για να αντιμετωπίσει η ΕΕ την παγκόσμια κρίση, ενίσχυσαν την ευρωπαϊκή γραφειοκρατία και απομάκρυναν την Ένωση ακόμα περισσότερο από τους πολίτες. Ακόμα και σήμερα δεν είναι σαφές πως ελήφθησαν κάποιες σημαντικότατες αποφάσεις όπως π.χ. το ύψος της χρηματοδοτικής βοήθειας και τι συνετέλεσε στην αλλαγή των θέσεων των Ευρωπαϊκών οργάνων.

Οι αποφάσεις αυτές συχνά λαμβάνονται διακυβερνητκά, έξω από τα θεσμικά όργανα, στα οποία έτσι και αλλιώς δεν υπάρχει μεγάλη διαφάνεια. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παραγκωνίστηκε ενώ παράλληλα υπάρχουν εισηγήσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη της τεχνοκρατικής διακυβέρνησης μέσω της εγκαθίδρυσης νέων μηχανισμών. Αυτή η έλλειψη διαφάνειας είναι ένας σοβαρός κίνδυνος.

Η Ελλάδα θα πρέπει να τοποθετηθεί υπέρ του ουσιαστικού ελέγχου του Eurogroup και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είτε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είτε από ειδικό Κοινοβουλευτικό Σώμα της Ευρωζώνης, που θα αποτελείται από βουλευτές εθνικών κοινοβουλίων. Το Ποτάμι θα στηρίξει πανευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για τον περιορισμό της επιρροής των lobbies στην λήψη σημαντικών αποφάσεων που αφορούν τη ζωή των ευρωπαίων πολιτών. Επιπλέον η επιλογή του στελεχιακού δυναμικού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, και των υπολοίπων θεσμικών οργάνων θα πρέπει να γίνει βάσει αξιοκρατικών κριτηρίων, με συμμετοχή όλων των χωρών-μελών και με διαφάνεια. Η διαφορετικότητα των λαών της Ευρώπης αποτελεί πλεονέκτημα και όχι αδυναμία. Η ΕΕ θα πρέπει να μεριμνήσει για την δημιουργική διαχείριση αυτών των διαφορών, χωρίς να αναζητά τον ελάχιστο κοινό παρονομαστή αλλά την καλύτερη δυνατή σύνθεση.

- Για την οικονομική & αναπτυξιακή πολιτική: Μεσοπρόθεσμα, η επιτυχία της Ευρώπης θα εξαρτηθεί από τον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπίσει τη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση στις χώρες της περιφέρειας (Ελλάδα, Πορτογαλία, Κύπρος, Ισπανία) αλλά και την παρατεταμένη στασιμότητα που είναι εμφανής σε μεγάλες χώρες, όπως η Ιταλία και η Γαλλία. Πυλώνες της ανάκαμψης θα πρέπει να είναι:

Δημόσιες επενδύσεις, με τη σύμπραξη και συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων και management σε δίκτυα, μεταφορές, έρευνα και τεχνολογία. Για όσες χώρες αδυνατούν να χρηματοδοτήσουν τέτοια έργα, η ΕΕ θα πρέπει να σταθεί αρωγός, παρέχοντας όχι δάνεια αλλά απευθείας χρηματοδότηση, λόγου χάρη μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.

Ταχεία εφαρμογή της τραπεζικής ένωσης με αυστηρή εποπτεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος για κατοχύρωση των καταθέσεων μέσω ενός ευρωπαϊκού συνεγγυητικού ταμείου, ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών (ιδανικά από ιδιωτικά κεφάλαια), διακοπής του επιζήμιου και φαύλου κύκλου τραπεζικού και δημοσίου χρέους.

Κοινωνική προστασία με χρονική και χρηματική αύξηση των επιδομάτων ανεργίας, πόσο μάλλον σε περιπτώσεις που αποδεικνύεται εμπράκτως ότι ο άνεργος αναζητά εργασία και δεν βρίσκει.

Η προτεραιότητα στην Ευρωζώνη πρέπει είναι η πολιτική ελάφρυνσης του δημόσιου χρέους των χωρών της περιφέρειας, με προϋπόθεση την εφαρμογή ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων.

- Για τη φορολογία των επιχειρηματικών κολοσσών: Οι πόροι που χάνονται μεταξύ των παραθύρων και των χαραμάδων στους “κανόνες φορολόγησης των επιχειρήσεων” είναι πολλοί. Οι πολυεθνικοί κολοσσοί δεν θέλουν να φορολογούνται και μέσω των θυγατρικών τους εταιρειών και της μεταφοράς τιμολόγησης, μεταφέρουν χρήματα από την Ευρώπη σε κάποιους αφορολόγητους παραδείσους. Η Ευρώπη πρέπει να βάλει ένα φραγμό σε αυτή τη πρακτική και ήδη έχει καθυστερήσει πολύ.

