Πουρισμός και Ρεαλισμός

Από τις δίδυμες περσινές εκλογές (και πριν ακόμα) άρχισε να φουντώνει η συζήτηση για το δέον μιας Μεταρρυθμιστικής ΚεντροΑριστεράς, αφού τα παλιά σχήματα αφυδατώνονταν στη μέγγενη της αδυσώπητης αμφισβήτησης. Ως τώρα η ζωηρή κουβέντα παρέμεινε απολύτως στάσιμη και άγονη. Ο λόγος είναι ο συνήθης τσιφτετελληνικός: δεκάδες νέα σχήματα ιδρύθηκαν με αποκλειστικό έργο να αλληλοϋπονομεύονται, να φθείρονται και να ακυρώνουν το κοινό τους ζητούμενο.

Τα πιο αξιόλογα (Δημιουργία Ξανά, Δράση-ΦΙΣ, Δυναμική Ελλάδα και άλλοι αποσκιρτήσαντες του ΠΑΣΟΚ κ.λπ.) έδειξαν μεγαλύτερο σφρίγος και ανθεκτικότητα, μοιραία έφαγαν και αρκετό ξύλο. Αλλά δύσκολα το καθένα μόνο του μπορεί τώρα να μπει στη Βουλή. Και αυτά και άλλα πιο ασήμαντα, διακρίνονται από ένα χαρακτηριστικό, την «καθαρότητα».

Τους αρέσουν οι πούρες, παστρικές δουλειές. Είναι «Πουριστές», έχουνε ψηλά τον πήχυ και ένα καθαρόμετρο για όλα. Με μια σφυρίχτρα και με μια κόκκινη κάρτα στο χέρι, δείχνουνε την έξοδο σε όποιον εντοπίζουν χωρίς καθαρά χέρια και εσώρουχα. Τους πετάνε όλους έξω και μένουνε μόνοι τους μέσα, με το κεφάλι ψηλά και τη συνείδηση ήσυχη κι ας είναι βέβαιο ότι δεν μπαίνουνε Βουλή. Θέλουνε πολιτική χωρίς πολιτικούς. Ναι, αυτό ακριβώς έλεγε πριν σαράντα χρόνια και ο Άκης που τώρα είναι φυλακή.

Οι πουριστές περιμένουν μεταφυσικά (να ήταν έτοιμο) ένα ισχυρό προοδευτικό (όπως ακριβώς το θέλουν) κόμμα για να κάνει τη μεταρρυθμιστική δουλειά, κάτι σαν τον μυθικό ήρωα Ηρακλή. Που ας πούμε θα αποϊσλαμοποιήσει την ψωροκώσταινα και θα την κάνει ευρωπαία. Ωραία. Και πούν’ το αυτό το κόμμα; Και ποιος είναι εκείνος ο λαμπερός αστέρας που θα μπει επικεφαλής και θα έλξει τα πλήθη παρασύροντάς τα στο σφριγηλό εκσυγχρονιστικό όραμά του, δημιουργώντας επιρροή που θα αποδώσει και αρκετούς βουλευτές; Εδώ είναι που αρχίζουν να μπάζουνε νερά στη βάρκα, ενώ καλπάζει ακατάσχετα και ο βαϊμαρικός κύκλος μας.

Και εξαίφνης, μια απίστευτη κίνηση ΜΑΤ με πιρουέττες (που ακόμα διαρκούν) της ΔΗΜΑΡ και το τελειωμένο ΠΑΣΟΚ ξαναζωντάνεψε και άρχισε να κινητοποιεί αποστασιοποιημένους μεταρρυθμιστές. Μέσα σε λίγες μέρες έβγαλε από τις φωλιές τους πολλούς περισσότερους από όσους οι μικρές κινήσεις πιλατεύουν δυο χρόνια τώρα, δίνοντας κάποια λύση. Αυτή είναι η δύναμη των μεγάλων πόλων.

