Το κείμενο αυτό γράφτηκε πέρσι. Το 2008. Ξανακοιτάζοντάς το 15 μέρες μετά, δεν το βρήκα να επιπλέει στις όχθες του Ανεπίκαιρου. Όσοι ήταν εξοργισμένοι είναι ακόμα εξοργισμένοι, όσοι ήταν ανίκανοι εξακολουθούν να είναι ανίκανοι, όσοι ήταν επικίνδυνοι, θα είναι πάντα επικίνδυνοι.
Λοιπόν που λέτε, τη Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου του 2008 συνέβη κάτι πολύ περίεργο. Η χώρα αυτή που όλοι ξέρουμε απ’ την καλή κι απ’ την ανάποδη βρέθηκε ξαφνικά –και χωρίς προηγούμενη προειδοποίηση– στην πρωτοπορία του παγκόσμιου Κινήματος (όπου «Κίνημα» η αφηρημένη έννοια της αφηρημένης επαναστατικής διαδικασίας διάφορων αφηρημένων, καταλαβαίνετε). Η Ελλάδα είναι μια χώρα που πάντα παρακολουθούσε τις εξελίξεις σε θέματα Κινήματος. Έχασε τα 60s, έχασε το R’n’R, έχασε τα αυγά, έχασε τα πασχάλια, μια ζωή καταϊδρωμένη, απομονωμένη, να ακολουθεί ασθμαίνοντας άλλες ευρωπαϊκές πρωτοπορίες – και όχι φυσικά σύσσωμη, συνήθως μερικοί «γραφικοί», «ύποπτοι», «περίεργοι», κάτι «κορόιδα» που δεν βολεύονται στο ένα από τα δύο σχεδόν πανομοιότυπα κόμματα εξουσίας που παίζουν αλλαξοπρωθυπουργιές στην κορυφή της πολιτικής πυραμίδας, ή έστω σε κάποιο από τα δύο παραδοσιακά αριστερά κόμματα, εκ των οποίων ας μη μιλήσω για το ένα μέρες –άγιες– που είναι. Και ξαφνικά, Γάλλοι, Γερμανοί, Ιταλοί, Αμερικάνοι, Βραζιλιάνοι, Κορεάτες, Άγγλοι πάνκηδες, Άραβες μουτζαχεντίν, γονατίζουν με σέβας, those Greeks sure know how to riot. Πώς έγινε λοιπόν και η πλέον μη παραδοσιακή δύναμη του παγκόσμιου Κινήματος –με μόνη φωτεινή εξαίρεση το Πολυτεχνείο του ’73, έργο κι αυτό «γραφικών», «υπόπτων», «ανένταχτων» κ.λπ.–, πώς, λοιπόν, η χώρα αυτή ξαφνικά πρωτοπορεί;
Δεν ξέρω.
Στο μυαλό μου είναι κάτι σαν το EURO. Μια χώρα με μηδέν παράδοση, μηδέν επιτυχίες σε διεθνές επίπεδο, ξαφνικά βρίσκεται στην κορφή. Πώς; Έλα ντε. Κάπως. Όπως όμως και στο EURO ας μην το πολυψειρίζουμε το πράμα. Ας χαρούμε τον Ζαγοράκη να σηκώνει το κύπελλο και τον «Με-τη-Μάσκα-Jason-από-Παρασκευή-και-13» κύριο με τη σμίλη και το σφυρί να ανοίγει τρύπες στα χοντρά, αγύμναστα και πλαδαρά τζάμια των πολυαγαπημένων μας τραπεζοπιστωτικών ιδρυμάτων. Ας απολαύσουμε τον Βλαντίμιρ Ίλιτς Βερύκιο και τους άλλους τηλεόψιμους αναρχοκομμουνιστές των δύο πρώτων ημερών που εξαφανίστηκαν πάραυτα την τρίτη ημέρα, πιστοί στο κλασικό ελληνικό σχέδιο της καλής οικογένειας που δεν ταράζει το γεύμα της ακόμα και αν κάποιος με μάσκα Jason μπει και κατουρήσει στα ποτήρια του κρασιού της. Είναι κι αυτός ένας τρόπος. «Δεν έγινε τίποτα». «Δεν τρέχει μία». «Όλα είναι ακριβώς όπως πριν». Άμα το υποκριθούμε όλοι μαζί, θα είναι σα να είναι αλήθεια. Είχε δίκιο ο Πάκης με