Το απόλυτο χάος επικρατεί τις τελευταίες ώρες στο Νεπάλ, μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού Κ.Π. Σάρμα Όλι. Η παραίτησή του έρχεται μετά την κατακραυγή της κοινής γνώμης για τη δολοφονία 22 ανθρώπων σε συγκρούσεις μεταξύ αστυνομίας και διαδηλωτών κατά της διαφθοράς.
Οι διαμαρτυρίες στο Νεπάλ έγιναν βίαιες καθώς χιλιάδες - πολλοί από τους οποίους αυτοπροσδιορίζονταν ως Gen Z σε πλακάτ και πανό - βγήκαν στους δρόμους του Κατμαντού τη Δευτέρα. Σχεδόν 200 άνθρωποι πιστεύεται ότι τραυματίστηκαν σε συγκρούσεις με την αστυνομία, η οποία έκανε χρήση δακρυγόνων, κανονιών νερού και πραγματικών σφαιρών καθώς οι διαδηλωτές σκαρφάλωναν στους τοίχους του κοινοβουλίου και άλλων επίσημων κτιρίων.
Οι διαμαρτυρίες συνεχίστηκαν την Τρίτη, με τους διαδηλωτές να βάζουν φωτιά στο κτίριο του κοινοβουλίου, στα κεντρικά γραφεία του Κόμματος του Κογκρέσου του Νεπάλ και στην κατοικία του πρώην πρωθυπουργού Σερ Μπαχαντούρ Ντέουμπα. Τα σπίτια αρκετών άλλων πολιτικών έχουν επίσης υποστεί βανδαλισμούς.
Τι συνέβη με την απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στο Νεπάλ;
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν μεγάλο μέρος της ζωής των κατοίκων του Νεπάλ. Πράγματι, η χώρα έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά χρηστών κατά κεφαλήν στη Νότια Ασία. Οι διαδηλώσεις πυροδοτήθηκαν από την απόφαση της κυβέρνησης την περασμένη εβδομάδα να απαγορεύσει 26 πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, συμπεριλαμβανομένων των WhatsApp, Instagram και Facebook, επειδή δεν τήρησαν την προθεσμία εγγραφής στο υπουργείο Επικοινωνίας και Πληροφορικής του Νεπάλ. Οι επικριτές κατηγόρησαν την κυβέρνηση ότι επιδιώκει να καταπνίξει μια εκστρατεία κατά της διαφθοράς με την απαγόρευση, η οποία καταργήθηκε τη Δευτέρα το βράδυ. Ενώ η απαγόρευση ήταν καταλύτης για τις τρέχουσες αναταραχές, οι διαδηλωτές αναφέρονται επίσης σε μια πιο βαθιά ριζωμένη δυσαρέσκεια προς τις αρχές της χώρας.
Την Τρίτη, διαδηλωτές έβαλαν επίσης φωτιά στο κοινοβούλιο στην πρωτεύουσα Κατμαντού. Κυβερνητικά κτίρια και σπίτια πολιτικών ηγετών δέχτηκαν επιθέσεις σε όλη τη χώρα. Τουλάχιστον τρεις άνθρωποι αναφέρθηκαν ως νεκροί την Τρίτη, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των νεκρών σε τουλάχιστον 22 από την έναρξη των ταραχών. Πολλοί από τους τραυματίες έχουν μεταφερθεί σε τοπικά νοσοκομεία όπου έχει συγκεντρωθεί πλήθος. Η αστυνομία ανέφερε ότι αρκετοί αστυνομικοί τραυματίστηκαν επίσης, ενώ ο αριθμός των θυμάτων αναμένεται να αυξηθεί.
Ποιος έχει τώρα τον έλεγχο;
Το βράδυ της Τρίτης, ο αρχηγός του στρατού του Νεπάλ, στρατηγός Ασόκ Ρατζ Σίγκντελ, εξέδωσε δήλωση κατηγορώντας τους διαδηλωτές ότι εκμεταλλεύονται την τρέχουσα κρίση προκαλώντας ζημιές, λεηλασίες και πυρπολήσεις σε δημόσια και ιδιωτική περιουσία. Σε περίπτωση συνεχιζόμενων αναταραχών, ανέφερε η δήλωση, «όλοι οι θεσμοί ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένου του Στρατού, έχουν δεσμευτεί να αναλάβουν τον έλεγχο της κατάστασης».
Ταυτόχρονα, ο στρατηγός Ασόκ Ρατζ Σίγκντελ κάλεσε τους διαδηλωτές να ξεκινήσουν διάλογο για να βρεθεί λύση στις χειρότερες αναταραχές που έχουν σημειωθεί στο Νεπάλ εδώ και δεκαετίες. Παραμένει, ωστόσο, ασαφές ποιος ηγείται της χώρας αυτή τη στιγμή. Η δήλωση του στρατού δεν διευκρινίζει ποια μέτρα θα μπορούσε να λάβει ή αν θα χρησιμοποιήσει βία για να ελέγξει τους διαδηλωτές. Ωστόσο, βρίσκονται ήδη στους δρόμους για να ασκήσουν έλεγχο σε όσους «προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την αντίξοη κατάσταση στη χώρα και εμπλέκονται σε λεηλασίες, εμπρησμούς και βανδαλισμούς».
