Γιατί είναι στην Κίνα ο Πούτιν και ο Κιμ Γιονγκ Ουν και τι είναι ο «άξονας της αναταραχής»;
Την Τετάρτη, η Κίνα διοργανώνει στρατιωτική παρέλαση στην πρωτεύουσα, το Πεκίνο, για να τιμήσει τα 80 χρόνια από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Όμως δεν αφορά μόνο το παρελθόν – η παρέλαση λέει πολλά για τις δυνάμεις που αναδιαμορφώνουν τον κόσμο σήμερα και για το μέλλον.
Στην παρέλαση, ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ θα πλαισιώνεται από τους ηγέτες μερικών από τις πιο βαριά κυρωμένες χώρες του πλανήτη – Ρωσία, Βόρεια Κορέα, Ιράν και Μιανμάρ – και από μια σειρά άλλων ηγετών του «παγκόσμιου Νότου», αλλά αξιοσημείωτα σχεδόν κανέναν δυτικό ηγέτη.
Ο Ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιαν αναμένεται επίσης να βρίσκεται στην εξέδρα, καθώς δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες θα παρελαύνουν στην κινεζική πρωτεύουσα, συμπληρώνοντας το τετράγωνο που δυτικοί πολιτικοί και οικονομικοί αναλυτές έχουν περιγράψει ως «άξονα της αναταραχής».
Ο επικεφαλής της χούντας της Μιανμάρ, Μιν Αούνγκ Χλάινγκ, που σπάνια ταξιδεύει στο εξωτερικό, θα παραστεί επίσης, σύμφωνα με το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών.
Οι μόνοι δυτικοί αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων που θα παραστούν είναι ο Ρόμπερτ Φίτσο, πρωθυπουργός της Σλοβακίας, και ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς, πρόεδρος της Σερβίας.
Ο Φίτσο έχει ταχθεί ενάντια στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας για τον πόλεμο στην Ουκρανία και έχει διαφοροποιηθεί από την ΕΕ επισκεπτόμενος τη Μόσχα. Ο Βούτσιτς επισκέφθηκε επίσης τη Μόσχα τον Μάιο και επιθυμεί καλές σχέσεις με τη Ρωσία και την Κίνα, ενώ δηλώνει ότι η Σερβία παραμένει δεσμευμένη στην πορεία προς την ΕΕ.
Τα Ηνωμένα Έθνη θα εκπροσωπηθούν από τον υφυπουργό Γενικό Γραμματέα Λι Τζουνχούα, ο οποίος είχε υπηρετήσει προηγουμένως σε διάφορες θέσεις στο κινεζικό ΥΠΕΞ, μεταξύ άλλων ως πρεσβευτής στην Ιταλία, τον Άγιο Μαρίνο και τη Μιανμάρ.
Τι θα δούμε στην παρέλαση
Η εξαιρετικά χορογραφημένη εκδήλωση, μία από τις μεγαλύτερες της Κίνας τα τελευταία χρόνια, θα παρουσιάσει υπερσύγχρονο εξοπλισμό όπως μαχητικά αεροσκάφη, συστήματα αεράμυνας και υπερηχητικά όπλα – αποτελέσματα μιας μακροχρόνιας εκστρατείας εκσυγχρονισμού του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (PLA), που το τελευταίο διάστημα έχει στιγματιστεί από σκάνδαλα διαφθοράς και εκκαθαρίσεις στελεχών.
Η Κίνα αναμένεται να παρουσιάσει μια σειρά νέων όπλων, μεταξύ των οποίων τον ενισχυμένο βαλλιστικό πύραυλο μέσου βεληνεκούς DF-26 – που τα κινεζικά μέσα αποκαλούν «δολοφόνο του Γκουάμ» για την ικανότητά του να πλήξει τη βάση των ΗΠΑ στον Ειρηνικό με συμβατικό ή πυρηνικό φορτίο.
Νέοι αντιπλοϊκοί πύραυλοι με την ονομασία Ying Ji («επίθεση αετού» στα κινεζικά) έχουν εντοπιστεί από αναλυτές. Σχολιαστές στην Κίνα τους περιγράφουν ως όπλα σχεδιασμένα να «εμποδίσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες να αποτελέσουν σοβαρή απειλή για την εθνική ασφάλεια της Κίνας».
Την ημέρα της παρέλασης, ο Σι Τζινπίνγκ θα επιθεωρήσει δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες στην πλατεία Τιενανμέν μαζί με ξένους αξιωματούχους, ανάμεσά τους και τον επίσημο τιμώμενο προσκεκλημένο Βλαντίμιρ Πούτιν.
Πολλοί κάτοικοι του Πεκίνου, που έχουν υποστεί εβδομάδες αναστάτωσης στην καθημερινή τους ζωή, θα ελπίζουν σε μια μικρή ανάπαυλα. Την τελευταία φορά που πραγματοποιήθηκε παρέλαση, το 2015, η Κίνα είχε κηρύξει τριήμερη αργία σε όλη τη χώρα και τα σχολεία στο Πεκίνο καθυστέρησαν την έναρξη του σχολικού έτους.