την περίφημη δήλωσή του – σαν ψιλομεθυσμένος χρηματιστής μετά από κραχ: «Άλλο η Εικόνα, Άλλο η Πραγματικότητα». Την πρώτη φορά που άκουσα αυτή τη δήλωση ομολογώ ότι μεταμορφώθηκα σε ένα γιγαντιαίο WHAT THE FUCK! έτοιμο να τον καταβροχθίσει. Όμως ο Πάκης ήξερε τι έλεγε. Απλά χρειαζόταν δυο τρεις μέρες για να φανεί το νόημα των σοφών λόγων του πρωθυπουργού, συγνώμη, εννοώ του, τέλος πάντων, επειδή εσείς οι ξένοι δεν τα ξέρετε αυτά, το σύστημα διακυβέρνησης του αχταρμά αυτού που λέγεται Ν.Δ. (ο αναγνώστης είναι ελεύθερος να εικάσει τι σημαίνουν τα αρχικά) συνίσταται στην κάζουαλ εναλλαγή πρωθυπουργικών φίλων στη θέση του πρωθυπουργού, έτσι ώστε ο εκλεγμένος εκλεκτός του λαού να μπορεί να αφοσιωθεί ανενόχλητος στο έργο ζωής και πραγματική αγάπη του, δηλαδή τη Β’ Νορβηγίας. Είναι μια ενδιαφέρουσα παραλλαγή του δημοκρατικού πολιτεύματος που τόσο περήφανα κορδωνόμαστε ότι εφηύραμε, μαζί με τον Πολιτισμό, τη Φιλοσοφία και τον Αθλητισμό, τους τρεις τομείς δηλαδή που πραγματικά δεν έχουμε ιδέα.
Ξαναγυρίζω στο «Ας-Κάνουμε-Τώρα-Όλοι-Ότι-Δε-Συνέβη-Τίποτα» παραδοσιακό σχέδιο που πραγματικά πρόσφερε μερικές ιδιαίτερα ιλαρές στιγμές στους συμπολίτες, στους συμπατριώτες μας και στους συνανθρώπους μας παγκοσμίως. Κορυφαία στιγμή η πρόταση γνωστής πρώην TV περσόνας και νυν δημοτικής συμβούλου να μεταφερθούν οι πορείες και οι συγκεντρώσεις στη Βαρυμπόμπη για να μην ενοχλούνται όσοι θέλουν να ψωνίσουν. Χριστουγεννιάτικα Ψώνια. Και φυσικά η καλτ παρουσία του Δημάρχου Πρωτευούσης με το πουκαμισάκι του, όμορφος, ξυρισμένος, νεανικός, σπορτίβος, με μια μπάντα από πορφυροντυμένους αϊβασίληδες-Γκίμλι με πνευστά από πίσω του να παίζουν amerikanikes εκτελέσεις gnwstwn Christmas songs. Fuck Yeah!
Η εικόνα που συνοψίζει επακριβώς το δόγμα «Ας-Κάνουμε-Τώρα-Όλοι-Ότι-Δε-Συνέβη-Τίποτα» είναι η τελετή (επανα)ανάματος του Χριστουγεννιάτικου Δέντρου Β’ από το δήμαρχο της πρωτευούσης
Καμιά 100στή παιδιά τραγουδούν σε λούπα «ποιος στ’ αλήθεια είμαι γω και πού πάω με χίλιες δυο εικόνες στο μυαλό, προβολείς με στραβώνουν και πάω και γονατίζω και το αίμα σου φιλώ» του Σαββόπουλου, ενώ ο δήμαρχος βγάζει έναν εορταστικά καθωσπρέπει λόγο περί καθωσπρέπει εορτών συνοδεία ξανθών –έτοιμων για τηλεοπτική καριέρα– κοριτσιών με κόκκινα σκουφάκια, που τραγουδούν American Christmas songs. Κατόπιν φωτογραφίζεται με άλλους δημάρχους, ακολουθούν πυροτεχνήματα και την τελετή κλείνει η jazz big band που παίζει παραδοσιακά χριστουγεννιάτικα τραγούδια της Αμερικής, ενώ τα παιδιά αποχωρούν τραγουδώντας την ίδια λούπα διανθισμένη με μερικά «Ξυπνήστε!» προς τους έκπληκτους παριστάμενους. Το καρουζέλ στροβιλιζόταν κατάφωτα χρυσό.
