Είμαστε η ευρωπαϊκή ομάδα που τοποθετείται σε αυτή τη φάση. Θέλω να σας πω κι εγώ από την πλευρά μου ότι βρισκόμαστε δυο μήνες πριν από τις ευρωεκλογές. Όχι οποιεσδήποτε ευρωεκλογές όμως. Ίσως τις πιο κρίσιμες ευρωεκλογές στην ιστορία της Ευρώπης και οπωσδήποτε τις πιο κρίσιμες για την Ελλάδα από τότε που η χώρα μας έγινε πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Για μας, για την Ελλάδα τα πιο δύσκολα αυτής της κρίσης, η απειλή της χρεοκοπίας και εξόδου από το ευρώ που θα οδηγούσαν στην βαλκανιοποίηση της χώρας με ολέθριες συνέπειες σε πολλαπλά επίπεδα, ανήκουν στο παρελθόν. Αυτό όμως φίλες και φίλοι, δεν έγινε κατά τύχη, δεν ήταν προδιαγεγραμμένο, δεν ήταν αυτονόητο, όπως εύκολα και ανέξοδα διατείνονταν οι εγχώριοι γυρολόγοι του λεγόμενου αντιμνημονιακού μπλοκ. Έγινε χάρη ασφαλώς στις τεράστιες θυσίες των Ελλήνων πολιτών, αλλά έγινε και χάρη στην τεράστια και αδιάλειπτη 4ετή προσπάθεια ενός κατά βάση κόμματος, του ΠΑΣΟΚ.
Υπήρξαν ασφαλώς λάθη, υπήρξαν καθυστερήσεις, υπήρξαν παραλείψεις στην διαχείριση της κρίσης, όπως υπήρξαν παραλείψεις και λάθη και καθυστερήσεις και στο Ευρωπαϊκό επίπεδο. Αλλά είναι αδιαμφισβήτητο ότι στη δύσκολη αυτή πορεία της χώρας αυτά τα 4 χρόνια από όλα τα κόμματα του πολιτικού φάσματος, το ΠΑΣΟΚ ήταν εκείνο που κράτησε την πιο υπεύθυνη και την πιο συνεπή στάση. Αυτή είναι η αλήθεια και είμαι βέβαιη ότι αυτή την αλήθεια θα την αποδώσει η ιστορία όταν η χώρα ξαναγίνει κανονική. Μέχρι τότε όμως εμείς πιστεύω οφείλουμε να ομονοήσουμε γύρω από αυτή τη βασική αλήθεια, να την υπερασπιστούμε και να μην επιτρέπουμε σε κανέναν να καρπώνεται για λογαριασμό του αυτό που κατ’ εξοχήν οφείλεται στην δική μας προσπάθεια.
Και έχω κατά νου την προχθεσινή εξωφρενική, ακόμη και στο πλαίσιο μιας κομματικής φιέστας, όπως ήταν η συνάντηση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Δουβλίνο, ακόμη και σε αυτά τα πλαίσια ήταν εξωφρενική η φράση, η ατάκα του Μπαρόζο, του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του σημερινού, ότι η Ελλάδα πέτυχε πρωτογενές πλεόνασμα χάρη στην ηγεσία του Αντώνη Σαμαρά.
Για να μας υπερασπιστούν οι άλλοι φίλες και φίλοι, για να πείσουμε τους πολίτες να μας υπερασπιστούν, πρέπει πρώτα εμείς να είμαστε πεισμένοι και πρέπει εμείς να μας υπερασπιζόμαστε. Τα δύσκολα πέρασαν, αλλά τα μελλούμενα είναι ακόμη ασαφή. Και τα μελλούμενα θα εξαρτηθούν από τις επιλογές που θα κάνουμε εσωτερικά και βεβαίως από την κατεύθυνση που θα πάρουν τα πράγματα στην Ευρώπη. Τα δυο είναι αλληλένδετα και περνούν και τα δυο από την κεντροαριστερά.