Προ της παρέλασης, το Πεκίνο διεξήγαγε εκστρατεία για να τονίσει την «ορθή άποψη» της ιστορίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, υπογραμμίζοντας ότι η Κίνα και η Σοβιετική Ρωσία διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στην καταπολέμηση των φασιστικών δυνάμεων στην Ασία και την Ευρώπη.
Σε σχόλιο της Λαϊκής Ημερησίας τονίστηκε ότι η συμβολή της Κίνας στον αγώνα κατά της Ιαπωνίας «επιλεκτικά αγνοήθηκε και υποτιμήθηκε από ορισμένους», προσθέτοντας ότι οι πολεμικές προσπάθειες του ΚΚΚ «εσκεμμένα υποβαθμίστηκαν και δυσφημίστηκαν».
Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η παρέλαση έχει στόχο να δείξει την επιρροή του Σι σε χώρες που θέλουν να αναδιαμορφώσουν την παγκόσμια τάξη που κυριαρχείται από τη Δύση.
«Ο Σι Τζινπίνγκ θέλει να δείξει ότι είναι πολύ ισχυρός, ότι εξακολουθεί να έχει δύναμη και ότι γίνεται δεκτός με σεβασμό στην Κίνα», δήλωσε ο Άλφρεντ Γου, αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Δημόσιας Πολιτικής Λι Κουάν Γιου του Εθνικού Πανεπιστημίου Σιγκαπούρης.
«Όταν ο Σι ήταν απλώς περιφερειακός ηγέτης, έβλεπε τον Πούτιν και θεωρούσε ότι μπορούσε να μάθει από αυτόν – και τώρα είναι παγκόσμιος ηγέτης. Το ότι έχει δίπλα του και τον Κιμ δείχνει πως είναι πλέον ηγετική μορφή και σε παγκόσμιο επίπεδο.»
Ο Λιμ Τσουάν-Τιονγκ, ερευνητής στο Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών για την Ασία του Πανεπιστημίου του Τόκιο, είπε ότι ο βασικός σκοπός του «προσωρινού θεάματος» είναι να ενισχύσει την εξουσία του Σι και τη δύναμη του ΚΚΚ.
«Ο εορτασμός της 80ής επετείου ... δεν απαιτεί κατ’ ανάγκην στρατιωτική παρέλαση», τόνισε, σημειώνοντας ότι η Κίνα άρχισε να τιμά τη συγκεκριμένη ημερομηνία μόλις πριν από δέκα χρόνια, με πολύ μικρότερο προϋπολογισμό.
«Οι περισσότεροι από τους [ηγέτες] που παρίστανται, αυτοί που προσκλήθηκαν, δεν είναι εκεί για να τιμήσουν την 80ή επέτειο της νίκης στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο», πρόσθεσε. «Είναι εκεί για να δώσουν κύρος στην Κίνα, να δείξουν σεβασμό στους Κινέζους ηγέτες και να αποφύγουν να βλάψουν τις διμερείς σχέσεις. Τόσο απλό.»
Ποιοι άλλοι ηγέτες βρέθηκαν στην Κίνα
Πριν από την παρέλαση, οι παγκόσμιοι ηγέτες συμμετείχαν στο φόρουμ ασφάλειας του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO). Εκτός από τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ανάμεσα στους συμμετέχοντες ήταν ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι και ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ιδιαίτερο βάρος δόθηκε στην επίσκεψη του Μόντι – την πρώτη του εδώ και επτά χρόνια – τη στιγμή που οι σχέσεις της Ινδίας με την Ουάσινγκτον έχουν επιδεινωθεί. Η επίσκεψη έγινε λίγες μέρες μετά την απόφαση των ΗΠΑ να διπλασιάσουν τους δασμούς στις ινδικές εξαγωγές στο 50%, επικαλούμενες την άρνηση του Νέου Δελχί να σταματήσει τις αγορές ρωσικού πετρελαίου.
Για την Κίνα, η διήμερη σύνοδος του SCO που ξεκίνησε την Κυριακή δεν θα μπορούσε να είχε καλύτερη συγκυρία. Ο Μόντι «βρίσκεται στην Κίνα σε μια στιγμή που οι σχέσεις Ινδίας-Κίνας σταθεροποιούνται και οι σχέσεις Ινδίας-ΗΠΑ έχουν επιδεινωθεί. Είναι μια ισχυρή εικόνα», δήλωσε ο αναλυτής της Νότιας Ασίας Μάικλ Κούγκελμαν.
«Δεν είμαι σίγουρος αν οι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν πλήρως συνειδητοποιήσει πόση εμπιστοσύνη έχουν χάσει σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.»
14°