Δύο μέρες μετά, στολισμένο με αυγά, λεμονόκουπες και ψητές γουρουνοκεφαλές, το καλύτερα φυλασσόμενο δέντρο της Ευρώπης στεκόταν βρομερό μέσα στη χημική ομίχλη του, σύμβολο του σουρεαλισμού μιας κοινωνίας που προτιμάει να φυλάξει ένα δέντρο αντί για μερικές χιλιάδες στρέμματα δέντρων. Είναι κι αυτή μια άποψη. Φυλάμε το δέντρο και χάνουμε το δάσος.
Ας πάμε λίγο πίσω. Στη Δευτέρα. Εκεί όπου για πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία, μία «προηγμένη» χώρα κάηκε ολόκληρη. Όχι το κέντρο της πρωτεύουσάς της, όχι κάποια περίεργη συνοικία της, όχι κάποιο γήπεδο, όχι κάποια συναυλία. Ολόκληρη. Να παραθέσω ονόματα για λόγους προσωπικού κεφιού: Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Χανιά, Λάρισα, Καβάλα, Ρόδος, Ρέθυμνο, Βόλος, Πύργος, Τρίκαλα, Κέρκυρα και πάει λέγοντας. Εκεί λοιπόν, καθώς περπατούσα σχετικά αμέριμνος –και χημικά συγκινημένος– έχοντας ατενίσει με δέος την απόλυτη Tim Burton σκηνή, την εμβληματική εικόνα του φλεγόμενου Χριστουγεννιάτικου Δέντρου Α’, περιδιάβαινα τους δρόμους του Κολωνακίου. Φλέγονταν όλα. Και όλοι. Πυρπολημένες γούνες, ανασκολοπισμένα μοντέλα, τζάμια με τρύπες, τσαλαπατημένες τσάντες – με ασορτί παπούτσια. Κόσμος πολύς. Παρακολουθούσε. Δεν αποδοκίμαζε, δεν επιδοκίμαζε, παρατηρούσε με το πλέον «Βρε δεν πα’ να τα κάψετε και όλα, στα παπάρια μας» ύφος. Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα –έμμεσο πλην σαφές– μήνυμα για τους κυβερνώντες. Δεν ήταν. Και θα σας πω γιατί. Δεν υπάρχουν. Κυβερνώντες. Η πολιτική στη χώρα αυτή ασκείται με το σύνολο Μάντελμπροτ. Άτακτα, τυχαία, φράκταλ. Η πραγματική αναρχία είναι αυτή. Ο Κωστάκης είναι ο ενσαρκωτής της Αναρχίας. Δεκάδες αναρχικοί προσπαθούν με κάθε τρόπο να γκρεμίσουν το σύστημα και να κάψουν τις χώρες τους εδώ και 150 χρόνια. Ο Κωστάκης το πέτυχε μέσα σε μια νύχτα. Τρόμος και Παράνοια στο Λας Βέγκας.
Και συνεχίζω, κατεβαίνοντας τη Σκουφά. Αναποδογυρισμένα αμάξια, φλεγόμενα, θαμπό χημικό σύννεφο καίει τα μάτια και τα πνευμόνια, κόσμος παντού πατάει σε γυάλινα θρύψαλα που τρίζουν. Πρόσωπα ασπρισμένα σαν κλαμένοι κλόουν, Μαλόξ, το νέο τρεντ. Ένας 15χρονος επιχειρεί να ρίξει μολότοφ. Αυτοαναφλέγεται. Βαριά φωνή: «Όσοι δεν ξέρουνε να μη ρίχνουνε». Έτερη βαριά φωνή: «Και πώς θα μάθουνε;». Βλέπετε ότι η δίψα για μάθηση δεν σταματά ούτε στιγμή στη νεολαία μας.
