Την άποψη ότι η Κύπρος θα πρέπει να φύγει από το ευρώ, καθώς η παραμονή της στο κοινό νόμισμα θα ήταν καταστροφική, εκφράζει ο νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν με άρθρο του στην εφημερίδα New York Times. Σύμφωνα με τον κ. Κρούγκμαν, ο ένας από τους δύο βασικούς τομείς της κυπριακής οικονομίας, οι τράπεζες (ο άλλος είναι ο τουρισμός), κατέρρευσε, και η παραμονή στο ευρώ θα έχει ως αποτέλεσμα μια βαθιά και μακροχρόνια ύφεση. Αντίθετα, λέει, αν η Λευκωσία επέστρεφε στο δικό της νόμισμα, η προσπάθεια για ανάκαμψη θα «εκτοξευόταν». Το άρθρο του νομπελίστα κ. Κρούγκμαν είναι το εξής:
«Ένας ανταποκριτής, ο οποίος σέβομαι απόλυτα, μου ζήτησε (ευγενικά) να πω την άποψή μου για το τι πρέπει να κάνει τελικά η Κύπρος. Αφήνοντας στην άκρη όλα τα ερωτήματα πολιτικού ρεαλισμού. Και έχει δίκιο: Όσο πιστεύω ότι ωφελεί το να περνώ τον περισσότερο χρόνο μου δουλεύοντας επάνω στα όρια του πολιτικά εφικτού και βασιζόμενος σε έναν συνδυασμό λογικής και γελοιότητας, για να εξαλειφθούν αυτά τα όρια με την πάροδο του χρόνου, κάποια στιγμή θα πρέπει να πω ορθά κοφτά τι θα έκανα εγώ εάν μου δινόταν η ευκαιρία.
Αυτό εδώ θα έκανα: Ναι, η Κύπρος πρέπει να εγκαταλείψει το ευρώ. Τώρα.
Ο λόγος είναι ευθύς και κάθετος. Η παραμονή στο ευρώ συνεπάγεται τεραστίων διαστάσεων σοβαρή πίεση, η οποία θα διαρκέσει πολλά χρόνια, την ώρα που η Κύπρος προσπαθεί να χτίσει έναν νέο τομέα εξαγωγών. Η αποχώρηση από το ευρώ και η απελευθέρωση του νέου νομίσματος θα «εκτόξευε» αυτήν την προσπάθεια.
Αν ρίξει κανείς μια ματιά στο εμπορικό προφίλ της Κύπρου, θα διαπιστώσει πόση ζημιά θα υποστεί η χώρα. Πρόκειται για μια πολύ ανοικτή οικονομία, με δύο βασικούς τομείς εξαγωγών: Τις τραπεζικές υπηρεσίες και τον τουρισμό. Ο ένας από τους δύο μόλις εξαφανίστηκε. Αυτό θα οδηγούσε από μόνο του σε τεράστια ύφεση. Κερασάκι στην τούρτα, είναι η Τρόϊκα, η οποία απαιτεί νέα λιτότητα, αν και η χώρα είχε σκληρά ισοζύγια. Δεν θα εκπλαγώ εάν δω μία μείωση της τάξεως του 20% του πραγματικού Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος.
Τι περιλαμβάνει ο δρόμος μπροστά μας; Η Κύπρος πρέπει να έχει τουριστική έκρηξη, συν ραγδαία ανάπτυξη άλλων εξαγωγών, η σκέψη μου πηγαίνει στην γεωργία, αν και δεν ξέρω πολλά για το αντικείμενο.
Ο προφανής τρόπος για να φτάσει κανείς εκεί είναι μέσα από μια τεράστια υποτίμηση. Ναι, στο τέλος, αυτό πολύ πιθανόν να επιφέρει φθηνές συμφωνίες που θα προσελκύσουν όμως πολλούς Βρετανούς τουρίστες.
Το να φτάσει στο ίδιο σημείο περικόπτοντας ονομαστικά τους μισθούς θα πάρει πολύ περισσότερο χρόνο και θα επιφέρει πολύ μεγαλύτερη ανθρώπινη και οικονομική ζημιά.
Όμως είναι πιθανόν να φύγει από το ευρώ; Ακόμη και ένα ίχνος ή ένδειξη εξόδου, θα προκαλούσε νευρική εκροή κεφαλαίων και τρέξιμο προς τις τράπεζες. Τώρα όμως ακόμη και αυτό είναι συζητήσιμο. Οι τράπεζες είναι κλειστές και το κεφάλαιο ελέγχεται. Έτσι, εάν εγώ ήμουν δικτάτορας, θα παρέτεινα την επίσημη αργία τόσο ώστε να προετοιμάσω το έδαφος για νέο νόμισμα.
OK, θα μου πείτε, αλλά τί θα γίνει με τα τραπεζογραμμάτια; Δεν είμαι ειδικός σε τέτοιου είδους θέματα, αλλά έχω ακούσει προτάσεις ως προς την κίνηση να επαναφέρει πολύ περισσότερο τις debit cards, ούτως ώστε να αποκατασταθεί η λειτουργία των επιχειρήσεων χωρίς να χρειαστεί να περιμένει κανείς για νέες εκτυπώσεις. Η κυβέρνηση πρέπει επίσης να μπορεί να εκδώσει προσωρινά χαρτονομίσματα, σαν μεταβατικό μέτρο που θα βοηθήσει.
Ναι, όλα ακούγονται τόσο απελπισμένα και αυτοσχέδια. Αλλά η απόγνωση ταιριάζει με το κλίμα! Διαφορετικά, μιλάει για λιτότητα ελληνικού επιπέδου, ή ακόμη και χειρότερη στα θεμέλια της οικονομίας, χάρη στην κατάρρευση του offshore τραπεζικού συστήματος. Το σύνολο θα είναι πολύ χειρότερο από την Ελλάδα.
Η άποψή μου είναι ότι τίποτα από αυτά δεν θα συμβεί, τουλάχιστον όχι άμεσα, ότι η κυβέρνηση θα φοβηθεί το άγνωστο που επιφέρει ενδεχόμενη έξοδος από το ευρώ, παρά τον προφανή τρόμο που έχει η προσπάθεια παραμονής σε αυτό. Αλλά όπως είπα, θεωρώ ότι η έξοδος από το ευρώ είναι τώρα το πλέον σωστό πράγμα να γίνει».
13°
