Είμαι ένας πολίτης της Ευρώπης και της Ελλάδας. Ανήκω στην Ευρώπη και η Ευρώπη μου ανήκει. Μου ανήκει όσο μου ανήκουν και τα χαμόγελα των φίλων μου από την Ισπανία, την Ιταλία, τη Γαλλία και τη Γερμανία.
Για μένα πλέον δεν τίθεται θέμα αμφισβήτησης της ευρωπαϊκής μου ταυτότητας, είμαι περήφανος που ανήκω σε αυτό το πολύχρωμο σύνολο εθνών. Είμαι περήφανος που νιώθω Ισπανός, Ιταλός και Γερμανός έχοντας ζήσει ως Ισπανός, Ιταλός και Γερμανός. Δε νιώθω ότι πρέπει να κάνω κάποια επιλογή για τον αν ανήκω στην Ευρώπη. Είμαι τόσο Έλληνας όσο είμαι Ευρωπαίος. Η καρδιά μου και τα μάτια μου είναι γεμάτα από αυτό το μαγικά παλλόμενο, ζωντανό ψηφιδωτό πολιτισμών που έχει χτίσει την ταυτότητα μου.
Από τα πρώτα δειλά μου βήματα έξω από τα ελληνικά σύνορα κατάλαβα ότι πονάει όταν ανοίγεις για πρώτη φορά τα φτερά σου και νιώθεις τη δύναμη του αέρα. Κατάλαβα όμως και τη μεταφυσική και μυστικιστική διάσταση του Έλληνα. Είχα μαζί μου τον Οδυσσέα του ταξιδιού και τον Αχιλλέα της ενάρετης τόλμης. Από τότε, από το 1993, το ευρωπαϊκό ποτάμι είχε ήδη πια ξεκινήσει την πορεία του, ξέφρενο, ορμητικό με πολλές στροφές και πολλά εμπόδια αλλά έβρισκε στο δρόμο του και άλλα ρυάκια που ενώνονταν μαζί του και το έκαναν πιο μεγάλο και πιο δυνατό. Αυτό το ποτάμι δε γυρίζει πια πίσω. Το ταξίδι μαζί του είναι δύσκολο, αλλά πιο δύσκολο είναι το πρώτο βήμα. Εμείς το κάναμε και οι υπόλοιποι ευρωπαίοι εταίροι μας το κάνανε μαζί μας, και τώρα μένει να χαράξουμε μια πορεία, ενωμένοι. Αν προτάξουμε την τόλμη για την αναζήτηση, την εξερεύνηση, τη δημιουργία, τη δίψα για το νέο, τίποτε δε θα μπορέσει να σταματήσει την ορμή μας. Σε αυτό θα έπρεπε να είμαστε παράδειγμα ως αρχαίοι ναυτιλλόμενοι της θάλασσας και του πνεύματος. Αν πάλι προτάξουμε τη μικρότητα, τη μιζέρια, την μεμψιμοιρία και τον κομπλεξικό φόβο μας, τότε απλά θα είμαστε ένα επαρχιώτικο χωριό, γραφικό μέσα στη βάρβαρη λαϊκότητα του, εγκλωβισμένοι στο ένδοξο παραμύθι μας.
Τώρα που η Ευρώπη είναι σε μια κρίσιμη καμπή δεν πρέπει να φοβόμαστε, ούτε να πισωγυρίσουμε, μόνο μπροστά και θαρρετά να προχωράμε, με τη λάμψη του ορίζοντα που οραματιζόμαστε στα μάτια μας. Όλα τα έθνη, όλοι οι λαοί διέρχονται από κρίσεις στη διάρκεια της ιστορίας τους, κρίση όμως σημαίνει αλλαγή, και είναι η μόνη αληθινή αλλαγή γι αυτό είναι επίπονη. Άλλοι όμως επιλέγουν τον φόβο, και αναζητούν μια παρηκμασμένη εκδοχή ενός παρελθόντος που μυρίζει σήψη, γιατί εκεί νιώθουν ασφάλεια μέσα στην μικρότητα τους και εν τέλει επιθυμούν να διαιωνίζεται μια αφηρημένη «κρίση». Άλλοι επιλέγουν να ξεκινήσουν από την αρχή, να αναδημιουργήσουν την ταυτότητα τους μέσα σε ένα κόσμο όμορφο, δυναμικό, που αλλάζει συνεχώς, τεράστιο και χωρίς όρια, και να συμπορευτούνε με άλλους δημιουργώντας μια πολυπολιτισμική σύγχρονη ταυτότητα. Να δημιουργήσουν αντί να γκρινιάξουν, να ονειρευτούν αντί να καταστρέψουν και να κάψουν, να ταξιδέψουν αντί να αναλώνονται συνεχώς στη μόνη θλιβερή πραγματικότητα που γνωρίζουν. Ας κάνουμε κι εμείς το ίδιο λοιπόν, όλα τα εμπόδια θα υπερνικηθούν, όλες οι υστερικές φωνές του παρελθόντος θα σωπάσουν, δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτε όταν πιστέψουμε πως τίποτε δεν έχουμε να φοβηθούμε.
Έχουμε τη δύναμη, και αυτό το ασίγαστο δημιουργικό πάθος που μπορεί να μας φτάσει πολύ μακριά, σαν μικροί Έλληνες θεοί. Και τώρα είναι η στιγμή μας: μέσα σε αυτό τον «ιερό φόβο», όπως έλεγε ο Καζαντζάκης, της μεγάλης αλλαγής, αυτό ας προτάξουμε. Κι έτσι θα δείξουμε το δρόμο ως πολίτες, ως συνάνθρωποι, ως συνάδελφοι, ως συμπατριώτες και πατρίδα μας θα γίνει η Ευρώπη.
13°