- Για το εξωτερικό εμπόριο: Η Ευρωπαϊκή κοινωνία κατακλύζεται από προϊόντα τρίτων χωρών. Κάποια από αυτά είναι επικίνδυνα, άλλα είναι ακατάλληλα. Παρασκευάζονται σε περιοχές του πλανήτη που δεν υπάρχουν εργασιακά δικαιώματα, σε χώρες που δεν υπάρχουν ούτε στοιχειώδεις κανόνες προστασίας του περιβάλλοντος.

Η ΕΕ οφείλει να κάνει κάτι γι’ αυτό. Η Κίνα το 2013 εκτόπισε τις ΗΠΑ και έφτασε στην κορυφή του παγκόσμιου εμπορίου. Και η Ινδία πλησιάζει. Πρέπει σύντομα να μπουν κανόνες. Φυσικά δεν εννοούμε να κλείσουν τα σύνορα ή να υιοθετηθούν πολιτικές προστατευτισμού, αλλά πρέπει να προφυλάξουμε την υγεία των κατοίκων της Ευρώπης και να υπερασπιστούμε τις οικουμενικές μας αρχές.

Παράλληλα, η ΕΕ θα πρέπει να συμβάλει στην περαιτέρω απελευθέρωση του εμπορίου με την Αφρική καθώς το άνοιγμα των αγορών αυτών θα συμβάλει στη μείωση των τιμών, την ενίσχυση του υγιούς ανταγωνισμού και την ανάπτυξη των αφρικανικών χωρών.

- Για τις πέντε ελληνικές προτεραιότητες:

Η αλιεία μας. Η αλιευτική πολιτική είναι από τις λίγες στις οποίες η ΕΕ έχει τον πρώτο λόγο. Η βιωσιμότητα των θαλάσσιων ειδών πρέπει να είναι πρώτη προτεραιότητα για την Ελλάδα. Οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις στην κοινή ευρωπαϊκή αλιευτική πολιτική πρέπει να εφαρμοστούν. Πρέπει να περιορίσουμε την αλιευτική βιομηχανία των μεγαθηρίων που καταστρέφουν τις θάλασσες και να ενισχύσουμε την παράκτια αλιεία με σκάφη μικρότερα των 12 μέτρων, σε συνδυασμό με τον αλιευτικό τουρισμό. Να δώσουμε ζωή στις νησιωτικές περιοχές ενισχύοντας τους παράκτιους αλιείς αξιοποιήσουμε τα παλαιότερα και νέα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία ακολουθώντας το παράδειγμα άλλων μεσογειακών ή και βόρειων χωρών που αναζωογόνησαν τις θάλασσές τους με τη δημιουργία αλιευτικών καταφυγίων, τεχνητών υφάλων αναπαραγωγής και την ενίσχυση παραδοσιακών δραστηριοτήτων όπως π.χ. η σπογγαλιεία. Η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια είναι από τις πρωτοπόρες στην Ευρώπη. Πρέπει να αναπτυχθεί με βάση αυστηρούς περιβαλλοντικούς όρους και στόχο την καθιέρωση ονομασίας προέλευσης με χαρακτηριστικά βιολογικής ιχθυοκαλλιέργειας.

Τα προϊόντα μας. Είναι ανάγκη να δημιουργήσουμε Προϊόντα Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) και Προϊόντα Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) σε όλες τις περιοχές της χώρας. Παράλληλα όμως πρέπει και να ενισχύσουμε τα Εγγυημένα Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα (ΕΠΙΠ) που προβλέπονται από την ΕΕ, στα οποία κατοχυρώνουμε τη συνταγή. Κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει με το ελληνικό γιαούρτι αλλά και το παστέλι, τον χαλβά Φαρσάλων, την μπουγάτσα και πολλά άλλα. Επιπλέον, οι χαρακτηρισμοί Ορεινά και Νησιωτικά που μπορούμε να έχουμε για μια σειρά προϊόντων, προϋποθέτουν εφαρμοστικούς νόμους που δεν έχουν θεσπιστεί ακόμα, στερώντας από δεκάδες περιοχές της χώρας τη δυνατότητα να δημιουργήσουν το δικό τους brand.

Η μετανάστευση. Ο κανονισμός Δουβλίνο ΙΙ που ρυθμίζει το μεταναστευτικό ζήτημα της ΕΕ έχει αποδειχθεί ανεπαρκής και ιδιαίτερα επιβαρυντικός για χώρες όπως η Ελλάδα. Η χώρα μας δεν μπορεί να συνεχίσει να παίζει τον ρόλο της παγίδας εξαθλιωμένων ανθρώπων. Χρειάζεται αποτελεσματική συνοριακή φύλαξη, ευρωπαϊκή αλληλεγγύη στους πρόσφυγες αλλά και φροντίδα και ισότητα για τους μετανάστες που ζουν εδώ. Η Ευρώπη θα πρέπει να αναθεωρήσει το Δουβλίνο ΙΙ με ρεαλισμό αλλά και δικαιοσύνη ως προς τον καταμερισμό των μεταναστευτικών ευθυνών στα κράτη μέλη. Τα σύνορα της Ελλάδος είναι και σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ευρώπη δεν μπορεί να αντιμετωπίζει τη χώρα σαν καλό πελάτη οπλικών συστημάτων αλλά πρέπει να αναλάβει η ίδια το κόστος της αμυντικής και αποτρεπτικής συνοριακής πολιτικής.

