Ούγγροι podcasters αμφισβητούν την κυριαρχία του Βίκτορ Όρμπαν στα ΜΜΕ
Ο Άνταμ Νάγκι, ένας από τους πιο δημοφιλείς podcasters στην Ουγγαρία, λέει ότι η άνοδος του στο YouTube του χάρισε την οικονομική ανεξαρτησία για να εκφράζει ανοιχτά τις απόψεις του σε ένα μιντιακό περιβάλλον που κυριαρχείται από τον πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν και τους συμμάχους του. Η επιτυχία του αποτυπώνει μια ευρύτερη μετατόπιση στο ουγγρικό τοπίο των μέσων: οι ψηφιακές πλατφόρμες μετατρέπονται σε καταφύγιο για ανεξάρτητες φωνές, αλλά και σε κρίσιμο πεδίο μάχης ενόψει των εκλογών του 2026.
Όπως εξηγεί ο Νάγκι, η λειτουργία του καναλιού του στο YouTube του δίνει ένα είδος ελευθερίας που λείπει από τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης στη χώρα. «Δεν χρειάζεται να φοβάσαι ότι θα σε απολύσουν», λέει. «Το εισόδημά σου εξαρτάται από τις θεάσεις, όχι από το τι τολμάς ή δεν τολμάς να πεις». Τα τελευταία πέντε χρόνια, η πλατφόρμα του YouTube έχει εξελιχθεί σε εναλλακτικό χώρο ανεξάρτητης δημοσιογραφίας στην Ουγγαρία, με κανάλια που συνδυάζουν ενημέρωση, πολιτικό σχόλιο και χιούμορ, προσελκύοντας ολοένα μεγαλύτερο και νεότερο κοινό.
Καθώς η αντιπολίτευση αξιοποιεί όλο και περισσότερο τα διαδικτυακά κανάλια για να φτάσει στους ψηφοφόρους, το στρατόπεδο Όρμπαν έχει αρχίσει επίσης να προσεγγίζει ισχυρούς podcasters, σε μια προσπάθεια να αντισταθμίσει την επιρροή τους. Ο εθνικιστής πρωθυπουργός, στην εξουσία από το 2010, οδεύει προς αυτό που πολλοί αναλυτές θεωρούν την πιο δύσκολη εκλογική μάχη του, με την οικονομία σε στασιμότητα και με αντίπαλο τον κεντροδεξιό Πέτερ Μάγκυαρ, ο οποίος κερδίζει έδαφος κυρίως στους νέους.
Η τηλεοπτική και εκδοτική σκηνή της Ουγγαρίας έχει αλλάξει ριζικά τα τελευταία 15 χρόνια. Τα κρατικά μέσα πέρασαν κάτω από πλήρη κυβερνητικό έλεγχο, ενώ αρκετά ιδιωτικά ΜΜΕ έκλεισαν ή πέρασαν σε ιδιοκτήτες φίλα προσκείμενους στον Όρμπαν. Τον περασμένο μήνα, φιλοκυβερνητικός όμιλος εξαγόρασε το μεγαλύτερο ταμπλόιντ της χώρας. Παράλληλα, η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να διακόψει χρηματοδοτήσεις του USAID έπληξε περαιτέρω τους ανεξάρτητους οργανισμούς ενημέρωσης, με αποτέλεσμα ακόμη και το Radio Free Europe/Radio Liberty να τερματίσει τη λειτουργία του την περασμένη εβδομάδα.
Ωστόσο, όλα αυτά δεν φαίνεται να βοηθούν τον Όρμπαν να διεισδύσει στους νεότερους ψηφοφόρους. Έρευνα της Median τον Ιούνιο έδειξε ότι το 58% των ψηφοφόρων κάτω των 40 υποστηρίζει το κόμμα Tisza του Μάγκυαρ, ενώ μόλις το 17% προτιμά το Fidesz. Σε αυτό το περιβάλλον, ο Νάγκι συνεχίζει να επεκτείνει τη δραστηριότητά του: ξεκίνησε ως ερασιτέχνης δημιουργός με φίλους και στα χρόνια της πανδημίας το κανάλι του απογειώθηκε, επιτρέποντάς του να εγκαταλείψει τη δουλειά του ως freelance μοντέρ και να γίνει full-time δημιουργός περιεχομένου.