Στην Ελλάδα χρειαζόμαστε ένα ισχυρό κεντροαριστερό πόλο ανάχωμα στο δεξιό και στον αριστερό λαϊκισμό και στην Ευρώπη χρειαζόμαστε, το είπε ο Αχιλλέας, το είπε η Άννα Καραμάνου, το είπε ο Γιώργος Παγουλάτος, χρειαζόμαστε αλλαγή του συσχετισμού δυνάμεων σε προοδευτική κατεύθυνση. Σήμερα το είπε επίσης η Άννα Καραμάνου, έχουμε πολύ περισσότερες σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις ή κυβερνήσεις με συμμετοχή σοσιαλιστικών, σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων απ’ ό,τι είχαμε πριν από τρία τέσσερα χρόνια, αλλά η Ευρώπη αποτελείται από 28 κράτη μέλη, 18 κράτη μέλη είναι σήμερα στην Ευρωζώνη και αυτό σημαίνει ότι οι εκλογές, οι εθνικές εκλογές αλλάζουν συχνά το συσχετισμό δυνάμεων, γι’ αυτό και ένας σοσιαλδημοκράτης Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δηλαδή της εκτελεστικής εξουσίας της Ευρώπης, μπορεί να κάνει τη διαφορά.
Φίλες και φίλοι παρακολουθώντας τις δημοσκοπήσεις σε όλη την Ευρώπη, έχοντας την ευθύνη εκ μέρους του προεδρείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη θεσμική καμπάνια των ευρωεκλογών, θέλω να σας πω ότι τα μηνύματα είναι και ανησυχητικά και αισιόδοξα.
Είναι ανησυχητικά γιατί υπάρχει μια εκτεταμένη κρίση εμπιστοσύνης στην Ευρώπη, να έχει οδηγήσει σε μια εντυπωσιακή άνοδο δυνάμεων αντιευρωπαϊκών, ακροδεξιών, ευρωφοβικών και αντισυστημικών, όπου ο τρόμος στο αντισυστημικό δεν εκφράζεται, δεν έχει κάποια πρόταση, αλλά εκφράζεται με μια στείρα καταγγελία, με μια γενικευμένη άρνηση και με πολιτικές προτάσεις και συμπεριφορές.
Και αυτό το είδος αντισυστημισμού είτε εγχώριο, είτε εξωγχώριο, μπορεί να μοιάζει ελκυστικό, μπορεί να μοιάζει ότι αμφισβητεί το κατεστημένο, αλλά είναι λαϊκιστικό και ψευδεπίγραφο και εν τέλει συντηρητικό και υπονομευτικό των συμφερόντων των πολιτών.
Τα μηνύματα είναι ανησυχητικά, αλλά όπως είπε και ο Αχιλλέας, είναι και αισιόδοξα γιατί οι δυνάμεις της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας τα πάνε καλά και αυτή τη στιγμή φαίνεται να έχουν ένα μικρό προβάδισμα έναντι του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Και εφόσον τα προγνωστικά αυτά επιβεβαιωθούν, θα ανοίξει ο δρόμος για την εκλογή του Μάρτιν Σουλτς στην προεδρία της ΚΟΜΙΣΙΟΝ και αυτό θα παίξει ρόλο σε δυο επίπεδα. Πρώτα απ’ όλα θα συμβάλει στην αποκατάσταση της θεσμικής ισορροπίας στην Ευρώπη που έχει διαταραχθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό στην διάρκεια της κρίσης, έχει οδηγήσει σε ένα άκρατο διακυβερνητισμό. Ο ρόλος του Συμβουλίου είναι θεσμικά κατοχυρωμένος, αλλά με ένα παράλληλα διασφαλισμένο από τις συνθήκες ρόλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που έχει παραβιαστεί στην διάρκεια των τελευταίων ετών.
Το πρώτο είναι η αποκατάσταση της θεσμικής ισορροπίας που έχει σημασία και το δεύτερο είναι η εξισορρόπηση των ευρωπαϊκών πολιτικών. Να φύγουμε δηλαδή από τη μονόπλευρη λιτότητα και να συνδυάσουμε την αναγκαία και μη αμφισβητούμενη στην Ευρώπη ανάγκη της δημοσιονομικής εξυγίανσης, των υγιών δημόσιων οικονομικών με τις πολιτικές απασχόλησης, δημιουργία θέσεων εργασίας και προώθηση της ανάπτυξης.
Ο Μάρτιν Σουλτς που θα είναι σε λίγο εδώ μαζί μας, έχει έμπρακτα υποστηρίξει τη χώρα μας σε πολύ δύσκολες στιγμές και ως Πρόεδρος της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και ως Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ο Μάρτιν Σουλτς δεν είναι φιλέλληνας, όπως άκουγα να ρωτάει ένας τηλεοπτικός δημοσιογράφος μια συνάδελφο πριν από λίγες μέρες στην τηλεόραση και δεν έχουμε ανάγκη, θέλω να σας πω, ούτε από φιλέλληνες, ούτε από φιλοπορτογάλους, ούτε από φιλοϊσπανούς. Έχουμε ανάγκη από πραγματικούς Ευρωπαίους πολιτικούς γιατί πραγματικά οι Ευρωπαίοι πολιτικοί έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια είδος προς εξαφάνιση.
