Ελλαδα

Οι καταστροφές ως εφαλτήριο για μια βαθιά τομή

Μία μεγάλη ευκαιρία για να ξεκινήσει η βαθειά τομή που αποδεδειγμένα πλέον απαιτείται συνολικά στο πολιτικό σύστημα και τη διοικητική συγκρότηση της χώρας

129265-292192.jpg
Πάνος Λουκάκος
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Οι καταστροφές ως εφαλτήριο για μια βαθιά τομή
© Βασίλης Βερβερίδης / Eurokinissi

Ένα σχόλιο για την ανάγκη των Ελλήνων πολιτικών να ακούσουν τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών στη διαχείριση των κρίσεων και των φυσικών καταστροφών. 

Αποτελεί συνηθισμένο φαινόμενο ένας πολιτικός ηγέτης να μην έχει απολύτως καθαρή εικόνα των όσων συμβαίνουν γύρω του, ιδίως μάλιστα όταν τα γεγονότα είναι εξαιρετικά αρνητικά για τον ίδιο και το κόμμα του και η πραγματικότητα αμείλικτα αντίθετη με τους προγραμματισμούς και τις προσδοκίες του. Τη θολή εικόνα της πραγματικότητας, που μπορεί να έχει ένας πρωθυπουργός, τη τροφοδοτούν και την ενισχύουν συνήθως οι πάσης φύσεως και παντός αξιώματος παρατρεχάμενοι, που έχει δίπλα του. Και επειδή η ανθρώπινη φύση - πλην των καταθλιπτικών - αποστρέφεται τα αρνητικά συναισθήματα και τις δυσάρεστες σκέψεις, αποτελεί σύνηθες φαινόμενο ένας πρωθυπουργός να προτιμά να ακούει τις θετικές κρίσεις του στενού του περιβάλλοντος και όχι τα όσα δυσάρεστα προκύπτουν από τις τρέχουσες συνθήκες και τη πραγματικότητα.

Ο κ. Μητσοτάκης απεδείχθη άξιος διαχειριστής προβλημάτων και αντιξοοτήτων στη πρώτη του τετραετία. Διαχειρίστηκε με επιτυχία τη πανδημία, το μεταναστευτικό, την τουρκική επιθετικότητα, την εξωτερική πολιτική, την οικονομία, ορισμένες πτυχές της γραφειοκρατίας. Έτσι κέρδισε πανηγυρικά τις εκλογές του περασμένου Ιουνίου. Ως άξιος διαχειριστής ενός προβληματικού κράτους, χωρίς μάλιστα να δώσει στη πρώτη τετραετία την εικόνα πρωθυπουργού που κρύβει τα προβλήματα κάτω από το χαλί.

Αυτά έως τώρα. Γιατί η δεύτερη τετραετία έχει αρχίσει πολύ άσχημα. Και το χειρότερο είναι πως ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης αρχίζει να δίνει για πρώτη φορά την εντύπωση ανθρώπου που δεν έχει σαφή εικόνα της πραγματικότητας που βιώνει ο μέσος πολίτης. Είναι σχετικά χαρακτηριστικό αυτό το απόσπασμα από όσα είπε στη συνέντευξή του της Θεσσαλονίκης:

«Ναι, λειτούργησε το επιτελικό κράτος στη περίπτωση της Θεσσαλίας. Δημιουργήθηκε αμέσως συντονιστικό κέντρο, όλοι οι αρμόδιοι υπουργοί, υφυπουργοί, γενικοί γραμματείς, βρέθηκαν στον ίδιο χώρο. Ο καθένας είχε τη δική του αρμοδιότητα, γινόντουσαν συσκέψεις δυο φορές την ημέρα, άλλος ασχολήθηκε με το πρόβλημα των νεκρών ζώων, άλλος ασχολήθηκε με τη δημόσια υγεία, άλλος ασχολήθηκε με τη προσβασιμότητα στα χωριά και το πώς θα σιγουρευτούμε ότι θα φτάσουμε γρήγορα στα χωριά που είχαν αποκοπεί, άλλος ασχολήθηκε με τις υποδομές... Αυτό σημαίνει επιτελικό κράτος».

Μόνο και μόνο τις εικόνες των τηλεοπτικών δελτίων ειδήσεων να έβλεπε ο πρωθυπουργός μάλλον θα είχε αποφύγει να πει τα όσα είπε. Γιατί έτσι ήλθε σε απόλυτη σύγκρουση με αυτά που ζουν οι άνθρωποι στη Θεσσαλία και με αυτά που βλέπει ή διαβάζει ο μέσος πολίτης, καθώς η δυσάρεστη αλήθεια, αντίθετα με αυτά που υποστήριξε, είναι ότι:

Δύο εβδομάδες μετά τις καταστροφικές πλημμύρες, νεκρά ζώα εξακολουθούν να σαπίζουν στο Θεσσαλικό κάμπο. Επιδημίες και λοιμώξεις σαρώνουν ήδη τα χωριά, νέα κρούσματα καταγράφονται καθημερινά. Πολλά χωριά του κάμπου βρίσκονται ακόμη κάτω από τα νερά και τις λάσπες. Επιτήδειοι εκμεταλλεύονται απροστάτευτους πλημμυροπαθείς, εκτοξεύοντας στα ύψη τιμές υπηρεσιών, προϊόντων και ενοικίων. Πέρα από τα χωριά του κάμπου, χωριά του Πηλίου, όπου κατέρρευσαν δρόμοι και γέφυρες, είναι ακόμη αποκλεισμένα, αποκομμένα και χωρίς προσβασιμότητα στον έξω κόσμο. Και όσο για τις υποδομές, καλύτερα να είχε αποφύγει να κάνει λόγο ο πρωθυπουργός. Έτσι δύσκολα μπορεί κανείς να καταλάβει τί ακριβώς κάνουν όλοι αυτοί οι "αρμόδιοι υπουργοί, υφυπουργοί και γενικοί γραμματείς" και με τρόμο να μη σκεφτεί τι θα είχε γίνει χωρίς τη καθυστερημένη, με ευθύνη του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας, εμπλοκή του Στρατού αλλά και των εθελοντών.