Η σαρκαστική φωνή και το ανεπιτήδευτο στυλ του έχουν προσελκύσει κοινό αρκετά μεγάλο ώστε να δημιουργήσει πολλαπλά κανάλια και να απασχολεί ομάδα περίπου δέκα ατόμων. Το πιο πολιτικοποιημένο κανάλι του, το Fokuszcsoport, έχει 247.000 συνδρομητές, ενώ η καθημερινή εκπομπή σχολιασμού ειδήσεων Jolvanezigy έχει 241.000. Άλλα κανάλια που παράγει η ομάδα του, όπως μια εκπομπή για την επιστήμη, συγκεντρώνουν δεκάδες χιλιάδες ακόλουθους.
Σε πρόσφατα επεισόδια της πρωινής εκπομπής του, ο Νάγκι και ο συμπαρουσιαστής του σχολίασαν θέματα όπως η διαφθορά και τα υποβαθμισμένα νοσοκομεία, συχνά χλευάζοντας τα φιλοκυβερνητικά μέσα. Το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων τους προέρχεται από τις απολαβές του YouTube, από δωρεές θεατών και από πωλήσεις merchandise. Όπως παραδέχεται ο ίδιος, «οι χορηγοί δεν σχηματίζουν ουρά» για πολιτικό περιεχόμενο.
Σύμφωνα με την Εθνική Ρυθμιστική Αρχή Μέσων της Ουγγαρίας, η εβδομαδιαία κατανάλωση podcast στην χώρα τριπλασιάστηκε το 2024, φτάνοντας το 36% του πληθυσμού. Σχεδόν το 93% των ακροατών τα παρακολουθεί μέσω βίντεο στο YouTube. Αν και τα ψυχαγωγικά podcasts κυριαρχούν, ειδησεογραφικά ανεξάρτητα κανάλια όπως το Partizan και οι εκπομπές του Νάγκι βρίσκονται επίσης μέσα στα δημοφιλέστερα.
Καθώς ο ανταγωνισμός για την online προσοχή εντείνεται, ο Όρμπαν έχει εντείνει την παρουσία του σε συντηρητικά podcasts και έχει καλέσει δημοφιλείς δημιουργούς σε ταξίδια του, ακόμη και σε επίσκεψη στην Ουάσιγκτον για συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ. Στην εκπομπή του συντηρητικού podcaster Τάμας Κιράι, ο Όρμπαν παραδέχθηκε ότι «σπάνια» παρακολουθεί YouTube — αλλά η εμφάνισή του εκεί θεωρήθηκε ένδειξη ότι αναγνωρίζει την επιρροή αυτών των καναλιών. Το κανάλι του Κιράι έχει 240.000 συνδρομητές και προσελκύει, όπως λέει, και αναποφάσιστους αλλά και ψηφοφόρους της αντιπολίτευσης.
Ο Νάγκι σχολιάζει ότι πολλοί εξακολουθούν να μην παίρνουν τους YouTubers στα σοβαρά. Όμως, τα κανάλια γίνονται όλο και πιο επαγγελματικά, χωρίς να χάνουν τη δική τους ταυτότητα. «Οι περισσότεροι πιστεύουν ακόμη ότι πρόκειται για νεαρούς που ανεβάζουν ανοησίες ή παίζουν videogames», λέει με χιούμορ. «Αλλά το ίντερνετ παίρνει σταδιακά τη θέση των παραδοσιακών μέσων, τουλάχιστον για κάποιες ηλικιακές ομάδες».
13°