Και έχουμε ανάγκη από πραγματικούς προοδευτικούς πολιτικούς για να ξαναμπούν στο προσκήνιο οι πολιτικές που όπως έλεγα και πριν, θα φέρουν ανάπτυξη, απασχόληση και ανταγωνιστικότητα που θα βασίζεται στην καινοτομία, στην έρευνα, στις νέες τεχνολογίες και όχι στο χαμηλό κόστος εργασίας. Που θα μειώνει τις ανισότητες εντός και μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης.
Φίλες και φίλοι, μετά από τέσσερα χρόνια κρίσης και μετά απ’ ό,τι μας έχει συμβεί στη χώρα και στο χώρο και έχοντας κάνει με πλήρη συνείδηση αυτή τη φορά και με τεράστιες θυσίες, ασφαλώς και με επιλογή του ευρώ, οφείλουμε βεβαίως να συμβάλουμε στην αλλαγή της Ευρώπης, αλλά οφείλουμε επίσης και να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την Ευρώπη.
Η Ευρώπη δεν είναι κάτι έξω από εμάς. Δεν είναι κάποιοι άλλοι. Η Ευρώπη είμαστε εμείς όλοι και όσο περισσότερο το συνειδητοποιούμε αυτό, τόσο περισσότερο θα βλέπουμε με ένα μαγικό τρόπο τα συμφέροντά μας να προωθούνται και να υπηρετούνται με καλύτερο τρόπο από την Ευρώπη.
Και για να έρθω στις ευρωεκλογές. Επειδή το από εδώ και πέρα, αυτό που θα προκύψει από τις ευρωεκλογές του Μαΐου του 2014, ποσοτικά δεν θα είναι το ίδιο με αυτό που είχαμε το 2009, που είχαμε εκλέξει οκτώ ευρωβουλευτές και μακάρι να διαψευστώ, επειδή όμως έτσι φαίνεται το ποιοτικά έχει τεράστια σημασία.
Η Ελιά πρέπει να δώσει όχι μόνο νέους καρπούς, το τόνισε χθες ο Ανδρέας Λοβέρδος, μίλησε για ένα ευρωψηφοδέλτιο που πρέπει να ανανεωθεί κατά 70% με 80% ακόμη και 90% και συμφωνώ απολύτως. Είναι έτσι. Θέλουμε νέους καρπούς, αλλά θέλουμε και αρίστης ποιότητας καρπούς για το ευρωψηφοδέλτιο και θέλουμε επίσης φίλες και φίλοι να υπογραμμίσω αυτό, οι νέοι ευρωβουλευτές πρέπει να είναι πλήρως και διαρκώς συνδεδεμένοι με την παράταξη και το κόμμα.
Θέλω πριν κλείσω να μου επιτρέψετε μια προσωπική αναφορά. Ο πρόεδρος μας ευχαρίστησε χθες, όλη την ευρωομάδα του ΠΑΣΟΚ για τη δουλειά μας, για την προσπάθειά μας στην διάρκεια αυτής της 5ετίας και δεν είναι εδώ ο Πρόεδρος, αλλά ο Πρόεδρος είναι πανταχού παρόν. Θέλω κι εγώ από την πλευρά μου να ευχαριστήσω θερμά τον Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ τον Βαγγέλη Βενιζέλο. Θέλω να ευχαριστήσω θερμά τον πρώην Πρόεδρο τον Γιώργο Παπανδρέου που μου έκανε την τιμή να με εντάξει στο ευρωψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ. Και θέλω κυρίως να ευχαριστήσω την παράταξη, όλους εσάς από το ΠΑΣΟΚ που είσαστε εδώ και κυρίως το πιο δυναμικό κομμάτι του ΠΑΣΟΚ που είναι οι γυναίκες του ΠΑΣΟΚ, θα μου επιτρέψετε να πω, για όλη αυτή τη συνεργασία αυτής της θητείας. Και ως παλαιότερη, γιατί είμαι η παλαιότερη ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, 6,5 χρόνια, ως παλαιότερη λοιπόν θέλω να σας πω ότι η ευρωομάδα του ΠΑΣΟΚ έδωσε κι αυτή πολύ δύσκολες μάχες στη διάρκεια αυτής της θητείας, έστω κι αν αυτό ανεξαρτήτως από πρόσωπα δεν της αναγνωρίστηκε πάντοτε.
Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ στην Ελληνική Βουλή έδωσε τη μάχη για να κρατήσει τη χώρα όρθια, είναι απολύτως σωστό αυτό, αλλά θέλω να σας πω ότι και η ευρωομάδα του ΠΑΣΟΚ έδωσε πολύ δύσκολες μάχες για να μη λοιδορείται και για να μην αδικείται η χώρα. Και με την ευκαιρία να σας πω ότι η χώρα και λοιδορήθηκε και σφυροκοπήθηκε ανελέητα, όχι τόσο για την οικονομική της κατάρρευση και σας το λέω με την εμπειρία των 6,5 ετών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η λοιδορία δεν ήταν τόσο σε συνάρτηση με τα οικονομικά, όσο με την υπόθεση της παραποίησης των στατιστικών στοιχείων.
Και γι’ αυτό το λόγο ήταν εντελώς απαράδεκτη η επιλογή της τοποθέτησης του τότε Υπουργού Οικονομικών του κ. Παπαθανασίου στα ελληνικά πετρέλαια. Θέλω να σας πω ότι αυτό δεν είναι θέμα απόδοσης δικαιοσύνης στο ΠΑΣΟΚ και στην προσπάθεια της παράταξης. Είναι θέμα καθοριστικής σημασίας στην πολύ μεγάλη μάχη που έδωσε, αλλά και εξακολουθεί να δίνει αυτή η χώρα για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας της στο εξωτερικό και έναντι των εταίρων της. Η αξιοπιστία μπορεί να καταρρεύσει σε ένα 24ωρο, αλλά θέλει πάρα πολύ μεγάλη προσπάθεια για να αποκατασταθεί.
Θέλω να σας πω φίλες και φίλοι, ότι θεωρούσα και εξακολουθώ να θεωρώ, θεωρούσα από την πρώτη στιγμή και εξακολουθώ να θεωρώ ζωτικής σημασίας για το χώρο και κυρίως για τη χώρα την υπόθεση της ανασυγκρότησης της κεντροαριστεράς, κυρίως τώρα που διαμορφώνεται μια άλλη κατάσταση με πολλές ευκαιρίες στην Ευρώπη. Και η αλήθεια είναι ότι τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν όπως θα θέλαμε. Έγιναν λάθη. Μπήκαν στη μέση προσωπικοί και μικροκομματικοί εγωισμοί, αναπαράχθηκαν παθογένειες που κουβαλάει το πολιτικό μας σύστημα, αλλά και ο πολιτικός μας χώρος και έτσι είμαι κι εγώ, όπως υποθέτω πολλοί από εσάς εδώ, αρκετά απογοητευμένη.
Αλλά υπάρχουν και πολλοί άλλοι έξω από εδώ, ανώνυμοι πολίτες που εξακολουθούν να έχουν προσδοκίες. Απογοητευμένοι λοιπόν μπορεί να είμαστε, δικαιούμαστε να είμαστε, αλλά δεν μας επιτρέπετε να είμαστε παρατημένοι. Όπως επίσης θεωρώ ότι δεν μας επιτρέπετε να δίνουμε μάχες περιχαράκωσης και οπισθοφυλακής, όπως επιλέγουν να δώσουν κάποιοι, ούτε μας επιτρέπετε, θεωρώ, να δίνουμε μάχες συμβόλων, όπως επιλέγουν κάποιοι άλλοι.
Θεωρώ ότι πρέπει να δώσουμε μάχες πολιτικής, να προσπαθήσουμε να παράξουμε αξιόπιστες πολιτικές προτάσεις για την κεντροαριστερά που έχει ανάγκη η χώρα. Σε τελευταία ανάλυση όπως έλεγε ένας μεγάλος Γερμανός Σοσιαλδημοκράτης Ευρωπαίος πολιτικός, γιορτάσαμε πριν από λίγες εβδομάδες τα 100 χρόνια από τη γέννησή του, ο Βίλι Μπραντ έλεγε λοιπόν ότι εκείνο που κάνει τη διαφορά του σοσιαλδημοκράτη, του Ευρωπαίου σοσιαλδημοκράτη είναι ότι ξέρει πότε έρχεται η στιγμή να γυρίσει σελίδα και να προχωρήσει μπροστά.
7°