Και δεν είναι μόνο οι πλημμύρες της Θεσσαλίας, που έδειξαν πως κρίσιμοι τομείς του κρατικού μηχανισμού έχουν παραδοθεί σε ανάξιους ανθρώπους με αναξιότερους να τους εποπτεύουν.

Στον Έβρο οι φωτιές έσβησαν μετά από δύο εβδομάδες και αφού δεν υπήρχαν πολλά ακόμη να κάψουν. Στη φωτιά του Αλμυρού έσκαγαν τα πυρομαχικά. Εκατόν πενήντα Κροάτες χούλιγκαν διέσχισαν την Ελλάδα χωρίς να τους ενοχλήσει η αστυνομία, έως τη στιγμή που έκαναν το φόνο. Στο λιμάνι κάποιοι τύποι πέταξαν από τον καταπέλτη στη θάλασσα ένα φουκαρά και κανείς δεν προσπάθησε να τον σώσει, ενώ δεν υπήρχε παρών επιβλέπων λιμενικός, όπως θα έπρεπε. Προηγουμένως, στα Τέμπη, ένας χαζοχαρούμενος σταθμάρχης, που δεν θα έπρεπε να βρίσκεται στη θέση αυτή, προκάλεσε εκατόμβη νεκρών. Και μέσα σε όλα αυτά συνεχίζεται η διαρκής ενασχόληση με τον Κασιδιάρη, πρώτα στις προηγηθείσες βουλευτικές τώρα στις προσεχείς δημοτικές εκλογές, καθώς η Δικαιοσύνη δεν έχει κατορθώσει μέσα σε οκτώ χρόνια, από το 2015 όταν άρχισε η δική της Χρυσής Αυγής, να καταλήξει σε μία αμετάκλητη απόφαση, που θα στερεί τα πολιτικά δικαιώματα των Χρυσαυγιτών.

Προφανώς και δεν είναι εύκολο να αντιμετωπιστούν όλα αυτά. Προφανώς υπάρχει η κλιματική αλλαγή, προφανώς υπήρξαν και θα υπάρχουν πυρκαγιές, προφανώς υπήρξαν και θα υπάρχουν πλημμύρες. Έτσι το ζητούμενο δεν είναι γιατί έγιναν οι καταστροφές από τη φωτιά και το νερό. Το κυρίως ζητούμενο είναι αν έγινε ότι ήταν ανθρωπίνως δυνατό για να περιοριστούν αυτές οι καταστροφές. Και προληπτικά και κατασταλτικά. Κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, η απάντηση είναι ότι κανείς δεν πρέπει να είναι ικανοποιημένος για τον τομέα της ευθύνης του. Ούτε οι αρμόδιοι και συναρμόδιοι υπουργοί, ούτε η τοπική αυτοδιοίκηση -περιφερειάρχες, αντιπεριφερειάρχες, δήμαρχοι - ούτε αρμόδιες και συναρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες. Και παράλληλα και πέρα από τις καταστροφές, ούτε η αστυνομία που δεν σταμάτησε τους χούλιγκαν, ούτε το λιμενικό που δεν σταμάτησε το έγκλημα, ούτε η Δικαιοσύνη που δεν σταμάτησε τον Κασιδιάρη.

Θα ανέμενε κανείς να αναγνωρίσει ευθαρσώς ο κ. Μητσοτάκης όλες αυτές τις μαζεμένες αποτυχίες. Και ακόμη περισσότερο να τις μετατρέψει σε μία μεγάλη ευκαιρία, σε ένα εφαλτήριο για να ξεκινήσει η βαθειά τομή που αποδεδειγμένα πλέον απαιτείται συνολικά στο πολιτικό σύστημα και τη διοικητική συγκρότηση της χώρας. Μία βαθειά τομή στο χάος των αλληλοσυγκρουόμενων και αλληλοεπικαλυπτόμενων πολιτικών και διοικητικών αρμοδιοτήτων και ευθυνών που αποκαλύπτονται ξανά και ξανά σε κάθε μείζονα κρίση. Αυτό άλλωστε είναι και το νόημα της ισχυρής δεύτερης εντολής που του δόθηκε, καθώς είναι πια σαφές ότι στις νέες πρωτόγνωρες συνθήκες, που ταχύτατα διαμορφώνονται, δεν μπορεί να προχωρήσει ο τόπος με λογικές και μεθόδους που ισχύουν έως σήμερα,. Δεν μπορεί να προχωρήσει με μία αποδεδειγμένα ανίκανη σε πολλούς νευραλγικούς τομείς δημόσια διοίκηση. Ούτε με ευθυνόφοβους κρυπτόμενους υπουργούς και αξιωματούχους της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ασφαλώς δεν είναι αυτό ένα εύκολο έργο. Αλλά για αυτό το έργο ζήτησε και έλαβε ισχυρή δεύτερη εντολή ο κ. Μητσοτάκης. Και εκεί ακριβώς θα κριθεί ο ίδιος και η κυβέρνησή του.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