Η ανάπτυξη της περιφέρειας. Την εξαετία 2014-2020 θα πρέπει να αξιοποιήσουμε τους πόρους του νέου ΕΣΠΑ όχι μόνο προσθέτοντας ευκαιριακά νέες θέσεις εργασίας αλλά δημιουργώντας προστιθέμενη αξία σε ό,τι παράγει η χώρα. Σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσουν οι περιφέρειες της χώρας καθώς θα διαχειρίζονται τα περισσότερα κονδύλια. Θα πρέπει να αποφύγουμε τις «λύσεις της τελευταίας στιγμής» και θα πρέπει να εκπονήσουμε μια εθνικά μελετημένη περιφερειακή στρατηγική. Οι πόροι, περίπου €15 δις, θα πρέπει να μετασχηματίσουν τις τοπικές οικονομίες εστιάζοντας σε μια ανάπτυξη βασισμένη στη γνώση, στη καινοτομία και στα δυνατά σημεία της κάθε περιοχής. Παράλληλα θα πρέπει να εξασφαλίσουμε διαφάνεια και δημοκρατικό έλεγχο έτσι ώστε να εμπλακούν οι υγιείς δημιουργικές δυνάμεις κάθε τόπου και όχι οι παρασιτικοί μηχανισμοί. Η χώρα σήμερα βρίσκεται ήδη έναν χρόνο πίσω, γιατί οι γραφειοκρατικές δομές των υπουργείων κινούνται με απελπιστικά αργούς ρυθμούς.

Ο τουρισμός. Ο ελληνικός τουρισμός ανθίσταται στην κρίση. Οι ελληνικές επιχειρήσεις σε πολλές περιπτώσεις καινοτομούν και δίνουν τη μάχη της ποιότητας με επιτυχία. Πρέπει να στηρίξουμε τις ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις στο ευρωκοινοβούλιο αξιώνοντας την απογραφειοκρατικοποίηση της Visa Schengen για τουριστικούς λόγους που αποτελεί σοβαρό ανασταλτικό παράγοντα για την επίσκεψη στην Ελλάδα πολιτών από τρίτες χώρες.

- Το Ποτάμι δίνοντας στη δημοσιότητα το ευρωπαϊκό πρόγραμμά του σας ζητάει να συμμετέχετε στις Ευρωεκλογές και να υπερασπιστείτε τη δυναμική παρουσία της Ελλάδας στην νέα ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Στις Ευρωεκλογές του 2009 ψήφισε στην Ελλάδα μόνο το 52%. Το 1989 το ποσοστό ήταν 80%. Μικρή ήταν η συμμετοχή και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες: Το 2009 ο μέσος όρος συμμετοχής στην ΕΕ ήταν 43%.

Σε αυτές τις εκλογές η συμμετοχή πρέπει να ξεπεράσει κάθε πρόβλεψη. Το κομματικό κατεστημένο στην Ελλάδα και στην Ευρώπη βολεύεται με την μικρή συμμετοχή κάνοντας ουσιαστικά την πολιτική υπόθεση μιας μειοψηφίας.

Ελπίζουμε ότι σύντομα όλοι οι πολιτικοί σχηματισμοί που διεκδικούν ψήφο στις Ευρωεκλογές θα δημοσιεύσουν τις δικές τους θέσεις για την Ευρώπη, έτσι ώστε οι πολίτες να προσέλθουν στις κάλπες γνωρίζοντας τι ακριβώς ψηφίζουν.

Εμείς τολμήσαμε και βγήκαμε δυναμικά στο πολιτικό προσκήνιο σπάζοντας την παράδοση που θέλει την πολιτική να είναι προνόμιο των επαγγελματιών της πολιτικής.

Ως ευρωπαϊκή πολιτική δύναμη επιδιώκουμε την αναδιάταξη του τελματωμένου πολιτικού σκηνικού της κρίσης μέσα από την ανάδειξη νέων προσώπων και νέων λύσεων.

Οι θέσεις μας σήμερα και οι υποψήφιοι ευρωβουλευτές που θα ανακοινώσουμε τις επόμενες μέρες, σηματοδοτούν τη ρήξη με ένα πολιτικό παρελθόν που πληρώσαμε και πληρώνουμε ακριβά. Σας ζητάμε να έρθετε μαζί μας. Να προχωρήσουμε μαζί.

Μ.Φ.