Τσουπ, ιδού όμως το μεγάλο ζήτημα! Μα το ΠΑΣΟΚ δεν είναι μαζί με τη ΝΔ ο διεφθαρμένος πελατειακός δικομματισμός; Δεν είναι το γέννημα του διεφθαρμένου παπανδρεϊκού αυριανισμού; Ναι, αλλά τώρα το ΠΑΣΟΚ έχει σχεδόν αδειάσει από την ξελιγωμένη απαιτητική πελατεία, που πήγε ΣΥΡΙΖΑ. Αυτοί που έχουν μείνει είναι, ας πούμε, το καλύτερο έβερ ΠΑΣΟΚ. Όποιος πήγε προχτές στη διημερίδα του ΙΣΤΑΜΕ θα εντυπωσιάστηκε, ακούγοντας πράματα που ποτέ δεν ξανακούστηκαν σε ένα συνέδριο οργανωμένο από επίσημο φορέα του πασοκτζισμού.

Δηλαδή, θα πείτε, ξαφνικά το ΠΑΣΟΚ ξέχασε τι θα πει «κάτω τα χέρια από το πελατειακό παρακράτος», επειδή τώρα το έχει κάνει σύνθημά του ΟΛΟ το ομόγλωσσο αντιτοκογλυφικό αντιμνημονιακό τόξο, ναζί, ψεκασμένοι, «Αριστερά»; Όχι, ασφαλώς! Και εδώ ακριβώς έγκειται το πολιτικό, ου μην και εθνικό, πρόβλημα της χώρας.

Προχτές δημοσκόπηση στον «Eπενδυτή» ανέδειξε το σύνηθες παράλογο και αντιφατικό πολιτικό κριτήριο του τσιφτετέλληνα. Θέλουμε, λέει, να μειωθούν οι δημόσιοι υπάλληλοι. Δεν θέλουμε, όμως, απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων. Είπατε κάτι;;; Σε αυτό τον τόπο δεν υπάρχει έλεος, το σοφτγουέαρ μας είναι καμένο. Το κριτήριο πολιτικής λειτουργίας ατόμων και ομάδων δεν εμπίπτει σε κανένα ορθολογικό αναλυτικό εργαλειακό σύστημα.

Μπουλούκια ήμασταν, μπουλούκια είμαστε ακόμα. Όποιος θέλει να κάνει πολιτική δουλειά, μπορεί να πετύχει κάτι μόνο προσκολλώμενος με εισοδισμό και ομαδοποίηση σε μεγαλύτερα σχήματα, ψάχνοντας να βρει το μη χείρον που θα μπορούσε να τον αντέξει… Αυτή με άλλα λόγια είναι μια παλιά συζήτηση, που την κάναμε παιδιά με το έμπα της Μεταπολίτευσης και που δυστυχώς σήμερα βλέπουμε ότι κοντά 40 χρόνια μετά παραμένει η ίδια στο προσκήνιο.

Πουρισμός ή Ρεαλισμός; Λίγοι, καθαροί, ωραίοι, αδύναμοι κι εκτός παιδιάς; Ή περισσότεροι, μαζί με άλλους, που δεν γουσταριζόμαστε, αλλά όλοι μαζί μπορούμε να το πάμε λίγο πιο πέρα το βουνό, μέσα από κοπιαστικές παλινωδίες και άγονους εν πολλοίς συμβιβασμούς;

Η απάντηση στο δίλημμα αυτό είναι πάντα ανοιχτή και έχει πολλά παρακλάδια. Πάντα εξαρτάται από τους αντικειμενικούς παράγοντες και την υποκειμενική μας ικανότητα να κερδίζουμε μάχες αποφεύγοντας παλινωδίες και κακούς συμβιβασμούς. Και φυσικά είναι θέμα αξιολόγησης πολιτικής και προτύπων. Σου λέει, εντάξει, να κάνω συμβιβασμό, αλλά όχι με το σάπιο ΠΑΣΟΚ του Βενιζέλου, γιατί θα σαπίσω κι εγώ. Τόση εμπιστοσύνη έχει στην ακεραιότητά του που φοβάται μη σαπίσει ο ίδιος; Και είναι τόσο σάπιος ο Βενιζέλος;

Γίνομαι αντιπαθής σε πολλούς κλισεδιάρηδες που το ’χουνε ξεκάθαρο ότι ο παχύσαρκος Βενιζέλος δεν μπορεί παρά να είναι διεφθαρμένος. Είναι πολύ φυσιολογικό να μην είναι ο άνθρωπός μας ο Βενιζέλος. Αλλά από την εποχή της αγανάκτησης, που ανέλαβε τα ηνία της οικονομίας, ήξερε (επειδή διαθέτει και την λόγου γνώσιν) ότι κατέστρεφε την πολιτική του καρριέρα. Και δεσμεύτηκε με σχεδόν αδιέξοδα μνημόνια από όπου μαθηματικά ουδείς ξεμπλέκει. Αυτή η ασυνήθιστη αυτοθυσιαστική ενέργεια δίνει κάποια εχέγγυα αλλαγής.