Δεν είναι επίσης σαφές ποιος θα εκπροσωπήσει τους διαδηλωτές εάν όντως ξεκινήσουν διάλογο με τον στρατό. Η μόνη πολιτική προσωπικότητα που έχει υποστηρίξει ανοιχτά τη διαμαρτυρία είναι ο Δήμαρχος της Μητροπολιτικής πόλης του Κατμαντού, Μπάλεν Σαχ. Έχει κάνει εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση από τον λογαριασμό του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ποιος διαμαρτύρεται;
Αυτή η διαμαρτυρία είναι διαφορετική από οποιαδήποτε άλλη έχει ξαναγίνει στο Νεπάλ. Οι διαδηλωτές αυτοπροσδιορίζονται ως Γενιά Ζ και ο όρος έχει γίνει σύμβολο συσπείρωσης σε όλο το κίνημα. Παρόλο που δεν υπάρχει κεντρικό σημείο ηγεσίας, ορισμένες συλλογικότητες νέων έχουν αναδειχθεί ως κινητοποιητική δύναμη, εκδίδοντας εκκλήσεις για δράση και κοινοποιώντας ενημερώσεις στο διαδίκτυο. Φοιτητές από κολέγια και πανεπιστήμια από τις μεγάλες πόλεις του Νεπάλ - Κατμαντού, Ποκάρα και Ιταχάρι - έχουν προσκληθεί να συμμετάσχουν φορώντας στολές, με τα βιβλία στο χέρι, ενώ βίντεο που κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν ακόμη και μαθητές να συμμετέχουν στις πορείες.
Ποια είναι τα αιτήματα των διαδηλωτών;
Τα δύο κύρια αιτήματά τους ήταν σαφή: η κυβέρνηση να άρει την απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, κάτι που έχει πλέον συμβεί, και οι αξιωματούχοι να βάλουν τέλος σε αυτό που αποκαλούν «διεφθαρμένες πρακτικές». Οι διαδηλωτές, πολλοί από τους οποίους είναι φοιτητές, έχουν συνδέσει τον αποκλεισμό των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με τον περιορισμό της ελευθερίας του λόγου και με εκτεταμένες καταγγελίες για διαφθορά μεταξύ πολιτικών. «Θέλουμε να δούμε ένα τέλος στη διαφθορά στο Νεπάλ», δήλωσε η Binu KC, μια 19χρονη φοιτήτρια, στο BBC Nepali. «Οι ηγέτες υπόσχονται ένα πράγμα κατά τη διάρκεια των εκλογών, αλλά ποτέ δεν το υλοποιούν. Είναι η αιτία τόσων πολλών προβλημάτων». Πρόσθεσε ότι η απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είχε διαταράξει την εκπαίδευσή της, περιορίζοντας την πρόσβαση σε διαδικτυακά μαθήματα και εκπαιδευτικούς πόρους.
Η Subhana Budhathoki, δημιουργός περιεχομένου, επανέλαβε την απογοήτευση: «Η Γενιά Ζ δεν θα σταματήσει τώρα. Αυτή η διαμαρτυρία αφορά κάτι περισσότερο από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης - αφορά τη φίμωση των φωνών μας και δεν θα αφήσουμε να συμβεί αυτό».
Ποια είναι η τάση «NepoKids» και πώς σχετίζεται με αυτές τις διαμαρτυρίες;
Ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό της διαμαρτυρίας ήταν η ευρεία χρήση δύο συνθημάτων - #Nepo Baby και #Nepo Kids. Αυτοί οι δύο όροι έχουν κερδίσει δημοτικότητα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τις τελευταίες εβδομάδες, αφότου πολλά βίντεο που δείχνουν τον πολυτελή τρόπο ζωής πολιτικών και των οικογενειών τους έγιναν viral στο Νεπάλ. Οι διαδηλωτές υποστηρίζουν ότι αυτά τα άτομα απολαμβάνουν την επιτυχία και την πολυτέλεια χωρίς να έχουν αξία, ζώντας με δημόσιο χρήμα, ενώ οι απλοί κάτοικοι του Νεπάλ αγωνίζονται.
Τα viral βίντεο στο TikTok και το Instagram έχουν αντιπαραβάλει τον πλούσιο τρόπο ζωής των πολιτικών οικογενειών — που περιλαμβάνει ρούχα σχεδιαστών, ταξίδια στο εξωτερικό και πολυτελή αυτοκίνητα — με τη σκληρή πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οι νέοι, συμπεριλαμβανομένης της ανεργίας και της αναγκαστικής μετανάστευσης. Τα συνθήματα έχουν γίνει συμβολικά μιας βαθύτερης απογοήτευσης για την ανισότητα, καθώς οι διαδηλωτές συγκρίνουν τη ζωή της ελίτ με εκείνη των καθημερινών πολιτών.
Ενώ ο πρωθυπουργός έχει παραιτηθεί, δεν είναι σαφές ποιος θα τον αντικαταστήσει - ή τι θα συμβεί στη συνέχεια, καθώς φαινομενικά δεν υπάρχει κανείς υπεύθυνος. Μερικοί ηγέτες, συμπεριλαμβανομένων υπουργών, φέρεται να έχουν βρει καταφύγιο στις δυνάμεις ασφαλείας. Οι διαδηλωτές μέχρι στιγμής έχουν σε μεγάλο βαθμό αψηφήσει την επ' αόριστον απαγόρευση της κυκλοφορίας στο Κατμαντού και αλλού.
Οι διαδηλωτές ζητούν λογοδοσία και μεταρρυθμίσεις. Ωστόσο, εάν η κυβέρνηση δεν εμπλακεί ουσιαστικά, οι αναλυτές προειδοποιούν ότι οι αναταραχές θα μπορούσαν να κλιμακωθούν περαιτέρω, ειδικά καθώς συμμετέχουν φοιτητές και ομάδες της κοινωνίας των πολιτών.
14°