Στα Εξάρχεια ησυχία. Το ΠΛΑΙΣΙΟ λανσάρει τα νέα Windows Svista. Χημική βρόμα. Σουβλάκια. Δεν έτυχε. Πέτυχε.
Μια διμοιρία κάνει την εμφάνισή της. Βροχή από γλάστρες και βρισίδια: «Φύγετε από τη γειτονιά μας, γ…., π…., κ….., μ…..». Πράσινα λέιζερ –δεν απειλούν, αλλά ενοχλούν– σκίζουν τη νεφελώδη ατμόσφαιρα. Κράνη άσπρα κρύβονται πίσω από γωνίες. Χειροβομβίδες. Κρότου-Λάμψης. Λογική αντίδραση σε μια εξέγερση Κρότου-Λάμψης.
Ας πάμε λίγο πίσω. Το Σάββατο. Ένας 15χρονος, ο Αλέξανδρος, γιορτάζει τη γιορτή του φίλου του του Νικολάκη ή της Νίκης, κάτι τέτοιο. Περνάει ένα περιπολικό, ακούει τα μπινελίκια του, πέφτει κι ένα πλαστικό μπουκάλι, φεύγει, ξαναγυρίζει, δύο εξελιγμένα ανθρωποειδή βγαίνουν έξω, πυροβολούν και σκοτώνουν το παιδάκι. Ρίχνουν μια ματιά στο πτώμα από μακριά, μεταβολή και φεύγουν. Αυτά.
Ας πάμε λίγο πιο πίσω. Περίπου 100.000 χρόνια. Όταν τα πρώτα –ατελή– πιθηκοειδή αποφάσισαν να μη σκοτώνουν όποιον διαφωνεί μαζί τους αλλά να συζητάνε, να εκνευρίζονται και να πηγαίνουν στη σπηλιά τους να βρίσουν τη γυναίκα τους. Ήταν η στιγμή που γεννήθηκε ο Πολιτισμός. Που οι πίθηκοι σταμάτησαν να είναι ZΩΑ και πέρασαν στην κατηγορία πλασμάτων που θα μπορούσαν –υπό προϋποθέσεις– να συγγράψουν την Οδύσσεια του Όμηρου ή του Τζόις, να συνθέσουν τη Συμφωνία αρ. 4 σε Μπαμ ύφεση ελάσσονα «Η Αστυνομική», να ζωγραφίσουν, να τραγουδήσουν, να γελάσουν.
Ας πάμε 100.000 χρόνια μπροστά (συγνώμη για τα πηγαινέλα, ελπίζω να μη ζαλίζεστε). Ο Νώντας ο Κορκονέας με τ’ όνομα, κάνει μεταβολή και φεύγει ενώ το παιδάκι που δολοφόνησε κείτεται 10 μέτρα μπροστά του. Δεν μετανιώνει. Καθόλου.
Α, ναι. Κάτι τελευταίο. Στεναχωριέμαι πολύ για τις βιτρίνες των καταστημάτων και των τραπεζών γιατί πραγματικά είναι αναντικατάστατες σε αντίθεση με ένα παιδάκι που οποιαδήποτε μάνα μπορεί να κάνει ένα άλλο – και μάλιστα καλύτερο, που να μη συχνάζει σε αυτό το άντρο οργιαστικού σεξ, ναρκοληψίας, ροκ μουσικής και φραπέ. Ένα που να μη σκέφτεται. Ένα που να μην έχει μυαλό. Αν γίνεται ούτε και καρδιά. Για να μην μπορεί να την τρυπήσει κανείς.
Κάποιος με ρώτησε πού είναι οι διανοούμενοι, γιατί δεν παίρνουν θέση. Δεν νομίζω ότι έχω γελάσει τόσο πολύ στη ζωή μου.
9°