Από κει και πέρα είναι ένας κλασικός Homme d’ Etat. Μπήκε στην πολιτική, ευκατάστατος και επιτυχημένος επαγγελματικά, όπως και ο Σημίτης, δεν είναι λιγούρης, δεν έχει χαρακτηριστικά του διεφθαρμένου που πολλοί του αποδίδουν. Είναι λερωμένος με τον απεχθή παλαιοκομματισμό της Δικτατορίας του Πελαταριάτου, αλλά και ποιος δεν είναι; Όχι μόνο από τον παλιό Δικομματισμό, αλλά και τους πάντες. Από την «Αριστερά» που εδώ και δεκαετίες διόριζε διά της συνδικαλιστικής της ισχύος εξαψήφια δικά της παιδιά; Ή από τους νεοφώτιστους ναζί που διορίζουν ξελιγωμένα τους σοφέρ τους και ό,τι βρούνε όπου βρούνε;

Θα ζητηθεί από τον Βενιζέλο να κάνει επίσημα και την αυτοκριτική του σε σχέση με την κοινή συνευθύνη του πολιτικού συστήματος απέναντι στο Πελαταριάτο. Όταν έρθει η στιγμή να συγκροτηθεί είτε σαν την «Ελιά», είτε με κάποιον άλλον τρόπο, το ενιαίο σχήμα της ΚεντροΑριστεράς αναγκαστικά θα πάρει προγραμματική θέση για την πελατεία και την ανασυγκρότηση. Τότε ΤΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ ΔΕΟΝΤΟΣ ΚΑΙ Η ΑΠΟΔΟΧΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ!!! Εκεί όλα θα τεθούν επί τάπητος και όλοι οι πουριστές θα βρούνε αν θέλουν τον δρόμο να διασώσουν την αξιοπρέπεια και την υπόστασή τους από τους μπαμπούλες…

Πρέπει να κατανοήσουμε ότι όταν μιλάμε για τον Τρίτο Πόλο, εννοούμε ότι ένας ισχυρός πόλος με το βαρυτικό του πεδίο θα έλξει τριγύρω του μικρότερα σώματα, έτσι ώστε όλοι μαζί να δημιουργήσουν ένα Αστερισμό. Ο Αστερισμός αυτός είναι το ζητούμενο. Ο Πόλος είναι απλώς το μέσον, για όσους ξέρουν ότι δεν μπορούν μόνοι τους να καταλάβουν τον Όλυμπο. Όταν είσαι, λοιπόν, μηδαμινής ακτινοβολίας πλανήτης πας κοντά σε έναν ισχυρότερο πόλο μαζί με άλλους πλανήτες και σχηματίζεις ένα πιο φιλόδοξο και αποτελεσματικό (από σένα μοναχό σου) Αστερισμό. Έναν Αστερισμό που επιπλέον έχει και ένα άλλο έργο: να είναι αυτός τρίτος και όχι οι ναζί, αν με εννοείτε…

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ο τόπος όπου μπορούν να συναντηθούν μεταρρυθμιστές. Όχι μόνο γιατί είναι απροκάλυπτος υποστηρικτής του Πελαταριάτου, κάτι που το νέο ΠΑΣΟΚ κάνει κρυφά και αισχυντηλά. Επιπλέον ο ΣΥΡΙΖΑ είναι και επιθετικά λαϊκιστικός, εξ ορισμού ακυρωτικός κάθε μεταρρυθμιστικής προοπτικής. Σκεφτείτε μόνο αυτό το άθλιο «Ή ΕΜΕΙΣ Ή ΑΥΤΟΙ!» αντάξιο του κουτσογιωργιστή Τσίπρα, που άλλον Αστερισμό προφανώς ετοιμάζει, αυστηρώς ακατάλληλο για μεταρρυθμιστές… Και με την ευκαιρία χίλια μπράβο στον Τζήμερο, που απάντησε «ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΙ!».

