Όλα ξεκίνησαν το βράδυ δεκαπενταύγουστου, στο πλοίο της επιστροφής. Πλέαμε παράλληλα με τα φώτα της Πειραϊκής. Μπροστά μου, όρθιος στην κουπαστή, στεκόταν ένας συνοφρυωμένος πενηντάρης με πορτοκαλί βερμούδα. Ανάμεσά μας πέρασαν δύο γυναίκες, σέρνοντας με θόρυβο κάτι μεγάλες βαλίτσες με ροδάκια.
«Άντε, καλό χειμώνα!» είπε η μια στην άλλη.
Ο άντρας με την πορτοκαλί βερμούδα τινάχτηκε λες είχε σκάσει δίπλα του χειροβομβίδα κρότου λάμψης. Γύρισε απότομα και με ύφος που δεν σήκωνε αστεία, είπε δυνατά:
«Βρε δεν πας στο διάολο λέω εγώ;»
Οι δύο γυναίκες τα έχασαν. Αυτή που είχε μιλήσει πήγε να διαμαρτυρηθεί, όμως η άλλη την τράβηξε φοβισμένη και απομακρύνθηκαν. Ο άντρας την αποκάλεσε δυνατά μαλακισμένη και γύρισε πάλι προς την ακτή.
Στην αρχή τον πέρασα για τρελό. Όταν όμως το ξανασκέφτηκα του έδωσα κάποια δίκια. Ο άνθρωπος αυτός επέστρεφε από διακοπές -ολιγοήμερες αν κρίνουμε από τα νεύρα του. Είχε περάσει καλά. Είχε κολυμπήσει, είχε ξαπλώσει στην άμμο, είχε διαβάσει ένα αστυνομικό με το μελτέμι να του ανακατεύει τις σελίδες… Ίσως να είχε ζήσει και μια σύντομη ερωτική ιστορία (αν εξαιρέσεις το συνοφρύωμα –και την πορτοκαλί βερμούδα- ήταν σχετικά εμφανίσιμος). Σε κάθε περίπτωση είχε αλλάξει ρυθμούς και είχε δει τη ζωή με άλλο μάτι.
Τώρα επιστρέφει σε μια ζεστή, παρακμιακή πόλη. Αν είναι άνεργος, βρίσκεται μπροστά σε αδιέξοδο. Αν δεν είναι άνεργος, είναι κατά πάσα πιθανότητα δημόσιος υπάλληλος, οπότε τον απασχολούν κάποιες καινούριες λέξεις: διαθεσιμότητα, κινητικότητα, απόλυση... Σε κάθε περίπτωση θα βιώσει ξανά το ελληνικό success story. Τις μεταρρυθμίσεις που ποτέ δεν γίνονται αφού υπάρχει πάντα η δυνατότητα για καινούριους φόρους. Τα νέα μέτρα που στην αρχή διαψεύδονται μετά βδελυγμίας, έπειτα κάποιος υπουργός αναφέρει κάτι «τυχαία» και τέλος έρχονται προς ψήφιση. Την τρόικα που φεύγει, έρχεται, ξαναφεύγει για να έρθει πάλι. Την δόση που θα δοθεί στα σίγουρα, μετά ίσως και να μη δοθεί και τελικά δίνεται (αλλά για τελευταία φορά, ε;). Τις συζητήσεις για την αναδιάρθρωση, για το ευρώ και για τις καταθέσεις που αποκλείεται να πειραχτούν –μέχρι κάποιος να αναφέρει τυχαία κάτι κτλ. Τις ανθρώπινες τραγωδίες που μοιραία αποκτούν άλλες διαστάσεις. Τους τζαμπατζήδες που τις εκμεταλλεύονται. Τους ορθολογιστές υπερασπιστές της τάξης και της νομιμότητας. Τον οχετό που ανοίγεται όταν κάποιος εκφέρει μια άποψη που δεν μας αρέσει. Το μίσος που σέρνεται παντού και διαβρώνει τα πάντα.
Αυτά και άλλα χειρότερα επιφυλάσσει ο χειμώνας στον άντρα με την πορτοκαλί βερμούδα. Στις διακοπές τα είχε απωθήσει. Είχε κρύψει όπως η στρουθοκάμηλος το κεφάλι στην άμμο και είχε πειστεί ότι δεν τον αφορούν. Και τώρα, πριν καν το πλοίο δέσει, έρχεται μια άκαιρη ευχή να διαλύσει την ψευδαίσθηση.
Όταν τα σκέφτηκα όλα αυτά, ένιωσα την παρόρμηση να τον χτυπήσω παρηγορητικά στην πλάτη. Και μετά να τρέξω να προλάβω τη γυναίκα με τη βαλίτσα. Να την πιάσω από τους ώμους, να την ταρακουνήσω μπας και συνέλθει και να της φωνάξω κατάμουτρα:
Οι κυβερνήσεις είχαν κάθε λόγο να μετατρέψουν τους αγρότες σε δημόσιους υπάλληλους και οι αγρότες στην πλειονότητά τους δέχθηκαν πρόθυμα αυτόν τον ρόλο
15°