Ούτε και η επισπεύδουσα ΔΗΜΑΡ ήταν ο πόλος που ψάχνουμε, γιατί ξαφνικά άδειασε η γη κάτω από τα πόδια της. Και φάνηκε ότι χτίστηκε πρόχειρα, σαν σκηνικό σε γουέστερν σπαγγέτι ένα πράμα, απ’ όπου διέρρευσαν στην επιφάνεια όξινα γαστρικά υγρά. Δεν είναι ο πόλος αλλά θα είναι ασφαλώς ένας πλανήτης. Μια συνιστώσα χρήσιμη του Αστερισμού, κάποια στελέχη της οποίας θα αποβούν και πολύτιμα στη μεταρρυθμιστική ανασυγκρότηση του τόπου.

Ο Πόλος είναι, λοιπόν, το ΠΑΣΟΚ. Όσοι δεν μας γνωρίζανε και τώρα μας γνωρίσαν, το έχουν εμπεδώσει: δεν είμαστε λάτρεις του παπανδρεϊσμού ούτε και του πασοκτζισμού. Ανήκουμε στο πλήθος που προσέγγισε το ΠΑΣΟΚ μόνο όταν το ανέλαβε ο κορυφαίος πολιτικός της εικοσαετίας Κώστας Σημίτης, χαρακτηριστικό που αποπνέει η φρεσκάδα της προχτεσινής του ομιλίας στο ΙΣΤΑΜΕ.

Δεν μας αρέσει η τρέχουσα ακροδεξιά σύνθεση της Βουλής των Ελλήνων: πυροβολημένοι ναζί, ψεκασμένοι λεβεντοβούβαλοι, ραντεβού στα γουρουνάδικα, «μαζεύουμε πέτρες, ρόπαλα και αλυσίδες τον Αύγουστο, για να τα πετάξουμε τον Σεπτέμβριο» και λοιπές δυνάμεις της ξελιγωμένης ντίρλας του Λαϊκισμού.

Θέλουμε στη Βουλή ανθρώπους σαν τους προχτεσινούς μεταρρυθμιστές ομιλητές του ΙΣΤΑΜΕ, θέλουμε επίσης τον επινοητικό, διατμητικό λόγο του Τζήμερου, θέλουμε τον ακτιβισμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα του Βαλιανάτου, τη ζηλιάρα την Άννα, τον αποστασιοποιημένο Αλέκο Παπαδόπουλο, τον Ψαριανό, τον συνεκτικό ρεαλιστικό οίστρο του Μπίστη, κάθε δημοκράτη οικολόγο, για μια ενδεικτική μόνο εικόνα της πολυχρωμίας του Μεταρρυθμιστικού Αστερισμού.

Στις δύσκολες εποχές των κρίσεων οι «καθαρές» λύσεις συχνά ανοίγουν απόλυτες ηθικολογίες, που τους διαφεύγουν οι πονηριές της Ιστορίας. Πολύ αργότερα, δυστυχώς, διαπιστώνεται ότι άφθαρτοι είναι ΜΟΝΟ όσοι δεν έτυχε να μπουν στη φωτιά, κάτι που δεν συνιστούσε ηθική υπεροχή… Η εξουσία έχει πρόβλημα, όχι οι άνθρωποι, που όταν την αγγίζουν λερώνονται. Γι’ αυτό επινοήθηκε η δημοκρατία. Αλλιώς θα εκχωρούσαμε την τύχη μας σε ένα ΗΘΙΚΟ ΔΙΚΤΑΤΟΡΑ και όλα θα έτρεχαν ρολόι… Έτσι όμως ξεκινούν οι εθνικές τραγωδίες.

Τέτοιες σκέψεις ανοίγουν ρεαλιστικές διεξόδους, πάντα ατελείς, αλλά πάντα πιο ασφαλείς. Η κοινωνία μας πετάει τη σκούφια της για μεταρρυθμίσεις, φτάνει να μην της τις προτείνεις στα σοβαρά. Με λίγο ρεαλισμό μπορεί να βρεθεί τελικά κάποιος σοβαρός ηγέτης και να την παρασύρει σε ανοδική δημιουργική περιπέτεια ανασυγκρότησης.

Για την ώρα, μόνη αναγκαία και ικανή συνθήκη μετριοπαθούς επιτυχίας του Αστερισμού της Μεταρρυθμιστικής ΚεντροΑριστεράς είναι ο ειλικρινής αλληλοσεβασμός ανάμεσά στον Πόλο ΠΑΣΟΚ και τους πολλούς πλανήτες του.